پیامک پلیس امنیت اخلاقی و اقدامات لازم برای جلوگیری از توقیف خودرو
چند سالی است که نیروی انتظامی با هدف برخورد با بیحجابی و الزام شهروندان به رعایت هنجارهای پوششی بر اساس معیارهای اسلامی و شرعی، برای مالکان آن دسته از خودروهایی که خود و یا سرنشینان آنها از پوشش مناسب برخودار نیستند و یا بدون حجاب در خودرو اقدام به تردد میکنند، پیامک بدحجابی ارسال میکند. گاهی اوقات پیامک پلیس امنیت اخلاقی با مضمون تذکر و اخطار به رعایت مقررات حجاب در اماکن عمومی ارسال میگردد و گاهی نیز از شهروندان و مالکان خودروها خواسته میشود که ظرف مدت مشخصی پس از دریافت پیامک کشف حجاب در خودرو به پلیس امنیت اخلاقی یا کلانتری نزدیک خود مراجعه کنند.
این موضوع موجب گردیده است تا شهروندان در مورد آثار و نتایج قانونی دریافت این پیامک، سؤالات بسیاری را مطرح نمایند. از جمله اینکه چطور باید برای اعتراض به پیامک کشف حجاب اقدام کرد یا اگر پیامک توقیف خودرو برای کشف حجاب دریافت کنیم ولی در مهلت اعلامشده به مرجع مربوطه مراجعه نکنیم چه اتفاقی میافتد و سؤالات مشابه دیگر که ما سعی میکنیم در این مقاله به آنها بپردازیم.
نگرانیهای ناشی از دریافت پیامک پلیس امنیت اخلاقی
پیامک پلیس امنیت اخلاقی که به پیامک توقیف خودرو برای کشف حجاب نیز شناخته میشود، در شکلهای مختلفی برای شهروندان ارسال میگردد. گاهی اوقات این پیامک همراه با کد اختصاصی مربوط به تخلف ادعایی است ولی در مواردی نیز پیامک کشف حجاب در خودرو بدون اشاره به کد خاصی و صرفاً همراه با اخطار و تذکر برای دارندگان خودرو ارسال میشود.
بر اساس اعلام نیروی انتظامی، پیامک کشف حجاب در خودرو در مرحله اول صرفاً برای ارشاد و تذکر به رعایت قانون ارسال میشود و در صورت تکرار و انجام دوباره این عمل، برخوردهای جدیتر از جمله اخذ تعهد کتبی مبنی بر عدم تکرار و همچنین در صورت اصرار مالک یا سرنشینان به کشف حجاب، توقیف خودرو به عمل خواهد آمد. علاوه بر این در حالت اخیر؛ یعنی تکرار چندباره تخلف کشف حجاب، مالک خودرو برای رسیدگی قضائی جرم کشف حجاب به مراجع قضائی معرفی خواهد شد.
در هر صورت دریافت پیامکهای اینچنینی موجب نگرانی و همچنین آشفتگی در میان شهروندان شده است. برای عده زیادی از افرادی که پیامک بدحجابی دریافت میکنند ممکن است این سؤالات مطرح شود که آیا دریافت این پیامک به معنی ایجاد سوءسابقه و تشکیل پرونده برای آنها است؟ آیا باید جریمهای بپردازند و یا ممکن است که در نتیجه نسبت دادن انجام تخلفاتی مانند بیحجابی، خودروی آنها توقیف شود؟ در صورت دریافت پیامک بدحجابی چه اقداماتی باید انجام دهند؟ و در نهایت با توجه به اشتباهاتی که در ارسال این پیامکها صورت میگیرد آیا اعتراض به پیامک کشف حجاب امکانپذیر است یا خیر؟
ما را در اینستاگرام دنبال کنید
برخورد قانونی با کشف حجاب از چه زمانی آغاز شد؟
تا سال 1362 قانون و مقرره عام و مشخصی در زمینه رعایت حجاب اسلامی وجود نداشت. اولین ماده قانونی که در زمینه لزوم رعایت حجاب اسلامی و پوشش بانوان به تصویب رسید، ماده 102 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) مصوب 1362 بود. بر اساس این ماده «هر کس علناً در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی نماید علاوه بر کیفر عمل تا 74 ضربه شلاق محکوم میگردد و در صورتیکه مرتکب عملی شود که
نفس عمل دارای کیفر نمیباشد ولی عفت عمومی را جریحهدار نماید، فقط تا 74 ضربه شلاق محکوم میگردد». همچنین در تبصره این ماده بیان شده بود «زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند، به تعزیر تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهند شد».
ماده فوق با تغییرات اندکی در ماده 638 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده) مصوب 1375 درج گردید. بر اساس قانون اخیر «هر کس علناً در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی نماید، علاوه بر کیفر عمل به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا (74) ضربه شلاق محکوم میگردد و در صورتیکه مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نمیباشد ولی عفت عمومی را جریحهدار نماید فقط بهحبس از ده روز تا دو ماه یا تا (74) ضربه شلاق محکوم خواهد شد» و بر اساس تبصره این ماده «زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند به حبس از ده روز تا دو ماه و یا از پنجاه هزار تا پانصد هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد».
اتهام کشف حجاب باید در دادگاه اثبات شود!
بنابراین بر اساس قانون فعلی، مجازات بیحجابی مورد اشاره در تبصره ماده فوق در حال حاضر حبس یا جزای نقدی است. لازم به ذکر است که در این ماده «عفت عمومی» و «حجاب شرعی» تعریف نشده است. در نتیجه تشخیص اینکه چه اعمالی منافی عفت عمومی و موجب جریحهدار شدن آن هستند بر عهده مرجع قضایی است. بر این اساس، اتهام کشف حجاب و انتساب آن به شهروندان، ادعایی است که باید بر اساس مستندات و دلایل در دادگاه واجد صلاحیت و بر اساس شرایط مورد اشاره در ماده فوق، اثبات شود.
این مطلب را نیز بخوانید: ادله اثبات دعوا در امور کیفری و نقش هر کدام در فرایند دادرسی!
ایجاد زمینه ارسال پیامک کشف حجاب در خودرو
علیرغم قانونگذاری برای رعایت حجاب در معابر و امکان عمومی، عده بسیاری از حقوقدانان و متخصصین امر استدلال میکنند که چون خودرو حریم خصوصی است و نه مصداق مکان عمومی، بنابراین نمیتوان از مقررات قانون مجازات اسلامی برای مقابله با عدم رعایت پوشش در خودرو استفاده کرد. علاوه بر این، نیروی انتظامی به عنوان ضابط قضایی، فاقد اختیارات و مجوزهای قانونی لازم به منظور برخورد مستقیم با شهروندان و رانندگان است. بنابراین به منظور امکان مقابله با بیحجابی و همچنین الزام جامعه به رعایت هنجارهای شرعی و اسلامی، قوانین و مصوبات دیگری نیز وضع گردید. در سال 1384 شورای عالی انقلاب فرهنگی، ابتدا سندی تحت عنوان راهبردهای گسترش فرهنگ عفاف و سپس آییننامه راهکارهای اجرایی گسترش عفاف و حجاب را تصویب نمود که در آن برای نهادهای دولتی و مؤسسات عمومی از جمله نیروی انتظامی، وظایفی تعریف شده است.
بر اساس سند اخیر، نیروی انتظامی موظف است حدود و ضوابط قانونی عفاف و ملاکهای بدحجابی در جامعه را اعلام کند، در برخورد قانونی و محترمانه با بدحجابی تلاش بیشتری داشته باشد، در اماکن عمومی شهر مطابق ضوابط قانونی با افراد بدحجاب برخورد کند و تذکر دهد و سایر موارد. علاوه بر این در سال 1394 قانونی تحت عنوان حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. بر اساس ماده 5 این قانون «در اجرای امر به معروف و نهی از منکر نمیتوان متعرض حیثیت، جان، مال، مسکن، شغل و حریم خصوصی و حقوق اشخاص گردید، مگر در مواردی که قانون تجویز کند» و تبصره همین ماده اعلام میکند «اماکنی که بدون تجسس در معرض دید عموم قرار میگیرند، مانند قسمتهای مشترک آپارتمانها، هتلها، بیمارستانها و نیز وسایل نقلیه مشمول حریم خصوصی نیست».
اجرای طرح ناظر و ارسال پیامک پلیس امنیت اخلاقی
نیروی انتظامی نیز برای انجام وظایف و اختیاراتی که شورای عالی انقلاب فرهنگی برای آن تعیین کرده بود، شروع به اقدامات و برنامهریزیهایی کرد. پیش از سال 1398 نیروی انتظامی بر اساس دستور دادستانی تهران، اقدام به توقیف خودروی رانندگانی میکرد که فاقد حجاب شرعی بودند. اما از سال 1398 اجرای طرح ناظر 1 توسط نیروی انتظامی شروع شد و پیامکی با متن «مالک خودرو شماره … با توجه به اینکه در خودرو شما جرم کشف حجاب صورت گرفته است ضمن اخطار مبنی بر عدم تکرار، ابلاغ میگردد حداکثر ظرف ۷۲ ساعت برای رسیدگی به این موضوع به پلیس امنیت اخلاقی محل سکونت خود مراجعه فرمایید» برای برخی دارندگان خودرو ارسال شد. همچنین از سوی ناجا اعلام شد که پس از مراجعه این دسته از رانندگان از آنها تعهد اخذ شده است و در صورت تکرار کشف حجاب، خودروی آنها توقیف و به مراجع قضایی معرفی میشوند.
چالشهای برخورد با کشف حجاب در خودرو
پیامک کشف حجاب در خودرو مدتهاست که یکی از اتفاقات پرحاشیه جامعه ما است. از یکسو رعایت قوانین و مقررات از جمله حجاب اسلامی، تکلیف شهروندان است و قانون مجازات اسلامی نیز بیحجابی در منظر عموم و اماکن عمومی را جرمانگاری کرده است. اما با این وجود، قانون درباره حدود حجاب شرعی، ملاک و معیاری بیان نمیکند. از سوی دیگر پلیس به عنوان ضابط قضائی و بر اساس وظایف و اختیاراتی که برای آن تعیین شده است برای مالکان خودروها پیامک کشف حجاب ارسال میکند. آنچه که هم در گذشته و هم امروز مورد نقد و مخالفت قرار گرفته، شیوه اجرای طرح ناظر و ابهامات و اشکالات قانونی و حقوقی طرحها و مصوبات مربوط به عفاف و حجاب است. بنابراین هر چند که اخیراً برخورد «انتظامی و قضایی» از پیامک بدحجابی حذف گردیده است، اما هنوز مشکلات و چالشها پا برجاست.
شما شهروندان و هموطنان گرامی میتوانید در صورت نیاز به دریافت مشاوره حقوقی در زمینه کشف حجاب در خودرو و پیامکهای پلیس امنیت اخلاقی و همچنین دریافت راهنمایی برای انجام اقدامات لازم، از طریق لینک زیر با متخصصان و مشاوران لامینگو در ارتباط باشید:
مخاطب پیامک پلیس امنیت اخلاقی مالک خودرو است!
با توجه به اینکه پلیس، مالک خودرو را مسئول اعمال متخلفانه و غیرقانونی میداند، بنابراین چه خود مالک مرتکب کشف حجاب شود و چه سایر سرنشینان و اشخاصی غیر از او پوشش شرعی را رعایت نکنند، تنها با مالک به عنوان فرد متخلف برخورد میشود. همچنین علیرغم اعلام پلیس مبنی بر اینکه گزارشهای مربوط به کشف حجاب در خودرو توسط مأموران نیروی انتظامی و گشتهای موجود در سطح شهر انجام میگیرد، اما در حال حاضر مشخص نیست که دقیقاً با چه ابزار و شیوهای، نظارت بر شهروندان و گزارش بیحجابی در خودروها انجام میشود و همچنین چگونه صحت و سقم این گزارشها و ادعاها مورد بررسی و راستیآزمایی قرار میگیرد. حتی در مواردی بیان شده است که شهروندان نیز میتوانند از طریق شماره تماسهای اعلامی، موارد کشف حجاب در خودروی سایرین را گزارش نمایند!
طرح ناظر نیروی انتظامی در رابطه با عفاف و حجاب، چهار بخش دارد که در طرح ناظر 1 با کشف حجاب در خودرو برخورد میشود، در طرح ناظر 2 کشف حجاب در مراکز خرید و پاساژها مد نظر است و طرح ناظر 3 و 4 درباره برخورد با بیحجابی در پیادهروها و فضای مجازی است.
اعتراض به پیامک کشف حجاب توسط شهروندان
به دنبال اجرای طرح ناظر از یکسو شهروندان و رانندگان بسیاری اعلام نارضایتی کردند و از سوی دیگر پرسشهای حقوقی و شرعی متعددی توسط حقوقدانان و چهرههای مختلف فرهنگی و اجتماعی مطرح شد. بخشی از نارضایتی شهروندان به این دلیل بود که ادعای پلیس امنیت اخلاقی مبنی بر اعلام کشف حجاب در خودروی آنها خلاف واقع است.
در واقع مشخص نبودن چگونگی وقوع کشف حجاب، محل دقیق آن، ابهام درباره هویت مرتکب این عمل، نبود ساز و کاری برای دفاع در مقابل ادعای جرم صورتگرفته و در نظر نگرفتن اصل شخصی بودن جرایم و مجازاتها به این معنی که مجازات فقط باید نسبت به شخص مرتکب آن صورت بگیرد و نه صرفاً مالک خودرو، موجب گردید تا شهروندان در سفرهای خود چه در داخل شهر و چه خارج از شهر دچار احساس ناامنی شوند و حتی افرادی که واقعاً مرتکب چنین عملی نشده بودند، مجبور شوند به پلیس امنیت اخلاقی مراجعه کنند و برای تکرار نکردن عملی که انجام ندادهاند تعهد بدهند.
در حال حاضر بر اساس اعلام پلیس، امکان اعتراض به پیامک کشف حجاب بهصورت غیرحضوری وجود ندارد و افرادی که نسبت به دریافت این پیامکها اعتراضی دارند میتوانند با مراجعه به پلیس امنیت اخلاقی و یا کلانتریها نسبت به دریافت فرم اعتراض و تکمیل آن اقدام نمایند. در صورتیکه پلیس مدرکی خلاف اعتراض فرد داشته باشد، اعتراض وی مورد پذیرش قرار نخواهد گرفت و در غیر اینصورت، تخلفی که به اشتباه ثبت شده است از سامانه پلیس حذف خواهد شد.
انواع مختلف پیامک پلیس امنیت اخلاقی
همانطور که در ابتدای مطلب بیان گردید پیامکهای پلیس امنیت اخلاقی در اشکال مختلفی ارسال میگردد. برخی از این پیامکها صرفاً جنبه تذکر و اخطار دارد و برخی دیگر حاوی کد تخلف صورت گرفته است. همچنین در مواردی به مالک خودرو اعلام میگردد تا به دستگاه مربوطه مراجعه نماید. بنابراین پیامک ارسالی ممکن است حاوی یکی از کدهای 14، 15، 16، 17، 18، 33 و 35 باشد که هر کدام مربوط به تخلف خاصی از جمله بیحجابی، نداشتن پوشش مناسب، روابط نامشروع، آلودگی صوتی یا حمل حیواناتی مانند سگ و استفاده از دخانیات در ماه رمضان یا روزهخواری است.
مسئله حائز اهمیت این است که مهم نیست کشف حجاب توسط مالک خودرو و یا سرنشینان آن صورت گرفته باشد. در هر صورت پس از ثبت شماره پلاک، پیامک بدحجابی برای مالک خودرو ارسال میشود و در صورت تکرار این عمل، خودروی مذکور توقیف شده و باید نسبت به ترخیص آن از پارکینگ اقدام نمود.
چه اقداماتی پس از دریافت پیامک بدحجابی باید انجام داد؟
همانطور که توضیح داده شد، برخورد با کشف حجاب در مرحله اول بهصورت اخطار و تذکر است. بنابراین در صورتیکه صرفاً پیامکی با مضمون تذکر به تکرار نکردن کشف حجاب در خودرو دریافت کردید، نیازی نیست کاری انجام دهید یا به مرجع خاصی مراجعه کنید. در این مرحله صرفاً به شما هشدار داده میشود تا از تکرار این عمل خودداری کنید.
اما در صورت عدم رعایت مجدد حجاب قانونی، دارنده خودرو ممکن است با برخوردهای جدیتری مواجه شود. در این مرحله از مالک خودرو خواسته میشود تا در بازه زمانی مشخصی به کلانتری نزدیک خود و یا پلیس امنیت اخلاقی مراجعه نماید. پس از مراجعه از دارنده خودرو تعهد کتبی اخذ میشود. اما چنانچه مالک خودرو از مراجعه خودداری کند، ممکن است همچنان تذکر و پیامهایی مبنی بر مراجعه به پلیس امنیت اخلاقی یا کلانتری در مهلت مشخصشده دریافت کند. علاوه بر این ممکن است در چنین شرایطی خودرو توقیف و بهصورت موقت به پارکینگ منتقل شود.
این مطلب را نیز بخوانید: مرجع رسیدگی به تخلفات و جرایم رانندگی + مشاوره حقوقی جرایم رانندگی
پیامک توقیف خودرو برای کشف حجاب
بنابر توضیحات پیشین، در صورت دریافت پیامک بدحجابی بدون اشاره به مراجعه در تاریخ مشخص به پلیس امنیت اخلاقی یا کلانتری، نیازی نیست تا شهروندان اقدامی انجام دهند. اما در صورت دریافت پیامکهای بعدی و اعلام مراجعه ظرف مهلت مقرر، توصیه میشود شهروندان برای جلوگیری از توقیف خودرو نسبت به مراجعه اقدام نمایند. همچنین در صورتیکه پس از استعلام خلافی خودرو با تخلفاتی در ارتباط با پلیس امنیت اخلاقی مواجه شدید، حتماً برای پیگیری و پیشگیری از توقیف خودروی خود به پلیس امنیت اخلاقی مراجعه نمایید!
بیتوجهی به دریافت پیامکهای مکرر در این زمینه ممکن است منجر به توقیف خودرو شود که نیازمند انجام اقدامات مربوط به ترخیص و صرف وقت و هزینه بسیاری است. چنانچه دفعه اولی نیست که پیامک پلیس امنیت اخلاقی را دریافت میکنید تا پیش از پیگیریهای لازم به مسافرت نروید، زیرا احتمال توقیف خودرو در سفر نیز وجود دارد و در این صورت فرآیند ترخیص با دشواریهای بیشتری همراه خواهد بود. همچنین توصیه میشود پیش از مراجعه به پلیس موارد زیر را مورد توجه قرار دهید:
- از خلافی خودرو استعلام بگیرید و در صورت داشتن بدهی آن را پرداخت کنید.
- کلیه مدارک شناسایی خود و خودرو از جمله کارت ماشین، بیمهنامه، گواهینامه و کارت ملی را به همراه داشته باشید.
- حضور مالک خودرو یا وکیل قانونی مالک کافی است.
پس از توقیف خودرو چه اقداماتی باید انجام داد؟
با توجه به توضیحات قبل، در صورتیکه مالک خودرو بر اساس پیامک کشف حجاب در خودرو ظرف مهلت تعیینشده به پلیس امنیت اخلاقی یا کلانتری مراجعه نکند، خودرو به مدت یک هفته الی یک ماه توقیف میشود. در این صورت به مدت دو هفته امکان رفع توقیف وجود نخواهد داشت و تنها پس از گذشت 14 روز و ارائه تعهد کتبی، مالک خودرو میتواند برگه ترخیص را درخواست و دریافت نماید. البته نباید گمان کرد که پس از ترخیص خودرو امکان برخورد مجدد با کشف حجاب وجود ندارد. بنابراین اگر دوباره تخلف کشف حجاب در خودرو برای این دسته از مالکان گزارش شود، پلیس این موضوع را برای رسیدگی قضائی به مرجع مربوطه معرفی میکند تا در صورت احراز ارتکاب جرم کشف حجاب، مجازات قانونی برای مجرم اعمال شود.
احترام به حقوق و آزادیهای شهروندان
نیروی انتظامی بر اساس وظایف و برنامههایی که برای آن در نظر گرفته شده، مکلف گردیده است تا برای ترویج فرهنگ عفاف و حجاب اقدامات و تلاشهای لازم را به عمل آورد. یکی از این اقدامات، اجرای طرح ناظر است که با هدف مقابله با کشف حجاب تهیه شده است. هرچند که پیش از این به موجب قانون مجازات اسلامی، برای کشف حجاب مجازات در نظر گرفته شده بود، اما اختیاراتی که نیروی انتظامی به عنوان ضابط عام دادگستری در مقابله با این جرم از آن برخوردار است، محدود میباشد. چرا که مداخله نیروی انتظامی در جرایم مشهود، تحت نظر مستقیم مقام قضائی مربوطه است و بر این اساس نمیتواند بهصورت مستقیم اقدام به احضار افراد، تشکیل پرونده برای آنها، توقیف خودروی شهروندان، اخذ تعهد و اقرار به وقوع کشف حجاب و سایر موارد مشابه نماید.
در نتیجه با اجرای طرحهایی مانند طرح ناظر و اختیاراتی که به نیروی انتظامی در این خصوص داده شده، سرعت و گستره عمل پلیس در موضوع حجاب افزایش یافته است. اما لازم است تا مسئولین مربوطه به این موضوع توجه نمایند که ارسال پیامکهایی مانند پیامک پلیس امنیت اخلاقی درباره کشف حجاب در خودرو با حقوق و آزادیهای اساسی شهروندان و اصول حقوقی ارتباط پیدا میکند. بنابراین در تهیه این دسته از طرحها و برنامهها باید نهایت دقت و تخصص مورد توجه قرار گیرد.
جمعبندی
در هر صورت، شهروندان در شرایط فعلی باید بدانند که دریافت اولین پیامک تذکر و اخطار رعایت حجاب در خودرو نیاز به اقدام خاصی از جانب آنها ندارد و صرفاً برای اطلاعرسانی و عدم تکرار است. اما چنانچه پیامکی مبنی بر مراجعه به پلیس امنیت اخلاقی یا کلانتری دریافت نمودید، توصیه میشود در مهلت زمان مقرر به همراه مدارک لازم مراجعه نمایید! در این صورت اگر نسبت به دریافت این پیامک اعتراض دارید و آن را خلاف واقع میدانید، از مسئول مربوطه فرم اعتراض را دریافت و آن را تکمیل کنید. در غیر این صورت از شما تعهدی مبنی بر عدم تکرار کشف حجاب در خودرو اخذ خواهد شد. عدم مراجعه شما ممکن است منجر به توقیف موقت خودرو و انتقال آن به پارکینگ شود.
در انتهای این مطلب از شما مخاطبان گرامی تقاضا میکنیم در صورتیکه درباره پیامک پلیس امنیت اخلاقی و موضوعات پیرامون آن سؤال یا ابهامی دارید آن را از طریق بخش دیدگاهها با کارشناسان ما در میان بگذارید. مجموعه حقوقی لامینگو با برخورداری از یک تیم متخصص و با تجربه و همچنین ارائه نوآوری در خدمات حقوقی، همواره در تلاش است تا از هزینه و دشواری دسترسی به این دسته از خدمات کاسته و آگاهی حقوقی و قضائی را ترویج دهد. این امر از طریق مراجعه به بلاگ حقوقی لامینگو و مطالعه مقالات حقوقی درباره بسیاری از موضوعات و دغدغههای کاربران، میسر گردیده است.
دیدگاه شما