قرارداد اجاره ماشین

یکی از قراردادهای رایج که روزبه‌روز بر تعداد استفاده از آن افزوده می‌شود، قرارداد اجاره ماشین است. اجاره ماشین به‌منظور برطرف کردن نیازهای مختلف، به‌خصوص برای برگزاری مجالس عروسی، انجام می‌گیرد. در این قرارداد، ذکر نکاتی از جمله زمینه بهره‌برداری، میزان مال‌الاجاره یا اجاره‌بها و نحوه پرداخت آن، مسئولیت پرداخت هزینه‌ها یا تعمیرات ماشین، تعهدات موجر و مستأجر، فورس‌ماژور و موارد فسخ قرارداد ضرورت دارد. قرارداد پیش رو که با رعایت اصول قراردادنویسی توسط تیم حقوقی مجموعه لامینگو تنظیم شده است، حاوی کلیه این نکات می‌باشد.

قرارداد اجاره ماشین چه تعریفی دارد و از چه مقرراتی تبعیت می‌کند؟

قرارداد اجاره ماشین یا خودرو، قراردادی موقت است که مابین موجر (اجاره‌دهنده) و مستأجر (اجاره‌کننده) به‌منظور انتقال مالکیت منافع مورد اجاره یا عین مستأجره (ماشین) منعقد می‌گردد. به‌طور کلی، قراردادهای اجاره تابع مقررات مندرج در فصل چهارم قانون مدنی است. بنابراین، پیش از تنظیم هرنوع قرارداد اجاره، ملاحظه این فصل از قانون مدنی ضروری است.

انواع قرارداد اجاره ماشین

الف) قرارداد اجاره ماشین با راننده

در این قرارداد خودرو اجاره شده به همراه راننده آن موضوعیت دارد و با راننده جهت جابه‌جایی، ایاب و ذهاب اداری کارکنان در مسیرها و زمان‌های تعیین شده توافق می‌شود.

ب) قرارداد اجاره ماشین بدون راننده

در این قرارداد تنها خودرو به فرد دیگری اجاره داده می‌شود و منافع آن برای مدت محدودی در اختیار او قرار می‌گیرد.

نمونه قرارداد اجاره خودرو چه کمکی به شما می‌کند؟

اجاره خودرو و وسیله نقلیه می‌تواند راه‌حلی برای افرادی باشد که به خودرو و یا سایر وسایل نقلیه نیاز دارند، اما شرایط فعلی به آن‌ها اجازه نمی‌دهد تا خودرو و وسیله نقلیه خود را داشته باشند. در این زمان اولین اقدام برای اجاره ماشین، انعقاد قرارداد است تا هیچ‌کدام از طرفین دچار مشکل نشوند. زیرا به واسطه وجود قرارداد، دیگر طرفین نمی‌توانند برخلاف تعهدات قراردادی خود عمل نمایند و اگر اختلافی نیز حاصل شود، با داشتن قرارداد می‌توان به اختلافات پیش‌آمده خاتمه داد.

مشخصات و مندرجات مربوط به قرارداد اجاره خودرو

1. مشخصات مورد اجاره
تمام جزئیات خودرو و وسیله نقلیه در زمان اجاره باید در متن قرارداد ذکر شود. این مشخصات شامل مدل، سال ساخت، رنگ بدنه، شماره پلاک، ظرفیت موتور و غیره است.
۲. وظایف مستأجر
وظایف و تعهدات مستأجر باید به‌طور کامل در متن قرارداد بیان شود. این وظایف شامل حفظ و نگهداری خودرو، استفاده از خودرو در جهت توافق‌شده وعدم اجاره خودرو به فرد دیگری برخلاف توافق انجام‌شده است. همچنین مستأجر مکلف است اجاره‌بها را در تاریخ مندرج در قرارداد به حساب موجر واریز نماید.
از دیگر وظایف مستأجر، نگهداری و استفاده درست از ماشین مورد اجاره است و وی باید در حفظ ماشین تلاشی متعارف داشته باشد. درصورت ورود هر نوع خسارت به ماشین که ناشی از کوتاهی و بی‌مبالاتی مستأجر باشد، مستأجر مسئول جبران ضرر و زیان وارده به موجر خواهد بود. همچنین اگر خودرو به تعمیرات نیاز دارد، مستأجر باید سریعاً اقدام کرده و این موضوع را به اطلاع موجر نیز برساند. در نهایت اگر در متن قرارداد تصریح شده باشد که مستأجر نباید ماشین را به شخص دیگری واگذار کند، وی حق این کار را نخواهد داشت و فقط باید به صورت شخصی ازآن استفاده کند.
۳. وظایف و تعهدات شخص اجاره‌دهنده
مالک خودرو یا شخص اجاره‌دهنده دارای تعهدات متعددی است. تحویل خودروی مورد اجاره در روز مشخص و تعمیرات، تهیه وسایل و تجهیزات لازم برای خودرو از جمله تعهدات مالک خودرو است که باید در متن قرارداد به آن اشاره شود. همچنین لازم است او اطلاعات کافی را در مورد خودرو شامل وضعیت فنی، دوره نگهداری و تعمیرات قبلی و سایر موارد مرتبط به مستأجر ارائه دهد.
۴. مدت اجاره
قرارداد اجاره ماشین، قرارداد موقتی است که باید زمان آن در متن قرارداد مشخص شود و درصورتی که این مدت مشخص نشده باشد عقد اجاره باطل خواهد بود. اگر در عقد اجاره ابتدای مدت تعیین نشده باشد، شروع قرارداد اجاره از لحظه انعقاد قرارداد بین طرفین خواهد بود.
۵. مبلغ مورد اجاره و نحوه پرداخت
طرفین قرارداد اجاره ماشین باید در متن قرارداد مبلغ اجاره‌بها و شیوه پرداخت آن را به‌طور دقیق مشخص کنند. به‌علاوه، قید تاریخ پرداخت و اطلاعات مرتبط با شماره کارت یا حساب مورد تأیید موجر در این بخش ضروری است. چنانچه سندی مانند چک به موجر تقدیم شده است، ذکر کلیه اطلاعات مربوط به آن نیز الزامی است.
۶. هزینه‌های قرارداد
منظور از هزینه‌های قرارداد، مبالغی است که می‌بایست در راستای استفاده یا نگهداری از مورد اجاره صرف شود. در خصوص قرارداد اجاره ماشین، یکی از این هزینه‌ها می‌تواند پرداخت خلافی ماشین در طول مدت اجاره باشد. در هر صورت، لازم است در قرارداد خود تعیین کنید چه کسی مسئول پرداخت هزینه‌هاست.
۷. تعیین زمینه بهره‌برداری از مورد اجاره
لازم است زمینه و هدف بهره‌برداری از مورد اجاره در متن قرارداد مشخص شود و نسبت به آن توافق صورت گیرد. براساس ماده ۴۹۲ قانون مدنی، چنانچه مستأجر در زمینه‌ای غیر از مورد توافق‌شده با موجر از مورد اجاره بهره‌برداری کند، موجر حق فسخ قرارداد را خواهد داشت؛ برای مثال، اگر موجر به‌منظور برگزاری جشن عروسی ماشینی به شما اجاره داده است، شما به‌عنوان مستأجر حق مسافربری با آن ماشین را نخواهید داشت. بنابراین، لازم است زمینه استفاده از ماشین در قرارداد مشخص گردد.
۸. پیش‌بینی فورس‌ماژور یا قوه قهریه
شرایطی فورس‌ماژور یا قوه قهریه نام دارد که تحت آن شرایط، امکان اجرای تعهدات برای موجر یا مستأجر به دلیل غیرقابل کنترل بودن وجود نداشته باشد. در چنین شرایطی مستأجر مسئولیتی برای جبران خسارات ندارد و لازم است این شرایط در متن قرارداد پیش‌بینی شود.
۹. شیوه حل و فصل اختلافات
حل و فصل کلیه اختلافات و دعاوی ناشی از نمونه قرارداد اجاره خودرو و یا مرتبط به آن از جمله مذاکرات مقدماتی، انعقاد، اعتبار، فسخ قرارداد و تفسیر آن به عهده مقام صالح قضایی است. البته در صورت تمایل، طرفین می‌توانند در این بند به جای دادگاه صالح، رسیدگی و حل و فصل اختلافات احتمالی خود را به داور مرضی‌الطرفین ارجاع دهند.

سایر نکات مربوط به قرارداد اجاره خودرو

در پایان، می‌بایست تمامی صفحات قرارداد توسط طرفین امضاء شده و نسخه‌ای از آن در اختیار هرکدام قرار گیرد. همچنین، لازم است نسخه کپی اسناد و مدارک شناسایی طرفین و سند مالکیت ماشین ضمیمه قرارداد گردد. اگر قرارداد شما توسط شاهد امضاء شده است، لازم است اطلاعات هویتی شاهد را در قرارداد قید کرده و مدارک شناسایی او را نیز ضمیمه قرارداد خود کنید.

چرا باید تنظیم قرارداد خود را به مجموعه لامینگو بسپارید؟

با توجه به نکاتی که خدمت شما ارائه شد، تنظیم قرارداد اجاره ماشین توسط متخصصان حوزه قراردادنویسی امری ضروری خواهد بود. کارشناسان حقوقی مجموعه لامینگو با آماده کردن پیش‌نویس این قرارداد بر اساس استانداردهای قراردادنویسی، به صرفه‌جویی در وقت و هزینه شما کمک کرده‌اند. می‌توانید هم‌اکنون نمونه قرارداد اجاره خودرو لامینگو را دانلود کرده و سؤالات خود را از ما بپرسید.

سوالات متداول

1. قرارداد اجاره ماشین چه نوع قراردادی است؟
قرارداد اجاره ماشین قراردادی با مدت موقت است که باید زمان آن در متن قرارداد مشخص شود و درصورتی‌که این مدت مشخص نشده باشد، عقد اجاره باطل خواهد بود.
۲. آیا مستأجر می‌تواند ماشین موضوع قرارداد را به شخص دیگری اجاره دهد؟
بله، طبق قانون مستأجر می‌تواند مورد اجاره را به شخص دیگری اجاره دهد، مگر اینکه خلاف آن در متن قرارداد تصریح شده باشد. بر اساس ماده ۴۷۴ قانون مدنی، «مستأجر می‌تواند عین مستأجره را به دیگری اجاره دهد، مگر این‌که در عقد اجاره خلاف آن شرط شده باشد.» بنابراین، حق اجاره ماشین به دیگران برای مستأجر وجود دارد، مگر آن‌که این حق در متن قرارداد اجاره از مستأجر سلب شود.
3. قرارداد اجاره ماشین در چه صورتی قابل فسخ است؟
قانون مدنی مواردی که هر کدام از موجر یا مستأجر می‌تواند قرارداد اجاره را فسخ کند به تفکیک مشخص کرده است. بخشی از مهم‌ترین موارد امکان فسخ به شرح ذیل است:
- در صورتی‌که موجر وسیله نقلیه را در زمان مشخص شده تحویل ندهد و امکان اجبار وی وجود نداشته‌باشد، مستأجر حق فسخ دارد.
- اگر در خودرو و یا سایر وسایل نقلیه اجاره شده، عیبی ایجاد شود که باعث نقص یا سختی در امکان انتفاع برای مستأجر شود، قرارداد اجاره قابل فسخ است.
- اگر مستأجر نسبت به استفاده یا نگهداری از وسیله نقلیه تعدی یا تفریط کند و موجر هم نتواند مانع وی شود موجر حق فسخ دارد.
- اگر مستأجر وسیله نقلیه را در غیر از موردی که در اجاره مشخص شده، مورد استفاده قرار دهد و موجر هم نتواند مانع وی شود، موجر حق فسخ دارد.