مهم‌ترین نکات حقوقی در قرارداد اجاره خودرو

اجاره خودرو در موارد مختلفی مانند جشنهای عروسی، مراسم خاص، استقبال از توریست‌‌ها و دیگر موارد امری بسیار رایج است. شرکت‌هایی وجود دارند که امکان کرایه انواع مدل‌های خودرو را براساس یک نمونه قرارداد اجاره خودرو، برای مشتریان فراهم می‌آورند. از منظر حقوقی، اجاره خودرو مشمول قوانین اجاره اشیا، یعنی مواد ۴۶۸ تا ۵۰۶ قانون مدنی می‌شود. در ادامه به بررسی این مواد و تاثیر آنها در قرارداد اجاره خودرو می‌پردازیم.

ذکر ویژگی‌های خودرو در یک نمونه قرارداد اجاره خودرو

مهم‌ترین نکته درباره خودرو مورد اجاره مشخص بودن دقیق ویژگی‌های آن مانند مدل، رنگ، پلاک و غیره در قرارداد است. چنانچه این مشخصات به طور کامل تعیین نشود قرارداد اجاره باطل خواهد بود.
همچنین باید از وجود امکان استفاده از خودرو برای مشتری اطمینان حاصل کرد. خودرو نباید نقص فنی و مکانیکی داشته باشد و یا از نظر قانونی اجازه تردد نداشته باشد. زیرا همه این موارد خودرو را برای مشتری غیر قابل استفاده می‌کند. در صورت غیر قابل استفاده بودن خودرو، قراداد اجاره باطل است.
توجه به این نکته ضروری است که چنانچه در هنگام مدت اجاره، ایرادی برای خودرو به وجود آید که موجر برای جلوگیری از ضرر خود ناچار به برطرف کردن فوری آن باشد، مستاجر نمی‌تواند از این امر جلوگیری کند. اما در این حالت اگر در اسفاده او از خودرو خللی ایجاد شود این اختیار را دارد تا معامله اجاره را فسخ نماید.

بیشتر بخوانید: مهم‌ترین نکات حقوقی در خرید و فروش خودرو که باید به آن توجه کنیم.

مسئولیت موجر و مستاجر در قرارداد اجاره خودرو

در قرارداد اجاره، برای هریک از طرفین وظایف و شرایطی مشخص می شود که ملزم به پیروی از آن هستند. درصورت عدم ذکر موردی خاص در متن قرارداد نیز، طبق آنچه عرف تعیین می کند رفتار می‌شود. برای دریافت فرم خام نمونه قرارداد اجاره خودرو به لینک زیر مراجعه فرمایید.

نمونه قرارداد اجاره خودرو

مسئولیت و وظایف موجر در قرارداد اجاره خودرو

مسئولیت موجر، تحویل خودرو به طور قابل استفاده با شرایط مشخص شده در موعد مقرر به مستاجر است. به علاوه در ماده ۴۸۶ قانون مدنی آمده است که مواردی مانند تعمیرات و یا تهیه وسایل و تجهیزات لازم برای استفاده از مورد اجاره، بر عهده مالک است. البته طبق ادامه همین ماده، طرفین می‌توانند خلاف آن را در قرارداد ذکر کنند و یا طبق عرف عمل نمایند.

برهمین اساس طبق آنچه معمولا در نمونه قرارداد اجاره خودرو دیده می‌شود، هزینه بنزین یا تعویض روغن موتور، شستشو و نظافت خودرو و یا حتی مخارج مربوط به بیمه‌های مختلف از جمله مواردی هستند که درباره مسئولیت پرداخت آنها در این قرارداد‌ها، تعیین تکلیف می‌شود. البته قطعا همه هزینه‌های احتمالی در قرارداد ذکر نمی‌شوند و در برخی اوقات به صورت عرفی درباره این هزینه‌ها تصمیم گرفته می‌شود. به‌طور مثال هزینه پر کردن باک بنزین با توجه به نظر عرف بر عهده مستاجر و هزینه انجام بیمه‌ها بر عهده موجر است که ممکن است به طور کتبی در قرارداد ذکر نشود.

مسئولیت و وظایف مستاجر

در کنار وظایف موجر، مستاجر نیز وظایفی در حفظ و نگهداری خودرو مورد معامله بر عهده دارد.

در ارتباط با اجاره خودرو، با توجه به ماده ۴۹۰ قانون مدنی، مستاجر باید با رعایت مواردی مانند چک کردن دمای خودرو، بررسی وضعیت لاستیک ها، رعایت حداکثر میزان سرعت و نظیر آن‌ها به گونه‌ای از خودرو استفاده کند که موجب آسیب رسیدن به آن نشود. همچنین مستاجر باید از خودرو برای مصرف مشخصی که در قرارداد ذکر شده است و یا عرف آن‌را تعیین می کند استفاده نماید.

به عنوان مثال مستاجر نمی‌تواند از خودرویی که به عنوان خودرو عروس و داماد و برای تردد چند ساعته در شهر کرایه شده است در مسافرت بیرون شهری استفاده کند. همچنین نمی‌تواند با ماشین سواری اقدام به حمل بار نماید. درباره پرداخت اجاره بها خودرو نیز، طرفین می‌توانند نحوه پرداخت آن را در قرارداد مشخص کنند.

قانون مدنی در مواد بعدی برای منع مستاجر از تعدی و تفریط و یا اسفاده غیر متعارف از مال اجاره شده، امکان فسخ قرارداد توسط موجر را پیش‌بینی کرده است.
در رابطه با قرارداد اجاره خودرو نیز چنانچه مشتری به طور ناصحیح و خارج از عرف از خودور استفاده کند، مالک حق فسخ قرارداد را خواهد داشت.
همچنین ذکر این نکته در اینجا دارای اهمیت است که در حالت استفاده طبیعی، مسئولیتی در برابر خرابی یا مشکلات پیش آمده برای خودرو متوجه مستاجر نیست. اما در صورت تفریط و استفاده غیرمعمول، مسئولیت هرگونه ایراد و خرابی پیش‌آمده برای خودرو برعهده او خواهد بود. حتی اگر این خرابی در نتیجه نوع استفاده نباشد. در صورت نیاز به مشاوره حقوقی اجاره خودرو، مشاوران حقوقی و وکلای پایه یک لامینگو آماده ارائه مشاوره تخصصی در این خصوص می‌باشند.

پایان قرارداد اجاره خودرو

طبق آنچه در قانون مدنی آمده است، مشخص بودن مدت اجاره و ذکر آن در نمونه قرارداد اجاره خودرو لازم است، در غیر این صورت قرارداد اجاره باطل خواهد بود.
همچنان که موجر در تاریخ شروع قرارداد خودرو را به مستاجر تحویل می‌دهد، مستاجر نیز موظف است در پایان مدت قرارداد، خودرو را طبق شرایط ذکر شده به نزد موجر بازگرداند. در صورت عدم تحویل خودرو در موعد مقرر، حتی اگر در مدت اضافه از خودرو استفاده نکرده باشد، ملزم به پرداخت اجرت المثل می شود. در قرارداد های اجاره خودرو معمولا برای این تاخیر در بازگرداندن، جریمه دیرکرد نیز در نظر گرفته می‌شود. مقدار جریمه بستگی به توافق طرفین در قرارداد دارد.
در پایان یادآوری این نکته لازم است که مسئولیت هرگونه تخلف صورت گرفته به وسیله خودرو مورد اجاره، برعهده راننده آن می باشد. با ثابت شدن اینکه خودرو در اختیار مستاجر بوده است، مسئولیتی متوجه مالک خودرو نیست.

از شما خواننده گرامی دعوت می‌کنیم تا ضمن به اشتراک گذاشتن نظرات خود درباره این مطلب، سایر مطالب بلاگ لامینگو را مطالعه فرمایید.