آشنایی با سوء پیشینه و آثار آن در مشاوره حقوقی سوء پیشینه

اگر تا به حال کارهای اداری در ادارات انجام داده باشید و یا فرم‌هایی را برای استخدام پر کرده باشید، متوجه این موضوع شده‌اید که یکی از مدارک لازم، گواهی عدم سوء پیشینه است. در این زمان ممکن است از خود سؤال کنید که سوء پیشینه چیست و گواهی عدم سوء پیشینه چگونه صادر می‌شود؟ در پاسخ به این سؤال باید اینچنین گفت که سوء پیشینه وضعیتی است که برای مرتکبین برخی از جرایم عمدی پس از اتمام دوره مجازات ایجاد می‌شود و این افراد از برخی از حقوق اجتماعی محروم می‌شوند. به‌عبارت دیگر، مطابق با مشاوره حقوقی سوء پیشینه کیفری، سوء پیشینه یک مجازات تبعی است که در ارتباط با برخی از جرایم عمدی وجود دارد.

در نوشتار مشاوره حقوقی سوء پیشینه قصد داریم تا به‌صورت کامل شما را با سوء پیشینه یا سوء سابقه کیفری آشنا کنیم و هر آنچه لازم است درباره این موضوع بدانید را در اختیار شما قرار دهیم. تا پایان این مقاله با ما همراه باشید و اگر همچنان پس از مطالعه این مطلب پرسشی در ذهن داشتید، نگران نباشید؛ شما می‌توانید در صورتی‌که نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص دارید، پرسش‌های خود را در پایان این مطلب بنویسید تا همکاران ما به آن پاسخ دهند. شما همچنین می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر با همکاران ما در تیم حقوقی لامینگو در تماس باشید:

دریافت مشاوره حقوقی

سوء پیشینه کیفری چیست؟

سوء پیشینه یا سوء سابقه کیفری، یکی از انواع مجازات‌های تبعی است. برای درک بهتر این موضوع بهتر است ابتدا با مجازات‌های تبعی آشنا شوید. ماده 25 قانون مجازات اسلامی، مجازات‌های تبعی را اینگونه تعریف کرده است: «محکومیت قطعی کیفری در جرایم عمدی، پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان، در مدت زمان مقرر در این ماده، محکوم را از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی، محروم می کند». از متن این ماده قانونی می‌توان متوجه شد که مجازات تبعی به‌تبع مجازات اصلی جرم به وجود می‌آید و پس از اینکه محکومیت مرتکب در جرم ارتکابی قطعی شد و پس از اجرای مجازات جرم، مجازات تبعی مشمول حال مرتکب می‌شود و در نتیجه، مرتکب جرم برای مدتی از حقوق اجتماعی خود محروم می‌شود.

با توجه به این توضیحات می‌توان متوجه شد که چرا برخی از افراد که مرتکب جرمی شده‌اند، بابت سوء پیشینه کیفری خود نگرانی‌هایی دارند؛ زیرا اگر جرم از جرایم عمدی کیفری باشد و محکومیت کیفری قطعی شده باشد و سوء پیشینه برای فرد در نظر گرفته شود، این فرد تا مدتی از برخی حقوق اجتماعی خود محروم خواهد شد. برای مثال اگر شخصی مرتکب جرمی شده باشد که یکی از مجازات‌های تبعی این جرم در نظر گرفتن سوء پیشینه است، در این صورت این فرد تا مدتی امکان استخدام در مشاغل دولتی را نخواهد داشت. در ادامه قصد داریم تا به بررسی و توضیح این مطلب بپردازیم که چه مواردی در سوء پیشینه درج می‌شود و چه مواردی درج نمی‌شود. در نتیجه اگر تمایل به دریافت این اطلاعات دارید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
‌

سوء پیشینه چه زمانی برای فرد لحاظ می‌شود؟

موضوع بسیار مهمی که باید به آن توجه داشت این است که مطابق با مشاوره حقوقی سوء پیشینه یا سوء سابقه، برای اینکه برای مرتکب جرمی سوء پیشینه در نظر گرفته شود، شرایطی لازم است. یکی از شرایط لحاظ صدور سوء پیشینه به‌عنوان یک مجازات تبعی این است که مجرم، مرتکب یک جرم عمدی شده باشد و در صورتی‌که جرم ارتکابی غیرعمدی و بدون داشتن سوء نیت باشد، در این صورت برای این فرد سوء پیشینه یا سوء سابقه کیفری در نظر گرفته نمی‌شود. یکی دیگر از شرایط لحاظ سوء پیشینه این است که باید حکم محکومیت قطعی کیفری مجرم صادر شده باشد و اگر پرونده در دادسرا در حال رسیدگی باشد و یا قاضی دادگاه هنوز حکم قطعی محکومیت کیفری را صادر نکرده باشد، در این صورت سوء پیشینه برای فرد ایجاد نمی‌شود.

دلیل این امر نیز این است که در بسیاری شرایط ممکن است جرم متهم، اثبات نشود و در نتیجه اگر پیش از صدور حکم محکومیت قطعی، این فرد دارای سوء سابقه کیفری لحاظ شود، این موضوع مغایر با عدالت است. آخرین مورد از شرایط ایجاد سوء پییشینه، زمان ایجاد آن است. سوء پیشینه کیفری پس از اجرای حکم مجازات و یا پس از شمول مرور زمان، برای فرد ایجاد می‌شود. برای مثال اگر شخصی مرتکب سرقت عمدی شده باشد و مجازات این جرم هفت سال زندان باشد، در این صورت پس از اجرای این حکم و گذشت هفت سال حبس و آزادی فرد، سوء سابقه کیفری برای وی در نظر گرفته می‌شود.

ممکن است از خود بپرسید اگر این فرد پس از مدتی مشمول عفو شود و مجازات حبس او زودتر به پایان برسد، سوء سابقه چگونه لحاظ می‌شود؟ باید بدانید در این شرایط سوء پیشینه کیفری پس از آزادی فرد از زندان ایجاد می‌شود.

سوء سابقه مؤثر و غیرمؤثر چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

حال که با سوء پیشینه کیفری به‌صورت کامل آشنا شدید، بهتر است بدانید سوء پیشینه به دو دسته مؤثر و غیرمؤثر تقسیم خواهد شد و این دو تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. سوء پیشینه کیفری که ما در مشاوره حقوقی سوء پیشینه درباره آن صحبت می‌کنیم، سوء پیشینه مؤثر است و زمانی که فردی دارای سوء پیشینه مؤثر است، در این شرایط این فرد از بعضی حقوق اجتماعی به‌صورت موقت یا دائم محروم خواهد شد. برای مثال، اشخاصی که سوء پیشینه مؤثر دارند نمی‌توانند مانند سایر افراد در ادارات استخدام شده و یا شرکت تأسیس نمایند. از این توضیحات می‌توان نتیجه گرفت که سوء پیشینه مؤثر، محدودیت‌هایی را برای اشخاص ایجاد می‌کند، در صورتی‌که این محدودیت‌ها در سوء پیشینه غیرمؤثر وجود نخواهد داشت.

سوء پیشینه غیرمؤثر، آن سوء سابقه کیفری است که در گواهی سوء پیشینه ذکر نمی‌شود. هر شخصی که مرتکب جرم می‌شود، به هر حال دارای سوء سابقه کیفری است، اما هر سوء سابقه‌ای موجب محرومیت اشخاص از حقوق اجتماعی خود نمی‌شود. سوء پیشینه غیرمؤثر آن سوء پیشینه‌ای است که موجب ایجاد محدودیت در حقوق اجتماعی برای افراد نمی‌شود و یک مجازات تبعی نیست. تصور کنید فردی به‌دلیل ارتکاب فعل مجرمانه‌ای چند روز در بازداشتگاه بوده است و سپس آزاد می‌شود. در این شرایط، این فرد نیز دارای سوء سابقه است، اما اگر سوء پیشینه این فرد استعلام شود، این سوء پیشینه در گواهی صادره درج نمی‌شود و تبعات مخربی برای وی نخواهد داشت که این سوء پیشینه، یک سوء پیشینه غیرمؤثر است.

این مطلب را نیز بخوانید: مشاوره حقوقی دادگاه کیفری و تعریف جرایم کیفری و انواع آن!

چه جرایمی دارای سوء پیشینه هستند؟

همانطور که بیان شد، محکومیت کیفری قطعی در ارتباط با برخی از جرایم عمدی موجب ایجاد سوء پیشینه برای مرتکبین این جرایم می‌شود. از جمله این جرایم می‌توان به جرایم مستوجب مجازات‌های سالب حيات و حبس ابد اشاره کرد که سوء پیشینه کیفری از تاريخ توقف اجراي حكم اصلی آغاز خواهد شد و مدت زمان این سوء پیشینه کیفری هفت سال خواهد بود. علاوه بر این، جرایم مستوجب مجازات قطع عضو، قصاص عضو، در صورتی‌که ديه جنايت وارد شده، بيش از نصف ديه مجنی عليه باشد، نفی بلد و حبس تا درجه چهار نیز دارای سوء پیشینه کیفری به مدت سه سال خواهند بود. در جرایم مستوجب مجازات‌های شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی‌که ديه جنايت واردشده، نصف ديه مجنی‌عليه يا کمتر از آن باشد و حبس درجه پنج نیز دو سال سوء پیشینه برای مرتکب لحاظ خواهد شد.

موضوعی که باید به آن اشاره داشت این است که مرتکب جرم، تنها در زمان‌هایی که بیان شد دارای سوء پیشینه کیفری است و پس از گذشت زمان‌های مزبور، دیگر از حقوق اجتماعی خود محرم نخواهد بود. برای مثال اگر فردی مرتکب جرمی شده باشد که مجازات آن حبس درجه پنج است، این فرد باید مدت زمان حبس را بگذراند و پس از اجرای حکم، دو سال سوء پیشینه برای وی منظور می‌گردد و در طی این مدت، شخص از حقوق اجتماعی خود محروم خواهد بود و پس از دو سال، سوء پیشینه زایل خواهد شد.

علاوه بر این، با توجه به مشاوره حقوقی سوء پیشینه کیفری اگر اجرای مجازات جرم به هر دلیلی موقوف شود،  آثار تبعی این مجازات که سوء سابقه کیفری نیز یکی از این موارد است، از بین می‌رود. برای مثال اگر در جریال اجرای حکم، شاکی گذشت نماید و اجرای مجازات متوقف شود، سوء پیشینه کیفری نیز لحاظ نخواهد شد.

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

چه جرایمی مشمول سوء پیشینه کیفری نخواهند شد؟

مهم‌ترین سؤالی که اشخاص در مشاوره حقوقی سوء پیشینه از همکاران ما دارند، این است که چه جرایمی مشمول سوء پیشینه می‌شود و چه جرایمی مشمول سوء سابقه کیفری نیستند؟ همانطور که پیشتر گفته شد، همه جرایم دارای سوء پیشینه خواهند بود، اما تنها بعضی از سوء پیشینه‌ها در گواهی‌های استعلامی درج می‌شود و نه همه آن‌ها. در همین راستا در این بخش از مطلب قصد داریم تا به توضیح و ذکر جرایمی بپردازیم که مشمول سوء پیشینه کیفری مؤثر نخواهند بود. مطابق با قانون مجازات اسلامی، جز در ارتباط با جرایمی که در پاراگراف قبل به آن‌ها اشاره کردیم، در ارتباط با سایر جرایم، محکومیت فرد در سابقه کیفری او درج می‌شود، اما در گواهی سوء پیشینه این موضوع نوشته نخواهد شد، مگر به درخواست مقام قضایی و با هدف بازنگری در مجازات فرد.

همچنین، مطابق با تبصره‌های ماده 25 قانون مجازات اسلامی، در مورد جرائم قابل گذشت در صورتی‌که پس از صدور حکم قطعی با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود، اثر تبعی آن که سوء پیشینه کیفری است نیز رفع می‌شود. علاوه بر این، باید بدانید که در عفو و آزادی مشروط، اثر تبعی محکومیت پس از گذشت مدت‌های ذکرشده از زمان عفو یا اتمام مدت آزادی مشروط رفع می‌شود. محکوم در مدت زمان آزادی مشروط و همچنین در زمان اجرای حکم نیز از حقوق اجتماعی محروم می‌گردد.

مشاوره حقوقی سوء پیشینه و گواهی عدم سوء پیشینه

گواهی عدم سوء پیشینه برگه مخصوصی است که در آن سوابق کیفری مؤثر فرد درج شده است. گواهی عدم سوء پیشینه یکی از مدارکی است که اشخاص باید در هنگام تقاضای استخدام ارائه نمایند. البته توجه داشته باشید که تمام جرایم ارتکابی در این برگه نوشته نمی‌شود و تنها جرایمی که در ماده 25 قانون مجازات اسلامی به آن اشاره شده است در برگه استعلام سوء پیشینه ذکر می‌شود. نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که درج این محکومیت در گواهی عدم سوء پیشینه، همیشگی نبوده و پس از آنکه این زمان محرومیت از حقوق اجتماعی به پایان رسید، وضعیت این شخص به حالت پیش از محکومیت اعاده می‌گردد.

گواهی عدم سوء پیشینه چگونه صادر می‌شود؟

شما زمانی که قصد دارید در یک شرکت دولتی یا خصوصی استخدام شوید و یا برای مثال به‌عنوان شریک یک شرکت تجاری فعالیت نمایید، باید گواهی عدم سوء پیشینه خود را دریافت نمایید. برای دریافت این گواهی دو راه وجود دارد و شما می‌توانید به‌صورت حضوری و یا غیرحضوری، این گواهی را دریافت کنید. در روش اول که روش دریافت گواهی به‌صورت حضوری است، شما باید با همراه داشتن مدارک لازم از جمله شناسنامه و کارت ملی، به دفاتر خدمات قضایی و یا دفاتر پلیس+10 مراجعه نمایید. اما اگر شما قصد داشته باشید گواهی عدم سوء پیشینه را به‌صورت اینترنتی و غیرحضوری دریافت نمایید، باید ابتدا به سامانه ثنا مراجعه نموده و گزینه ثبت درخواست گواهی عدم سوء پیشینه را انتخاب کنید. پس از این شما باید هزینه دریافت این گواهی را در همین سامانه پرداخت نمایید و کد رهگیری دریافت نمایید.

مشاوره حقوقی سوء پیشینه را از لامینگو بخواهید!

چنانچه قصد دارید تا مدارکی را برای تقاضای استخدام در شرکت یا کارخانه یا هر جای دیگری ارسال نمایید و گواهی عدم سوء پیشینه یکی از این مدارک است و نگران این هستید که این گواهی برای شما صادر خواهد شد یا خیر، بهتر است از مشاوران حقوقی در این زمینه مشورت بگیرید. مشاوران و کارشناسان حقوقی با بررسی سابقه کیفری شما به شما خواهند گفت که آیا جرم ارتکابی توسط شما جزو جرایمی است که در سوء پیشینه ذکر می‌شود یا نه. علاوه بر این، اگر مدت زمان مجازات تبعی شما به اتمام رسیده است و قصد دارید تا وضعیت کیفری خود را به حالت سابق اعاده گردانید، می‌توانید با همکاران ما در تیم حقوقی لامینگو در ارتباط باشید و ضمن دریافت مشاوره حقوقی تلفنی یا حضوری در این زمینه، این مورد را انجام دهید.

کانال تلگرام لامینگو

جمع‌بندی مشاوره حقوقی سوء پیشینه

بسیار اتفاق افتاده است که اشخاص در هنگام مراجعه به ادارات برای انجام امور خود و یا استخدام در شرکت‌ها و سایر کارگاه‌های تجاری، با درخواست ارائه گواهی عدم سوء پیشینه مواجه شده‌اند. به همین دلیل و به دلیل اینکه دریافت گواهی عدم سوء پیشینه یا سوء سابقه امری رایج است، در این نوشتار سعی کردیم تا با ارئه مشاوره حقوقی سوء پیشینه ، شما را با سوء پیشینه یا سوء سابقه کیفری آشنا کنیم. همانطور که از مطالعه این مطلب متوجه شدید، ارتکاب برخی از جرایم عمدی که محکومیت کیفری در آن قطعی شده است، برای افراد تبعاتی به‌دنبال دارد که یکی از این تبعات، درج سوء پیشینه در سابقه کیفری این شخص برای مدتی مشخص و محرومیت از حقوق اجتماعی در این زمان است. سوء پیشینه افراد پس از گذشت زمان مشخصی از بین می‌رود و وضعیت فردی که مرتکب جرم شده است، به حالت قبل بازمی‌گردد.

در پایان، پیشنهاد می‌شود اگر از مطالعه این مطلب رضایت کافی داشته‌اید، وارد بلاگ حقوقی لامینگو شوید و سایر محتواهای حقوقی این بلاگ را نیز مطالعه نمایید. شما می‌توانید پرسش‌های خود در ارتباط با این مطلب را برای ما بنویسید و منتظر پاسخ خود بمانید. در نهایت، ضمن تشکر از زمان و توجه شما خواهشمندیم تا نظرات خود در ارتباط با هر مطلب را با ما به اشتراک گذاشته و ما را در بهبود بخشیدن به کیفیت مطالب یاری نمایید. لامینگو را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید و ما را به اطرافیان خود نیز معرفی نمایید.