نمونه قرارداد محرمانگی یک جانبه و حمایت از اسرار تجاری الکترونیکی

اطلاعات محرمانه بخش مهمی از زندگی بشر را تشکیل داده‌اند؛ چه در زندگی شخصی و چه در زندگی شغلی و حرفه‌ای. اسرار تجاری نمونه‌ای از این اطلاعات محرمانه باارزش است. اسرار تجاری در قالب‌های گوناگونی وجود دارد و نگه‌داری و همچنین ردوبدل می‌شود. با توجه به گسترش فناوری و ابزارهای الکترونیکی انتقال اطلاعات، اسرار تجاری الکترونیکی یا دیجیتال جای خود را در دنیای حقوق و نیز فناوری باز کرده‌اند. در این یادداشت از چیستی اسرار تجاری الکترونیکی و چگونگی حمایت از آن‌ها می‌گوییم؛ ازجمله نمونه قرارداد محرمانگی یک جانبه که از کاربردی‌ترین راه‌های تأمین امنیت اسرار تجاری الکترونیکی است.

شرکت‌های تجاری و مؤسسات مالی مختلف در استفاده از فناوری‌های جدید مانند یادگیری‌های ماشینی، هوش مصنوعی و کلان‌داده‌ها پیشرو هستند. این فناوری‌ها و سایر فناوری‌های نظیر آن‌ها در حال حاضر نقشی اساسی در دنیای کسب‌وکارها دارند. می‌توان گفت طیف وسیعی از عملیات مالی و تجاری، ازجمله مدیریت نمونه کارها تا پیشگیری از کلاهبرداری، از انجام معاملات تجاری تا تغییر ذائقه مشتری را در برمی‌گیرند. درحالی‌که پتانسیل این فناوری‌ها بسیار زیاد است، مدیریت ریسک و حفاظت از اسرار تجاری هرگز به این اندازه اهمیت نداشته است. بسیاری از شرکت‌ها و کسب‌وکارها به‌تازگی شروع به توجه به این الزامات پیچیده و درعین‌حال، اساسی اسرار تجاری الکترونیکی کرده‌اند.

اسرار تجاری الکترونیکی چیست؟

پیش از آنکه به توضیح خود اسرار تجاری الکترونیکی بپردازیم، دو مفهوم بسیار نزدیک را که برای فهم قضیه به ما کمک می‌کنند، یعنی تعریف اولیه اسرار تجاری و محیط الکترونیکی، خواهیم گفت. در ادامه نیز به سرقت اسرار تجاری الکترونیکی و نمونه قرارداد محرمانگی یک جانبه خواهیم پرداخت.

این مطلب را حتماً بخوانید: نمونه قرارداد محرمانگی یک جانبه و همه نکات حقوقی آن

اسرار تجاری

در تعریفی ساده و خلاصه، اسرار تجاری، اطلاعات محرمانه‌ای است که ارزش اقتصادی خود را از محرمانگی‌اش می‌گیرد و تا زمانی که افشا نشده، دارای ارزش هستند. دانش فنی، اطلاعات مالی و اطلاعات کسب‌وکار از نمونه‌های اسرار تجاری هستند.

محیط الکترونیک

منظور از محیط الکترونیک یا به بیان دقیق‌تر، بستر مبادلات الکترونیکی، هرگونه سیستم الکترونیکی، ازجمله پست الکترونیکی، فکس، نرم‌افزارهای مالی و بانکداری، سامانه‌های پردازش اطلاعات، هر دامنه و سایت اینترنتی داخل یا خارج از شبکه است.

اسرار تجاری الکترونیکی

برای تعریف اسرار تجاری الکترونیکی، می‌توانیم از قانون تجارت الکترونیک ایران مصوب سال 1382 کمک بگیریم. در مبحث دوم این قانون با عنوان حفاظت از داده‌پیام در بستر مبادلات الکترونیکی، فصل دوم با عنوان حمایت از اسرار تجاری، در ماده 65، اسرار تجاری الکترونیکی این‌گونه معرفی شده‌اند:

«اسرار تجاری الکترونیکی داده‌پیام‌هایی است که شامل اطلاعات، فرمول‌ها، الگوها، نرم‌افزارها و برنامه‌ها، ابزار و تکنیک‌ها و فرایندها، تألیفات منتشرنشده، روش‌های انجام تجارت دادوستد، فنون، نقشه‌ها و فراگردها، اطلاعات مالی، فهرست مشتریان، طرح‌های تجاری و امثال این‌ها است که به‌طور مستقل دارای ارزش اقتصادی بوده و در دسترس عموم قرار ندارد و تلاش‌های معقولانه‌ای برای حفظ و حراست از آن‌ها انجام می‌شود.»

سرقت اسرار تجاری الکترونیکی

در عصر پیش از اینترنت، موارد سرقت اسرار تجاری معمولاً به موقعیت‌های مکانی خاص و اقلام فیزیکی خاص مرتبط بود. به‌عنوان مثال، کارمندی که به‌صورت حضوری در محل کارفرمای خود کار می‌کند، یک فهرست مشتریان کاغذی یا طرح‌ها و مشخصات یک محصول را مورد سوءاستفاده قرار می‌دهد. یک شریک تجاری به‌طور مثال که دارای اطلاعات فیزیکی اختصاصی و محرمانه است، آن اطلاعات را به‌صورت غیرمجاز به اشتراک گذاشته یا منتشر می‌کند.

اما در عصر دیجیتال، حضور فیزیکی یا مجاورت، دیگر شرط لازم برای سرقت اسرار تجاری نیست. به‌عنوان مثال، مجرمان سایبری و هکرهایی که در خارج از مرزهای فیزیکی کشوری که سرور رایانه در آن قرار دارد عمل می‌کنند، ممکن است از راه دور در آن سیستم رایانه‌ای نفوذ کرده و اسرار تجاری محافظت‌شده را سرقت کنند. علاوه بر این، با ظهور نیروی کار بسیار پویا، اسرار تجاری ممکن است در ذهن کارکنان سابق شرکت یا شرکای تجاری وجود داشته باشد.

شاید این مطلب برای شما جالب باشد: حمایت از محرمانگی اطلاعات بیمار + نمونه قرارداد محرمانگی یک جانبه

آیا در حقوق ایران به سرقت اسرار تجاری الکترونیک پرداخته شده است؟

پاسخ به این سؤال مثبت است. قانون‌گذار ایرانی در ماده 64 قانون تجارت الکترونیک، سرقت و تحصیل غیرقانونی اسرار تجاری الکترونیکی را جرم‌انگاری کرده است:

«به‌منظور حمایت از رقابت‌های مشروع و عادلانه در بستر مبادلات الکترونیکی، تحصیل غیرقانونی اسرار تجاری و اقتصادی بنگاه‌ها و مؤسسات برای خود و یا افشای آن برای اشخاص ثالث در محیط الکترونیکی جرم محسوب و مرتکب به مجازات مقرّر در این قانون خواهد رسید.»

منظور از مجازات مقرر در این قانون، مجازاتی است که در ماده 75 همین قانون بدان تصریح شده است که به شرح زیر است:

«متخلفین از ماده (۶۴) این قانون و هرکس در بستر مبادلات الکترونیکی به‌منظور رقابت، منفعت و یا ورود خسارت به بنگاه‌های تجاری، صنعتی، اقتصادی و خدماتی، با نقض حقوق قراردادهای استخدام مبنی بر عدم افشای اسرار شغلی و یا دستیابی غیرمجاز، اسرار تجاری آنان را برای خود تحصیل نموده و یا برای اشخاص ثالث افشا نماید به حبس از شش ماه تا دو سال و نیم و جزای نقدی معادل پنجاه میلیون (۵۰،۰۰۰،۰۰۰) ریال محکوم خواهد شد.»

برای دریافت نمونه قرارداد محرمانگی یک جانبه، به بانک قرارداد لامینگو مراجعه نمایید:

دریافت قرارداد محرمانگی یک جانبه

نقش نمونه قرارداد محرمانگی یک جانبه در حمایت از اسرار تجاری الکترونیکی چیست؟

مانند هرگونه اسرار تجاری، اسرار تجاری الکترونیکی نیز باید تحت تدابیر منطقی برای محافظت قرار گیرند. یکی از بهترین و مؤثرترین راه‌های محافظت از اسرار تجاری الکترونیکی، استفاده از نمونه قرارداد محرمانگی یک جانبه یا قرارداد عدم افشای اطلاعات (NDA) است. این قرارداد را می‌توان در هنگام استخدام یا در میانه فعالیت کاری با کارکنان، پیمانکاران یا مشاوران لحاظ کرد. نمونه قرارداد محرمانگی یک جانبه از ابزارهای مهم و محبوب در دنیای تجارت است تا به‌وسیله آن شرکای تجاری یا طرفین تجاری را ملزم به رعایت حفظ محرمانگی اسرار تجاری نمود.

مفاد قرارداد محرمانگی یک جانبه را می‌توان به‌گونه‌ای تعیین کرد تا بیشترین امنیت ممکن از اسرار تجاری الکترونیکی حاصل شود. مشخص کردن مصادیق اسرار تجاری الکترونیکی و موارد خارج از این مصادیق، شیوه‌های محافظت از اسرار تجاری و اشخاصی که به این اسرار دسترسی دارند، از موارد مهم به شمار می‌روند. تعیین وجه التزام به اندازه‌ای که قدرت بازدارندگی کافی داشته باشد تا گیرنده اسرار تجاری الکترونیکی را مجاب کند بیشترین حفاظت از اسرار تجاری را عمل آورد و آن‌ها را افشا نکند، از مهم‌ترین نکاتی است که باید در نمونه قرارداد محرمانگی یک جانبه بدان توجه نمود.

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

جمع‌بندی

در این یادداشت سعی کردیم که اسرار تجاری الکترونیکی را معرفی کنیم و بگوییم که کدام دسته از اسرار تجاری، الکترونیکی به شمار می‌روند. همچنین از اهمیت و فراگیری اسرار تجاری الکترونیکی در دنیای تجارت امروز سخن گفتیم. در ادامه به سرقت اسرار تجاری الکترونیکی و راه‌های حمایت از آن به‌ویژه در ارتباط با نمونه قرارداد محرمانگی یک جانبه صحبت کردیم. برای کسب راهنمایی بیشتر و نیز مشاوره حقوقی پیرامون نمونه قرارداد محرمانگی یک جانبه، تیم حقوقی لامینگو آماده خدمت‌رسانی و همکاری با شما است.

می‌توانید در بخش دیدگاه‌ها سؤالات و نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید. همچنین، برای خواندن سایر مطالب به بلاگ لامینگو مراجعه نمایید.