حق بیمه قراردادهای پیمانکاری و نحوه محاسبه آن

در قراردادهای پیمانکاری  از نیرو و دانش افراد استفاده می‌شود تا پروژه‌های مختلفی به انجام برسد. به همین دلیل قرارداد پیمانکاری در واقع به نوعی قرارداد استخدامی محسوب می‌شود.  اما آیا بیمه قراردادهای پیمانکاری با بیمه در قراردادهای استخدامی تفاوت دارد؟  خوب است ابتدا تعریفی از قرارداد پیمانکاری داشته باشیم. البته شما می‌توانید برای توضحات بیشتر به مقاله قبلی ما درباره‌ی تعریف پیمانکار و قراردادهای پیمانکاری رجوع کنید.

قرارداد پیمانکاری یا مقاطعه‌کاری به معنای واگذاری عملی مشخص و معین از سوی کارفرما به پیمانکار است که ایشان موظف است موضوع قرارداد را در قبال دریافت وجه از قبل مشخص‌شده و در مدت زمان معین بر اساس مفاد قرارداد به انجام برساند.

قرارداد پیمانکاری راهی برای فرار از بیمه نیست!

معمولاً کارفرمایان محترم برای فرار از سختگیری‌های بیمه و بیمه نکردن کارکنان خود از ما جویای راه‌حل می‌شوند و جالب است که سؤال اکثر آن‌ها این است که اگر با منشی یا نگهبان شرکت قرارداد پیمانکاری امضا کنیم می‌توانیم از بار بیمه کردن آن‌ها شانه خالی کنیم؟

اما جواب ما به کارفرمایانی که به دنبال دور زدن قانون و بیمه نکردن پرسنل خود هستند همیشه و با قاطعیت این بوده است:خیر!

اولاً قرارداد پیمانکاری تنها برای کارهایی مناسب است که پروژه محور بوده و قابلیت تداوم و استمرار ندارند. لذا نمی‌توانید از این قالب قراردادی برای کارمندانی استفاده کنید که برای شما کارهایی با ماهیت مستمر را انجام می‌دهند. درواقع در قراردادهای پیمانکاری، پیمانکار به‌صورت مداوم در مجموعه کارفرما حضور ندارد و ازنظر اقتصادی، وضعیت معاش ایشان به‌صورت صرف، وابسته به کارفرما نیست.

دریافت مشاوره حقوقی

همچنین قانون کار به سبب ماهیت حمایتی که در قبال کارگران دارد درصورتی‌که ابهامی وجود داشته باشد و بین ماهیت قرارداد استخدام موقت و قرارداد پیمانکاری اختلافی حاصل شود، قرارداد را استخدام موقت استنباط کرده تا کارگر بتواند از تمام حقوق و مزایای عنوان‌شده در قانون کار بهره‌مند گردد.

ثانیاً همیشه این مسئله را در نظر داشته باشید که قانون کار و تأمین اجتماعی از قوانین آمره هستند بدین معنا که نمی‌توانید خلاف آن‌ها با یکدیگر توافق کنید. پس اگر کارگری به شما تعهد محضری داد که در قبال کار کردن برای مجموعه شما بیمه نمی‌خواهد و از شما هیچ شکایتی هم ندارد، باز می‌تواند نزد مراجع صالح این حق خود را مطالبه کند.

بیمه در قراردادهای پیمانکاری

برای فهم بهتر این بخش لازم است روابطی که در اثر قرارداد پیمانکاری ایجاد می‌شود را مشخص کنیم و سپس مسئولیت بیمه هریک از این افراد را موردبررسی قرار دهیم:

• رابطه بین کارفرما و پیمانکار
• رابطه بین پیمانکار و کارگران تحت پوشش او
• رابطه بین کارفرما و کارگران تحت پوشش پیمانکار

نکته مهمی که باید در این قسمت در نظر داشته باشید این است که این روابط در قراردادهای پیمانکاری دسته‌جمعی وجود دارد و در ادامه به بررسی قرارداد پیمانکاری تک‌نفره هم می‌پردازیم.

رابطه بین کارفرما و پیمانکار

در قراردادهای پیمانکاری به دلیل ماهیت این نوع قراردادها (همان‌طور که قبلاً هم عنوان شد) رابطه استخدامی بین کارفرما و پیمانکار وجود ندارد لذا حداقل‌های قانونی که در مورد تمام کارگران باید رعایت شود در اینجا مفهومی نداشته و پیمانکار در قبال انجام کار مشخص، اجرت معین از کارفرما دریافت می‌کند.

نتیجه: کارفرما ملزم به بیمه کردن شخص پیمانکار نمی‌باشد.

رابطه بین پیمانکار و کارگران تحت پوشش او

در این قسمت، رابطه کارفرما و کارگرانش رابطه استخدامی بوده  ایشان موظف است کلیه حداقل‌های قانونی مقرر در قانون کار را نسبت به ایشان اجرا کند.

نتیجه: پیمانکار موظف است کلیه کارگران تحت پوشش خود را بیمه کند.

تنظیم قرارداد سفارشی

رابطه بین کارفرما و کارگران تحت پوشش پیمانکار:

بین کارفرما و کارگران پیمانکار هیچ رابطه استخدامی وجود ندارد اما قانون مسئولیت‌هایی را در بعضی موارد برای کارفرما مفروض دانسته است. کارفرمایان تحت عضویت سازمان بیمه و تأمین اجتماعی موظف هستند به میزان 5 درصد از پرداختی‌های پیمانکار را نزد خود نگاه دارند تا بدین‌وسیله بتوانند پیمانکار را مجبور به انجام تکالیف خود در قبال کارگران کنند. چنانچه پیمانکار در انجام این وظیفه قصور ورزد کارفرما مکلف است کارگران تحت پوشش پیمانکار را از محل مطالبات ایشان بیمه کند.

نتیجه: بین کارفرما و کارگران تحت پوشش پیمانکار هیچ‌گونه رابطه استخدامی وجود ندارد اما مسئولیت‌هایی که قانون برای کارفرما در نظر گرفته است درنهایت نتایج خوشایندی را برای کارگران به همراه خواهد داشت.

پیمانکاری تک‌نفره

پیمانکاری تک‌نفره درواقع به قراردادی گفته می‌شود که میان کارفرما و یک شخص که در قرارداد پیمانکار نامیده می‌شود منعقد می‌شود تا پیمانکار یک پروژه یا کار مشخص را در قبال دریافت اجرت معین انجام دهد.

برای مثال وقتی به یک برنامه‌نویس سفارش طراحی و اجرای یک سامانه خریدوفروش آنلاین را می‌دهید درواقع یک قرارداد پیمانکاری تک‌نفره منعقد کرده‌اید.

اما دقت داشته باشید که تنظیم قراردادهای پیمانکاری به‌دقت و دانش خاصی نیاز دارد چون همان‌طور که قبلاً اشاره کردیم چنانچه در ماهیت قرارداد پیمانکاری تردید شود قانون‌گذار اصل را بر استخدامی بودن قرارداد می‌گذارد تا کارگر بتواند از کلیه حداقل‌های قانونی و امتیازات مقرر در قانون بهره‌مند گردد.

برای مطالعه سایر مقالات می‌توانید به مجله حقوقی لامینگو مراجعه کنید. فراموش نکنید حتما سوالات و نظراتتان را از طریق کامنت با ما در میان بگذارید.