بیمه در انواع قراردادهای کار چگونه محاسبه میشود؟
پیش از آنکه در مورد بیمه قراردادهای کار صحبت کنیم بهتر است ابتدا انواع قراردادهای کاری را بشناسیم. اگر بخواهیم قراردادها را از جهت مدت اعتبار تقسیمبندی کنیم به دو نوع قرارداد دائم و قرارداد موقت تقسیم میشوند:
قرارداد دائم
قرارداد دائم همانطور که از نامش پیداست قراردادی است که به طور دائم پابرجاست؛ به این معنا که با وجود داشتن تاریخ شروع فاقد تاریخ پایان است. افرادی که قرارداد پیشروی آنها از نوع دائم باشد تا زمان سن بازنشستگی قراردادشان اعتبار دارد، به شرط آنکه تمامی قواعد و ضوابط منشور کاری را در طول خدمت خود رعایت کرده باشند و در کنار آن مرتکب جرایم کیفری نشوند.
این نوع قراردادها در ارگانها و سازمانهای دولتی مورد استفاده است. از جمله مزیت این قرارداد نسبت به سایر انواع آن آرامش و اطمینان خاطری است که به صاحبان خود میدهد و به نوعی متضمن امنیت شغلی آنهاست؛ چرا که افرادی که قرارداد کار ایشان از نوع دائم است، با توجه به دائمی بودن تعهدنامه دیگر دغدغهی این را ندارند که آیا کارفرما پس از سر رسید قراردادشان مجددا آن را تمدید خواهد کرد یا خیر. به همین علت میتوانند با آرامش خاطر بیشتری به کار خود ادامه دهند.
قرارداد کار موقت
اینگونه قراردادها از نوعی است که دارای تاریخ شروع و تاریخ پایان میباشد. در صورتیکه تاریخ سررسید اینگونه قراردادها فرا برسد دیگر آن قرارداد اعتباری ندارد و کارگر تنها زمانی میتواند به کار خود ادامه دهد و از حقوق و مزایای آن بهرهمند شود که کارفرمایش نسبت به تمدید قرارداد اقدام نماید. معمولاً این نوع قرارداد در مشاغلی که دارای ماهیت موقت هستند به کار گرفته میشود. مانند قراردادهای پیمانکاری و ساخت و ساز.
این مطلب را بخوانید: 10 اشتباه رایج در قرارداد استخدام موقت که باید از آن اجتناب کنید
نکته قابل توجه!
نکتهای که در خصوص قرارداد کار دائم و موقت حائز اهمیت میباشد این است که شاید بتوان قراردادهای موقت را دائما به طور مستمر تمدید کرد ولی نمیتوان به جهت تمدید مستمر آن را دائم نامید.
در خصوص قراردادهای دائم هم باید گفت که نمیتوان ماهیت قرارداد دائم را تغییر داد و آن را به قرارداد موقت تبدیل کرد چرا که خلاف قانون کار میباشد.
بیمهی قراردادهای کار موقت و دائم
طبق قانون کار همهی صاحبان قراردادهای دائم و موقت باید مشمول بیمهی تأمین اجتماعی باشند و کارفرمایان نسبت به بیمه کردن کارگران خود مسئول هستند و باید حق بیمهی آنها را به شعب سازمان تأمین اجتماعی پرداخت کنند.حق بیمه کارگران بر مبنای حقوق دریافتی ماهیانه آنها محاسبه شده و توسط کارفرمایان پرداخت میشود.
اگر بخواهیم قراردادها را از جهت محاسبهی حق بیمهی آنها تقسیمبندی کنیم میتوان آن را به دو بخش قراردادهای مشمول ضوابط طرحهای عمرانی و قراردادهای غیرعمرانی تقسیم کرد و نحوهی محاسبهی حق بیمه در این نوع قراردادها به شرح زیر است:
1.بودجه پروژه طرح عمرانی(منابع دولت باشد)
الف.با مصالح (یعنی تأمین مصالح به عهدهی پیمانکار باشد)
1.6% سهم پیمانکار 5% سهم کارفرما
ب.بدون مصالح(دستمزدی و براساس فهرست بهاء نباشد)
3.6% سهم پیمانکار 11.4% سهم کارفرما
ج.بدون مصالح براسا فهرست بها
1.6% سهم پیمانکار 5% سهم کارفرما
2.بودجه غیرعمرانی(منابع خود شرکت کارفرما)
الف.با مصالح 7.78% سهم پیمانکار
ب.بدون مصالح(دستمزدی) 16.67% سهم پیمانکار
تعریف بیمه اجباری و بیمه اختیاری و خصوصیات آنها
بیمه اجباری:
بیمهای که افراد شاغل در کارگاهها، کارخانهها و شرکتها تحت پوشش آن هستند بیمه اجباری است و حق بیمه در این قراردادهای کاری توسط کارفرما پرداخت خواهد شد.
بیمه اختیاری:
گاهی اوقات افرادی که تحت پوشش بیمه اجباری نیستند، به اختیار خود و به طور شخصی خود را بیمه میکنند، به آن بیمهای که آنها تحت پوشش آن قرار میگیرند بیمه اختیاری گفته میشود.
معمولاً این از نوع بیمه در مواردی استفاده میشود که یا افراد تحت پوشش آن برای خود کار میکنند و کار آزاد دارند و کارشان زیر نظر کارفرما نیست و یا مدتی تحت پوشش بیمه اجباری بودهاند و حق بیمهی آنها توسط کارفرما پرداخت شده است اما به دلیل عدم تمدید قراردادشان حق بیمهی آنها نیز پرداخت نشده است.
این مطلب را بخوانید: آیا قرارداد استخدام بدون بیمه معتبر است؟
نکتهی قابل توجه در خصوص این دو نوع بیمه این است که افرادی که دارای بیمهی اجباری هستند اگر زمانی از کار بیکار شوند، بیمه بیکاری به آنها تعلق خواهد گرفت. اما مشمولین بیمهی اختیاری نمیتوانند از بیمه بیکاری بهرهمند شوند. البته استفاده از بیمه بیکاری دارای شرایطی است که به شرح زیر میباشد:
- اولین و مهمترین شرایط دریافت حق بیمه قراردادهای کار این است که فرد بیکار مشمول قانون کار و بیمه تأمین اجتماعی بوده باشد.
- فرد بیکار زمانی میتواند حق بیمه دریافت کند که اخراج شدنش از کار کاملاً غیر ارادی بوده باشد؛ بنابراین فردی که به میل و ارادهی خود از کار خارج میشود، بدون آنکه کارفرما او را اخراج کرده باشد، نمیتواند از بیمه بیکاری استفاده کند. تشخیص اینکه بیمه شدهی بیکار، به دلیل اخراج توسط کارفرما بیکار شده است یا با خواست و ارادهی خودش محیط کار را ترک کرده است با اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان تأمین اجتماعی است.
- یکی دیگر از شرایط اساسی دریافت حق بیمه بیکاری این است که فرده بیکار حداقل ۶ ماه سابقهی کار همراه با پرداخت بیمه داشته باشد. اگر فرد به دلیل اتمام مهلت قراردادش بیکار شود، با داشتن یک سال سابقهی کار همراه با پرداخت بیمه میتواند از بیمه بیکاری بهره ببرد.
دریافت قرارداد استخدام دورکاری
- فردی که بنا بر دلایلی چون اخراج شدن توسط کارفرما یا تعدیل کردن نیرو بیکار شود، به مدت حداکثر ۳۰ روز مهلت دارد که وضعیت بیکاری خود را به ادارهی کار اعلام کند.
- از آنجایی که دریافتکنندگان بیمه بیکاری بدون ارادهی خود از کار بیکار شدهاند و هر زمان که شرایط کاری مهیا باشد، مایل هستند که دوباره مشغول به کار شود، بنابراین افراد بازنشسته و از کار افتاده نمیتوانند بیمه بیکاری دریافت کنند.
- فرد بیکاری که از جای دیگر مستمری دریافت میکند، بیمه بیکاری به او تعلق نخواهد گرفت.
- تنها اتباع ایرانی مستحق دریافت بیمه بیکاری میباشند و به تبعهی خارجی تعلق نمیگیرد.
برای مطالعه سایر مطالب ما به بلاگ حقوقی لامینگو مراجعه بفرمایید.
دیدگاه شما