شکواییه حادثه ناشی از کار و سایر مواردی که باید درباره حوادث ناشی از کار بدانیم!

ممکن است هنگامی که کارگر مشغول به کار می‌باشد، حادثه‌ای برای وی اتفاق بیفتد. برای مثال ممکن است کارگری که در محوطه ساختمان‌ در حال ساخت، در حال کارکردن می‌باشد، از طبقات ساختمان به پایین پرتاب شده و دچار جراحت‌هایی شود. به چنین حادثه‌ای، حادثه ناشی از کار گفته می‌شود. حوادث ناشی از کار حوادثی هستند که اشخاص به‌سبب انجام وظیفه و کار خود، دچار آن می‌گردند. این حادثه سبب ورود صدمات شغلی مرگبار یا غیرمرگبار می‌گردد و ممکن است در محوطه کار برای کارگر بیمه‌شده اتفاق افتد ‌و یا در خارج از محوطه، زمانی که کارگر مشغول انجام وظیفه خود به‌عنوان مأمور می‌باشد. در هر صورت، چنانچه کارفرما در بروز حادثه تقصیر داشته باشد، کارگر مربوطه می‌تواند با ارائه شکواییه حادثه ناشی از کار ، این کارفرما را مجبور به پرداخت دیه و خسارت نماید.

شکواییه حادثه ناشی از کار

حوادث ناشی از کار و کارگری چگونه وقایعی می‌باشند؟

امروزه واحدهای تجاری ملزم به رعایت تمام قوانین و استانداردهای ایمنی در فضاهای کاری خود می‌باشند و این موضوع، بروز حوادث ناشی از کار و کارگری را کاهش می‌دهد اما با این وجود، رخداد چنین اتفاقاتی که سبب آسیب دیدن کارگران می‌گردد اجتناب‌ناپذیر بوده و امکان جلوگیری از آن‌ها به‌صورت صددرصدی وجود ندارد. در چنین شرایطی، کارگر و کارفرما هر دو باید قوانین را رعایت نموده تا اولاً از بروز حوادث پیشگیری نموده و ثانیاً اگر آسیبی رخ داد، شرایط جبران خسارت مهیا باشد و آسیب تا اندازه‌ای جبران گردد. به همین دلیل کاگران و کارفرمایان و به‌خصوص کارگران باید در هنگام عقد قرارداد کار، از مقررات قانون کار آگاه بوده و با اشراف کامل به حقوق خود، اقدام به عقد قرارداد نمایند.

حوادث ناشی از کار باید از سوی مراجع ذی‌ربط جبران گردد و کارگر آسیب‌دیده باید خسارت دریافت نماید. قانون بیمه تأمین اجتماعی در ماده ۶۵ خود بیان می‌نماید درصورتی‌که کارگر بیمه‌شده با حوادث ناشی از کار روبه‌رو شد، کارفرما باید در اسرع وقت اقدامات لازم برای جلوگیری از گسترش حادثه و آسیب را انجام داده و پس از آن، کارفرما می‌تواند هزینه‌ای را که در این زمینه انجام داده است، از تأمین اجتماعی دریافت نماید. در واقع، مسئول اصلی پرداخت خسارات کارگر آسیب‌دیده، سازمان بیمه تأمین اجتماعی می‌باشد. توجه داشته باشید حوادث ناشی از کار با حوادث خارج از کار متفاوت می‌باشد که در این نوشتار، به بیان مطالب لازم در ارتباط با هر کدام خواهیم پرداخت!

براساس قانون تأمین اجتماعی، حادثه ناشی از کار چه خصوصیاتی دارد؟

حوادث ناشی از کار حوادث و وقایع آسیب‌زننده‌ای است که برای کارگر بیمه‌شده در حین انجام کار و وظیفه اتفاق می‌افتد. ماده ۶۰ قانون بیمه تأمین اجتماعی در این باره می‌گوید: حوادث ناشی از کار حوادثی است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه‌شده اتفاق می‌افتد.‌ مقصود از حین انجام وظیفه تمام اوقاتی است که بیمه‌شده در کارگاه یا مؤسسات وابسته یا ساختمان‌ها و محوطه آن مشغول به کار باشد و یا به دستور‌ کارفرما در خارج از محوطه کارگاه، عهده ‌دار انجام مأموریتی باشد.‌

علاوه بر این، اوقات مراجعه کارگر به درمانگاه و یا بیمارستان و یا برای معالجات درمانی و توان ‌بخشی و اوقات رفت و برگشت بیمه‌شده از منزل به کارگاه نیز جزء اوقات انجام ‌وظیفه محسوب می‌گردد؛ مشروط بر اینکه حادثه در زمان عادی رفت و برگشت به کارگاه اتفاق افتاده باشد.‌ حوادثی که برای بیمه‌شده حین اقدام برای نجات سایر بیمه ‌شدگان و مساعدت به آنان اتفاق می‌افتد نیز علاوه بر موارد بالا، حادثه ناشی از کار محسوب می‌شود.

از متن این ماده می‌توان شرایط وقوع حادثه ناشی از کار را استنباط نمود؛ اولین مورد این است که خسارت حادثه تنها به کارگری پرداخت می‌شود که بیمه شده باشد و کارگرانی که در واحدهای تجاری بدون بیمه در حال کار می‌باشند، از شمول این ماده خارج بوده و درصورتی‌که حادثه‌ای برای این اشخاص در حین انجام وظیفه رخ دهد، تأمین اجتماعی وظیفه‌ای درقبال پرداخت خسارت آن‌ها نخواهد داشت. علاوه بر این، از متن این ماده می‌توان فهمید که لازم نیست حتماً حادثه مزبور در محیط کار رخ دهد و اگر کارگر در خارج از کارگاه تجاری در حال انجام مأموریتی باشد که کارفرما به وی محول نموده است و در این زمان کارگر دچار سانحه‌ای گردد، این مورد نیز حوادث ناشی از کار محسوب می‌گردد و خسارت کارگر باید جبران گردد.

نکته مهم در ارتباط با شکواییه حادثه ناشی از کار

موضوعی که باید در اینجا به آن اشاره داشت این است که بسیاری گمان می‌کنند حوادث ناشی از کار، تنها در محیط‌های صنعتی و تنها در مشاغل خطرناک اتفاق می‌افتد، اما باید آگاه بود که هر حادثه‌ای که برای شخصی در حین انجام کار و وظیفه رخ دهد، حادثه ناشی از کار تلقی می‌گردد، مشروط بر اینکه کارگر و کارفرما قراردادی مطابق با قانون کار میان خود منعقد نموده باشند. درنتیجه، حتی اگر محیط کار محیطی آرام باشد و در این محیط حادثه‌ای برای کارگر به وجود بیاید و کارفرما مسئول کیفری این حادثه باشد، در این شرایط نیز کارگر حادثه‌دیده می‌تواند با طرح شکواییه حادثه ناشی از کار از کارفرما شکایت نماید.

شکواییه حادثه ناشی از کار باید بر علیه چه شخصی تنظیم گردد و مسئولیت کیفری این حادثه با کیست؟

به‌طور کلی، براساس قوانین موجود، مسئولیت کیفری در هر حادثه، بر عهده مسبب حادثه می‌باشد. بر طبق قانون مجازات اسلامی، اگر شخصی به‌صورت عمداً یا سهواً به جان، مال و یا آبروی شخصی آسیب یا لطمه‌ای وارد آورد، مسئول جبران خسارات مذکور می‌باشد. علاوه بر این، قانون مجازات اسلامی بیان می‌نماید که اگر شخصی وظیفه یا فعلی که انجام آن را بر عهده داشته است ترک نماید و از این موضوع خسارتی به دیگران وارد آید و یا حادثه‌ای برای دیگری اتفاق افتد، شخصی که وظیفه انجام کار را داشته و آن را ترک نموده است، باید خسارت کیفری و حقوقی شخص آسیب‌دیده را جبران نماید.

درنتیجه، باید گفت در هر حادثه‌ای، ممکن است یک یا چند نفر مقصر بوده و مسئولیت کیفری داشته باشند و در این شرایط اگر کارگر به‌وسیله کارفرما بیمه شده باشد و حادثه‌ای ناشی از کار رخ دهد، سازمان بیمه تأمین اجتماعی خسارات وارده را جبران خواهد نمود.

این مطلب را نیز بخوانید: مشاوره حقوق کار در زمینه حل‌وفصل اختلافات کارگر و کارفرما

مسئولیت کارفرما در ارتباط با حوادث ناشی از کار

ممکن است در بروز حوادث ناشی از کار، کارفرما مسئولیت کیفری داشته باشد و مقصر باشد. توجه داشته باشید که گفته شد “ممکن است” و این به این معنا می‌باشد که مسئولیت کارفرما مطلق نبوده و کارفرما تنها زمانی مقصر است و مسئوليت دارد که برای انجام کار از نیروی غیرمتخصص، غیرفنی و غیرقانونی استفاده نموده باشد و از ماشین‌آلات و ابزارآلات غیراستاندارد و غیرایمن استفاده نموده باشد و یا کارفرما آموزش‌های لازم را در اختیار کارکنان قرار نداده باشد و بر کار آن‌ها نظارت نداشته باشد.

حوادث ناشی از کار ممکن است درنتیجه عدم رعایت استانداردهای ایمنی از سوی کارفرما و یا درنتیجه بی‌احتیاطی خود کارگران باشد اما در هر صورت کارفرما وظیفه دارد امنیت محیط کار را تأمین نموده و با رعایت موارد ایمنی، از بروز حوادث در محیط کار جلوگیری نماید. بر اساس قوانین و مصوبه‌های شورای عالی کار، کارفرما باید تأمین امنیت، بهداشت، حفاظت و سلامت کارکنان خود را در اولویت قرار داده و وسایل و امکانات لازم برای انجام کار را در اختیار کارگران و کارکنان خود قرار دهد. علاوه بر این کارفرما باید دستورالعمل استفاده از دستگاه‌ها و ابزارآلات را در اختیار کارگران قرار داده و بر امر رعایت استانداردهای ایمنی و مقررات کار نظارت نماید. درصورتی‌که کارفرما تمام این موارد را انجام دهد و باز هم حادثه‌ای رخ دهد، در این صورت کارفرما دیگر مقصر نخواهد بود و مسئولیت کیفری حادثه رخ‌داده بر عهده اشخاص دیگر می‌باشد.

در هنگام بروز حادثه، کارفرما چه وظایفی دارد؟

در هنگام وقوع حادثه ناشی از کار، کارفرما وظایفی بر عهده دارد که باید این وظایف را انجام دهد؛ مهم‌ترین وظیفه کارفرما در هنگام بروز حادثه این است که کارفرما اقدامات اولیه جهت پیشگیری از گسترش آسیب و جلوگیری از تشدید حادثه را انجام دهد. این موضوع ممکن است نیاز به پرداخت هزینه‌هایی داشته باشد که سازمان بیمخ تأمین اجتماعی این هزینه‌ها را به کارفرما پرداخت خواهد نمود. علاوه بر این، مطابق با تبصر ماده ۹۵ قانون کار، کارفرما وظیفه دارد تا حوادث ناشی از کار را که در محیط‌های کار و یا برحسب وظیفه در خارج از واحدهای تجاری رخ می‌دهد، به مسئولین مربوطه در اداره کار و امور اجتماعی گزارش دهد تا این حادثه در دفاتر ویژه ثبت گردد. کارفرما همچنین وظیفه دارد تا در مدت سه روز، حادثه مزبور را به سازمان بیمه تأمین اجتماعی نیز اطلاع دهد.

چگونگی بررسی حوادث ناشی از کار و شکواییه حادثه ناشی از کار

پس از اینکه حادثه‌ ناشی از کار و کارگری رخ داد، شخص حادثه‌دیده و یا اولیای دم او باید برای طرح شکایت به مراجع قضایی قانونی و ذی‌ربط مراجعه نموده و شکواییه حادثه ناشی از کار را ارائه نمایند. شخص حادثه‌دیده و یا اولیای دم او، باید نظریه اداره کار و امور اجتماعی و پزشکی قانونی را در ارتباط با حادثه مزبور اخذ نموده و سپس برای تشکیل و تکمیل پرونده به کلانتری مراجعه نمایند.

پس از این، حادثه‌دیده باید به واحد بازرسی اذاره کار مراجعه نموده و با ارائه نامه کلانتری، درخواست بازرسی و بررسی حادثه و صحنه حادثه را از اداره کار داشته باشد. در مرحله بعد، اداره کار و امور اجتماعی حادثه مزبور را بررسی نموده و گزارش حادثه را به کلانتری ارائه می‌نماید تا کلانتری نیز پرونده مزبور را برای رسیدگی به مراجع قضایی ارسال نماید. در پایان، مرجع قضایی شکایت حادثه‌دیده و حادثه مزبور را بررسی نموده و رأی مقتضی را صادر می‌نماید.

وظیفه کارفرما در ارتباط با بیمه نمودن کارگر

کارفرما مسئول بیمه نمون تمامی کارگران و کارکنان خود می‌باشد و درصورتیکه از این امر سر باز زند، از سوی مراجع ذی‌ذی‌صلاح با این شخص برخورد خواهد شد. اگر کارفرما کارگری را بیمه ننماید و حادثه‌ای ناشی از کار برای کارگر اتفاق افتد، کارفرما مسئول پرداخت دیه و خسارت می‌باشد. براساس ماده ۳۹ تأمین اجتماعی، کارفرما موظف است تا پایان آخرین روز ماه بعد حق بیمه و اسامی بیمه‌شدگان خود را به سازمان تامین اجتماعی ارائه دهد و در صورت عدم ارائه مشمول پرداخت جریمه خواهد بود. علاوه بر این، براساس ماده ۱۴۸ قانون کار، کارفرمایان به‌طور مطلق وظیفه دارند کارگران خود را بیمه نمایند و در صورتیکه کارفرمایی از این وظیفه تخطی نماید، کارگران این شخص می‌توانند به اداره کار مراجعه نموده و درخواست بازرسی در این زمینه را داشته باشند. علاوه بر این، کارگر مزبور می‌تواند با تنظیم شکواییه حادثه ناشی از کار علیه کارفرما طرح شکایت نماید.

شکواییه حادثه ناشی از کار و دیه حوادث

براساس قانون مجازات اسلامی، درصورتیکه شخصی به‌صورت سهواً یا عمداً سبب ورود آسیب یا خسارت به جان دیگری شود، باید دیه آن را بپردازد. به همین دلیل اگر به‌دلیل قصور کارفرما، کارگر دچار حادثه‌ای گردد و این حادثه سبب ورود جرحی به کارگر گردد، کارگر باید دیه و خسارت را دریافت نماید. دیه مذکور به‌وسیله پزشکی قانونی و رأی نهایی دادگاه تعیین می‌گردد‌. البته در برخی موارد که جراحت شدیدتر است، در چنین مواردی مبلغ دیه توسط کارشناسان اداره کار، کارشناسان پزشکی قانونی و قاضی دادگاه تعیین می‌گردد. مبلغ دیه هرساله به‌وسیله رئیس قوه قضاییه اعلام می‌گردد و این مبلغ در ماه‌های حرام و غیرحرام با یکدیگر متفاوت می‌باشد. در صورت مقصر بودن کارفرما در حوادث ناشی از کار، کارفرما باید مبالغ دیگری را نیز بپردازد. برای مثال در این شرایط کارفرما باید به سازمان تأمین اجتماعی مبلغی را بابت مستمری بپردازد.

مهلت زمانی ارائه شکواییه حادثه ناشی از کار چه مدت است؟

ممکن است برای بسیاری از افراد سؤال پیش بیاید که کارگر حادثه‌دیده، تا چه زمانی می‌تواند برای دریافت خسارت حادثه و طرح شکواییه حادثه ناشی از کار اقدام نماید. نکته‌ای که باید در این زمینه در نظر داشت این است که حوادث ناشی از کار مشمول مرور زمان نمی‌شود و در صورتی‌که کارگری دچار حادثه گردد، پس از گذشت چند سال نیز می‌توان طرح شکایت و دریافت خسارت و دیه نماید و اگر در همان زمان حادثه اقدام به طرح شکایت ننماید، امکان شکایت و دریافت دیه برای وی از بین نخواهد رفت. از این مطلب می‌توان چنین نتیجه گرفت که کارگر حادثه‌دیده، در زمان بازنشتگی نیز می‌توان برای دریافت دیه و خسارت اقدام نماید.

اقدامات لازم جهت کاهش حوادث ناشی از کار

با وجود اینکه نمی‌توان به‌صورت صددرصدی از بروز حوادث ناشی از کار و کارگری جلوگیری نمود و این موضوع اجتناب‌ناپذیر می‌باشد اما، اقداماتی را می‌توان انجام داد و تدابیری را اتخاذ نمود که وقوع این حوادث را به حداقل رساند. برای مثال، یکی از مهم‌ترین اقداماتی که کارفرما می‌تواند در این راستا انجام دهد، تأمین تجهیزات ایمن و استاندارد و مدرن می‌باشد؛ زیرا یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز حوادث ناشی از کار و کارگری، استفاده از دستگاه‌آلات و ابزارآلات فرسوده می‌باشد و اگر کارفرما از تجهیزاتی مدرن و ایمن استفاده نماید، بروز این حوادث بسیار کاهش می‌یابد. آموزش اقدامات اولیه بعد از حادثه جهت کاهش اثرات حادثه، استفاده از نیروی کار متخصص و اصولی، ارائه آموزش‌های لازم جهت رعایت موارد ایمنی برای کارگران و غیره، از دیگر اقداماتی می‌باشد که می‌توان در جهت پیشگیری و جلوگیری از بروز حوادث ناشی از کار انجام داد.

شکواییه حادثه ناشی از کار لامینگو در اختیار شماست!

همانطور که در بالا گفته شد، کارگر حادثه‌دیده‌ای که به سبب قصور کارفرما دچار حادثه شده است می‌تواند برای دریافت دیه و خسارت از کارفرما، شکواییه حادثه ناشی از کار تنظیم نماید. اما باید توجه داشت تنظیم شکواییه نیاز به داشتن اطلاعات جامع حقوقی می‌باشد که شما می‌توانید این اطلاعات را از مشاورین حقوقی لامینگو دریافت نمایید. علاوه بر این، شما می‌توانید با ورود به بانک اسناد قضایی لامینگو، شکواییه هوشمند حادثه ناشی از کار را دریافت نموده و مورد استفاده قرار دهید.

کانال تلگرام لامینگو

‌جمع‌بندی نهایی شکواییه حادثه ناشی از کار

بروز حوادث ناشی از کار و کارگری در محیط‌های کاری و در محیط‌های خارج از کار که به‌واسطه انجام کار و وظیفه اتفاق می‌افتد، امری اجتناب‌ناپذیر می‌باشد اما، کارفرما و نیروی کار باید تلاش نمایند و با بکارگیری اقدامات لازم، بروز چنین حوادثی را کاهش دهند. برای مثال، کارفرما باید حتماً کارگر را بیمه نموده و استانداردهای ایمنی در محیط کار را رعایت نماید و کارگر نیز باید تمام موارد ایمنی را در انجام کار رعایت نماید. با این وجود اگر حادثه‌ای برای کارگر اتفاق بیفتد و منشأ این حادثه قصور کارفرما باشد، کارفرما در ارتباط با این حادثه مسئولیت کیفری داشته و براساس قانون، باید دیه و خسارت کارگر را جبران نماید. درصورتیکه کارفرما از پرداخت دیه و خسارت امتناع نماید، کارگر می‌تواند شکواییه حادثه ناشی از کار علیه این کارفرما تنظیم و ارائه نماید.

اما اگر بروز حادثه درنتیجه اشتباه و قصور کارگر باشد، در این صورت کارفرما دیگر مسئولیتی نداشته و سازمان بیمه تأمین اجتماعی باید هزینه درمان کارگر را پرداخت نماید. البته باید توجه داشت از آنجایی که در چنین حادثه‌ای تنها خود کارگر تقصیر داشته است، دیگر پرداخت دیه و خسارت به کارگر منتفی می‌باشد.

درصورتیکه از مطالعه مطلب بالا رضایت داشته و اطلاعات لازم در ارتباط با حوادث ناشی از کار و کارگری را دریافت نموده‌اید، توصیه می‌گردد وارد بلاگ حقوقی لامینگو شده و سایر مطالب حقوقی این بلاگ را نیز مطالعه نمایید. در پایان، اگر پرسشی در ارتباط با مطلب بالا دارید، می‌توانید سؤال خود را در انتهای همین مطلب یادداشت نمایید تا همکاران ما در اسرع وقت به آن پاسخ دهند.