دادیار کیست؟ | اختیارات دادیار و وظایف او چیست؟

دادیار از جمله مقامات قضایی شاغل در دادسرا می‌باشد. دادیار مقامی مستقل از سایر مقامات دادسرا از جمله دادستان، بازپرس و غیره محسوب می‌شود. اما چون در سلسله مراتب مقامات دادسرا پایین‌تر از دادستان قرار دارد، بایستی تحت نظارت ریاست دادسرا، یعنی دادستان فعالیت نماید. دادیار جهت انجام هر امری بایستی ابتدا از طرف دادستان، مأمور به آن انجام آن کار شود. بنابراین، وظایف و اختیارات خود را از دادستان وام می‌گیرد. در این گفتار درصدد هستیم تا شما را با وظایف و اختیارات دادیار و انواع دادیار آشنا نماییم.

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

دادیار کیست؟

دادیار پایین‌ترین مقام قضایی محسوب می‌شود. به همین دلیل دادیاران عمدتاً قضات تازه‌کار و جوانی هستند که به تازگی جذب قوه قضائیه شده‌اند. این قضات جوان و تازه‌کار تحت نظارت دادستان، وظیفه انجام برخی از وظایف و اختیارات دادستان را بر عهده دارند.

از آنجا که پس از وقوع هر جرمی، نهاد دادسرا مرجع تعقیب و انجام تحقیقات مقدماتی می‌باشد، انجام تحقیقات مقدماتی از جمله وظایف و اختیارات دادیار می‌باشد. اداره امور واحد سرپرستی دادسرا، اجرای احکام و دفاع از کیفرخواست در دادگاه نیز از وظایف دادستان می‌باشد که انجام آن به عهده دادیار قرار می‌گیرد. در واقع، با توجه به حجم بالای وظایف و اختیارات دادستان، قسمتی از این وظایف و اختیارات به دادیار ارجاع می‌شود تا به نمایندگی از دادستان انجام آن‌ها را بر عهده گیرد.
‌

جهت آشنایی با شرایط جذب قضات می‌توانید به لینک زیر مراجعه نمایید: شرایط جذب قضات و شیوه‌های ورود به حرفه قضاوت

رابطه دادیار و دادستان

همانطور که بیان شد، دادیار تحت ریاست دادستان قرار دارد و جهت انجام هر کاری بایستی ابتدا از طرف دادستان مأمور به انجام آن شده باشد. با این وجود، گاه ممکن است بین نظرات دادیار و دادستان اختلاف پیش بیاید. در صورت بروز هرگونه اختلاف، با توجه به بالاتر بودن مقام دادستان در دادسرا، نظر دادستان بر نظر دادیار مقدم خواهد بود. در واقع، وظایف و اختیارات دادیار، وظایف و اختیارات مستقلی نبوده و همیشه بایستی تابع نظر دادستان باشد. همچنین، هر دادیار موظف به تبعیت از نظر دادستان مربوط به خود، یعنی دادستان ناحیه کاری خود می‌باشد، نه سایر دادستان‌ها.
‌

جهت مطالعه وظایف و اختیارات دادستان می‌توانید به لینک زیر مراجعه نمایید: وظایف دادستان و اختیارات او چیست؟ | مدعی‌العموم کیست؟

چند نمونه از وظایف و اختیارات دادیار

وظایف و اختیارات گوناگونی از طرف دادستان‌ها بر عهده دادیاران قرار می‌گیرد، از جمله:

تشخیص عنوان مجرمانه جرم: پس از گزارش وقوع یک جرم، دادیار موظف است با انجام تحقیقات مقدماتی و پیگیری آن موضوع، عنوان مجرمانه جرم ارتکابی را احراز نماید. احراز عنوان مجرمانه از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است، زیرا این موضوع از عوامل مؤثر بر نظر قاضی در دادگاه برای تعیین مجازات می‌باشد.

بررسی جنبه عمومی جرم: جرایم از دو بعد عمومی و خصوصی تشکیل شده‌اند. بعد عمومی و خصوصی هر جرم در تعیین قابل گذشت یا غیرقابل گذشت بودن جرم تأثیرگذار است. بنابراین، وظیفه دادیار در تعیین این موضوع از این حیث نیز اهمیت می‌یابد.

حضور در جلسات رسیدگی دادگاه‌ها به نمایندگی از دادستان: حضور در جلسات دادگاه از جمله وظایف دادستان می‌باشد. گاه دادستان‌ها به دلیل مشغله کاری، انجام این امر را بر عهده دادیاران قرار می‌دهند تا از طرف آنان در جلسه رسیدگی دادگاه حاضر شوند.

انواع دادیار

در قانون هیچ گونه تقسیم‌بندی برای دادیاران وجود ندارد، بلکه هر دادیاری ممکن است از طرف دادستان مأمور به انجام یکی از وظایف و اختیارات وی شود. با این حال، بر مبنای وظایف و اختیاراتی که دادستان به دادیار محول می‌نماید، می‌توان انواع دادیار را به شرح زیر برشمرد:

1. دادیار ارجاع

2. دادیار اظهارنظر

3. دادیار تحقیق

4. دادیار اجرای احکام

5. دادیار نماینده دادستان در دادگاه

6. دادیار ناظر زندان

کانال تلگرام لامینگو

دادیار زن

در نظام قضایی کشور ما مقام ریاست دادگاه و صدور حکم، مخصوص مردان بوده و زنان از دستیابی به این مقام محروم مانده‌اند. اما این بدین معنی نیست که زنان نمی‌توانند جذب قوه قضائیه شده و به عنوان قاضی فعالیت نمایند. هر ساله، قوه قضائیه تعدادی از زنان را به عنوان قاضی جذب می‌نماید تا به عنوان مقامات قضایی پایین‌تر مشغول به کار شوند. مقام دادیاری از جمله مقاماتی است که اشتغال زنان به آن بلااشکال بوده و تعدادی از دادیاران نظام قضایی ما را زنان تشکیل می‌دهند.
‌

جهت کسب اطلاع از شرایط و ضوابط جذب قضات زن در قوه قضائیه به لینک زیر مراجعه نمایید: قاضی زن تحت چه شرایطی و چگونه فعالیت می‌کند؟ | بازپرس زن | دادیار زن

سخن پایانی

مقام دادیاری پایین‌ترین مقام قضایی در دادسراست که عمدتاً قضات جوان و تازه‌کار به این مقام منصوب می‌شوند. وظایف و اختیارات دادیار مواردی است که جزو وظایف دادستان بوده، اما دادستان به علت مشغله کاری خود انجام آن امر را به دادیار محول نموده است. به همین دلیل دادیار موظف است که در انجام هر اقدامی ابتدا از دادستان اخد اجازه نموده و همواره از او تبعیت نماید.

در این مقاله به صورت مختصر مقام دادیار، وظایف و اختیارات دادیار و انواع دادیار توضیح داده شد. امیدواریم با مطالعه گفتار فوق، شما با این موضوع آشنا شده باشید. اما چنانچه در این زمینه با سؤال یا ابهامی مواجه شدید، می‌توانید سؤال خود را در قسمت دیدگاه‌ها مطرح نمایید تا توسط کارشناسان مجموعه لامینگو به آن‌ها پاسخ داده شود.

مجموعه لامینگو امکان بهره‌مندی از مشاوره تخصصی حقوقی از طرف مشاورین متخصص و کارآزموده را برای شما فراهم نموده است. جهت بهره‌مندی از این خدمت می‌توانید به قسمت دریافت مشاوره مراجعه نمایید. همچنین، خدمت دیگر مجموعه لامینگو ارائه مطالب حقوقی گوناگون در حوزه‌های مختلف می‌باشد. شما می‌توانید با مراجعه به بلاگ لامینگو از این خدمت نیز بهره‌مند شوید.