نمونه قرارداد اجاره چاه کشاورزی و نکته‌های کاربردی آن را بیشتر بشناسید!

آب در کنار برق و گاز از اصلی‌ترین حامل‌های انرژی محسوب می‌گردد. از آب برای مصارف خانگی، کشاورزی، کارخانه‌های تولید محصولات غذایی و نیروگاه‌های آبی استفاده می‌شود. باید توجه کنیم که درست است که آب برای انجام همه‌ی این فعالیت‌ها حیاتی است و در صورت فقدان یا کمبود آن بخش‌های گوناگون کشور با مشکلات جدی مواجه خواهند شد؛ اما از سویی دیگر، تأمین آب مورد نیاز هزینه‌هایی را به‌دنبال دارد. به‌عنوان مثال، در مصارف کشاورزی معمولاً با اجاره‌ی چاه کشاورزی توسط انعقاد نمونه قرارداد اجاره چاه کشاورزی میان طرفین، یعنی کشاورز و صاحب چاه آب، برای آبیاری محصولات استفاده می‌شود.

شما می‌توانید نمونه قرارداد اجاره چاه آب را از بانک قرارداد مجموعه‌ی لامینگو از لینک زیر دریافت نمایید:

دریافت قرارداد اجاره چاه آب

نمونه قرارداد اجاره چاه آب چه سودی برای طرفین قرارداد دارد؟

اصولاً افراد هنگامی که قصد استفاده از منافعی را برای مدت کوتاهی دارند، به استفاده از عقد اجاره روی می‌آورند. چرا که با استفاده از عقد اجاره مالکیت منافعی که مستأجر قصد بهره‌برداری از آن را دارد، در مدتی که عقد اجاره برقرار است، به وی منتقل می‌گردد و او می‌تواند با استفاده از این منافع به اهداف مد نظرش برسد؛ بدون آنکه نیاز داشته باشد عین مستأجره را با بهای زیادی خریداری نماید. از طرفی دیگر، موجری که در طی آن مدت از عین مستأجره‌ای که مالک آن است استفاده‌ای ندارد، با اجاره دادن آن به مستأجر و دریافت مال‌الاجاره در ازای منافع آن، از نظر اقتصادی سود زیادی کسب می‌نماید.

همچنین، باید بدانیم تنها مالی قابل اجاره دادن است که استفاده از آن با بقای عین امکان‌پذیر است؛ یعنی باید اصل مال با استفاده از آن باقی بماند. به‌عنوان مثال، در نمونه قرارداد اجاره چاه آب، اصل عین مستأجره که چاه آب است هم پس از پایان عقد اجاره باقی می‌ماند.

به شما توصیه می‌کنیم بخوانید: صفر تا صد آنچه باید درمورد نمونه قرارداد اجاره دامداری بدانید!

ماهیت نمونه قرارداد اجاره چاه آب چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

نمونه قرارداد اجاره چاه آب عقدی است که برای استفاده از منابع آب چاه کشاورزی میان مستأجر، که همان کشاورز است، و مالک چاه آب در ازای دریافت مبلغی به‌عنوان مال‌الاجاره منعقد می‌گردد. قانون حاکم بر نمونه قرارداد اجاره چاه آب، همان مقررات عقد اجاره مندرج در مواد 466 تا 517 قانون مدنی است و این قرارداد یک قرارداد لازم، تملیکی، معوض، رضایی و موقتی است.

قرارداد اجاره:

• لازم است؛ یعنی هیچ‌کدام از طرفین به‌تنهایی حق فسخ آن را ندارند.
• تملیکی است؛ یعنی به‌محض شروع زمان اجاره که تاریخ آن در قرارداد آمده است، مالکیت منافع برای مدت مورد توافق به مستأجر منتقل می‌شود.
• معوض است؛ یعنی از عقود رایگانی که یکی از طرفین قرارداد عوضی دریافت نمی‌کند، نیست. بلکه باید میزان اجاره‌بها تعیین شود و قراردادی که مال‌الاجاره در آن تعیین نشده باشد، به‌نوعی اجاره به حساب نمی‌آید؛ بلکه از جمله قرارداد‌های حق انتفاع است که در آن یک طرف حق استفاده از منافع را دارد اما مالک منافع نیست.
• رضایی است؛ یعنی برای انعقاد چنین قراردادی نیاز به تشریفات خاصی مانند ثبت سند در دفترخانه، یا قبض عین مستأجره در لحظه‌ی انعقاد عقد نیست. بلکه به‌محض توافق طرفین در موضوعات اصلی عقد مانند زمان اجاره، عین مستأجره و اجاره‌بها، عقد منعقد می‌گردد.
• موقتی است؛ یعنی زمان مشخصی دارد و دائمی نیست.

نمونه قرارداد اجاره چاه آب ازجمله عقود معین است؛ یعنی قوانین حاکم بر آن در قانون مدنی آمده است. اما طرفین قرارداد می‌توانند قوانین تکمیلی را با توافق خود در قرارداد وارد نمایند و تغییر دهند.

قوانین و مقررات مرتبط با نمونه قرارداد اجاره چاه کشاورزی

شناسایی قوانین و مقررات حاکم بر قرارداد و نیز قوانین خاصی که در رابطه با موضوع قرارداد نکاتی را قید کرده است، به طرفین کمک می‌کند تا با تمام زوایای حقوقی عقد مورد نظرشان آشنا شوند. قانون حاکم بر نمونه قرارداد اجاره چاه آب قانون مدنی است و قانون توزیع عادلانه‌ی آب، آیین‌نامه‌ اجرایی آن و قانون تعیین تکلیف چاه‌های آب فاقد پروانه‌ی بهره‌برداری از جمله قوانین موجود در این زمینه هستند.

لزوم داشتن پروانه‌ی بهره‌برداری از چاه کشاورزی

چاه‌های کشاورزی جزء ذخایر آبی کشور هستند و ذخایر آبی کشور متعلق به همه‌ی مردم است. به همین دلیل، لازم است که هر کسی که قصد دارد از چاه کشاورزی برای هر نوع مصرفی استفاده نماید، به‌صورت قانونی اقدام نماید و تنها کسانی می‌توانند از چاه کشاورزی جهت آبیاری محصولات کشاورزی خود استفاده نمایند که مجوزی به نام پروانه‌ی بهره‌برداری از چاه آب را داشته باشند. این پروانه سندی است رسمی که ارزش مالی زیادی دارد. پروانه‌ی بهره‌برداری از چاه کشاورزی، سندی است که:

• قابل معامله است.
• قابل توثیق است؛ یعنی می‌تواند به‌عنوان ضمانت سپرده شود.
• مدت‌زمان معینی دارد که پس از پایان مدت‌زمان، قابل تمدید است.

نحوه‌ی دریافت پروانه‌ی بهره‌برداری از چاه کشاورزی

قانون توزیع عادلانه‌ی آب قانون حاکم بر این پروانه است که متقاضی می‌تواند پس از تهیه‌ی مدارک مورد نیاز و طی کردن مراحلی که برای اخذ پروانه ضروری است، با مراجعه به گروه حفاظت از آب‌های زیر‌زمینی در اداره‌ی منابع آب شهر خود اقدام به اخذ پروانه نماید.

مدارکی که فرد باید همراه داشته باشد شامل کارت ملی، شناسنامه، سند زمین، معرفی‌نامه از ارگان‌های دولتی مربوطه، یعنی سازمان جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت و وکالت‌نامه، درصورتی‌که شخص قصد دارد وکیل نماینده‌ی او در انجام مراحل اخذ پروانه باشد، می‌باشد. همچنین اگر شخصی که قصد بهره‌برداری از چاه کشاورزی را دارد یک شخص حقوقی است، مدرکی که هویت او را به‌عنوان یک شرکت معتبر احراز نماید مانند کد اقتصادی شرکت یا شماره‌ی ثبت آن مورد نیاز است.

بررسی دقیق‌تر مفاد نمونه قرارداد اجاره چاه کشاورزی

قرارداد نمونه قرارداد اجاره چاه آب یک قرارداد لازم است که پس از آنکه توسط طرفین امضا شد، به‌محض انعقاد لازم‌الاجرا است و طرفین وظیفه دارند که به تعهدات خود عمل کنند. تمامی آثار چنین قراردادی بر هر دو طرف بار می‌شود و از آنجایی که پس از منعقد شدن قرارداد، تغییر در مفاد این قرارداد امکان‌پذیر نیست، بهتر است طرفین به کمک مشاوران حقوقی متن قرارداد خود را تنظیم نمایند تا ضمن اینکه همه‌ی موارد ضروری را به‌طور کاملاً شفاف و جامع بیان می‌نمایند، از مشکلاتی که ممکن است در اثر یک قرارداد غیراصولی به وجود می‌آید، جلوگیری نمایند.

عنوان قرارداد

عنوان قرارداد به‌نوعی تثبیت‌کننده‌ی خواسته‌ها و تعهدات طرفین است؛ چرا که در عنوان قرارداد اصولاً نام عقد مد نظر و همچنین موضوع آن درج می‌شود و همچنین، گاهی اوقات جهت مصرف آن عقد در عنوان قرارداد می‌آید؛ به‌عنوان مثال نمونه قرارداد اجاره چاه آب برای کشت گندم.

موضوع قرارداد

موضوع قرارداد باید به‌طور کامل با همه مشخصات آن درج شود؛ چرا که درصورتی‌که ابهامی در این زمینه وجود داشته باشد، طرفین در تفسیر قرارداد دچار مشکل خواهند شد. در نمونه قرارداد اجاره چاه آب، باید ویژگی‌های عین مستأجره به‌طور کامل درج شود. اطلاعات عین مستأجره که همان چاه آب است، باید به‌طور کامل ذکر شود؛ ازجمله اطلاعات مربوط به نام صاحب پروانه‌ی بهره‌براری، موقعیت جغرافیایی چاه‌، مدت‌زمان باقی‌مانده از پروانه، تعداد حلقه‎‎‌های چاه‌های مورد اجاره.

حتماً بخوانید: الزامات حقوقی در نمونه قرارداد اجاره تانکر آب کدامند؟

مشخصات طرفین در نمونه قرارداد اجاره چاه کشاورزی

موجر و مستأجر هر دو باید مشخصات کامل خود را، همچون نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره‌ی شناسنامه، شماره تماس و نشانی، در قرارداد بیاورند تا هرکدام از طرفین بداند که برای انجام تعهدات به چه شخصی رجوع کند. ممکن است یکی از طرفین یک شرکت فعال در زمینه‌‌ی کشاورزی (شخص حقوقی) باشد که در این صورت باید مشخصات شخص حقوقی همانند نام، شماره‌ی ثبت، تابعیت شرکت و اقامتگاه، نام مدیر عامل و کد اقتصادی در قرارداد ذکر شود.

اجاره‌بها در نمونه قرارداد اجاره چاه کشاورزی

میزان اجاره‌بها حتماً باید تعیین شود؛ اما این اجاره‌بها بنا بر توافق طرفین هر چیزی است که ارزش مالی دارد. وجه نقد رایج‌ترین طریقه‌ی تعیین اجاره‎‌بها است؛ اما مانع از آن نیست که طرفین بر سر عین یا منفعت یک وسیله به‌عنوان اجاره‌بها توافق کنند.

مدت‌زمان اجاره در نمونه قرارداد اجاره چاه کشاورزی

قرارداد اجاره یک عقد موقت است که باید مدت‌زمان آن و تاریخ شروع و خاتمه‌ی قرارداد معین باشد؛ به این معنا که دو طرف در نمونه قرارداد اجاره چاه آب قید می‌کنند که مالکیت منفعت این چاه کشاورزی از این تاریخ به‌مدت شش ماه از طرف موجر که شخص الف است به مستأجر که شخص ب است، جهت بهره‌برداری از منابع آب چاه کشاورزی برای کاشت گندم اختصاص یافت و تاریخ این روز زمان خاتمه‌ی قرارداد است.

دادگاه صالح در اختلافات در قرارداد اجاره

در دعاوی حقوقی اگر موضوع دعوا مال منقول باشد، یعنی مالی که قابل جا‌به‌جایی است و حمل آن آسیبی به محل وارد نمی‌کند، در صلاحیت دادگاه محل اقامت خوانده‌ی دعوا است و اگر مال غیر‌منقول باشد، یعنی مالی که انتقال آن به محل وقوع مال آسیب می‌رساند، در صلاحیت دادگاه محل وقوع مال غیرمنقول است.

همانطور که می‌دانیم، چاه یک مال غیرمنقول است. بنابراین چنانچه میزان خواسته تا سقف 20 میلیون تومان باشد، مرجع صالح به رسیدگی شورای حل اختلاف محل وقوع چاه خواهد بود. چنانچه میزان خواسته بیشتر از 20 میلیون تومان باشد، مرجع ذیصلاح، دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع چاه خواهد بود.

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

در پایان بهتر است بدانیم

نمونه قرارداد اجاره چاه آب یک عقد لازم است که به‌منظور احترام به حاکمیت طرفین، هیچ‌کدام از طرفین در حالت کلی حق فسخ آن را به‌صورت یکطرفه ندارند. به همین دلیل، لازم است که در انعقاد چنین قراردادی تمام تعهداتی را که برای خود و طرف مقابل در نظر دارید، به‌صورت کاملاً توافقی و با دقت بسیار زیادی مندرج نمایید. شما تنها درصورتی‌که حق فسخ را برای خود شرط کرده باشید یا موارد مندرج در قانون مدنی این حق را به شما بدهد، می‌توانید قرارداد را فسخ نمایید. اگر ادامه نمونه قرارداد اجاره چاه آب برای دو طرف کشاورز و مالک چاه کشاورزی امکان‌پذیر نباشد، طرفین می‌توانند با توافق همدیگر قرارداد را اقاله نمایند. اقاله حقی است که در قانون پیش‌بینی شده و طرفین می‌توانند با تراضی با یکدیگر عقد را منحل نمایند.

از اینکه تا اینجا با ما همراه بودید، از شما عزیزان ممنونیم. همکاران ما در بلاگ حقوقی لامینگو در زمینه‌های متنوع از جمله قرارداد‌های خرید و فروش و اجاره و استخدام و نکات حقوقی لازم برای آشنایی با این قرار‌داد‌ها مطالب بسیار زیادی را تهیه‌ نموده‌اند که شما می‌توانید با مطالعه‌ی مطالب موجود در بلاگ حقوقی لامینگو به بیشتر موضوعاتی که علاقه‌مند کسب آگاهی در آن حوزه هستید، دسترسی داشته باشید. در پایان، ما را از نظرات ارزشمندتان در بخش دیدگاه‌‎‌ها بهره‌مند نمایید.