انواع شرکت‌های تجاری

امروزه افراد تمایل بیشتری به ثبت شرکت به منظور انجام فرآیندهای کسب‌وکاری خود دارند. البته در قانون ایران انواع شرکت‌های مختلف تجاری برای ثبت وجو دارد که ممکن است برای افراد این سوال پیش بیاید که کدام نوع از ثبت شرکت برای کسب‌وکارشان مناسب است. قانون تجارت درباره‌ی ویژگی‌های متفاوت هرکدام از این شرکت‌های تجاری توضیح داده است. در ادامه مقاله به بررسی این ویژگی‌ها خواهیم پرداخت.

انواع شرکت‌های تجاری در ایران

ماده 20 قانون تجارت انواع شرکت‌های تجاری را برشمرده است که شامل مواد زیر می شود:

1.  شرکت سهامی.
2. شرکت با مسئولیت محدود.
3. شرکت تضامنی.
4. شرکت مختلط غیر سهامی.
5. شرکت مختلط سهامی.
6. شرکت نسبی.
7. شرکت تعاونی تولید و مصرف.

در این قانون هفت نوع شرکت به عنوان شرکت تجاری نام برده شده است. شرکت سهامی 2 نوع است. شرکت‌های سهامی عام و شرکت‌های سهامی خاص که همانطور که گفتیم تابع قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 1347 است.

شرکت تعاونی علاوه بر قانون تجارت تابع قانون شرکت‌های تعاونی مصوب 1350 و قانون بخشی تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران مصوب 1370 و اصلاحات بعدی این قانون در سال 1377 و 1393 است.

در کنار این نوع هفت شرکت که در قانون تجارت پیش بینی شده، در قوانین دیگر هم یک سری شرکت‌ها تعریف شده مثل شرکت تعاونی توزیع-شرکت تعاونی اعتبار، شرکت تعاونی سهامی عام که مورد اخر در قانون اجرای سیاست های اصل 44 قانون اساسی پیش بینی شده است که عنوانش ترکیبی از چند شرکت است.

مشاوره حقوقی ثبت شرکت

اینک به تعریف و ذکر ویژگی‌های مهم هر یک از انواع شرکت‌های تجاری خواهیم پرداخت.

• شرکت سهامی

همانگونه که گفته شد شرکت‌های سهامی دو نوع هستند. شرکت‌های سهامی عام و سهامی خاص.شرکت سهامی عام، شرکتی است بازرگانی (ولو اینکه موضوع عملیات آن، امور بازرگانی نباشد) که سرمایه‌ی آن به سهام تقسیم شده و بخشی از این سرمایه از طریق فروش سهام به مردم تأمین می‌شود.

در شرکت سهامی عام، تعداد سهامداران نباید از پنج نفر کمتر باشد و مسئولیت سهامداران، محدود به مبلغ اسمی سهام آن‌هاست. در این شرکت، عبارت «سهامی عام باید قبل از نام شرکت یا بعد از آن، بدون فاصله با نام شرکت در کلیه‌ی اوراق و اطلاعیه‌ها و آگهی‌های شرکت به طور روشن و خوانا قید شود.شرکت سهامی خاص شرکتی است که تمام سرمایه‌ی آن توسط مؤسسین شرکت تأمین شده است. این شرکت از حداقل سه شریک تشکیل می‌شود و قرار نیست سهام آن به عرضه عمومی برسد البته در قانون پیش بینی شده این شرکت‌ها می توانند با اعمال تغییراتی به شرکت سهامی عام تبدیل شوند.در شرکت سهامی خاص نیز باید عبارت شرکت سهامی خاص باید قبل یا بعد از نام شرکت ذکر شود.

• شرکت با مسئولیت محدود

شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که برای امور بازرگانی تشکیل شده و هر یک از شرکاء فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت است.حداقل تعداد شرکا 2 نفر است و در اسم شرکت باید عبارت (‌با مسئولیت محدود) قید شود و الا آن شرکت در مقابل اشخاص ثالث شرکت تضامنی محسوب و تابع‌مقررات آن خواهد بود.

• شرکت مختلط سهامی

این نوع شرکت از شرکت تضامنی و سهامی خاص تشکیل شده‌است؛ دارای دوگونه از شرکاء است: یک یا چند نفراز شرکا که در مقابل طلبکاران و سایر اشخاص دارای مسوولیت تضامنی هستند و عده دیگری از شرکاء که سهامدار نام می‌گیرند و مسوولیتشان محدود به آورده‌شان است. در این شرکت سرمایه به سهام تقسیم شده است، شرکای سهامدار حق مدیریت بر شرکت را ندارند و مدیریت شرکت برعهده شرکاء ضامن قرار می‌گیرد. در اسم شرکت باید عبارت (‌شرکت مختلط) و لااقل اسم یکی از شرکاء ضامن قید شود.

تنظیم قرارداد سفارشی

• شرکت مختلط غیرسهامی

شرکت مختلط غیرسهامی، شرکتی است که برای امور تجاری تحت نام مخصوصی بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود، بدون انتشار سهام، تشکیل می‌شود. شریک ضامن، مسئول کلیه‌ی قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود. شریک با مسئولیت محدود، کسی است که مسئولیت او فقط به میزان سرمایه‌ای است که درشرکت گذارده و یا بایستی بگذارد.

• شرکت نسبی

شرکت نسبی شرکتی است که برای امور بازرگانی بین دو یا چند نفر تشکیل و مسئولیت هر یک از شرکا به نسبت سرمایه ای است که در شرکت گذاشته است.

لذا در این نوع شرکت مسئولیت شرکا به نسبت سرمایه شان می باشد. اگر دارائی شرکت نسبی برای تادیه ی تمام قروض شرکت کافی نباشد هر یک از شرکا به نسبت سرمایه ای که در شرکت داشته مسئول تادیه ی قروض شرکت است و مانند شرکت تضامنی مسئولیتی نسبت کل بدهی شرکت ندارند.

• شرکت تعاونی تولید مصرف

شركت تعاونی شركتی است كه بین اشخاص حقیقی برای فعالیت در امور مربوط به تولید وتوزیع در جهت اهداف مطرح در قانون بخش تعاونی به منظور بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی و اعضا از طریق همكاری و تشریك مساعی آن‌ها با رعایت مقررات قانون مزبور تشكیل می شود.

همچنین شرکت‌ها را بر مبانی مختلفی می توان تقسیم بندی کرد.

• شرکت‌های دولتی و خصوصی

این تقسیم بندی بر این مبناست که سرمایه شرکت متعلق به چه کسی است. اگر سرمایه شرکت متعلق به بخش خصوصی باشد،شرکت خصوصی تلقی می شود و اگر سرمایه شرکت متعلق به بخش عمومی باشد شرکت دولتی تلقی می شود.در واقع شرکت خصوصی شرکتی است که حداقل 50درصد یا بیشتر آن متعلق به بخش خصوصی باشد.شرکت دولتی شرکتی است که بیش از 50 درصد سهام آن متعلق به بخش دولتی باشد.پس اگر شرکتی 50 درصد سهامش متعلق به بخش دولتی بود شرکت دولتی نیست ولی اگر به اندازه یک سهم از 50 درصد بیشتر بود شرکت دولتی است.

مشاوره حقوقی ثبت شرکت

• شرکت سرمایه یا اشخاص یا مختلط

بیشتر شرکت‌های تجاری به صورتی هستند که که اگر اورده اولیه به موجودی شرکت اضافه شود دیگر کسی با ما کاری ندارد.ولو اینکه شرکت بدهکار شود. اما بعضی شرکت‌ها هستند که اگر شرکت بدهکار شود اول اموال خود شرکت را به بدهکار می دهند ولی اگر اموال کافی نبود طلبکار می‌تواند سراغ شرکا بیاید و از اموال شخصی شرکا برداشت کند. شرکت‌هایی که مسئولیت شریک یا سهام دار محدود به آورده اولیه آن باشد شرکت سرمایه می گویند در این شرکت‌ها میزان سرمایه شرکت حرف اول می زند و به اشخاص کاری ندارند. مانند شرکت با مسئولیت محدود شرکت‌های سهامی

اما شرکت‌هایی که شرکت شخص هستند یکی شرکت تضامنی است یکی نسبی. البته همانگونه که گفته شد در شرکت تضامنی همه شرکا به میزان کل بدهی شرکت مسئولیت دارند اما در شرکت نسبی به نسبت سرمایه اولیه خود مسئول هست.

نوع دیگر شرکت مختلط هستند که مسئولیت بعضی ها به میزان آورده اولیه آن‌ها است و برخی دیگر تضامنی است که شرکت مختلط سهامی و مختلط غیر سهامی جز این دسته هستند.

اگر برای انتخاب ثبت شرکت مناسبتان نیاز به اطلاعات بیشتر دارید، مشاوران حقوقی لامینگو آماده راهنمایی شما هستند. برای مطالعه سایر مقالات می‌توانید به مجله حقوقی لامینگو مراجعه کنید. فراموش نکنید حتما نظراتتان را از طریق کامنت با ما در میان بگذارید.