قرار ابطال دادخواست چیست و چه آثاری دارد؟ | اعتراض به قرار ابطال دادخواست
از جمله احکامی که توسط دادگاه صادر میشود قرارهای نهایی یا قاطع دعوا است. به این معنا که این قرارها پایاندهنده دعوای مطرحشده هستند و پس از آن دعوا خاتمه مییابد. یکی از از این قرارها، قرار ابطال دادخواست است و به موجب آن دادخواست طرحشده ابطال میشود. این قرار در مواردی صادر میشود که انجام اقدامات قانونی خاصی توسط خواهان لازم باشد، اما وی از انجام آنها خودداری کند. در این گفتار به بیان تعریف، ویژگیها، موارد صدور و آثار قرار ابطال دادخواست میپردازیم.
ما را در اینستاگرام دنبال کنید
تعریف قرارهای نهایی یا قاطع دعوا
قرارهای قاطع دعوی به قرارهایی گفته میشود که با صدور آنها پرونده از دادگاه رسیدگیکننده به دعوا خارج میشود. از جمله این قرارها، قرار رد دعوا، قرار سقوط دعوا و قرار ابطال دادخواست است.
این مطلب را نیز بخوانید: قرار امتناع از رسیدگی چیست و در چه مواردی صادر میشود؟
تعریف قرار ابطال دادخواست
قرار ابطال دادخواست، از جمله احکامی است که توسط دادگاه صادر میشود و به موجب آن دادخواست ارائه شده باطل میشود و خاتمه مییابد. دلیل صدور این قرار نبود شرایط لازم قانونی در دادخواست خواهان است. در واقع در شرایطی که برای صدور حکم توسط دادگاه، انجام اقداماتی توسط خواهان دعوا لازم بوده اما انجام نگرفته است، قرار ابطال دادخواست صادر میشود.
ویژگیهای قرار ابطال دادخواست
اولاً قرار مذكور همواره از سوی دادگاه صادر میشود و با صدور آن، پرونده از دادگاهی که به دعوا رسیدگی میکند خارج میشود. بنابراین صدور آن توسط مسئول دفتر دادگاه ممکن نیست.
ثانیاً این قرار دارای اعتبار امر مختومه نیست. به این معنا که اگر برای یک دعوا این قرار صادر شود، این امکان برای خواهان وجود دارد که آن دعوا را با همان شرایط دوباره در دادگاه مطرح کند.
موارد صدور قرار ابطال دادخواست
موارد و شرایطی که قرار مذکور توسط دادگاه صادر میشود در مواد مختلف قانون آیین دادرسی مورد بررسی قرار گرفته است که در ادامه به آن میپردازیم:
۱. عدم حضور خواهان در جلسه دادگاه درصورت نیاز دادگاه به توضیح وی
طبق ماده ۹۵ قانون آیین دادرسی مدنی، در صوتیکه دادگاه نیاز به ارائه توضیحات توسط خواهان داشته باشد، اما خواهان در جلسه دادگاه حضور پیدا نکند و توضیحات خوانده نیز برای صدور رأی توسط دادگاه کافی نباشد، دادگاه دادخواست را ابطال خواهد کرد.
۲. عدم حضور هیچ کدام از طرفین دعوا با وجود دعوت قبلی
در صورتیکه هیچ یک از طرفین دعوا با وجود دعوت قبلی دادگاه در جلسه دادگاه حاضر نشوند و دادگاه نتواند بدون توضیحات آنان رأی را صادر کند، دادخواست ابطال میشود.
۳. ارائه نکردن اصل اسناد توسط خواهان در صورت حضور نیافتن در جلسه دادگاه
طبق ماده ۹۶ قانون آیین دادرسی مدنی، در صورتیکه خواهان در جلسه دادگاه حضور پیدا نکند باید اصل اسناد خود را به وکیل یا نماینده خود برای ارائه در دادگاه بفرستد. اگر اسناد خواهان عادی باشد، مورد انکار یا تردید قرار بگیرد و دادخواست او ادله دیگری نداشته باشد، در صورت ارائه نکردن اصل این اسناد توسط خواهان، دادخواست او ابطال خواهد شد. بنابراین اگر اسناد خواهان، اسناد رسمی باشد یا اسناد عادی او مورد ادعای جعل قرار بگیرد، خطری دادخواست او را تهدید نخواهد کرد.
۴. عدم تهیه وسیله اجرای قرار معاینه محل یا تحقیق محلی توسط متقاضی
اگر دادگاه قرار معاینه محل یا تحقیق محلی را لازم بداند و نتواند بدون آن رأی را صدر کند، لازم است که متقاضی وسیله اجرای این قرار را فراهم کند. در صورتیکه این کار را انجام ندهد، این قرار از شمار دلایل او خارج خواهد شد و دادخواست او ابطال میشود.
۵. نپرداختن دستمزد کارشناس توسط متقاضی
در صورتی که دادگاه قرار کارشناسی را لازم بداند و نتواند رأی را بدون آن صادر کند، متقاضی باید هزینه آن را پرداخت کند. در صورتیکه این هزینه را پرداخت نکند، قرار کارشناسی از شمار دلایل او خارج میشود و دادگاه دادخواست او را ابطال میکند.
۶. استرداد دادخواست تا قبل از اولین جلسه دادرسی
طبق ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی مدنی، خواهان میتواند دادخواست خود را تا پیش از اولین جلسه دادرسی پس بگیرد و آن را مسترد کند. در این صورت دادگاه دادخواست وی را ابطال میکند.
این مطلب را نیز بخوانید: ابطال سند رسمی تحت چه شرایطی امکانپذیر است؟ | اسناد رسمی قابل ابطال
۷. استرداد دادخواست تجدیدنظر توسط تجدیدنظرخواه
طبق ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی، اگر تجدیدنظرخواه پس از تقدیم دادخواست و تا پیش از صدور رأی، دادخواست خود را پس بگیرد، دادگاه تجدیدنظر، قرار ابطال دادخواست تجدیدنظر را صادر میکند.
اعتراض به قرار ابطال دادخواست
قرار ابطال دادخواست قابل تجدیدنظرخواهی و فرجامخواهی است. یعنی دو امکان برای اعتراض به این قرار وجود دارد. امکان اول اعتراض در دادگاه تجدید نظر و امكان بعدی اعتراض در دیوان عالی کشور برای فرجامخواهی است که شرایط آن در مواد ۳۶۷ و ۳۶۸ قانون آیین دادرسی مدنی بیان شده است.
این مطلب را نیز بخوانید: همه چیز در مورد تجدیدنظر خواهی
آثار صدور قرار ابطال دادخواست
قرار ابطال دادخواست یک قرار نهایی است که باعث خاتمه یافتن دادخواست مطرحشده میشود و با صدور آن رسیدگی به دادخواست حقوقی متوقف میشود. همانطور که گفته شد امکان مطرح کردن مجدد همین دادخواست توسط خواهان در دادگاه وجود دارد. همچنین اعتراض به این قرار در قالب تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی ممکن است.
در پایان
قرار ابطال دادخواست، از جمله قرارهای نهایی است که توسط دادگاه صادر میشود و به موجب آن دادخواست مطرحشده ابطال میشود. میتوان گفت در تمام مواردی که صدور حکم مستلزم انجام اقداماتی است که خواهان باید انجام دهد و علیرغم اعلام دادگاه، خواهان از انجام اقدامات مزبور خودداری میکند، این قرار صادر میشود. عدم حضور خواهان در جلسه دادگاه در صورت نیاز دادگاه به توضیح وی، ارائه نکردن اصل اسناد توسط خواهان در صورت حضور نیافتن در جلسه دادگاه، عدم تهیه وسیله اجرای قرار معاینه محل یا تحقیق محلی توسط متقاضی و نپرداختن دستمزد کارشناس توسط متقاضی از جمله مواردی هستند که میتوان در صورت وجود آنها قرار مذکور را مطرح کرد.
در نگارش این مقاله تلاش شده است تا شما با ویژگیهای قرار ابطال دادخواست، آثار و موارد اعتراض به آن به صورت کامل آشنا شوید. در صورت نیاز به دریافت مشاوره تخصصی در خصوص قرارهای نهایی از جمله مذكور میتوانید به قسمت دریافت مشاوره مراجعه نموده و با مشاورین متخصص مجموعه لامینگو مشورت نمایید. همچنین، در صورت بروز هر سؤال یا ابهامی در این زمینه نیز میتوانید پرسش خود را به منظور پاسخدهی توسط کارشناسان مجموعه لامینگو در قسمت دیدگاهها بیان کنید.
مجموعه لامینگو این امکان را نیز برای شما فراهم نموده است تا با مراجعه به بلاگ لامینگو به مطالب حقوقی گوناگون در حوزههای مختلف دسترسی داشته باشید و با مطالعه آن بتوانید دانش حقوقی خود را افزایش دهید.
دیدگاه شما