آیا درباره جرم کلاهبرداری، انواع و مجازات قانونی آن می‌دانید؟

مشاوره حقوقی کلاهبرداری امروزه یکی از خدماتی است که افراد زیادی برای دریافت آن به مؤسسات حقوقی مراجعه می‌کنند. دلیل این امر، رواج جرم کلاهبرداری در جامعه و وجود انواع مختلف این جرم است. کلاهبرداران افرادی باهوش، خوش‌صحبت و موقعیت‌شناس هستند. همین موضوع سبب می‌شود همه روزه قربانیان فراوانی به دام آن‌ها بیفتند و مال خود را از دست بدهند. اگر تمایل دارید درباره این جرم و انواع آن آگاهی بیشتری کسب کنید، مطالعه این مطلب به شما پیشنهاد می‌شود.

جرم کلاهبرداری در فهم عامه مردم و از منظر قانون به چه معناست؟

معمولاً میان مردم رایج است زمانی که فردی مال دیگری را به ناحق و با دروغ‌گویی از او بگیرد، از این کار او با عنوان کلاهبرداری یاد می‌کنند. اما تعریف کلاهبرداری در دانش حقوق با فهم عامه مردم تفاوت‌هایی دارد. کلاهبرداری از جمله مهم‌ترین جرائم علیه اموال و مالکیت است. می‌توان گفت: کلاهبرداری به‌‍‌‌معنای بردن مال غیر با سوءنیت و توسل به حیله و تقلب است، به‌شرطی که فرد برای رسیدن به هدف خود از وسایل یا عملیات متقلبانه کمک بگیرد.

این مطلب را نیز بخوانید: کلاهبرداری و مجازات آن از منظر حقوقی

عنصر مادی و معنوی جرم کلاهبرداری چیست؟

هر جرمی دارای سه عنصر قانونی، مادی و معنوی است. منظور از عنصر معنوی جرم کلاهبرداری، همان قصد مجرمانه یا سوءنیت است.

عنصر مادی کلاهبرداری را از سه منظر بررسی میکنیم: اولاً مال برده‌شده باید متعلق به غیر باشد و اگر محرز شود فردی سعی در برگرداندن مال خود داشته، درحقیقت کلاهبرداری صورت نگرفته است. ثانیاً کلاهبردار باید برای رسیدن به هدف خود به اصطلاح مانور متقلبانه داشته باشد. یعنی یا از وسایل خاصی یا از یک عملیات متقلبانه برای رسیدن به مال غیر استفاده نماید. ثالثاً مال‌باخته باید فریب این مانور متقلبانه را بخورد. یعنی تحت تأثیر اقدامات فریبکارانه کلاهبردار، اغفال شود و مال خود را با رضایت به وی تسلیم نماید.

گاهی افراد به‌صرف اینکه کسی با دروغ‌گفتن به آن‌ها مالشان را تصاحب کرده است، از وی به جرم کلاهبرداری شاکی می‌شوند. درحالیکه دروغ به‌تنهایی مانور متقلبانه محسوب نمی‌شود. برای اینکه بتوانید جرم رخ‌داده را به‌درستی شناسایی کنید و اقدامات قانونی متناسب با آن را به‌عمل آورید، بهترین راه کمک‌گرفتن از مشاوران حقوقی است. پیشنهاد ما به شما، دریافت مشاوره حقوقی کلاهبرداری از تیم لامینگو است.

دریافت مشاوره حقوقی کلاهبرداری

جرم کلاهبرداری در حوزه کدام اموال اتفاق می‌افتد؟

مال به دو دسته منقول وغیرمنقول تقسیم می‌شود. کلاهبرداری علاوه‌بر اینکه اموال منقول مثل وجوه نقد، خودرو و امثال آن را از تسلط قربانی خارج می‌کند، ممکن است در حوزه اموال غیرمنقول نیز بروز یابد. به‌عنوان نمونه، یکی از شایع‌ترین موارد این جرم، کلاهبرداری ملکی است.

این مطلب را نیز بخوانید: بررسی حقوقی فروش مال غیر

انواع جرم کلاهبرداری و مجازات هرکدام چیست؟

با بررسی ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری می‌توان وجود دو نوع کلاهبرداری را نتیجه گرفت:

نوع اول (کلاهبرداری ساده):

کسی که از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکت‌ها یا تجارت‌خانه‌ها یا کارخانه‌ها یا مؤسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی ‌فریب دهد، یا به امور غیرواقع امیدوار نماید، یا از حوادث و پیش‌آمدهای غیرواقع بترساند، و یا اسم و عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل ‌مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حواله‌جات یا قبوض یا مفاصاحساب و امثال آنها تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد.

مجازات قانونی کلاهبرداری ساده: مجرم علاوه‌بر ردّ مال به صاحبش، به حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم‌ می‌شود.

نوع دوم (کلاهبرداری مشدد):

کسی که برخلاف واقع عنوان یا سمت مأموریت از طرف سازمان‌ها یا مؤسسات دولتی یا وابسته به دولت یا شرکت‌های دولتی یا‌ شهرداری‌ها یا نهادهای انقلابی و به‌طور کلی قوای سه‌گانه و همچنین نیروهای مسلح و نهادها و مؤسسات مأمور به خدمت عمومی اتخاذ کرده، یا اینکه‌ جرم با استفاده از تبلیغ عامه از طریق وسایل ارتباط‌جمعی از قبیل رادیو، تلویزیون، روزنامه و مجله یا نطق در مجامع و یا انتشار آگهی چاپی یا خطی ‌صورت گرفته باشد، یا مرتکب از کارکنان دولت یا مؤسسات و سازمان‌های دولتی یا وابسته به دولت یا شهرداری‌ها یا نهادهای انقلابی و یا به‌طور کلی از ‌قوای سه‌گانه و همچنین نیروهای مسلح و مأمورین به خدمت عمومی باشد.

مجازات قانون کلاهبرداری مشدد: مجرم علاوه‌بر ردّ اصل مال به صاحبش، از دو تا ده سال و انفصال ابد از خدمات ‌دولتی و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم می‌شود.

تفاوت کلاهبرداری مشدد با اختلاس در چیست؟

مطابق ‌ماده 5 قانون، اختلاس زمانی اتفاق می‌افتد که فردی از کارمندان دولتی و یا وابسته به آن و به‌طور کلی قوای سه‌گانه و همچنین نیروهای مسلح ‌و مأمورین به خدمات عمومی اعم از رسمی یا غیررسمی وجوه یا سهام یا اوراق بهادار و یا سایر اموال متعلق به هریک ‌از سازمان‌ها و مؤسسات مذکور و یا اشخاص را که برحسب وظیفه به آن‌ها سپرده شده است به‌نفع خود یا دیگری برداشت و تصاحب نماید. پس فرد مختلس از موقعیت شغلی خود سوءاستفاده می‌کند و اموال دولتی را تصاحب می‌نماید. از مقایسه ماده 1 و 5 این قانون می‌توان گفت وجه مشترک دو جرم اختلاس و کلاهبرداری مشدد در این است که فرد کارمند دولت باشد اما عنصر حیله و فریب و مانور متقلبانه در تعریف اختلاس وجود ندارد. یعنی عملیات مجرمانه در اختلاس اعم از فریب است.

این مطلب را نیز بخوانید: مهم‌ترین نکاتی که در شناخت تفاوت‌ میان جرائم سرقت و کلاهبرداری به کارتان می‌آید.

اگر فردی با وجود سوءنیت و مانور متقلبانه موفق به بردن مال غیر نشود، مرتکب کلاهبرداری شده است؟

خیر، جرم کلاهبرداری جزء جرائم مقید است. جرم مقید جرمی است که تحقق آن، مقید به نتیجه خاصی است. در جرم کلاهبرداری، تحقق جرم مقید به بردن مال غیر است. درحقیقت برای اینکه گفته شود کلاهبرداری رخ داده است باید به قربانی ضرر مالی وارد شود و مجرم از این مال، منتفع شود. درغیراین‌صورت جرم فرد در حد شروع به جرم کلاهبرداری است.

مجازات شروع به جرم کلاهبرداری از منظر قانون چیست؟

ابتدا درباره مفهوم شروع به جرم توضیحاتی بیان می‌گردد. بر اساس ماده ی 122 قانون مجازات اسلامی اگر فردی قصد ارتکاب جرمی را داشته باشد و با انجام اعمالی، جرم را شروع نماید اما به دلیل وجود عاملی غیر از انصراف ارادی هدف وی معلق گردد، فرد مرتکب شروع به جرم شده است.

براساس ‌تبصره 2 ماده 1 قانون، مجازات شروع به کلاهبرداری حسب مورد حداقل مجازات مقرر در همان مورد خواهد بود و اگر نفس عمل انجام‌شده نیز‌ جرم باشد، شروع‌کننده به مجازات آن جرم نیز محکوم می‌شود. مستخدمان دولتی علاوه‌بر مجازات مذکور چنان‌چه در مرتبه مدیر کل یا بالاتر یا هم‌تراز آن‌ها باشند، به انفصال دائم از خدمات دولتی و اگر در ‌مراتب پایین‌تر باشند به شش ماه تا سه سال انفصال موقت از خدمات دولتی محکوم می‌شوند.

آیا مجازات جرم کلاهبرداری قابل تعویق و تعلیق است؟

خیر، تبصره 1 ماده 1 بیان می‌کند اگر جهات و کیفیات مخففه وجود دارد، دادگاه می‌تواند با اعمال ضوابط مربوط به تخفیف، مجازات‌ مرتکب را فقط تا حداقل مجازات مقرر در این ماده (‌حبس) و انفصال ابد از خدمات دولتی تقلیل دهد اما نمی‌تواند به تعلیق اجرای کیفر حکم دهد.

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

چرا دریافت مشاوره حقوقی کلاهبرداری مهم است؟

کلاهبرداری از جمله جرائم پیچیده است که به‌دلایل مختلف در جامعه ما آمار بالایی دارد. افراد زیادی فریب کلاهبرداران را می‌خورند و برخلاف سایر جرائم علیه اموال، مال خود را با رضایت در اختیار مجرم قرار می‌دهند. یکی از دلایل رواج جرم کلاهبرداری ، آشنا‌نبودن اقشار مردم با قوانین و جزییات حقوقی در معاملات است. علاوه‌براین، فرهنگ بهره‌گیری از دانش تخصصی وکلا و مشاوران حقوقی هنوز در جامعه ما فراگیر نشده است. فراموش نکنید معمولاً پیشنهاداتی که سود فراوانی را برای شما به دنبال دارد، دامی است که از سوی کلاهبرداران پهن شده است. بهتر است قبل از هر اقدام، از تیم لامینگو مشاوره حقوقی کلاهبرداری را دریافت نمایید.

نظرات و پرسش‌های خود پیرامون این مطلب را با ما درمیان بگذارید و مطالعه سایر مطالب بلاگ لامینگو را از دست ندهید.