قراردادهای مشارکت مدنی چه ویژگی‌هایی دارند؟

قرارداد مشارکت مدنی یک نوع قرارداد مهم و پرکاربرد در جهان کسب و کار است و معمولا افرادی که دارای تخصص در زمینه‌ای هستند اما سرمایه‌ی لازم برای راه‌اندازی یک کسب و کار یا تأسیس یک شرکت و ثبت آن را ندارند، می‌توانند با مشارکت و همکاری با دیگر افراد که سرمایه لازم را اختیار دارند، زمینه‌ای فراهم کنند که با تجمع دانش و سرمایه، کسب و کاری راه‌اندازی شود و هر یک از شرکاء به سود حاصل از این مشارکت دست یابند.

قرارداد مشارکت در موارد بسیاری از جمله: صادرات و واردات کالا، تولید و فروش کالا، ساخت مسکن، خدمات بازرگانی و غیره… به کار گرفته می‌شود. همچنین در کسب و کارهای نوپا و تازه تأسیس شده از مشارکت مدنی با افرادی که از توان مالی خوبی برای توسعه‌ی آن کسب و کار برخوردار هستند استقبال می‌شود. تعریفی هم که از این نوع قرارداد در قانون بیان شده است به این شرح است که در این قرارداد اشخاص حقیقی و یا حقوقی سرمایه‌ی خود را به صورت سهم‌الشرکة غیرنقدی یا نقدی و به صورت مشاع و برای انجام کاری معین، برای یک مدت محدود به منظور رسیدن به سود بر طبق قرارداد قرار می‌دهند.

 انواع قرارداد مشارکت مدنی

1. قرارداد مشارکت مدنی در ساخت
2. قرارداد مشارکت مدنی با بانک
3. قرارداد مشارکت مدنی خصوصی

تنظیم قرارداد سفارشی

قرارداد مشارکت در ساخت

طرفین قرارداد مشارکت در ساخت، مالک و سازنده نام دارند. به این ترتیب که مالک که صاحب خانه‌ای کلنگی یا زمینی بدون بنا است، آن را در اختیار فرد سرمایه‌داری قرار می‌دهد تا روی آن ساخت و ساز انجام دهد. مشارکت بین مالک و سازنده نیازمند انعقاد قرارداد یا تفاهم‌نامه بین آن‌ها است تا هر کدام از طرفین تا پایان کار به تعهدات خود عمل کنند.

 چند نکته‌ی اساسی و مهم در قرارداد مشارکت در ساخت

نکات بسیاری که در خصوص این نوع مشارکت قابل ذکر است که بیان همه‌ی آن‌ها نیازمند تحریر مقاله‌ای جداگانه است. اما سعی کردیم در این‌جا به چند نکته‌ی کلیدی و مهم اشاره ‌کنیم:

• در قرارداد مشارکت در ساخت باید نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس دقیق همراه با کد پستی و شماره تلفن مالک و سازنده قید شود.
• در این نوع قرارداد، مشخصات پلاک ثبتی با ذکر اصلی، فرعی، تفکیکی و قطعه و آدرس دقیق طبق سند و آدرس پستی و متراژ آن ذکر شود.
• جملات و کلمات به کار گرفته شده در قرارداد کاملا واضح و روان باشد تا بعدها ابهام و اختلافی در مفهوم آن به وجود نیاید.
• از ذکر کلمه‌ی معامله، مبایعه‌نامه و غیره… در قرارداد پرهیز شود و سعی شود در تمامی صفحات، عبارت قرارداد مشارکت در ساخت را ذکر کرده و همچنین در همه‌ی صفحات جایی برای تاریخ و امضای دو طرف تعیین شود.
• در صورتی‌که زمین وارثی باشد و هنوز وراث سند زمین را دریافت نکرده باشند، دقت شود که حتماً گواهی انحصار وراثت آن‌ها پیوست قرارداد شود.
• مالک در رابطه با سازنده و نحوه‌ی کارش تحقیقات لازم را به عمل آورد تا از سابقه‌ی او و کیفیت کارش اطمینان کافی را حاصل کرده باشد.
• در خصوص مشارکت با شرکت‌های حقوقی حتماً اساسنامه، آگهی آخرین تغییرات آن شرکت چک شود.
• اگر سازندگان چند نفر هستند، حتماً در قرارداد درج شود که همه‌ی آن‌ها متضامناً متعهد به ساخت آن ملک هستند.
• در قسمت مشخصات سازه حتماً تعداد طبقات مسکونی، تعداد واحد، تعداد طبقات مشاعات و همچنین مشخصات دقیق هر سازه‌ای که بین طرفین توافق شده ذکر گردد.
• میزان سهم مالک زمین و سازنده طرز ساخت بسته به توافقی دارد که بین آن‌ها صورت می‌گیرد؛ البته سعی شود که قبل از توافق و امضای قرارداد، حتماً از وکیل یا مشاور حقوقی مشورت گرفته شود.

قرارداد مشارکت مدنی با بانک

یکی  دیگر از مشارکت مدنی رایج در جامعه، مشارکت مدنی با بانک است؛ در بسیاری از موارد بانک‌ها و مؤسسات مالی سرمایه لازم برای انجام پروژه‌های عمرانی و ساخت و سازهای انبوه که نیازمند سرمایه‌ای کلان هستند را با در نظر گرفتن میزان سوددهی آن متقبل می‌شوند. در واقع بانک‌ها برای حصول اطمینان کافی از فرد، اطلاعات هویتی، موضوع مشارکت، میزان سرمایه‌ی مورد نیاز، حداکثر مشارکت، سهم سود پیشنهادی متقاضی و وثیقه برای ضمانت حسن انجام کار درخواست ‌می‌کنند. اگر بانک  پس از دریافت اطلاعات و مدارک لازم از طرف مقابل و انجام تحقیقات و بررسی‌های لازم  به نتیجه برسد و اطمینان حاصل کند که این مشارکت به نفع او می‌باشد و سوددهی خوبی دارد، وارد معامله می‌شود.

در نهایت پس از تحقق این مشارکت، سودی که در این بین حاصل می‌شود، در پایان هر سال بین بانک و شریکش تقسیم خواهد شد. میزان سود حاصله، متناسب با میزان سرمایه‌ای است که در مشارکت به کار گرفته شده است. البته قرارداد مشارکت مدنی با بانک دارای شرایط و ضوابطی است که به شرح زیر می‌باشد:

• قبل از ارائه‌ی تسهیلات توسط بانک، صحت آن تسهیلات و میزان آن باید مورد بررسی کارشناس قرار گیرد.
• حداکثر مشارکتی که بانک‌ها می‌توانند در این زمینه داشته باشند ۸۰ درصد است و بقیه‌ی آن توسط شخص مقابل تأمین می‌شود.
• معمولاً قرارداد بین بانک و شخص مقابل او جز در قراردادهایی که برای امور تولیدی، کشاورزی، صنعتی و احداث مسکن باشد، یک ساله بوده و باید تا پایان سال تسویه شود.
• همانطور که در پارگراف بالا بیان شد، بانک‌ها در صورتی وارد مشارکت با افراد می‌شوند که از آن افراد وثیقه‌ی مناسب و معتبری دریافت کرده باشند؛ مثل سفته– ملک– ضامن. افراد باید به اندازه‌ی سرمایه‌‌ای که بانک به میان می‌گذارد، سفته تهیه کنند و اگر بخواهند ملکی را برای وثیقه معرفی کنند، سند آن ملک درصورتی توسط بانک پذیرفته می‌شود که ارزش آن ملک به اندازه‌ی سرمایه‌ای که بانک وسط گذاشته است باشد. ملک معرفی شده تا پایان قرارداد در رهن بانک قرار خواهد گرفت.

دریافت مشاوره حقوقی

 قرارداد مشارکت مدنی خصوصی

نوع دیگری از قرارداد مشارکت وجود دارد که قرارداد مشارکت مدنی خصوصی نام دارد. طرفین قرارداد در این مشارکت مالک و عامل نام دارند. طرف اول که مالک است سرمایه مادی خود را برای مشارکت در میان می‌گذارد. طرف دوم که عامل نام دارد، بکارگیری سرمایه‌ی معنوی خود را در این مشارکت متعهد می‌شود. به عامل به اصطلاح مدیر داخلی مشارکت نیز گفته می‌شود.

با بیان این مثال این نوع مشارکت بهتر معرفی خواهد شد: فرض کنید دو نفر قصد تأسیس شرکتی را دارند. در این حالت فردی که از سرمایه و توان مالی لازم برخوردار است، هزینه‌ی ساخت شرکت را تقبل می‌کند و طرف مقابل هم وظیفه‌ی مدیریت شرکت را بر عهده می‌گیرد.  به این ترتیب یک مشارکت خصوصی بین طرفین قرارداد با مداخله‌ی یک کارشناس یا یک وکیل صورت می‌گیرد. در سند مشارکت مدنی خصوصی باید موضوع قرارداد و محل انجام آن قید شود و همچنین تاریخ شروع و پایان قرارداد نیز باید مشخص شود.

کانال تلگرام لامینگو

 از وظایف مدیر داخلی یا همان عامل در قرارداد مشارکت مدنی خصوصی

• مدیریت مستمر و دائم بر روی این مشارکت
• افتتاح حساب جاری به نام طرفین قرارداد در یکی از بانک‌های سطح کشور
• تمرکز کلیه‌ی پول‌های مشارکت در این حساب
• حفاظت از کلیه‌ی اموال موجود در محل قرارداد
• پرداخت سود سالانه این مشارکت به مالک
• تحویل تمامی سود حاصل از این مشارکت در پایان قرارداد و یا فسخ آن به مالک با دریافت رسید کتبی
• تحویل ملک اصلی ذکر شده در قرارداد به مالک آن

منتظر شنیدن نظرات شما در خصوص این مطلب هستیم. برای مطالعه سایر مقالات منتشر شده در مجله حقوقی ما به لامینگو بلاگ مراجعه فرمایید.