جدول دیه سال 1402 | نرخ دیه انسان کامل و دیه اعضای بدن

دیه مالی است که در شرع برای جنایت غیرعمدی بر نفس، عضو یا منفعت و یا جنایت عمدی در شرایطی که قصاص به هر نحوی ممکن نیست، مقدر و تعیین شده است. دیه به دو نوع دیه مقدر و دیه غیرمقدر تقسیم می‌شود. بر اساس ماده 450 قانون مجازات اسلامی در جنایت شبه عمدی، خطای محض و جنایت عمدی که قصاص در آن جایز یا ممکن نیست، در صورت درخواست مجنیٌ‌علیه یا ولی دم، دیه پرداخت می‌شود مگر به نحو دیگری مصالحه شود. نرخ دیه کامل انسان در سال 1402 900 میلیون تومان در ماه‌های عادی و دیه سال 1402 در ماه‌های حرام، یک میلیارد و 200 میلیون تومان می‌باشد. در ادامه این نوشتار به توضیح چگونگی تعیین دیه و نرخ دیه کامل، نرخ دیه در ماه حرام و نرخ دیه اعضای بدن و سایر مطالب مرتبط با دیه خواهیم پرداخت.
‌

دیه چیست؟

یکی از مواردی که قانونگذار آن را محترم دانسته است، نفس و سلامت جان افراد در جامعه است. به همین دلیل، قانونگذار اقدام به جرم‌انگاری هر عملی نموده است که سلامت افراد را تهدید می‌کند و برای این قبیل اعمال، مجازات در نظر گرفته است. از جمله اعمال مجرمانه‌ای که سلامت جان افراد را تهدید می‌کند عبارت است از ضرب و جرح، قصور پزشکی، جنایت بر نفس و غیره. مجازات این اعمال، دیه است که شخصی که سلامت جان دیگری را به خطر انداخته و اقدام به وارد کردن آسیب جسمی به دیگری نموده است باید بپردازد.

به عبارت دیگر، دیه مالی است که مرتکب جرم باید به زیان‌دیده از جرم و یا اولیای دم او بپردازد. ماده 448 قانون مجازات اسلامی در تعریف دیه اینگونه مقرر داشته است که «دیه مقدر، مال معینی است که در شرع مقدس به سبب جنایت غیرعمدی بر نفس، عضو، یا منفعت و یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد، مقرر شده است».

با توجه به این ماده قانونی، متوجه این موضوع خواهیم شد که در شرایطی که جرایم غیرعمدی مانند تصادفات رانندگی و یا خطاهای پزشکی سبب آسیب رساندن به نفس و جان افراد می‌شود دیه تعیین می‌گردد که شخص مرتکب جرم باید این مال را به بزه‌دیده و یا خانواده او بپردازد.
‌

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

پرداخت دیه در صورت عدم امکان قصاص

علاوه بر این، نکته دیگری که با توجه به این ماده قانونی می‌توان متوجه شد این است که در شرایطی که یک جرم عمدی رخ داده است اما قصاص به هر دلیلی ممکن نیست، در این شرایط نیز باید دیه پرداخت شود. یکی دیگر از مواردی که دادگاه حکم به پرداخت دیه می‌دهد، زمانی است که جرمی وقوع یافته است که مستوجب قصاص است، اما شخص بزه‌دیده و یا خانواده بزه‌دیده از قصاص گذشت می‌نمایند که در این شرایط، مجرم باید اقدام به پرداخت دیه کند. در ادامه این مطلب به توضیح چگونگی تعیین نرخ دیه خواهیم پرداخت.
‌

نحوه تعیین نرخ دیه سال 1402

مبلغ و جدول قیمت دیه هر سال با سال قبل متفاوت است. دلیل این امر نیز این است که تورم موجود در کشور اقتضا می‌کند که نرخ دیه نیز مانند سایر ارقام، افزایش یابد. در همین راستا نرخ دیه سالانه توسط کارشناسان با توجه به شاخص اعلامی از سوی بانک مرکزی تعیین و در اختیار رئیس قوه قضاییه قرار خواهد گرفت و توسط رئیس قوه قضاییه اعلام می‌گردد. این نرخ با توجه به مواردی مانند تورم و شاخص بانک مرکزی تعیین خواهد شد.

نرخ دیه سال 1402 نیز توسط قوه قضاییه اعلام شد و این نرخ برای دیه کامل انسان در ماه‌های غیرحرام 900 میلیون و در ماه‌های حرام یک میلیارد و 200 میلیون تومان خواهد بود. نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که نرخ دیه اعضا نیز با توجه به نرخ دیه کامل هر ساله تعیین می‌شود. در ادامه مطلب به بررسی جدول نرخ دیه در ماه‌های حرام و غیرحرام خواهیم پرداخت.
‌

دریافت مشاوره حقوقی

نرخ دیه انسان کامل در سال 1402

در قسمت قبل به توضیح و تعریف مجازات دیه و چگونگی تعیین دیه سال 1402 پرداختیم. در این بخش از مطلب اما قصد داریم به بررسی جدول کامل قیمت دیه در سال 1402 بپردازیم. بررسی موضوع مبلغ نرخ دیه از این جهت حائز اهمیت است که اولاً این نرخ هر سال تغییر می‌یابد و در ثانی، مرتکب جرمی که به پرداخت دیه محکوم شده است باید دیه را به نرخ روز بپردازد حتی اگر زمان محکومیت وی به دیه برای سال‌های قبل باشد.

همانطور که پیش از این نیز بیان شد، مبلغ دیه در ماه‌های عادی و غیرحرام 900 میلیون تومان است. اما نرخ دیه در ماه‌های حرام سال یعنی محرم، رجب، ذی‌الحجه و ذی‌القعده افزایش خواهد داشت و به اصطلاح تغلیظ خواهد شد. این افزایش نیز به این صورت است که یک سوم دیه کامل، به آن اضافه می‌شود. از آنجایی که ثلث دیه کامل می‌شود 300 میلیون، در نتیجه دیه ماه‌های حرام یک میلیارد و 200 میلیون تومان خواهد بود.
‌

این مطلب را نیز بخوانید: جدول نرخ بیمه شخص ثالث 1402 | جزئیات قانون بیمه شخص ثالث 1402

نرخ دیه اعضای بدن در سال 1402

نرخ دیه اعضای بدن بر اساس نرخ دیه کامل محسوب می‌شود. برای مثال بر اساس ماده 563 قانون مجازات اسلامی «از بین بردن هر یک از اعضای فرد و هر دو عضو از اعضای زوج، دیه کامل و از بین بردن هر یک از اعضای زوج، نصف دیه کامل دارد. خواه عضو مزبور از اعضای داخلی بدن باشد خواه از اعضای ظاهری مگر اینکه در قانون ترتیب دیگری مقرر شده باشد». اعضای زوج بدن شامل اعضایی مانند دست و پا و اعضای فرد بدن اعضایی مانند بینی است. در همین راستا در جدول زیر دیه سال 1402 در ارتباط با اعضای بدن محاسبه و قیمت آن در این جدول بیان شده است.

دیه کامل در ماه‌های غیرحرام 900/000/000 تومان

دیه کامل در ماه‌های حرام 1/200/000/000 تومان

دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد 72/000/000 تومان

دیه شکستگی نازک‌نی و درشت‌نی استخوان پا هر کدام 72/000/000 تومان

دیه شکستگی بینی 90/000/000 تومان

دیه شکستگی ترقوه 28/800/000 تومان

دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه 90/000/000 تومان

دیه زخم شدگی در حد حارصه 4/500/000 تومان

دیه زخم شدگی در حد دامیه 18/000/000 تومان

دیه دندان‌‌های پیشین که کامل ساقط شوند 45/000/000 تومان

دیه دندان‌‌های پشتی که کامل ساقط شوند 22/500/000 تومان

دیه یک دست 450/000/000 تومان

دیه یک پا 450/000/000 تومان

دیه شکستگی دنده‌های محیط بر قلب 27/000/000 تومان

دیه خردشدگی استخوان مطلوب التیام یافته 162/000/000 تومان
‌

دیه زن در سال 1402

یکی دیگر از موضوعاتی که در دیه سال 1402 باید به آن بپردازیم، دیه زن است. مطابق با ماده 560 و ماده 562 قانون مجازات اسلامی «در صورتی که آسیب و صدماتی منجر به نقص عضو و زوال منافع گردد، میزان دیه زن نصف دیه مرد محاسبه می‌شود». از این ماده قانونی متوجه این موضوع خواهیم شد که در شرایطی که جهت آسیب وارده، ارش پرداخت شده یا صدمه از نوع جراحات منتهی به زوال منافع یا نقص عضو نشده باشد، تفاوتی میان زن و مرد نیست و دیه و ارش، حتی در صورتی‌که بیش از ثلث (یک سوم) باشد، نصف نخواهد شد و با دیه مرد مساوی است. علاوه بر این، مطابق با قانون در دیه شخص ثالث در تصادفات رانندگی که توسط بیمه پرداخت می‌شود، دیه زن و مرد باید مساوی پرداخت شود و تفاوتی در این زمینه وجود ندارد.
‌

کانال تلگرام لامینگو

سخن پایانی

در این نوشتار سعی کردیم تا اطلاعات کاملی درباره دیه سال 1402 مطرح کنیم. دیه مالی است که به عنوان مجازات در جراحات غیرعمدی وارده بر نفس و یا اعضای بدن و یا در شرایطی که امکان قصاص وجود ندارد باید پرداخت گردد. نرخ دیه هر ساله با توجه به تورم موجود در کشور تغییر می‌کند و در ابتدای هر سال، نرخ جدید دیه توسط رئیس قوه قضاییه اعلام خواهد شد. دیه باید مطابق با نرخ روز پرداخت گردد و نکته دیگری که باید درباره دیه بدانید و قصد داریم به عنوان سخن پایانی آن را بیان کنیم، این است که تقسیط دیه توسط دادگاه تنها در صورت توافق و رضایت هر دو طرف یعنی مجرم و بزه‌دیده و یا خانواده او انجام می‌شود.

علاوه بر این، باید این موضوع را نیز بدانید که مهلت پرداخت دیه در جرایم عمدی، یک سال و در جرایم شبه عمدی دو سال است که پرداخت‌کننده باید هر سال، نصف دیه را بپردازد. پرداخت دیه در جرایم خطای محض نیز سه سال است. در این مطلب تلاش کردیم تا هر آنچه لازم است درباره دیه بدانید را بیان کنیم. با این وجود، چنانچه قصد کسب اطلاعات بیشتر درباره دیه مانند مباحث مربوط به فاضل دیه و غیره را دارید شما می‌توانید با همکاران ما در تیم حقوقی لامینگو در تماس باشید و اقدام به دریافت مشاوره حقوقی به صورت تلفنی، حضوری و یا آنلاین نمایید.
‌

بلاگ حقوقی لامینگو