جنایت جنگی چیست؟ | انواع جرائم و جنایات بین المللی
جنایت جنگی زمانی اتفاق میافتد که قوانین و مقررات ناظر به جنگ نقض شود. این جنایت معمولاً شامل مواردی مثل کشتن عمدی غیرنظامیان، شکنجه، تجاوز جنسی و غارت آنان است. به طور کلی جنایات جنگی جنایاتی هستند که در ارتباط با یک درگیری مسلحانه داخلی یا بینالمللی محقق میشوند. همچنین علاوه بر جنایات جنگی، انواع دیگری از جرائم بینالمللی به نام جنایت علیه بشریت، نسلکشی و جنایت تجاوز وجود دارند که در این گفتار به اختصار مورد اشاره خواهند گرفت. شما میتوانید پس از خواندن این مطلب، سؤالات خود را در انتها برای ما نوشته و با ما به اشتراک بگذارید. همکاران ما در سریعترین زمان ممکن به پرسشهای شما پاسخ میدهند و ابهامات شما را رفع خواهند نمود.
چیستی جنایت جنگی
جنایات جنگی، جنایاتی است که با نقض حقوق بشردوستانه بینالمللی در درگیریهای مسلحانه اتفاق میافتد. حقوق بینالملل بشردوستانه از مباحث مطرح در حقوق بینالملل بوده و به معنای بخشی از موازین حقوقی ناظر بر مخاصمات مسلحانه است که به دنبال تضمین حقوق بشر در جنگ و تعدیل خشونتهای ناشی از آن میباشد. بنابراین جنایت جنگی با نقض قوانین و مقررات مربوط به جنگ اتفاق میافتد که بارزترین مصداق آن حمله به افراد غیرنظامی است.
ما را در اینستاگرام دنبال کنید
مصادیق جنایات جنگی
در ماده ۸ اساسنامه رم مصادیق این جنایت به خوبی مشخص شده است. بر اساس این ماده، شکنجه و هر رفتار غیرانسانی، رنج دادن یا وارد کردن آسیب به سلامتی و جسم افراد، تخریب اموال، محروم کردن زندانیان از دادگاه منصفانه و گروگانگیری جزو جنایات جنگی محسوب میشود. همچنین حمله به افراد غیرنظامی و استفاده از سلاحهای سمی، اهانت شدید نسبت به شأن و حرمت افراد، خصوصاً رفتارهای تحقیرآمیز و موهن، و همچنین ارتکاب تجاوز جنسی، بردهسازی جنسی، فحشای اجباری، حاملگی اجباری و عقیمسازی اجباری نمونههای دیگری از جنایت جنگی طبق این قانون است. نمونه دیگر این جنایت، حملات عمدی علیه ساختمانهایی است که اختصاص به آموزش، هنر، علم و یا کارهای خیر دارند و یا نوعی بنای تاریخی و بیمارستان محسوب میشوند.
این مطلب را نیز بخوانید: هر آنچه درباره جرم قتل و نکات حقوقی آن باید بدانید
شرایط رسیدگی به جنایت جنگی در دیوان کیفری بینالمللی
طبق ماده ۱۳ اساسنامه رم برای اینکه دیوان کیفری بینالمللی به اتهام جنایت جنگی علیه فردی رسیدگی کند، باید یکی از شرایط زیر محقق شود:
۱. یک یا چند مورد از جنایاتی که به نظر میآید صورت گرفته، از سوی یک کشور عضو اساسنامه رم به دادستان دیوان ارجاع شود.
۲. یک یا چند مورد از جنایاتی که به نظر میآید صورت گرفته، از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد بر اساس صلاحیتهای فصل هفتم منشور ملل متحد، به دادستان دیوان ارجاع شود.
۳. دادستان دیوان شخصاً در مورد جنایتی بر طبق ماده ۱۵ اساسنامه رم شروع به تحقیقات کرده باشد.
جنگ فلسطین و اسرائیل و جنایت جنگی
طبق نظر عدهای از متخصصان حقوق بینالملل، اقدامات اسرائیل نسبت به مردم فلسطین نظیر کشتار و آسیبرساندن به غیرنظامیان، مصداق بارز نقض اصول حقوق بشردوستانه بوده و نوع آشکاری از جنایت جنگی محسوب میشود.
جنایت علیه بشریت
ماده 7 اساسنامه دیوان بین المللی کیفری در مقام تعریف جنایت علیه بشریت این شرط را لازم میداند که این جنایت باید در چارچوب یک حمله گسترده یا سازمان یافته بر ضد یک جمعیت غیرنظامی و با علم به آن حمله ارتکاب بیابد. مصادیق این جنایت عبارتند از قتل، به بردگی گرفتن، تبعید یا کوچ اجباری یک جمعیت، کار اجباری، حبس کردن، شکنجه و تجاوز جنسی، همچنین تعقیب و آزار هر گروه یا مجموعه مشخصی به علل سیاسی، نژادی، ملی، قومی، فرهنگی، مذهبی، جنسیت یا علل دیگر و ناپدید کردن اجباری اشخاص جزو مصادق جنایت علیه بشریت محسوب میشود. نکته مهم در این جنایت این است که این جنایت باید يك جمعيت غيرنظامي را به عنوان هدف قرار داده باشد. همجنین این حمله باید به صورت گسترده یا سازمانیافته محقق شده باشد.
جنایت نسلکشی
نسلکشی یا ژنوساید اولین بار در ماده ۲ کنوانسیون جلوگیری و مجازات نسلکشی ۱۹۴۸ مورد تعریف قرار گرفت و این ماده عیناً در ماده ۶ اساسنامه دیوان بینالمللی کیفری تکرار شد. به موجب این ماده منظور از نسلکشی در این اساسنامه هر یک از اعمال مشروحه ذیل است که به قصد نابودی تمام یا قسمتی از یک گروه ملی، قومی، نژادی، یا مذهبی از حیث همین عناوین ارتکاب یابد:
۱. قتل اعضای یک گروه
۲. ایراد صدمه شدید نسبت به سلامت جسمی یا روحی اعضای یک گروه
۳. قرار دادن عمدی یک گروه در معرض وضعیت زندگی نامناسب که منتهی به زوال قوای جسمی کلی یا جزئی آن بشود.
۴. اقداماتی که به منظور جلوگیری از تولد و تناسل یک گروه صورت گیرد
۵. انتقال اجباری اطفال یک گروه به گروه دیگر
جنایت تجاوز
آخرین نوع از جرائم بینالمللی، جنایت تجاوز است که در ماده ۸ اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی بیان شده است. طبق ماده عمل تجاوزکارانه بـه معنی استفاده از نیروی مسـلح بــه وسیله یک دولت در مقابل حاکمیت، تمامیت سرزمینی یـا استقلال سیاسی دولت دیگر است، یا به هـر روش دیگری که ناسازگار با منشور سازمان ملل متحد باشد. جنایت تجـاوز مطـابق بـا تعریـف تنهـا توسط رهبـران سیاسی و نظـامی میتوانـد ارتکـاب یابـد و اعمـالی کـه در قالب دفـاع مشروع و مجوز شورای امنیت انجام میشود، قابـل پیگیری نیستند. بنـابراین هـر عمل تجاوزی منجر به جنایت تجاوز نمیشود، بلکه باید به منزله نقض آشکار منشور ملل متحد باشد.
این مطلب را نیز بخوانید: حق دفاع از خود یا دفاع مشروع در قانون چیست و چه شرایطی دارد؟
در پایان
جنایت جنگی جنایتی است که در ارتباط با یک درگیری مسلحانه داخلی یا بینالمللی محقق میشود و زمانی اتفاق میافتد که قوانین و مقررات ناظر به جنگ نقض شود. مصادیق این جنایت در اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی بیان شده است. همچنین در این اساسنامه به جرائم بینالمللی دیگری نظیر نسلکشی، جنایت علیه بشریت و جنایت تجاوز اشاره شده است. در این گفتار تلاش کردیم جنایت جنگی، مصادیق آن و انواع دیگر جرائم بینالمللی را طبق اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی شرح دهیم.
بلاگ حقوقی لامینگو را دنبال کنید!
مطلبی که تا به اینجا آن را مطالعه نمودید یکی از هزاران محتوای تولیدی در بلاگ حقوقی لامینگو است. همکاران ما در تیم تولید محتوای لامینگو روزانه مطالبی را در این بلاگ منتشر میکنند که مطالعه آن به افزایش دانش حقوقی شما کمک میکند. در همین راستا پیشنهاد میشود وارد بلاگ حقوقی لامینگو شوید و سایر محتواهای این بلاگ را نیز مطالعه نمایید.
دیدگاه شما