آشنایی با استخدام پاره وقت (نیمه وقت) و قوانین مربوط به آن

شرایط زندگی امروز بشر ایجاب می‌کند که افراد جامعه برای رسیدن به درآمد بیشتر و برای تأمین نیازهای خود به دنبال کاره نیمه وقت باشند. کارهای پاره وقت در کشور ما نیز رونق بسیار زیادی داشته و قشرهای مختلفی از جامعه اعم از دانشجویان، کارمندان، کارگران و سایرین به دنبال استفاده از مزیت‌های چنین شغل‌هایی هستند. اما عدم آگاهی از نکات و اطلاعات مربوط به این شغل‌ها باعث شده تا بسیاری از افراد امکان استفاده درست و عالی از این شرایط شغلی را نداشته باشند. ازاین‌رو در این مقاله سعی داریم تا به بررسی نکات مهمی درباره شرایط قانونی مربوط به این کارها پرداخته و همچنین با معرفی نمونه قرارداد استخدام پاره وقت نیز شرایط ارتباط حرفه‌ای میان کارمند و کارفرما را تشریح نماییم.

ما در موسسه حقوقی لامینگو به دنبال حل یکی از چالش‌های حقوقی شهروندان ایرانی، انواع قراردادهای حقوقی استخدام را تنظیم و در اختیار کاربران قرار داده‌ایم. یکی از این قراردادها هم نمونه قرارداد استخدام پاره وقت است که بر اساس قوانین روز مربوط به این کارها تهیه و تنظیم شده و کاملاً کاربردی است. کاربران می‌توانند با تهیه و دانلود این نمونه قرارداد از مزیت‌های آن در این شرایط شغلی استفاده نمایند. صاحبان کسب‌وکارها همچنین می‌توانند برای تأمین خواسته‌های خود در این قرارداد حقوقی، از خدمات مشاوره ما در لامینگو استفاده کنند. برای ارتباط با مشاورین ما در لامینگو از هر جایی که هستید، تنها نیاز به یک تماس خواهید داشت.

دانلود قرارداد استخدام پاره وقت

چالش‌هایی که در استخدام کار نیمه وقت وجود دارد

قبل از رسیدن به بندهای قانونی مربوط به انواع کار پاره وقت، ابتدا لازم است تا چالش‌های پیش روی کاربران در این موضوع را با هم مرور کنیم. چالش‌هایی که در ادامه این مقاله به بررسی تک‌به‌تک آنها پرداخته و قوانین مربوط به آنها را مرور خواهیم نمود. این چالش‌ها عبارتند از:

• مفهوم کار پاره وقت در قانون کار
• تفاوت‌های کار نیمه وقت و دائمی در قانون کار
• ساعات کاری و مدت کار پاره وقت طبق قانون کار
• شرایط قانونی مربوط به استفاده از قرارداد رسمی کار نیمه وقت
• نحوه محاسبه و تعیین حقوق در کار نیمه وقت
• مباحث مربوط به اضافه‌کاری در کار پاره وقت
• بررسی شرایط مرخصی در کار پاره وقت و نیمه وقت
• محاسبه عیدی و پاداش در کار نیمه وقت طبق قانون کار
• شرایط مربوط به بیمه تأمین اجتماعی برای کار نیمه وقت و مسائلی قانونی آن

مفهوم کار پاره وقت در قانون کار

در ماده 39 قانون کار، این قانون به تشریح و تفسیر کار نیمه وقت می‌پردازد. در این ماده قانونی این شرایط کاری به کارهایی اطلاق می‌شود که به‌صورت نیمه وقت انجام شده و ساعات کاری آنها از ساعات کارهای دائمی کمتر است. البته همچنین در این ماده قانونی اشاره شده که مزد و دستمزد چنین کارهایی نیز بر اساس میزان ساعات کاری محاسبه و به کارگران تعلق می‌گیرد. فی‌الواقع کار نیمه وقت در قانون کاملاً تعریف شده بوده و حتی مزایای مشخصی هم برای آن در نظر گرفته شده است. همچنین با توجه به قید کردن تفاوت در ساعات کاری با کارهای دائمی، حقوق و مزایای این کار نیز تنها تحت تأثیر ساعات کاری کمتر، کاهش می‌یابد و هیچ‌کدام از مزایای کار برای این دسته از افراد حذف نمی‌گردد.

تفاوت‌های کار نیمه وقت و دائمی در قانون کار

در قانون کار به‌صورت کلی دو تفاوت عمده برای این دو نوع کار تعریف شده است. البته در نمونه قرارداد استخدام پاره وقت نیز این نکات درج می‌شود تا طرفین از این نظر مشکلی نداشته باشند.

1- ساعات کاری کار نیمه وقت نسبت به کارهای دائمی کمتر است.

ساعات کاری کارهای دائمی در قانون کار در هر هفته 44 ساعت تعریف می‌شود. با توجه به این تعریف افراد مشغول در کارهای نیمه وقت ساعاتی کمتر از این ساعات را باید مشغول به کار در گروه شغلی خود باشند.

2- طبق قانون کار حقوق و مزایای کار نیمه وقت نیز کامل نبوده و برحسب میزان ساعات کاری و به نسبت آن تعیین می‌شود. قانون کار در تبصره 2 ماده 35 به تشریح ضوابط و شرایط مربوط به حقوق و دستمزد کارهای ساعتی می‌پردازد که در ادامه بیشتر دراین‌باره صحبت خواهیم نمود.

ساعات  کاری و مدت کار پاره وقت طبق قانون کار

با توجه به تعریفی که از کار نیمه وقت در قانون کار اشاره کردیم، هر کاری که کمتر از 44 ساعت در هفته انجام گیرد، در زمره این کارها قرار خواهد گرفت. ازاین‌رو ساعات کاری افراد شاغل در کارهای نیمه وقت می‌تواند در روز 1 ساعت تا کمتر از 7 ساعت 20 دقیقه لحاظ شود. جمع ساعات کاری کارگران و کارمندان نیمه وقت باید از 44 ساعت در هفته‌های عادی بدون تعطیلی کمتر شود. همچنین قانون‌گذار در بند ج ماده 10 قانون کار اشاره کرده که این میزان ساعت کاری باید در طی یک قرارداد رسمی به توافق و امضای طرفین برسد. ازاین‌رو است که استفاده از نمونه قرارداد استخدام پاره وقت و امضای این قرارداد برای این دست از مشاغل اهمیت بسیار زیادی پیدا می‌نماید.

شرایط قانونی مربوط به استفاده از قرارداد رسمی کار نیمه وقت

شرایط کارهای نیمه وقت در قانون کار کاملاً تشریح شده است و ازاین‌رو حتی در صورت نداشتن قرارداد نیز این شروط به قوت خود باقی خواهند ماند. اما قانون‌گذار در ماده 7 قانون کار اشاره کرده که طرفین در چنین روابطی می‌بایست از قرارداد حقوقی معتبر استفاده کنند. چنین قراردادی هم می‌توانید از نظر حقوقی خیال طرفین را از بابت شرایط کاری راحت نماید و هم این امکان را برای آنها فراهم می‌آورد که با خیال راحت‌تری نسبت به دریافت دستمزد به کار خود مشغول بوده و دغدغه فکری از این بابت نداشته باشند. برای برخورداری از این شرایط شما تنها نیاز به دانلود و استفاده از نمونه قرارداد استخدام کار نیمه وقت خواهید داشت.

همه چیز درباره مشاغل نیمه وقت و نمونه قرارداد استخدام پاره وقت

نحوه محاسبه و تعیین حقوق در کار نیمه وقت

مواد 35 و 39 قانون کار به تشریح شرایط دریافت دستمزد برای افراد شاغل در کارهای نیمه وقت می‌پردازند. طبق این مواد قانونی، دستمزد این افراد برحسب میزان ساعات کاری آنها در طول روز تعیین و محاسبه می‌شود. برای این منظور باید دقت کنید که قانون کار هیچ تفاوتی جز کم بودن ساعات کاری برای چنین کارهایی قائل نبوده و ازاین‌رو حقوق و مزایا نیز برحسب همین تفاوت رقم خواهد خورد. برای محاسبه حقوق و مزایای کار نیمه وقت باید طبق مراحل زیر اقدام نمایید:

1- در قدم اول باید حقوق و مزایای 1 ساعت کاری کارگران و کارمندان استخراج شود.

2- برای این منظور حقوق ثابت روزانه یک کارگر عادی تقسیم بر 7.33 می‌شود تا از این طریق میزان حقوق ثابت وی در یک ساعت کاری استخراج شود.

3- در قدم بعدی مزایای یک کارگر عادی در طول یک روز اعم از حق مسکن و… تقسیم بر عدد 7.33 می‌شود تا مزایای یک ساعت کاری وی استخراج شود.

4- حالا این دو عدد به دست آمده با هم جمع می‌شوند تا حقوق و مزایای یک ساعت کاری کارگر استخراج گردد.

5- در قدم نهایی شما می‌توانید با ضرب عدد به دست آمده برای حقوق و مزایای یک ساعت کاری کارگر را در ساعات کاری کارگر نیمه وقت در طول یک روز یا یک ماه کار کرد و حقوق وی را به‌صورت روزانه یا ماهانه محاسبه نمایید.

مباحث مربوط به اضافه‌کاری در کار پاره وقت

اضافه‌کاری و دستمزد آن، یکی دیگر از چالش‌هایی است که در کارهای نیمه وقت میان کارگران و کارفرمایان وجود دارد. دقت کنید که دستمزد اضافه‌کاری برای این دست از افراد نیز کاملاً تعریف شده بوده و آنها نیز مستحق دریافت این حقوق و مزایا هستند. ماده 59 قانون کار به تشریح مسائل مربوط به اضافه‌کاری می‌پردازد . حقوق یک ساعت اضافه‌کاری را 40 درصد بیشتر از حقوق یک ساعت کار عادی تعریف می‌نماید. طبق این شرایط کارگران نیمه وقت می‌توانند اقدام به محاسبه میزان حقوق مربوط به اضافه‌کاری خود نمایند. البته ذکر این نکته ضروری است که اضافه‌کاری در چنین کارهایی طبق قرارداد استخدامی تعریف می‌شود. مبنای محاسبه اضافه‌کاری برحسب 44 ساعت در هفته برای کارهای دائمی بوده و برای کارهای نیمه وقت این شرایط طبق قرارداد و ساعات کاری تعریف شده و توافق شده اولیه خواهد بود.

بررسی شرایط مرخصی در کار پاره وقت و نیمه وقت

مرخصی نیز ازجمله چالش‌هایی است که در قانون کار شرایط آن برای کار نیمه وقت نیز تعریف شده و کارگران نیمه وقت می‌توانند از این حق قانونی خود برای انجام کارها استفاده کنند. طبق قانون کارهای نیمه وقت نیز مشمول دریافت مرخصی در طول ماه برحسب ساعات کاری و البته وضعیت بیمه خود هستند. انواع مرخصی‌های استعلاجی، استحقاقی و … برای این دست از کارها نیز طبق شرایط معمول و برحسب ساعات کاری آنها تعیین و محاسبه می‌شود. البته باید یادآور شویم که بهتر است طرفین در همان ابتدا و در هنگام تنظیم قرارداد استخدام این شرایط را برای خود تعریف کرده و روی آن توافق نمایند. برای این منظور می‌توانید از نمونه قرارداد استخدام پاره وقت استفاده کنید که دربرگیرنده شرایط مرخصی نیز می‌تواند باشد.

محاسبه عیدی و پاداش در کار نیمه وقت طبق قانون کار

ماده 39 قانون کار به تشریح مسائل مربوط به عیدی و پاداش کارگران نیمه وقت می‌پردازد. طبق این ماده عیدی و پاداش این دست از عزیزان نیز مطابق با ساعت کاری آنها و میزان حقوق آنها در 60 روز انتهایی محاسبه و در اختیار آنها قرار می‌گیرد. ازاین‌رو کارفرمایان باید به این نکته نیز توجه داشته باشند و حق‌وحقوق کارگران را در چنین مواقعی مطابق با شرایط کاری و قرارداد آنها تعیین و به آنها بپردازند.

قانون درباره بیمه تأمین اجتماعی کار پاره وقت چه می‌گوید؟

یکی از چالش‌هایی که درباره انواع کار نیمه وقت و پاره وقت وجود دارد، مسئله مربوط به بیمه تأمین اجتماعی است. این موضوع هم برای کارگران و کارمندان و هم برای کارفرمایان چالش‌هایی را به همراه داشته است. برخی از کارفرمایان برای فرار از ندادن حق بیمه مربوط به چنین افرادی، از رد کردن نام آنها در لیست بیمه خودداری می‌نمایند. دراین‌بین کارگرانی هم که نگران از دست دادن کار خود هستند، معمولاً چالشی با این موضوع ندارند. اگر در چنین مواقعی طرفین از همان ابتدا با استفاده از نمونه قرارداد استخدام پاره وقت، اقدام به حرفه‌ای کردن رابطه خود کرده باشند، دیگر این چالش‌ها وجود نخواهد داشت. اما در غیر این صورت احتمالاً باید منتظر عواقب حقوقی چنین شرایطی باشید. اما قانون در این مواقع چه می‌گوید؟

طبق بند الف ماده 4 قانون تأمین اجتماعی هر کاری که شامل دستمزد شود، مشمول بیمه تأمین اجتماعی خواهد بود. دراین‌بین کار نیمه وقت یا پاره وقت و حتی کارهای ساعتی استثنا نشده است. ماده 36 همین قانون کارفرما را در این شرایط مجبور به پرداخت حق بیمه مربوط به کارفرما در چنین شرایطی نموده است. از آنجایی که بیمه اجباری مشمول کسانی است که در کارگاه‌ها و بخش‌های زیر نظر قانون کار فعالیت دارند، این افراد می‌توانند برای دریافت بیمه تأمین اجتماعی درخواست خود را به کارفرما اعلام دارند.

کانال تلگرام لامینگو

در انتها باید بدانید

در انتها باید یادآور شویم که روابط میان کارگر و کارفرما در کارهای نیمه وقت در قانون کار کاملاً تعریف شده است. استفاده از نمونه قرارداد استخدام پاره وقت نیز تحکیم‌کننده این روابط بوده و می‌تواند یک رفتار کاملاً حرفه‌ای را برای طرفین در این شرایط رقم بزند. طبق شرایط مندرج در قانون در این مقاله به تشریح تمام حق‌وحقوق کارگران نیمه وقت پرداخته که می‌تواند به عنوان اسلوبی برای تنظیم روابط این افراد مورد استفاده قرار گیرد. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید از سایر مقالات موجود در بلاگ حقوقی لامینگو استفاده نمایید. در انتهای این مقاله نیز امکان درج نظرات و سؤالات خود را دراین‌باره خواهید داشت.