نمونه قرارداد عدم رقابت + تحلیل اعتبار شرط عدم رقابت در قراردادهای کار

تصور کنید نیرویی را استخدام کرده‌اید که از ابتدای دوره کارآموزی در شرکت شما بوده؛ حالا کم‌کم این نیرو دارد به یک نیروی متخصص حوزه خودش تبدیل می‌شود. رقبای شما نیز در حال حاضر به داشتن چنین نیرویی نیاز دارند و تلاش می‌کنند که از تخصص نیروهای دیگر استفاده کنند. اگر نیروی شما همزمان که برای شما کار می‌کند، قبول کند که برای شرکت رقیب شما نیز پروژه‌ای را انجام دهد، به این معناست که سال‌ها پرورش نیروی شما از بین رفته و نیرویی که شما پرورش دادید، حالا برای دیگری فعالیت خواهد کرد. حقوق برای چنین حالتی، سازوکاری به اسم تعهد به عدم رقابت درنظر گرفته است. اگر این وضعیت دغدغه شما نیز هست، این مقاله را مطالعه کنید. همچنین، می‌توانید با استفاده از لینک زیر نمونه قرارداد عدم رقابت را دریافت نمایید:

دانلود قرارداد عدم رقابت

نمونه قرارداد عدم رقابت چیست؟

نمونه قرارداد عدم رقابت (Non-Competition Agreement)، قراردادی غیرمعین و تابع ماده 10 قانون مدنی است که برای منع یا محدودیت ایجاد رقابت بین افراد یا تعیین سازوکار رقابتی بین دو یا چند فرد منعقد می‌شود. این افراد در ضمن این قرارداد، متعهد می‌شوند که اگر این تعهدات را نقض کردند، خسارتی را بابت رقابت ناعادلانه به کسی پرداخت کنند که ضرر کرده. این قرارداد می‌تواند بین کارمند و کارفرما، دو شریک، یک شخص حقوقی با شخص حقوقی دیگر، یا حتی بین یک کشور با کشور دیگر منعقد شود.

نکته مهمی که در قرارداد عدم رقابت مطرح است، این است که این قرارداد باید برای زمان معین و محدوده جغرافیایی مشخص با هدف عدم رقابت و حفظ منابع تجاری تنظیم شود. به این دلیل که هیچ فردی نمی‌تواند خودش را مادام‌العمر از حقوق مدنی که شایسته آن‌هاست محروم کند؛ اما می‌شود این حق را طی قراردادی برای چند سال محدود کرد. این قرارداد برای استارتاپ‌ها و کسب‌و‌کارهای نوپا قرارداد مهمی‌ است. این کسب‌وکارها می‌توانند از این قرارداد برای حفظ منابع تجاری خودشان استفاده کنند.

تفاوت نمونه قرارداد عدم رقابت با قرارداد عدم افشای اطلاعات (NDA)

قرارداد عدم رقابت با قرارداد عدم افشای اطلاعات تفاوت‌‌های بسیار مهمی دارد. مهمترین این تفاوت‌ها، این است که در قرارداد عدم رقابت از راه‌اندازی کسب‌و‌کار مشابه و یا همکاری با کسب‌وکارهای رقیب جلوگیری می‌شود؛ اما در قرارداد عدم افشای اطلاعات، طرف قرارداد متعهد می‌شود که اطلاعات محرمانه کسب‌وکار شما را جایی منتشر نکند و آن را در اختیار کس دیگری قرار ندهد.

علاوه بر این، شما می‌توانید ضمن قرارداد عدم افشای اطلاعات از کارمند خود تعهد بگیرید که هیچوقت اسرار تجاری شما را فاش نکند؛ اما کارمند خود را برای مدت معینی می‌توانید محدود کنید که جذب رقبای تجاری شما نشود. به همین دلیل، قرارداد عدم رقابت شباهتی با قرارداد عدم افشای اطلاعات ندارد؛ اما هر دوی این‌ها می‌توانند مکمل یکدیگر باشند و امنیت اطلاعات و نیروی انسانی شما را همزمان تثبیت کنند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر، این مطلب را حتماً بخوانید: نمونه قرارداد محرمانگی یک جانبه و همه نکات حقوقی آن

رابطه نمونه قرارداد عدم رقابت با قرارداد کار

یکی از دغدغه‌هایی که در روند استخدام نیرو مطرح است، سرمایه‌‌ای است که کارفرما جهت آموزش و ارتقای مهارت‌های کارکنان خود می‌کند. به همین دلیل، این امر می‌تواند از نگرانی‌های کارفرما باشد که کارمندان وی بخواهند از کسب‌وکار او جدا شوند و به رقیب او پیوسته یا کسب‌وکار خود را در همان موضوع شروع کنند.

تعهد به عدم رقابت گاهی می‌تواند به‌صورت یک شرط در قرارداد کار آورده شود که این شرط معمولاً به‌نفع کارفرماست. اگر کسب‌وکار شما در حوزه‌ای است که رقبای فراوان دارید، بهتر است حتماً قرارداد عدم رقابت را با توجه به شرایط حوزه کاری خودتان تهیه کنید و ضمن قرارداد کار به کارمندتان ارائه دهید. بنابراین، قرارداد عدم رقابت می‌تواند همراه با قرارداد کار امضا شود و موضوع آن به قرارداد کار ارجاع داده شود. در این صورت است که اثر مثبتی بر قرارداد کار خواهد داشت.

تأثیر نمونه قرارداد عدم رقابت بر قرارداد کار

قرارداد عدم رقابت می‌تواند از اتلاف هزینه‌های شما برای پرورش نیروی خودتان جلوگیری کند. هنگامی که شما ضمن قراردادی معین‌ می‌کنید که کارمندتان برای مدت معین و در محدوده جغرافیایی معینی نمی‌تواند فعالیت مشابه شرکت شما را انجام دهد، درواقع از اینکه نیروی شما دانش به‌دست‌آورده در شرکت شما را به رقبایتان منتقل کند، جلوگیری می‌کنید. این مسأله، بستگی به ویژگی کسب‌وکار شما دارد.

مثلاً اگر شما کارفرمای یک پلتفرم تاکسی اینترنتی هستید، بسیار مهم است که برنامه‌نویس‌های خود و یا مسئول تولید محتوای خود را از همکاری با رقبا تا زمان معینی منع کنید. آن‌ها در این زمینه اطلاعات و تخصصی پیدا کرده‌اند که با پیوستن به رقیب شما می‌توانند باعث از بین رفتن منافع شما شوند. درواقع، توجه داشته باشید که متخصصین شما نقطه قوت و در عین حال، نقطه ضعف کسب‌وکار شما هستند؛ پس باید تلاش کنید تا به هر روشی نقطه ضعف خود را حفظ کنید.

یک نمونه قرارداد عدم رقابت خوب چه بخش‌هایی دارد؟

برای اینکه بدانید یک نمونه قرارداد عدم رقابت آیا اصولی و خوب تهیه شده، لازم است به چند اصل توجه نمایید. اگر این اصول در قرارداد مورد نیاز شما رعایت شده بود، به این معناست که این قرارداد اعتبار کافی را برای استفاده به‌عنوان ضامن عدم همکاری نیروی انسانی شما با رقیب خواهد داشت. این اصول که از اهمیت بالایی در قرارداد عدم رقابت برخوردارند، این‌ها هستند:

۱- تعاریف:

در این بخش، باید تعریف خودتان را از رقابت و رقیب مشخص کنید. به چه شرکتی‌هایی رقیب خواهید گفت و چه کارهایی موجب نقض تعهد کارمند شماست. به همین دلیل، باید با دقت معین کنید که منظور شما از عدم رقابت چیست.

۲- مشخصات طرفین قرارداد و سِمَت آن‌ها:

اطلاعات هویتی فرد در تمامی قراردادها باید نوشته شود؛ اما در این بخش چیزی که اهمیت دارد، این است که سمت کارمندتان را دقیقاً معین کنید. اگر بعداً کارمند شما تعهد خودش را به شما نقض کرد، شما می‌توانید به استناد سمت او و داشتن سمت مشابه در جای دیگر، ادعا کنید که او تعهد عدم رقابت با شما را نقض کرده است.

۳- حفظ اطلاعات:

در قراردادهای عدم رقابت، بهتر است قسمت‌‌هایی برای حفظ محرمانگی و عدم افشای اطلاعات نیز معین شود. البته هر دوی این قراردادها به‌صورت جدا از اهمیت بالایی برخوردار هستند.

۴- بیان فعالیت‌های ممنوع:

در این قسمت قرارداد، باید به‌صورت صریح فعالیت‌های ممنوع را که ممکن است به کسب‌وکارتان آسیب برساند، ذکر کنید. مصادیق این فعالیت‌ها با توجه به فعالیت کسب‌وکار شما و شرایط بازار آن معین می‌شود؛ مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: بنیان‌گذاری کسب‌وکار مشابه، همکاری با شرکت‌هایی که عرفاً رقیب مستقیم شما محسوب می‌گردند و ….

این مطلب می‌تواند برای شما مفید باشد: تأثیر امضای الکترونیکی در قرارداد استخدام

۵- تعیین وجه التزام:

در قرارداد عدم رقابت، باید مبلغی را معین کنید که در صورت نقض قرارداد از کارمندان خود به‌عنوان خسارت دریافت کنید.

۶- زمان قرارداد:

هیچ کسی را نمی‌توان برای همیشه از رقابت یا همکاری با شرکت‌های رقیب ممنوع کرد؛ بنابراین برای عدم رقابت باید زمان خاصی را معین کنید.

۷- محدوده جغرافیایی مورد نظر:

باید برای قلمروی جغرافیایی فعالیت‌های رقابتی نیز محدوده‌ای را مشخص کنید؛ مثلاً در شهر تهران یا استان فارس.

کانال تلگرام لامینگو

خلاصه بحث

کارمندان شما فقط کارمند شما نیستند، مزیت شما بر رقبانتان هستند. پس قبل از هرگونه ایجاد محدودیت برای آن‌ها، بهتر است تلاش کنید محیط آرام و بدون تنش و متناسب با فعالیت‌ کاریشان به وجود بیاورید. پس از آن، مطمئن خواهید بود که اگر روزی کارمند شما بخواهد از شرکت شما برود، دلیل دیگری به‌غیر از محیط کار دارد. به همین دلیل، می‌توانید ابتدا نمونه قرارداد عدم رقابت را با کارمندان خودتان منعقد کنید. این قرارداد به شما کمک می‌کند که همیشه در بازار از مزیت جلو بودن دانش فنی برخوردار باشید و اصل انصاف در بازار برای شما رعایت شود. اگر در این باره به اطلاعات بیشتری نیاز دارید، می‌توانید به وبلاگ لامینگو مراجعه کنید.