تعهد محضری چیست و چگونه تنظیم می‌شود؟

اصل لزوم وفای به عهد اقتضاء می‌نماید تا افراد نسبت به هر عهد و پیمانی که با دیگران می‌بندند پایبند بوده و به عهد خود در اولین زمان و به بهترین نحو ممکن وفا نمایند. با این حال، به منظور اطمینان از انجام صددرصدی تعهد و عدم نقض آن، گروهی از افراد تمایل دارند تا تعهدات و پیمان‌های خود را در قالب یک سند رسمی در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم نمایند. تنظیم تعهد محضری موجب می‌گردد تا تعهد مورد نظر طرفین لازم‌الاجرا شده و امکان عدول از آن جز با توافق هردوی طرفین ممکن نباشد. تنظیم تعهدنامه محضری بایستی طبق قواعد و مقررات ویژه‌ای انجام شود که در این گفتار به تفصیل بررسی خواهد شد.

‌

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

اقسام تعهدات

همه افراد در طول دوران زندگی خود ممکن است متعهد به انجام کاری نسبت به دیگری شده و یا دیگران نسبت به آن‌ها متعهد به انجام کاری شوند، مانند تعهد یک معلم به آموزش، تعهد یک پرستار به نگهداری از یک سالمند و غیره.

هیچ یک از این تعهدات دارای قالب ثابت و مشخصی نمی‌باشند. اما در هر صورت لزوم متعهد بودن نسبت به آن‌ها ضروری می‌باشد. در بسیاری از مواقع این تعهدات به صورت شفاهی میان افراد برقرار می‌شود و گاه به صورت مکتوب و نوشته درمی‌آیند. تعهداتی که به صورت مکتوب ثبت می‌گردند عمدتاً به یکی از دو شکل زیر تنظیم می‌شوند:

1.‌ طرفین خود موضوع تعهد را در یک برگه درج و ثبت نموده و به امضای یکدیگر می‌رسانند. این نوع از تعهدنامه یک سند عادی محسوب شده و دارای قدرت اجرایی نیز می‌باشد، اما در صورت عدم پذیرش یکی از طرفین، اثبات آن نزد دادگاه دشوار خواهد بود.

2.‌‎ طرفین جهت ثبت تعهد به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه می‌نمایند. در چنین شرایطی، تعهدنامه تنظیم شده از اعتبار اسناد رسمی برخوردار بوده و از اعتبار بیشتری در مقایسه با یک سند عادی برخوردار می‌باشد.
‌

به منظور کسب اطلاعات بیشتر درباره اسناد رسمی و اعتبار آن‌ها می‌توانید به لینک زیر مراجعه نمایید: اعتبار سند عادی در مقابل سند رسمی چگونه است؟

طرفین تعهد

هر تعهد، اعم از آن که به صورت محضری تنظیم شده باشد یا عادی، دارای دو طرف می‌باشد. یکی از طرفین متعهد به انجام موضوع تعهد شده و موظف است این تعهد را به انجام رساند. طرف دیگر نیز تعهد به نفع وی تنظیم شده و انجام آن منافع وی را تضمین می‌نماید. در زبان حقوقی، طرف نخست را متعهد و طرف مقابل را متعهدله می‌نامند.

چرا افراد تعهدنامه محضری تنظیم می‌نمایند؟

همانطور که پیش‌تر بیان شد، تنظیم تعهد محضری موجب می‌گردد تا تعهدنامه فوق از اعتبار اسناد رسمی برخوردار گردد. در نتیجه متعهدله الزام بیشتری نسبت به انجام موضوع تعهد داشته و نمی‌تواند بی‌دلیل از انجام تعهد سر باز زند. در صورتی که متعهدله از انجام تعهد محضری امتناع ورزد، متعهد می‌تواند اقدام به طرح شکایت حقوقی مبنی بر الزام متعهد به انجام موضوع تعهد نماید.

همچنین، از آنجا که تعهدنامه محضری از اعتبار اسناد رسمی برخوردار می‌باشد، در صورت طرح شکایت در دادگاه، طرف مقابل نمی‌تواند نسبت به تعهدنامه محضری ادعای تردید یا انکار نماید. چرا که ادعای تردید و انکار نسبت به اسناد رسمی در دادگاه پذیرفته نمی‌باشد. افراد تنها می‌توانند نسبت به اسناد رسمی ادعای جعل نمایند که در این صورت موظف به اثبات آن می‌باشند.
‌

جهت آشنایی با اصالت سند مالکیت می‌توانید به لینک زیر مراجعه نمایید: چطور می‌توان جعلی بودن یا اصالت سند مالکیت را تشخیص داد؟

شرایط تنظیم تعهد محضری

افراد می‌توانند با مراجعه به یکی از دفاتر اسناد رسمی اقدام به تنظیم تعهدنامه محضری نمایند. سردفتر اسناد رسمی خود وظیفه نگارش و ثبت تعهدنامه را به عهده گرفته و طرفین تنها این تعهدنامه را امضاء می‌نمایند. با این حال، رعایت سه شرط ذیل جهت تنظیم تعهدنامه محضری ضروری است:

1. متعهد یا متعهدین بایستی به صورت دقیق مشخص و معلوم باشد. متعهد یا متعهدین موظف به حضور در دفترخانه بوده و بایستی ذیل تعهدنامه محضری را امضاء نمایند.

2. متعهدله یا متعهدلهم نیز بایستی به صورت دقیق مشخص و معلوم شده باشد. الزامی به درج امضای متعهدله یا متعهدلهم در ذیل تعهدنامه نیست و عدم درج آن خدشه‌ای به اعتبار تعهدنامه محضری وارد نمی‌آورد.

3. موضوع تعهد بایستی به روشنی معین و معلوم شده باشد تا اجرای تعهد برای متعهد ممکن باشد. همچنین، در صورتی که اجرای موضوع تعهد مشروط به حصول شرطی خاص یا گذشت مدت زمانی خاص باشد نیز بایستی در تعهدنامه قید گردد.

مدارک لازم جهت تعهد محضری

به صورت کلی جهت مراجعه به دفاتر اسناد رسمی و تنظیم یک تعهدنامه محضری دو دسته از مدارک به شرح ذیل بایستی به دفترخانه ارائه گردد:

1. مدارک هویتی طرفین تعهد، اعم از شناسنامه، کارت ملی و غیره. زیرا مشخصات طرفین تعهد بایستی به درستی در تعهدنامه درج گردد.

2. مدارک اختصاصی موضوع تعهد. بسته به اینکه موضوع تعهد چیست و متعهد موظف به انجام چه کاری می‌باشد، ارائه برخی از مدارک به دفتر اسناد رسمی ضروری می‌باشد. برای مثال اگر موضوع تعهدنامه، تعهد زوج به عدم خیانت یا خوش‌رفتاری با زوجه باشد، ارائه سند ازدواج زوجین جهت احراز رابطه زوجیت ضروری می‌باشد.

ابطال تعهد محضری

همانطور که گفتیم، تعهد محضری موجب لازم‌الاجرا تلقی شدن موضوع تعهد می‌گردد. از این رو، شخص متعهد نمی‌تواند بی‌دلیل از انجام موضوع تعهد امتناع نماید. اما در صورتی که هردوی طرفین موافقت نموده باشند یا اینکه متعهدله از موضوع تعهد صرف‌نظر نماید، موضوع تعهد لغو شده و شخص متعهد دیگر الزامی نسبت به انجام آن نخواهد داشت.

همچنین، ممکن است در ضمن تعهدنامه برای هردو یا یکی از طرفین حق فسخ پیش‌بینی شده باشد. در این شرایط با توسل به حق فسخ نیز تعهدنامه محضری می‌تواند خاتمه یابد. در نظر گرفتن مدت زمان خاصی برای تعهد محضری و انقضای این مدت نیز موجب می‌گردد تا تعهد محضری خودبه‌خود پایان یابد.

کانال تلگرام لامینگو

نتیجه‌گیری

تعهد محضری عبارت است از درج و ثبت تعهد نزد دفاتر اسناد رسمی. این امر موجب می‌گردد تا تعهد فوق از اعتبار اسناد رسمی برخوردار شده و به راحتی قابل نقض توسط هر یک از طرفین نباشد. عمدتاً به همین دلیل افراد تمایل دارند تا تعهدات خود را در این قالب و نزد سردفتر اسناد رسمی تنظیبم نمایند. در صورت استنکاف متعهد از انجام موضوع تعهد محضری، متعهدله می‌تواند در قالب یک دادخواست حقوقی از دادگاه الزام متعهد به انجام موضوع تعهد را بخواهد. موضوع تعهد به شرطی که بر خلاف قانون و شرع نباشد ممکن است هر امری باشد که مورد توافق طرفین قرار گیرد.

مجموعه لامینگو با سال‌ها سابقه کار حقوقی امیدوار است تا مطالعه گفتار فوق شما را به صورت کامل با چیستی و اعتبار تعهد محضری آشنا نموده باشد. در صورت نیاز به دریافت مشاوره تخصصی در این حوزه می‌توانید به قسمت دریافت مشاوره مراجعه نموده و با مشاورین متخصص مجموعه لامینگو در این خصوص مشورت نمایید. همچنین، این امکان برای شما وجود دارد تا پرسش‌های خود در خصوص تعهد محضری را در قسمت دیدگاه‌ها درج نمایید تا توسط کارشناسان متخصص مجموعه لامینگو در اسرع وقت به آن‌ها پاسخ داده شود. در صورت تمایل به مطالعه مطالب حقوقی بیشتر و متنوع‌تر نیز می‌توانید به بلاگ لامینگو مراجعه نمایید و مطالب حقوقی منتشر شده در این سایت را در حوزه‌های گوناگون کیفری، خانواده، اسناد تجاری و غیره مطالعه نمایید.