شرایط و نحوه دریافت پروانه داوری | تاسیس نهاد داوری
داوری از جمله روشهای غیرقضایی حل و فصل اختلافات است که توسل به آن باعث میشود تا روند دادرسی سریعتر پیش رفته و از بسیاری از مشکلات دادرسی در دادگاه جلوگیری شود. از طرف دیگر، داوری از جمله مشاغلی است که پیش روی فارغالتحصیلان رشته حقوق قرار داشته و ممکن است بسیاری از آنها درصدد دریافت پروانه داوری باشند. شیوهنامه نحوه جذب، آموزش، صدور و لغو پروانه داوری و تأسیس نهادهای داوری مصوب هفتم تیر ماه 1401 شرایط و نحوه دریافت پروانه داوری را به تفصیل توضیح داده است که با یکدیگر بررسی خواهیم نمود.
ما را در اینستاگرام دنبال کنید
نهاد داوری چیست؟
به هنگام بروز هرگونه اختلاف، یکی از راههایی که جز مراجعه به دادگاه و مرجع قضایی پیش روی طرفین قرار دارد، توسل به نهاد داوری است. به موجب نهاد داوری، طرفین یک یا چند نفر را در ضمن قرارداد یا پس از آن به عنوان داور در نظر گرفته تا در صورت بروز اختلاف، در این خصوص داوری نمایند. همچنین ممکن است که داوران توسط دادگاه تعیین شده باشند. نکته قابل ذکر این است که هر فردی نمیتواند متصدی منصب داوری شود. قانونگذار شرایطی را به شرح زیر جهت دریافت پروانه داوری تعیین نموده است:
شرایط عمومی داور
جهت دریافت پروانه داوری، فرد متقاضی بایستی دارای شرایط عمومی زیر باشد:
1. تدین به دین مبین اسلام و التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ولایت مطلقه فقیه
2. حسن شهرت به امانت و دیانت و صحت عمل
3. عدم اعتیاد به مواد مخدر، روانگردان و عدم استفاده از مشروبات الکی
4. داشتن کارت پایان خدمت وظیفه عمومی یا معافیت از آن برای مشمولان
5. نداشتن سابقه محکومیت مؤثر کیفری و عدم محرومیت از حقوق اجتماعی
شایان ذکر است که پیروان اقلیتهای دینی مندرج در اصل سیزدهم قانون اساسی (زرتشتیان، کلیمیان و مسیحیان) بایستی نسبت به دین و آیین خود متدین باشند.
جهت کسب اطلاع از شرایط و موارد معافیت از خدمت وظیفه به لینک زیر مراجعه نمایید: جدیدترین شرایط معافیت خدمت سربازی چیست؟ | شرایط معافیت کفالت و پزشکی
شرایط اختصاصی داور
علاوه بر شرایط عمومی که بیان شد، اشخاص متقاضی دریافت پروانه داوری بایستی شرایط اختصاصی دیگری را نیز دارا باشند. نخستین شرط اختصاصی جهت ثبت نام آزمون داوری، داشتن مدرک کارشناسی یا بالاتر در یکی از رشتههای حقوق، فقه و حقوق و یا رشتههای حوزوی میباشد.
شیوهنامه نحوه جذب داوران مقرر داشته است که علاوه بر رشتههای فوق، فارغالتحصیلان رشتههای ذیل نیز در صورت نیاز به داوری تخصصی میتوانند اقدام به دریافت پروانه داوری نمایند. این رشتهها عبارتند از امور مالی و حسابداری، ساختمان و راهسازی، فنی و صنعتی، بازرگانی، کشاورزی، پزشکی، فرهنگ و هنر، علوم اجتماعی، روانشناسی و مشاوره، انرژی، ارتباطات و فناوری اطلاعات.
علاوه بر داشتن مدرک تحصیلی در یکی از رشتههای فوق، اشتغال در برخی از مشاغل نیز مانع دریافت پروانه داوری بوده و فرد متقاضی نبایستی در یکی از مشاغل زیر مشغول به فعالیت باشد. این مشاغل، عمدتاً مشاغل قضایی بوده و عبارتند از قضاوت و اشتغال در شوراهای حل اختلاف، وکالت، سردفتری و کارشناسی رسمی دادگستری و مشاغل اطلاعاتی، امنیتی، نظامی و انتظامی.
به منظور کسب اطلاع از شرایط و نحوه شرکت در آزمون قضاوت میتوانید به لینک زیر مراجعه نمایید: شرایط جذب قضات و شیوههای ورود به حرفه قضاوت
مراحل دریافت پروانه داوری
جهت ثبت نام آزمون داوری و نهایتاً دریافت پروانه داوری، متقاضیان بایستی چند مرحله را به شرح زیر طی نمایند:
1. شرکت در آزمون ورودی داوری
در نخستین مرحله، متقاضیان بایستی در آزمون ورودی داوری شرکت نموده و حد نصاب نمره قبولی در این آزمون را کسب نمایند. شایان ذکر است که برخی از افراد به واسطه سوابق علمی یا حرفهای خود از شرکت در آزمون ورودی معاف بوده و بدون نیاز به شرکت در این آزمون میتوانند پروانه داوری را دریافت نمایند. افراد داری شرایط زیر از شرکت در آزمون معاف خواهند بود:
1. ده سال سابقه قضاوت
2. پانزده سال سابقه برای وکلا، اعضای هیئت علمی دانشگاه در رشتههای مورد نظر، کارکنان اداری محاکم و شوراهای حل اختلاف و اعضای آن، سردفتران اسناد رسمی، نمایندگان حقوقی ادارات بر اساس مقررات ماده 32 قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال 1379
3. دارندگان سطح 4 حوزه یا دانشنامه دکتری در رشتههای حوزوی، حقوق و فقه و حقوق.
2. ارزیابی شایستگی
در این مرجله متقاضیان دریافت پروانه داوری در دو بخش مورد ارزیابی قرار میگیرند. بخش نخست ارزیابی علمی است و بخش دوم ارزیابی شخصیتی _ مهارتی. ارزیابی علمی 60 نمره از امتیاز کلی و ارزیابی شخصیتی _ مهارتی 40 نمره از امتیاز کلی را شامل میشود.
در این مرحله نیز افرادی با حداقل ده سال سابقه قضایی و اساتید دانشگاهی در رشتههای مدنظر از ارزیابی معاف بوده و بدون سپری نمودن این مرحله میتوانند پروانه داوری دریافت نمایند.
3. دوره آموزشی
مرحله پایانی جهت دریافت پروانه داوری، شرکت در دورههای آموزشی لازم میباشد. این دورههای آموزشی حداکثر شش ماه بوده و پس از پایان آن، فرد متقاضی بایستی در آزمون پایان دوره آموزشی شرکت نماید. داوطلبینی که حداقل امتیاز 14 از 20 را در این آزمون پایان دوره کسب نمایند، موفق به دریافت پروانه داوری شده و میتوانند به عنوان داور مشغول به کار شوند.
جهت آشنایی با شرایط و نحوه شرکت در آزمون وکالت میتوانید به لینک زیر مراجعه نمایید: ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلا 1402 | منابع و شرایط آزمون
اعتبار پروانه داوری
بایستی توجه داشت که پس از طی مراحل قانونی و دریافت پروانه داوری، این پروانه یک مجوز موقتی میباشد، نه دائمی. مدت اعتبار پروانه داوری سه سال بوده و پس از گذشت مدت زمان سه سال، فرد صاحب پروانه بایستی نسبت به تمدید پروانه خود مطابق مقررات موجود اقدام نماید. همچنین، پروانه داوری یک مجوز قائم به شخص بوده و قابلیت انتقال به افراد دیگر را ندارد.
لغو پروانه داوری
افرادی که موفق به کسب پروانه داوری میشوند باید توجه داشته باشند که با ارتکاب برخی جرایم و تخلفات احتمال لغو پروانه آنان وجود دارد. چنانچه دارنده پروانه داوری مرتکب جرایم عمدی درجه 5 یا بالاتر شده و یا حکم قطعی محکومیت کیفری وی در خصوص ارتکاب هر جرم عمدی در حین داوری صادر گردد، پروانه داوری فرد لغو و دیگر تمدید نخواهد شد.
علاوه بر این، در پایان هر سال نحوه عملکرد و فعالیت داوران سنجیده شده و کارنامهای جهت ارزیابی عملکرد آنان صادر میگردد. در صورت عدم رضایت نسبت به عملکرد داور، هیأت رسیدگی به تخلفات داوری و یا هیأت ارزیابی شایستگی مراکز و سازمانهای داوری میتواند حکم به لغو پروانه داوری صادر نماید.
جمعبندی
افرادی که متقاضی دریافت پروانه داوری میباشند میتوانند به شرط دارا بودن شرایط عمومی و اختصاصی مندرج در شیوهنامه نحوه جذب، آموزش، صدور و لغو پروانه داوری و تأسیس نهادهای داوری مصوب هفتم تیر ماه 1401 اقدام به ثبت نام آزمون داوری نموده و پس از طی کردن مراحل آن و کسب نمره قبولی پروانه داوری را دریافت نمایند. برخی از افراد به شرحی که بیان گردید از برخی از مراحل آزمون داوری معاف میباشند.
در این گفتار سعی شده است تا تمام شرایط و مراحل کسب پروانه داوری مطابق شیوهنامه نحوه جذب، آموزش، صدور و لغو پروانه داوری و تأسیس نهادهای داوری توضیح داده شود. در صورت وجود هرگونه سؤال یا ابهام درخصوص فرایند جذب داور، میتوانید پرسش خود را در قسمت دیدگاهها درج نموده تا توسط کارشناسان متخصص مجموعه لامینگو پاسخ داده شوند.
چنانچه شما از متقاضیان شرکت در آزمون ورودی داوری هستید، میتوانید جهت دریافت مشاوره تخصصی در این خصوص به قسمت دریافت مشاوره مراجعه نمایید. در صورت تمایل نیز میتوانید با مراجعه به بلاگ لامینگو مطالب حقوقی گوناگون در حوزههای مختلف را مطالعه نموده و دانش حقوقی خود را افزایش دهید.
دیدگاه شما