شرایط جذب قضات و شیوه‌های ورود به حرفه قضاوت

حرفه قضاوت از جمله مهم‌ترین مشاغل در هر جامعه محسوب می‌گردد. به همین دلیل انتخاب قضات از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار می‌باشد. قاضی بایستی فردی عادل بوده و قدرت بالایی در تصمیم‌گیری داشته باشد. بدین منظور در کشور ما قوه قضائیه هر ساله از دو طریق جذب عمومی و جذب اختصاصی اقدام به استخدام اشخاص واجد شرایط جهت تصدی منصب قضاوت می‌نماید. در این گفتار سعی داریم تا شرایط جذب قضات و تفاوت‌های جذب عمومی و جذب اختصاصی را با یکدیگر بررسی نماییم.

شرایط جذب عمومی قضات

یکی از طرق استخدام قضات در قوه قضائیه، جذب عمومی قضات می‌باشد. قوه قضائیه هر ساله با برگزاری آزمون کتبی و مصاحبه علمی، اقدام به جذب افراد متقاضی منصب قضاوت می‌نماید. این روش جذب قصات، جذب عمومی نامیده می‌شود. متقاضیان شرکت در آزمون قضاوت بایستی دارای حداقل مدرک کارشناسی در یکی از رشته‌های ذیل باشند:

• حقوق
• علوم قضائی
• فقه و حقوق اسلامی و الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی
• کارشناسی ارشد پیوسته معارف اسلامی و حقوق در هر یک از گرایش‌های مورد تایید وزرات علوم، تحقیقات و فناوری
• دانش آموختگان سطح دو یا بالاتر از حوزه‌های علمیه مورد تأیید شورای عالی حوزه‌های علمیه

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

شرایط ثبت نام آزمون قضاوت

ماده 13 آیین نامه نحوه جذب، گزینش و کارآموزی داوطلبان تصدی امر قضاء و استخدام قضات، مواردی را به عنوان شرایط جذب قضات بیان نموده است. این شرایط، شرایط عمومی بوده و کلیه متقاضیان تصدی منصب قضاوت باید آن‌ها را دارا باشند. این شرایط عبارتند از:

1. تابعیت اصلی ایران

2. اعتقاد و التزام عملی به دین مبین اسلام، ایمان و عدالت

3. التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصل ولایت مطلقه فقیه و عدم وابستگی تشکیلاتی به احزاب، سازمان‌ها و گروه‌های غیرقانونی یا هواداری از آن‌ها، مگر در صورت احراز توبه

4. طهارت مولد

5. داشتن سلامت جسمی و روانی و توانایی برای انجام کار قضایی به موجب شیوه ‌نامه‌ای که به تصویب رئیس قوه قضائیه می‌رسد

6. داشتن کارت پایان خدمت وظیفه یا معافیت از خدمت با لحاظ مقررات ماده واحده قانون گذرانیدن مدت خدمت نظام وظیفه فارغ‌التحصیلان دانشکده علوم قضایی در محاکم قضایی کشور

7. نداشتن سابقه محکومیت کیفری مؤثر

8. حسن شهرت، اخلاق و امانتداری

9. عدم اعتیاد به دخانیات، مواد مخدر و روان ‌گردان

10. داشتن حداقل ۲۲ و حداکثر ۳۶ سال تمام در روز ثبت نام

شرایط جذب اختصاصی قضات

یکی دیگر از روش‌های جذب قضات در قوه قضائیه، جذب اختصاصی قضات می‌باشد. تفاوت جذب اختصاصی و عمومی در این است که در جذب اختصاصی، داوطلبین نیازی به شرکت در آزمون کتبی ندارند و مستقیماً به مصاحبه علمی دعوت می‌شوند. طبیعتاً هر فردی نمی‌تواند از این طریق بر منصب قضاوت تکیه نماید، بنابراین افرادی که می‌توانند در جذب اختصاصی قضات شرکت نمایند بدین نحو در ماده 7 آیین نامه نحوه جذب، گزینش و کارآموزی داوطلبان تصدی امر قضاء و استخدام قضات برشمرده شده‌اند:

شرایط جذب فارغ‌التحصیلان دانشگاهی

1. دانش‌ آموختگان کارشناسی حقوق در هر یک از گرایش‌‌ها از دانشگاه‌‌های گروه اول، منوط به داشتن حداقل معدل 16.

2. دانش‌ آموختگان کارشناسی حقوق در هر یک از گرایش ‌ها از دانشگاه‌‌های گروه دوم، منوط به داشتن حداقل معدل 17.

3. دانش ‌آموختگان کارشناسی ارشد حقوق در هر یک از گرایش‌ها از دانشگاه‌های گروه اول، منوط به داشتن حداقل معدل 16 و مدرک کارشناسی حقوق در هر یک از گرایش‌ها، فقه و حقوق یا الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی.

4. دانش‌ آموختگان کارشناسی ارشد پیوسته معارف اسلامی و حقوق در هر یک از گرایش‌ها از دانشگاه‌های گروه اول، منوط به داشتن حداقل معدل16.

5. دانش ‌آموختگان کارشناسی ارشد حقوق در هر یک از گرایش‌ها از دانشگاه‌های گروه دوم، منوط به داشتن حداقل معدل 17 و مدرک کارشناسی حقوق در هر یک از گرایش‌ها.

6. دانش ‌آموختگان کارشناسی ارشد پیوسته معارف اسلامی و حقوق در هر یک از گرایش‌‌ها از دانشگاه‌‌های گروه دوم، منوط به داشتن حداقل معدل 17.

7. دانش ‌آموختگان و دانشجویان دکتری تخصصی رشته الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی، منوط به داشتن مدرک کارشناسی در رشته الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی یا مدرک کارشناسی ارشد پیوسته رشته الهیات، معارف اسلامی و ارشاد با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی.

دریافت مشاوره حقوقی

شرایط جذب فارغ‌التحصیلان حوزوی

8. دانش ‌آموختگان سطح دو از حوزه‌های علمیه گروه اول، منوط به داشتن مدرک کارشناسی حقوق در هر یک از گرایش‌ها با حداقل معدل 16 مدرک کارشناسی.

9. دانش ‌آموختگان سطح دو در گرایش حقوق و قضاء اسلامی از حوزه‌های علمیه گروه اول، منوط به داشتن حداقل معدل17.

10. دانش ‌آموختگان سطح سه در گرایش‌‌های فقه و اصول و یا حقوق و قضاء اسلامی از حوزه‌های علمیه گروه اول.

11. دانش‌ آموختگان سطح چهار در گرایش‌های فقه و اصول و یا حقوق و قضاء اسلامی از حوزه‌های علمیه گروه اول.

شرایط جذب سایر افراد

12.رتبه‌‌های اول تا دهم آزمون وکالت کانون‌های استانی و رتبه‌های اول تا پنجاهم آزمون سراسری مرکز امور مشاوران و وکلاء قوه قضائیه و آزمون وکالت کانون مرکز، به تأیید مراجع مربوط.

13. وکلاء و مشاوران پایه یک دادگستری، مشروط به داشتن پنج سال سابقه کار متوالی و مؤثر به عنوان وکیل یا مشاور پایه یک دادگستری، به تأیید کانون یا مرکز مربوط.

دانشگاه‌های گروه اول و گروه دوم

مطابق آیین نامه نحوه جذب، گزینش و کارآموزی داوطلبان تصدی امر قضاء و استخدام قضات تنها دانش‌آموختگان برخی از دانشگاه‌ها می‌توانند در فرایند جذب اختصاصی قضات شرکت نمایند. این دانشگاه‌ها به ترتیب زیر به دو گروه تقسیم‌بندی شده‌اند:

گروه اول: دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه تربیت مدرس، پردیس فارابی دانشگاه تهران، دانشگاه شیراز، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه علوم قضائی، دانشگاه امام صادق (ع)، دانشگاه قم، دانشگاه مفید قم.

گروه دوم: دانشگاه خوارزمی تهران، دانشگاه شاهد تهران، دانشگاه شهید مطهری، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین، دانشگاه کاشان، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشگاه تبریز، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشگاه اصفهان، دانشگاه بوعلی سینا همدان، دانشگاه مازندران، دانشگاه گیلان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، دانشگاه علوم اسلامی رضوی.

دانش‌آموختگان سایر دانشگاه‌هایی که در این گروه‌بندی قرار ندارند، شرایط شرکت در جذب اختصاصی قضات را ندارند و در صورت تمایل بایستی از طریق شرکت در آزمون قضاوت اقدام نمایند.

کانال تلگرام لامینگو

شرایط آزمون قضاوت برای خانم‌ها

امروزه در کشور ما خانم‌ها نیز حق شرکت در آزمون قضاوت را دارند. اما بایستی توجه داشت که ماده واحده قانون شرایط انتخاب قضات دادگستری صراحتاً بیان داشته است که قضات از میان مردان واجد شرایط انتخاب می‌شوند. به همین دلیل، خانم‌ها در نظام قضایی کشور ما اجازه تصدی منصب ریاست دادگاه و صدور حکم را ندارند، اما می‌توانند در سایر مناصب چون دادیار، بازپرس، معاون دادستان و غیره در نظام قضایی مشغول به کار شوند.

جهت آشنایی بیشتر با شرایط استخدام قاضی زن به لینک زیر مراجعه نمایید: قاضی زن تحت چه شرایطی و چگونه فعالیت می‌کند؟ | بازپرس زن | دادیار زن

نتیجه‌گیری

به دلیل تخصصی بودن حرفه قضاوت و اهمیت این حرفه در جامعه، قاضی بایستی شرایط خاصی را دارا باشد. بدین منظور قوانین کشور ما شرایط خاصی را به منظور جذب و استخدام قضات در نظر گرفته شده است. امروزه جذب قضات از دو روش جذب عمومی و جذب اختصاصی انجام می‌شود که متقاضیان جهت بهره‌مندی از مزایای هریک از طرق، بایستی شرایط ویژه‌ای را دارا باشند که به تفصیل بیان گردید.

چنانچه شما از متقاضیان تصدی منصب قضاوت هستید و شرایط فوق‌الذکر را دارا می‌باشید، می‌توانید جهت دریافت مشاوره تخصصی در این حوزه و شرکت در فرآیند جذب عمومی یا اختصاصی قضات به قسمت دریافت مشاوره مراجعه نمایید و یا اینکه سؤالات خود در این حوزه را در قسمت دیدگاه‌ها مطرح نمایید تا توسط کارشناسان متخصص مجموعه لامینگو به آن‌ها پاسخ داده شود. علاوه بر این، مجموعه لامینگو این امکان را برای شما فراهم نموده است تا با مراجعه به بلاگ لامینگو مطالب حقوقی گوناگون در حوزه‌های مختلف را مطالعه نمایید.