شورای عالی کار چه وظایفی را برعهده دارد و چه اشخاصی عضو این شورا میباشند؟
کارگران یکی از عناصر مهم و تأثیرگذار برای رشد و پیشرفت اقتصاد جامعه میباشند و به همین علت، قوانین و مقررات گوناگونی برای حمایت از کارگران وضع شدهاست. از جمله نهادهای قانونی که برای تنظیم مقررات و آییننامه در خصوص ابعاد مختلف فعالیت کارگران و کارفرمایان پیشبینی شدهاست، شورای عالی کار میباشد که در این مطلب با ترکیب افرادی که در آن عضویت دارند و وظایف قانونی که به آنها محول شدهاست، آشنا میگردیم.
ترکیب اعضای شورای عالی کار
شورای عالی کار مطابق قانون کار، از نهادهای عالی و مؤثر برای تصمیمگیری در خصوص روابط کارگر و کارفرما میباشد. به همین علت لازم است که اعضای تصمیمگیر در آن نمایندگان کارگران، کارفرمایان و دولت باشند. این شورا از مجموعه این افراد تشکیل میگردد. مطابق ماده 167 قانون کار، اعضای شورا افراد زیر میباشند.
وزیر کار و امور اجتماعی
وزیر کار در حقیقت از نمایندگان دولت میباشد که در شورای عالی کار حضور دارد و همچنین، ریاست این شورا را برعهده دارد.
دو نفر از افراد آگاه در مسائل اجتماعی
وزیر کار دو نفر از افراد مطلع در امور اجتماعی و اقتصادی را به مجلس معرفی مینماید. پس از تصویب مجلس شورای اسلامی، این افراد عضو شورای عالی کار تلقی میگردند. یکی از این دو نفر باید از اعضای شورای عالی صنایع باشد.
ما را در اینستاگرام دنبال کنید
شورای عالی صنایع چیست؟
این شورا به منظور ایجاد هماهنگی در میان صنایع مختلف کشور تشکیل میگردد و به سیاستگذاری و اتخاذ اقدامات مدیریتی برای رشد صنایع کشور و ایجاد هماهنگی در میان آنان میپردازد. وزیر صنایع و معادن، وزیر نفت و رئیس سازمان برنامه و بودجه از اعضای این شورا میباشند.
سه نفر به عنوان نمایندگان کارفرمایان
کارفرمایان نیز برای پیگیری وضعیت و احقاق حقوق خود در شورای عالی کار، لازم است که نمایندگانی را در این شورا داشتهباشند و به همین علت کارفرمایان باید سه نماینده را جهت عضویت در شورا انتخاب نمایند. به جهت اهمیت فعالیت در بخش کشاورزی، یک نفر از سه نفر، لازم است که از بخش کشاورزی انتخاب گردد.
سه نفر به عنوان نمایندگان کارگران
کانون عالی شوراهای اسلامی کار، به عنوان نماینده کلیه کارگران، لازم میباشد تا سه نفر را برای عضویت در شورای عالی کار جهت نمایندگی وضعیت کارگران انتخاب و معرفی نماید.
در جلسات شورای عالی کار چگونه تصمیمگیری میشود؟
این شورا حداقل یک بار در ماه تشکیل جلسه میدهد. جلسات این شورا با حضور هفت نفر از اعضا رسمیت مییابد و تصمیمات شورای عالی کار با رأی اکثریت اعضای حاضر در جلسه گرفته خواهد شد.
در خصوص دبیرخانه شورای عالی کار بیشتر بدانیم!
شورای عالی کار یک دبیرخانه دارد که در آن کارشناسان اقتصادی، اجتماعی و فنی در حوزه مسائل کارگری و کارفرمایی فعالیت مینمایند و نتایج فعالیتهای خود را در اختیار شورا قرار میدهند. مسئول این دبیرخانه، فرد پیشنهاد شده توسط وزیر کار میباشد که برای انتخاب به عنوان رییس دبیرخانه، لازم است که اعضای شورا حضور او به این عنوان را تصویب نمایند.
شورای عالی کار چه وظایفی را بر عهده دارد؟
قانون کار برای شورای عالی کار وظایفی را پیشبینی نمودهاست که در نتیجه آن، این شورا تلاش مینماید تا روابط کارگران و کارفرمایان را تنظیم نماید و از حقوق متضاد کارگران و کارفرمایان حمایت نماید.
پیشنهاد مقررات مربوط به قصور کارگران و آییننامه انضباطی مربوطه
در قانون کار پیشبینی شدهاست که اگر کارگری در انجام وظایف خود قصور ورزد و یا آییننامههای انضباطی را نقض نماید، کارفرما تحت شرایطی و با پرداخت حقوق معوقه کارگر، میتواند قرارداد خود را با کارگر فسخ نماید. موارد قصور، دستورالعمل و آییننامههای انضباطی مربوط به این امور توسط شورای عالی کار تهیه میشوند و به وزیر کار پیشنهاد میگردند و با تصویب وزیر کار، اجرا میگردند.
مطالعه مطلب مشاوره حقوقی روابط کار درباره اطلاع از شرایط ترک کار توسط کارگر و آثار آن میتواند برای آشنایی بیشتر با موارد فسخ قرارداد کار مفید باشد.
پیشنهاد قواعد مربوط به مزد کارگران
وجوه نقد یا غیرنقدی که به کارگر در برابر کاری که انجام دادهاست، پرداخت میگردد را در اصطلاح مزد میگویند. این مزد ممکن است بر اساس ساعت کار انجام شده پرداخت گردد که در این صورت مزد ساعتی میباشد و یا ممکن است که در ازای میزان محصول تولید شده محاسبه گردد که به آن کارمزد گفته میشود. در هر صورت تعیین میزان مزد کارگران، حداکثر ساعات کار و سایر ابعاد مربوط به مزد، نیازمند تدوین مقرراتی میباشد. این مقررات توسط این شورا تهیه شده و به وزیر کار پیشنهاد داده خواهند شد. وزیر کار این مقررات را تصویب خواهد نمود.
این مطلب را نیز بخوانید: تمامی نکات کلیدی در مشاوره حقوق و دستمزد کار
تعیین حداقل مزد کارگران
مزد کارگران از مسائل مهمی میباشد که تعیین آن نقش مؤثری در وضعیت اقتصادی کارگران و جامعه دارد. حداقل این حقوق هر سال توسط شورای عالی کار تعیین میگردد. برای تعیین این حداقل لازم است، شورای عالی کار به میزان تورم اعلام شده از طرف بانک مرکزی توجه نمایند و در نظر داشتهباشند که این حداقل حقوق باید برای تأمین مخارج یک خانواده کافی باشد.
تهیه دستورالعمل مربوط به انجام کارهای سخت یا ممنوع توسط بانوان
انجام برخی از فعالیتها توسط بانوان به صورت کلی ممنوع میباشد. انجام برخی فعالیتها نیز اگر چه ممنوع نمیباشد، اما محدودیت دارد. برای مثال حمل کالا برای بانوان ممنوع نمیباشد، اما حمل آن بالاتر از وزن مشخصی، ممنوع است. همچنین برخی از کالاها، کالای خطرناک محسوب میگردند و برای کار با آن رعایت ضوابط خاصی ضروری میباشد. در مجموع در خصوص هر یک از موارد سهگانه بالا لازم است تا شورای عالی کار آییننامه و دستورالعملی را تهیه نماید و به تصویب وزیر کار برساند.
جهت آشنایی بیشتر با موارد حمایت قانون از بانوان در خصوص مسائل کار این مطلب را مطالعه نمایید: مشاوره حقوقی کار زنان و شرایط کار زنان بر اساس قانون ایران
تهیه آییننامه مربوط به ساعات کاری متناوب
علاوه بر انواع مزدی که در بند قبل گفتهشد، کارگران در برخی از مشاغل، مزد خود را از مشتریان دریافت مینمایند. برای مثال کارگران منازل از صاحبخانه مزد دریافت مینمایند. همچنین ساعت کاری در برخی از فعالیتها به صورت مستمر نمیباشد، به عنوان مثال کارگران دو ساعت در روز و دو ساعت در شب کار مینمایند. به این نوع کار، کار متناوب گفتهمیشود. در هر صورت انجام چنین فعالیتهایی نیاز به تهیه آییننامه مرتبط دارد که شورای عالی کار موظف به تهیه آن میباشد.
تعیین کارگاههای معاف از قانون کار
برخی از کارگاههای کوچک در ابتدای فعالیت خود، نیاز به حمایت دارند و انجام مقررات مربوط به حقوق کار برای این دسته از کارفرمایان دشوار میباشد. همچنین ممکن است در برخی از موارد، روابط کارگری و کارفرمایی در میان افراد شاغل در یک کارگاه وجود نداشتهباشد؛ مانند کارگاههای خانوادگی. به همین منظور در قانون پیشبینی شدهاست که بعضی از کارگاههای کوچک که کمتر از ده نفر در آن کار مینمایند، به صورت موقت میتوانند از شمول قانون کار معاف گردند. شورای عالی کار این کارگاهها را تعیین مینماید.
پیشنهاد دستورالعمل مربوط به شرایط کارآموزی
برخی از افراد به منظور آموزش حرفه خاصی، به عنوان کارآموز پذیرفته میشوند و همزمان با اشتغال، حرفه معینشده را نیز آموزش میبینند. در این صورت کارفرما با این اشخاص، قرارداد کارآموزی منعقد مینماید. در خصوص شرایط پذیرش کارآموز و میزان حقوق و تکالیف او لازم است تا شورای عالی کار دستورالعملهای لازم را تهیه نموده و وزیر کار آن را تصویب نماید.
این مطلب را نیز بخوانید: تفاوت کارآموزی و کارورزی و بررسی نمونه قرارداد استخدام کارآموز و کارورز
تهیه آییننامه مربوط به فعالیت انجمنها و کانونهای صنفی
کارگران یا کارفرمایان یک حرفه به منظور ایجاد هماهنگی در فعالیتهای خود و ایجاد قدرت جمعی، جهت پیگیری حقوق خود میتوانند انجمنها یا کانونهای صنفی را تشکیل دهند. تشکیل این انجمنها، فعالیت در آنها و تعیین حدود اختیارات آنها از طریق تهیه آییننامه مربوطه توسط شورای عالی کار صورت میگیرد.
تهیه دستورالعمل مربوط به شرکتهای تعاونی
کارگران به منظور حمایت از همکاران خود میتوانند شرکتهای تعاونی را تشکیل دهند و کارفرما موظف است که محل و وسایل لازم را برای فعالیت شرکت تعاونی در اختیار آنان قرار دهد. دستورالعمل مربوط به شرکتهای تعاونی توسط شورای عالی کار تهیه میگردد.
تهیه آییننامه مربوط به هیأتهای حلاختلاف
اختلافات میان کارگر و کارفرما در خصوص مقررات کار، ابتدا از طریق سازش حلوفصل میگردد. در صورت عدم سازش، تلاش میشود تا اختلاف از طریق انجمنهای صنفی کارگری و کارفرمایی حلوفصل گردند. در صورت عدم حل اختلاف از این طریق، اختلاف به هیأتهای تشخیص و حل اختلاف کارگر و کارفرما ارجاع داده میشود. آییننامه مربوط به هیأتهای حل اختلاف و اعضای این هیأت، توسط شورای عالی کار تهیه میگردد.
برای آشنایی بیشتر با فرآیند حل اختلافات میان کارگر و کارفرما این مطلب را مطالعه نمایید: مشاوره حقوق کار در زمینه حلوفصل اختلافات کارگر و کارفرما
سخن پایانی و نتیجهگیری
شورای عالی کار از نهادهای پیشبینی شده در قانون کار میباشد که با تهیه آییننامه در خصوص ابعاد گوناگون روابط کارگر و کارفرمایی، مانند مزد کارگران یا شیوه حلوفصل اختلافات کارگر و کارفرما، روابط مربوط به کار را تنظیم مینماید. آشنایی با شورای عالی کار و تصمیماتی که تا کنون گرفتهاست، برای کلیه کارگران و کارفرمایان ضروری میباشد و به همین علت، توصیه ما آن است که برای آشنایی بیشتر با این شورا و فعالیتهای آن و به صورت کلی، مسایل مربوط به حقوق کار، از مشاوران حقوقی مجموعه لامینگو استفاده نمایید. کارشناسان مجموعه لامینگو، آمادگی ارائه مشاوره حقوقی به صورت حضوری یا تلفنی را دارا میباشند.
بلاگ حقوقی لامینگو را دنبال نمایید. مطالعه محتواهای موجود در این بلاگ باعث افزایش اطلاعات و دانش حقوقی شما میگردد. شما میتوانید پس از مطالعه این مطلب یا سایر مطالب منتشر شده در بلاگ، نظرات و پیشنهادات خود را در قسمت دیدگاه شما مطرح نمایید و همچنین با طرح سوالات خود در قسمت دیدگاه شما، پاسخ آن را از کارشناسان ما دریافت نمایید.
دیدگاه شما