سفته سفید امضا و نکات حقوقی آن
سفته سفید امضا، امروزه یک عبارت رایج و آشنا است. بیشتر افرادی که در امور تجاری وارد میشوند یا به دنبال استخدام در کارخانهها، شرکتها و مؤسسات مختلف هستند، هنگام بستن قرارداد، با درخواست صدور سفته سفید امضا مواجه میشوند. در صورت عدم آشنایی با سفته سفید امضا و عواقب حقوقی آن، مشکلات متعددی برای صادرکننده سفته پیش میآید. مشکلاتی که رهایی از آنها بسیار سخت و گاهی غیرممکن است.
برای آشنایی با سفته سفید امضا و نکات حقوقی آن و همچنین دریافت مشاوره حقوقی چک و سفته، مطالعه این مطلب را از دست ندهید.
سفته چیست؟
سفته یک سند تجاری لازمالاجراست که بر اساس آن، یک طرف (صادرکننده) متعهد میشود مبلغ مشخصی را در یک زمان معین، بهطرف دیگر (گیرنده وجه) بدهد. این مبلغ نمیتواند از رقم مجاز چاپشده روی سفته بیشتر باشد.
یک سفته چه ارکانی دارد؟
تاریخ صدور و پرداخت (سررسید)، وجه، نام صادرکننده، نام گیرنده سفته و همچنین محل امضا صادرکننده از ارکان سفته محسوب میشود.
این مطلب را بخوانید: سفته چیست؟ | نحوه مطالبه وجه سفته
نحوه تکمیل متن سفته چگونه است؟
- لازم است صادرکننده سفته، وجه موردنظر را به عدد و حروف تعیین نماید.
- در بخش حوالهکرد، بهتر است بهجای نوشتن عنوان کلی (حامل)، نام گیرنده نوشته شود.
- تکمیل تاریخ صدور و پرداخت سفته بخش دیگری است که باید موردتوجه صادرکننده باشد. در قسمت تاریخ پرداخت (سررسید)، تاریخی که گیرنده وجه میتواند نسبت به وصول طلب خود اقدام نماید، با عدد و حروف درج میشود. بهتر است تا حد امکان، از نوشتن عبارت (عندالمطالبه) در قسمت تاریخ پرداخت اجتناب شود.
- همچنین ضروری است که سفته توسط صادرکننده امضا شود. افزودن اثرانگشت یا مُهر شخصی در افزایش اعتبار امضا مؤثر است.
- علاوه بر صادرکننده و گیرنده وجه، افرادی میتوانند بهعنوان ظهرنویس پشت سفته را امضا کنند و ضامن صادرکننده در پرداخت وجه شوند.
سفته سفید امضا چیست؟
حال که با سفته و ارکان آن آشنا شدید، درک مفهوم سفته سفید امضا آسانتر میشود. سفته سفید امضا سفتهای است که در آن نام و امضای صادرکننده وجود دارد، اما سایر ارکان سفته مثل تاریخ پرداخت (سررسید)، وجه و نام گیرنده خالی میماند و درواقع تکمیل متن آن به گیرنده سفته واگذار میشود. در چنین شرایطی، دارنده سفته میتواند این سند را مطابق خواست خود تکمیل کند و برای وصول آن اقدام نماید. همچنین این امکان برای او وجود دارد که سفته را به فرد دیگری انتقال دهد.
ازلحاظ حقوقی تأکید میشود هرگز سفته سفید امضا را در اختیار دیگران قرار ندهید. زیرا این کار ممکن است شمارا با وضعیت خطرناکی روبرو کند. اگر به هر دلیلی سفته سفید امضا صادر کردهاید و نیاز به مشاوره حقوقی چک و سفته دارید، همین امروز با تیم حقوقی لامینگو تماس بگیرید.
آیا سفته سفید امضا اعتبار قانونی دارد؟
باید بدانید طبق قانون تجارت، وجه سفته باید پرداخت شود و سندی با عنوان سفته سفید امضا در این قانون استثنا محسوب نمیشود. بنابراین صدور سفته بهصورت سفید امضا و واگذاری تکمیل آن به گیرنده سفته، بر اعتبار سفته اثر نمیگذارد.
در حقوق ایران، سفید امضا پذیرفته شده است و قانونگذار فرض میکند با امضای سفته، شما به گیرنده وکالت دادهاید تا سفته را به خواست خود تکمیل و استفاده کند. بنابراین با این تصور که سفته سفید امضا قابل وصول نیست، نادانسته خود را دچار مشکل ننمایید.
این مطلب را بخوانید: با تفاوتهای اساسی بین چک و سفته آشنایید؟
روش وصول سفته سفید امضا به چه صورت است؟
برای این کار، ابتدا باید مشخصات صادرکننده و گیرنده سفته و تاریخ پرداخت (سررسید) درج شود. سپس از طریق دفاتر الکترونیک خدمات قضایی اظهارنامهای برای صادرکننده در خصوص وصول وجه سفته ارسال گردد. در صورتی که ظرف موعد مشخصشده نسبت به پرداخت وجه اقدامی صورت نگیرد، باید ظرف مدت 10 روز از تاریخ سررسید سفته، واخواست آن تهیه شود. سپس دارنده سفته دادخواست مطالبه وجه سفته را به دادگاه ارائه نماید.
تکلیف کسی که از سفته سفید امضا سوءاستفاده میکند چیست؟
بر اساس ماده 673 قانون مجازات اسلامی، «هر کس از سفید مهر یا سفید امضایی که به او سپرده شده است یا به هر طریق بهدست آورده، سوءاستفاده کند، به یک تا سه سال حبس محکوم خواهد شد.»
فرض کنید شما سفته سفید امضایی را به دیگری دادهاید و اکنون او از این سند سوءاستفاده کردهاست. بر اساس این ماده، شما لازم است در محاکم قضایی اولاً سفید امضا بودن سند را اثبات کنید و ثانیاً سوءاستفاده آن فرد از سند را ثابت نمایید. برای اثبات سفید امضا بودن، دادگاه سفته را به کارشناس خط ارجاع میدهد، البته داشتن شاهد هم میتواند در این مورد مفید باشد. باید بدانید که اثبات این موارد، کار آسانی نیست. بنابراین بهترین تصمیم آن است که از ابتدا سفته سفید امضا صادر نکنید. بدین ترتیب جلو سوءاستفادههای احتمالی گرفته میشود.
برای جلوگیری از سوءاستفاده، سفته تضمینی یا سفته حسن انجام کار چگونه تکمیل شود؟
بسیار رایج است که کارفرما از کارگر یا کارمند خود درخواست سفته تضمینی مینماید. دقت کنید در چنین مواردی سفته را سفید، امضا ننمایید. ارائه سفته بدون رسید و بدون بابت و سفید امضا به کارفرما این اجازه را میدهد تا هر وجهی را در هر زمان، تا سقف مبلغ سفته، از شما مطالبه کند.
بنابراین، برای تکمیل چنین سفتهای پیشنهاد میشود در بخش تاریخ پرداخت بنویسید: «جهت ضمانت» یا «جهت ضمانت حسن انجام کار». در بخش نام گیرنده هم حتماً نام کارفرما یا شرکت را ذکر کنید تا امکان انتقال سفته فراهم نشود. از کارفرما بخواهید در متن قرارداد به دریافت سفته تضمینی از شما اشاره و شماره سفته را هم قید نماید. در آخر از سفته کپی تهیه کنید یا از گیرنده سفته رسید بگیرید. بهعلاوه، حضور شاهد در هنگام امضای چنین سفتهای در کاهش ریسک احتمالی مؤثر است.
آیا سفته تضمین حسن انجام کار قابل وصول است؟
بله؛ در صورتی که کارفرما بتواند در دادگاه تخلف صادرکننده سفته ناشی از عدم انجام تعهدات را اثبات نماید. بهعنوانمثال، شما قبل از اتمام قرارداد از ادامه همکاری انصراف میدهید و امکان جایگزینی نیروی کار جدید هم برای کارفرما فراهم نیست. اگر این تصمیم شما در روند کار اخلال ایجاد کند، کارفرما میتواند سفته را تا سقف مبلغ مندرج بر آن از شما طلب کند.
سفته سفید امضا و خیانت در امانت:
سوءاستفاده از سفید امضا ازجمله مصادیق جرم خیانتدرامانت است. اگر امین (فردی که سندی بهعنوان امانت نزد او قرار دارد) نسبت به این سند، هر نوع رفتار خائنانهای را نشان دهد، جرم خیانتدرامانت واقع میشود.
فرض کنید فردی سفتهای برای تضمین انجام کار و بهطور امانت در اختیار داشته، یعنی قرار بر این بوده است که در آینده این سفته را به صاحبش بازگرداند و آن را خرج نکند. حال اگر این فرد، سفته را مورد سوءاستفاده قرار دهد، به دیگری واگذار کند، سفته را تلف کند و یا مفقود سازد، ازآنجاکه این سفته در حکم مال امانی بوده است، به استناد ماده 674 قانون مجازات اسلامی، دارنده سفته به جرم خیانت در امانت به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
اثبات جرم خیانتدرامانت در مورد سفته سفید امضا در صورتی امکانپذیر است که در هنگام صدور سفته، مدارک محکمهپسند (دریافت رسید، تهیه کپی از سفته، حضور شاهد، درج شماره سفته در قرارداد و….) تهیه شود تا در صورت سوءاستفاده دارنده سفته در دادگاه از آنها استفاده گردد.
ما را در اینستاگرام دنبال کنید
سخن پایانی
ملاحظه فرمودید که سفته سفید امضا یک سند معتبر تجاری است. قانون به دارنده سفته سفید امضا این اجازه را میدهد که هر زمان بخواهد، صادرکننده را وادار به پرداخت وجه سفته نماید. بنابراین در هنگام صدور سفته، تمام قسمتها را با خودکار خود، با دقت تکمیل نمایید. اگر مجبور هستید به کارفرما سفته سفید امضا بدهید، حتماً نکات احتیاطی عنوانشده را رعایت کنید. به یاد داشته باشید که در این زمینه، راهنمایی گرفتن از یک مشاور حقوقی حرفهای، بهترین تصمیم است. بنابراین با مراجعه به تیم حقوقی لامینگو، از مشاوره حقوقی چک و سفته بهرهمند شوید.
لطفاً نظرات و پرسشهای خود را درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذارید و مطالعه سایر مطالب بلاگ لامینگو را از دست ندهید.
40 دیدگاه
-
4 سال پیش
سلام روز بخیر.من برای وام ازدواج خودم وهمسرم۱۲۰ میلیون سفته که فقط قسمت پایین سفته نام وکدملی وامضا رو پر کردیم وتحویل بانک دادیم هیچ سند وفرمی هم بانک بهمون نداده.ممکنه کارمند بانک یا….سواستفاده کنند؟
-
4 سال پیش
سلام و سپاس
توضیحاتتون عالی است ولی فکر میکنم بعضی قستمها رو باید اصلاح بفرمایید برای خودم سوال ایجاد شده که مگر غیر از این است که دارنده اسناد برواتی مشمول ماده۲۲۷ قانون تجارت به موجب وصف تجریدی اوراق برواتی بدون هیچچچچچچچ دلیلی و فقط به صرف داشتن لاشه ورق سفته که سند رسمی درحکم لازم الاجرا است میتوانند بهای اون رو از صادر کننده و ظهرنویسان و ضامنین اونها مطالبه کنند!!!؟؟؟؟
لذا کارفرما میتواندبدون اقامه هیچچچچ دلیلی و هیچ استنادی صرفا به دایره ی اجرائیات سازمان ثبت اسناد رسمی رجوع نماید راسا سفته را اجرا نماید. -
4 سال پیش
سوال بنده اینست که آیا استدلال بنده غلط است چرا؟
بنده حقیر دانشجوی حقوق و علاقمند به مسائل کاربردی حقوق هستم
ممنون میشم اگرپاسخ بفرمایید -
4 سال پیش
سلام من ب یکی بذر شالی دادم سفته گرفتم ۱۲تون بود ۱۵۰میلویون سفته دار بد روی سفته رو امضا اسرانگشت زده تمام دیگه کاری نکرده مشکلی ک نداره شکایت کنم
-
4 سال پیش
سلام کارفرما از من حدود یک سال و نیم قبل 6 فقره سفته سفید امضا مجموعا تا سقف 30 میلیون گرفت و هیچ مدرکی بهم نداد . الان داده به شرخر و وکیلش و توش مبلغ نوشتن و اجرا گذاشتن . چطور میتوانم اثبات کنم که هیچ دینی بابت پرداختش ندارم و این سفته ها به کارفرما داده شده تا بتونم خیانت در امانت کارفرما را اثبات کنم ؟
-
4 سال پیش
با سلام خدمت کارشناس محترم
بنده بابت حسن انجام کار تعدادی سفته رو فقط امضأ واثر انگشت زدم و تحویل شرکت دادم و هیچ گونه رسیدی یا شماره ای از ته سفته ها ندارم از آنجایی که با شرکت به مشکل مالی برخوردم و دادگاه قرار شده حکمیت کنه ،بنده از دادگاه درخواست کردم که شرکت سفته های بنده رو عودت بده اما شرکت به دادگاه اعلام کرده که از طرف بنده هیچ گونه سفته ای دریافت نکرده و منکر شده،خواستم ببینم چگونه میتونم اون سفته ها رو بی ارزش کنم؟سپاسگزارم -
4 سال پیش
سلام من 4 برگ سفته به مبلغ 40 میلیون تومان گم کردم مراجعه که به شورای حل اختلاف کپی سفته ها رو هم ضمیمه کدم و ثبت شد و در سامانه ثنا هم بهم ابلاغ شده الا میخوام بدونم کسی میتونه از اون سفته ها سو استفاده کنه یا خیر (سفته سفید امضا – در وجه حامل – بدون تاریخ – )
-
3 سال پیش
سلام من وام ازدواج ۱۰۰میلیونی را ۲۵ملیون به کسی فروختم طرف ۲۰تومان داد بقیه را گفت قبل ازاینکه وام بگیره بده و یه سفته ۱۰۰ میلیونی ازمن گرفت وقتی بانک برای من پیام داد منم به طرف زنگ زدم که پرونده وام و درست کنیم طرف بهونه آورد با من پشت تلفن جروبحث کرد و گفت سفته را اجرا می زارم پای سفته فقط امضاوکدملی را نوشتم آیا میتونه شکایت کنه و۱۰۰تومان ازمن خسارت بگیره
-
-
3 سال پیش
سلام خدمت کارشناس محترم
بنده ۱۱سال است در یک جایگاه سوخت بصورت ثابت مشغول بکار هستم و به مدت ۴سال است که از بنده سفته سفید امضا بدون قید هیچ چیزی از من گرفتن و هیچ رسیدی یا مدرکی هم به من ندادن و علنی هم بهم گفتن که این سفته رو بابت این ازت گرفتیم که ازمون شکایت نکنی و حالا من ادعای حق و حقوقم رو کردم که تو این ۱۱ سال اصلا رعایت نشده اونام تهدید کردن که سفته رو اجرا میزارن من باید چجوری ثابت کنم که این سفته فقط بابت حسن انجام کار بوده نه چیز دیگه ای اگه اونا اجرا گذاشتن؟ممنون میشم راهنماییم کنید-
3 سال پیش
با سلام و احترام
بهتر است برای ارائه سفتههای بعدی بر روی آن قید جهت حسن انجام کار را ذکر نمایید؛ همچنین حق طرح شکایت جنابعالی از کارفرما در هر صورت محفوظ است اما با این حال، ابتدا اظهارنامهای مبنی بر استرداد سفتهها برای ایشان بفرستید و در صورت عدم استرداد و یا حتی در صورت به اجرا گذاشتن سفته شما میتوانید از بابت خیانت در امانت از کارفرما شکایت کنید.
-
-
3 سال پیش
با سلام
بنده به صاحبکارم سفته سفید امضا دادم الان بعد از ۱۱سال میخام بیام بیرون و شکایت کنم ولی تا ازم تعهد محضری نگیره سفته رو بهم پس نمیده میخاستم بدونم اگه تعهد محضری رو امضا کنم بعدش میتونم شکایت کنم یا نه؟-
3 سال پیش
با سلام و احترام
علیالاصول کارفرما مکلف به ارائه سفته به جنابعالی پس از پایان همکاری میباشد و دلیل شکایت شما از ایشان باید مشخص گردد اگر دلیل شکایت شما موردی غیر از سفته است جنابعالی حتی پس از امضای تعهد نیز قادر به طرح شکایت هستید. با این حال موارد تعهدی که امضا میکنید را نیز باید به صورت دقیق مورد بررسی قرار دهید.
-
-
3 سال پیش
سلام .خسته نباشید.من واس خاطر کار سفته سفید دادم و روش هیچ چیزی قید نشده
و قراردادی ک واس خاطر کار باشه ندارم
الان سفته سفید و چجوری میتونم اثبات کنم ک به خاطر کار دادم-
3 سال پیش
با سلام و عرض ادب
ابتدا باید رابطه کارگر کارفرمایی میان خود و کارفرما را اثبات نمایید و درنتیجه آن اقدام به اثبات بابتی که برای آن سفته را تحویل دادهاید، نمایید.
-
-
3 سال پیش
Wow, awesome blog layout! How long have you been blogging for?
you make blogging look easy. The overall look of your website is
fantastic, as well as the content! -
3 سال پیش
سلام،همسرم و پدرش با اکراه از من سفته گرفتند و من فقط امضا کردم و اثر انگشت زدم بقیه موارد را پدرش با خط خودش نوشته همچنین از من تعهدنامه ای بابت پرداخت بدهی های همسرم گرفتند که متنش را باز پدرش نوشت و ما امضا کردیم و ر هم به عنوان شاهد امضا مرد،سفته ها را پدرش به نام خودش نوشته،ایا این سفته ها و این تعهد نامه سندیت دارند؟دادگاه اول رای را به آنها داد ولی من برای اعتراض اقدام کرده ام،لطفا موارد حقوقی که میتواند به من در این مورد کمک کندرا بفرمایید
-
3 سال پیش
با سلام و عرض ادب،
علی الاصول هنگامی که شما سندی را به دیگری اعطا میکنید اصل بر رضایت شما است مگر آنکه به نحوی بتوانید این عدم رضایت را اثبات کنید برای مثال از طریق پیامهای تهدیدآمیز ارسالی از جانب طرف مقابل و امثالهم.
-
-
2 سال پیش
ببخشید من یک نفر ۱۹۰ ملیون بهم داد به صورت قرض مدرک بانکیش هم موجوده بعد من هم چک دادم هم سفته چک رو برگشت زده و حکم هم گرفته
مبلغ یک ملیارد ۴۰۰ هم سفته سفید امضا دادم بهش الان رفته فقط یع دونه از سفته هارو به اجرا گذاشته اونم بدون اطلاع من رفته افزایش داده با یک ملیارد با کارت خودش هم تو دارایی کارت کشیده ولی مدرک بانکی هست که فقط ۱۹۰ ملیون قرض داده چکم بابت اون بهش دادم الان برای سفته ها باید چکار کنم لطفا کمک کنید-
2 سال پیش
با سلام و احترام،
در صورت اثبات میتوانید شکایت خیانت در امانت در خصوص سفتهها را مطرح کنید.
-
-
2 سال پیش
سلام خسته نباشید من از صابکارم 50 میلیون پول گرفتم اونم یه سفته داد ب من که امضا کنم منم نخونده امضا کردم بد دورووره 40 میلیونشونو دادم ازشم مهر امضا گرفتم که 40 میلیون دادم صداشونم دارم که گفته انقدر بهم بدهکاری بد باهاش جروبحثم شد الان گفته می سفته سفید بوده توش هرچقدر بخوام میزنم توهم باید هرچقدر بود بدی میتونم شکایت کنم بابت خیانت در امانت بد خودم افغانیم
-
2 سال پیش
با سلام و احترام،
چنانچه سفته را از بابت حسن اجرای تعهدات داده باشید و بتوانید اثبات کنید ایشان سفته را به دلایل دیگری به اجرا گذاشتن و شما تعهدات خود را ایفا کردهاید، میتوانید شکایت خیانت در امانت مطرح فرمایید.
-
-
2 سال پیش
سلام خسته نباشید میخواستم بدونم سفته ای که فقط کد ملی خورده باشه ولی اونو امضا نکرده باشم بار حقوقی داره و میشه اونرو به اجرا گذاشت؟
-
2 سال پیش
با سلام و احترام،
خیر.
-
-
2 سال پیش
سلام من به یه نفر یک میلیارد سفته دادم و فقط امضا و انگشت کردم آیا میتونه شکایت کنه به اجرا بزاره یا باید دلیلی داشته باشه که سفته رو برایه چی ازم گرفته
-
2 سال پیش
با سلام و احترام،
خیر نیازی به ارائه دلیل نخواهد بود.
-
-
2 سال پیش
سلام ببخشید ما از سال ۹۸ به یک خانم تو بورس بود پول دادیم اینا هم شرکت دولت داشتن من بیست و سه میلیون دادن بودم که سیزده میلیون آن راسفته داده دو سفته داده که فقط مبلغ ننوشته و امضا کرده اسمشان را نوشتند و قید شده که سفته به اسم من هست من چطور می تونیم اقدام قانون انجام بدیم البته ایشان بابت این پول به ما سود می دادن
-
2 سال پیش
با سلام و احترام،
شما میتوانید پس از صدور واخواست علیه صادر کننده، دادخواست موردنیاز در این زمینه را تنظیم نمایید.
-
-
2 سال پیش
سلام وقت بخیر.
من 4سال داخل یه کارگاهی کار میکردم صاحب کار بعداز چندماه کارکردنم 3تا سفته گرفت آورد و بهم گفت که امضا کنم به عنوان حسن انجام کار.منم سفته سفید امضاء کردم الان من از کار اومدم بیرون و دنبال حق و حقوقم هستم این آقا بهم میگه ازت سفته دارم و ازت میگیرم.من نه مدرکی نه قرار دادی چیزی ندارم چیکار میتونم بکنم-
2 سال پیش
با سلام و احترام،
میتوانید با استناد به پرداختیهای ماهیانه و شاهدین، وجود رابطه کار را ثابت کرده و درنهایت در صورت به اجرا گذاشتنن سفته شکایت خیانت در امانت مطرح کنید.
-
-
2 سال پیش
سلام من دوسال پیش یه سفته بابت حسن انجام کار به کافرما دادم بخاطر اینکه حقوقم رو نداد مجبور شدم استفاح بدم ولی سفته هام رو بهم نداد برای همین الان برداشته قسمت مبلغ و تاریخ صدور و نام خودش رو خوش پر کرده و سفته رو اجرا گذاشته .خواستم بدونم میشه به جرم سوء استفاده ازش شکایت بکنم.من فقط امضا و آدرس .کدملی خودم رو تو سفته نوشتم .
-
2 سال پیش
با سلام و احترام،
چنانچه بتوانید ثابت کنید سفته را به دلیل حسن انجام کار ارائه کردهاید میتوانید شکایت خیانت در امانت مطرح کنید.
-
-
1 سال پیش
سلام وقت بخیر من تازه ی هفته اس تو ی رستوران صندوق دارم ب من گفتن ۱۰میلیون سفته بیارم و اصلا سفته پر شده قبول نمیکنن گفتن سفید امضا بزن اسم و فامیلی بزن و کد ملی منم این کار و کردم رو سفته نوشته تا سقف یکصد میلیون ریال
منم دادم ولیییی جز اسم و آدرس و کد ملی و امضا هیچی ننوشتم قرار داد هم ننوشتن رسید هم ندادن کفتن میدیم و ندادن
میخوام بدونم میتونن رو اون سفته مبلغ بیشتر از ۱۰میلیون بنویسن ؟؟؟
دیدگاه شما