آشنایی با نکات مهمی که دانستن آن در اثبات جرم کلاهبرداری به شما کمک می‌کند.

مشاوره حقوقی کلاهبرداری یکی از خدمات پرکاربرد مؤسسات حقوقی است. اساساً به‌علت پیچیدگی‌های خاص پرونده‌های کلاهبرداری دریافت مشاوره حقوقی کلاهبرداری و استخدام وکیل، در احقاق حق مال‌باخته اهمیت بسیاری دارد. کلاهبرداری یکی از مهم‌ترین جرائم علیه اموال است که اعتماد عمومی جامعه را خدشه‌دار می‌سازد. برای طرح شکایت از هر جرم در مراجع قضایی لازم است شاکی وقوع آن جرم را اثبات نماید. برای آشنایی با نکات کلیدی اثبات جرم کلاهبرداری مطالعه این مطلب را از دست ندهید.

منظور از جرم کلاهبرداری چیست؟

کلاهبرداری به‌معنای بردن مال غیر با فریب قربانی از طریق انجام مانور متقلبانه است. یعنی بردن مال فرد باید ناشی از مانور متقلبانه باشد. درحقیقت هنگام وقوع این جرم، قربانی متأثر از حیله و فریب کلاهبردار، با رضایت مال خود را در اختیار او قرار می‌دهد. همان‌طور که از تعریف این جرم مشخص است، کلاهبرداران دارای هوش بالا و چهره اجتماعی موجه هستند و از این طریق اعتماد قربانیان را به خود جلب می‌نمایند.

این مطلب را نیز بخوانید: کلاهبرداری و مجازات آن از منظر حقوقی

احراز چه مواردی برای اثبات جرم کلاهبرداری لازم است؟

شرایط تحقق جرم کلاهبرداری به شرح زیر است:

الف- مجرم برای بردن مال از فریب و انجام مانور متقلبانه استفاده کرده باشد.

ب- قربانی درنتیجه فریبکاری مجرم و تحت تأثیر مانور متقلبانه مال خود را از دست داده باشد. درحقیقت باید میان مانور متقلبانه و بردن مال رابطه سببیت برقرار باشد.

ج- مال برده‌شده، جزء اموال قربانی باشد. یعنی مجرم مال خود را دراختیار نگرفته باشد.

فردی که قربانی جرم کلاهبرداری است باید بتواند تمام این موارد را در دادگاه اثبات نماید. بعد از اثبات جرم کلاهبرداری تعقیب و دادرسی مجرم امکان‌پذیر خواهد بود.

اثبات جرم کلاهبرداری به‌دلیل پیچیدگی‌های این جرم کار آسانی نیست. اگر شما هم جزء قربانبان این جرم هستید برای تنظیم درست شکوائیه، جمع‌آوری و ارائه ادله اثبات جرم کلاهبرداری و پیگیری پرونده تا استرداد مال به دریافت مشاوره حقوقی نیاز دارید. فراموش نکنید مشاوره حقوقی کلاهبرداری تیم لامینگو یکی از بهترین گزینه‌ها برای شماست.

دریافت مشاوره حقوقی کلاهبرداری

ضرورت اثبات جرم از منظور قانون چیست؟

قانون، برای پیگیری شکایات افراد و صدور قرار تعقیب و جلب، اثبات جرم را شرط اصلی می‌داند. تمام افراد درمقابل قانون از حقوق یکسانی برخوردارند و اگر بنا باشد به‌صرف ثبت شکایت، فردی مورد بازخواست قرار بگیرد، در صورت بی‌گناهی وی، ممکن است آبرو و حیثیت آن فرد به خطر بیفتد. درنتیجه از آن‌جا که ارائه دلیل برعهده مدعی است، فردی که قصد شکایت دارد باید با ادله محکمه‌پسند اقدام نماید.

ادله اثبات جرم شامل چه مواردی است؟

براساس ماده 194 قانون آئین دادرسی مدنی، دلیل عبارت از امری است که اصحاب دعوا برای اثبات یا دفاع از دعوا به آن استناد می‌نمایند. دلایل اثبات جرم مطابق ماده 160 قانون مجازات اسلامی عبارتند از:

اقرار: هرگاه کسی اقرار به امری نماید که دلیل ذی‌حق بودن طرف او باشد، دلیل دیگری برای ثبوت آن لازم نیست. اقرار را ملکه دلایل و مهم‎ترین آن برمی‌شمارند.

شهادت: یکی دیگر از مهم‌ترین ادله اثبات جرم، شهادت شهود است. به این معنا که فردی که شاهد وقوع جرمی بوده یا هنگام وقوع جرم صدایی شنیده و یا به هرطریق اطلاعاتی درباره آن دارد، نزد مقامات قضایی این مطالب را بازگو کند و به‌این‌ترتیب، گفته‌های شاکی در اثبات وقوع جرم را تأیید نماید.

سوگند: اثبات جرم در برخی موارد، با سوگند محقق می‌شود. درحقیقت فردی که سوگند می‌خورد خدای متعال را به‌عنوان شاهد خود قرار می‌دهد.

علم قاضی: یکی دیگر از ادله اثبات جرم، علم قاضی است. ماده 211 قانون مجازات اسلامی علم قاضی را چنین تعریف می‌کند: «علم قاضی عبارت از یقین حاصل از مستندات بیّن در امری است که نزد وی مطرح می‌شود. در مواردی که مستند حکم، علم قاضی است، وی موظف است قرائن و امارات بیّن مستند علم خود را به طور صریح در حکم قید کند.» درحقیقت علم قاضی بعد از انجام تحقیقات و دادرسی حاصل می‌شود.

این مطلب را بخوانید: کلاهبرداری و مجازات آن از منظر حقوقی

آیا هنگام تنظیم شکوائیه، ارائه ادله برای اثبات جرم کلاهبرداری ضروری است؟

پاسخ به این سوال مثبت است. در فرم‌های شکوائیه این موارد باید تکمیل شود: مشخصات فردی مثل نام، سن، شغل، میزان تحصیلات، شماره ملی و نشانی دقیق شاکی؛ موضوع شکایت، تاریخ و محلی که جرم واقع شده است؛ ادله وقوع جرم و مواردی چون مشخصات و نشانی شهود در صورت وجود؛ همچنین اگر به فردی مظنون هستید باید مشخصات و نشانی او را هم ذکر نمایید. پس یکی از ارکان شکوائیه بیان ادله اثبات وقوع جرم کلاهبرداری است و با مطالعه این بخش، درخواست شاکی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

آیا اقرار متهم در اثبات جرم کلاهبرداری مؤثر است؟

در اثبات جرم کلاهبرداری شاید بتوان اقرار صریح متهم در محضر دادگاه را مهم‌ترین دلیل دانست و صدور حکم هم می‌تواند براساس اقاریر متهم انجام شود. اما در موارد بسیار نادری، کلاهبردار حاضر به اقرار می‌شود و به‌همین دلیل مال‌باخته باید با دلایل دیگری وقوع جرم را اثبات نماید.

آیا شهادت شهود از ادله اثبات جرم کلاهبرداری است؟

اگر هنگام تلاش کلاهبردار برای فریب قربانی و انجام مانور متقلبانه، فرد دیگری نیز حاضر باشد و یا به هرطریقی شاهد وقوع جرم باشد، هنگام طرح شکایت جرم کلاهبرداری، شاکی می‌تواند نام او را به‌عنوان شاهد معرفی نماید. در دادگاه، شاهد باید به مواردی چون انجام مانور متقلبانه توسط متهم و بردن مال قربانی به‌واسطه فریب‎خوردن را در اظهارات خود بیان کند. اگر شاهد شرایط قانونی را برای ادای شهادت داشته باشد قاضی می‌تواند به شهادت او استناد کند و درصورت محکمه‌پسند بودن اظهارات وی برای متهم قرار تعقیب صادر نماید. بیانات شاهد تا آنجا مهم است که قاضی می تواند دستور احضار یا جلب او را نیز صادر نماید.

آیا سوگند از ادله اثبات جرم کلاهبرداری محسوب می‌شود؟

خیر، براساس ماده 208 قانون مجازات اسلامی، حدود و تعزیرات با سوگند نفی یا اثبات نمی شود لکن قصاص، دیه، ارش و ضرروزیان ناشی از جرائم، با سوگند اثبات می‌گردد. جرائمی مانند کلاهبرداری، سرقت، خیانت در امانت و… با سوگند قابل اثبات نیست.

این مطلب را نیز بخوانید: مهم‌ترین نکاتی که در شناخت تفاوت‌ میان جرائم سرقت و کلاهبرداری به کارتان می‌آید.

علم قاضی چگونه موجب اثبات جرم کلاهبرداری می‌گردد؟

اگر براساس محتویات پرونده، بزه‌کاری متهم برای قاضی محرز شود، بدون اقرار متهم یا شهادت شهود می‌تواند او را محکوم نماید. وجود امارات قضایی و تحقیقات محلی در پرونده به حصول علم قاضی کمک می‌کند. شاکی می‌تواند حسب نوع کلاهبرداری با ارائه مدارکی چون اسناد (مثل مبایعه‌نامه، رسید عابربانک و…)، پرینت معتبر (از حساب‌بانکی، خط تلفن همراه، چت‌های تلگرام، اینستاگرام و امثال آن‌ها)، و فیلم دوربین مدار بسته که نشان‌دهنده مکالمه میان شاکی و کلاهبردار باشد و سایر موارد مشابه شانس اثبات جرم کلاهبرداری را تا حد زیادی افزایش دهد.

اگر فردی تحت تأثیر دروغ‌گویی فرد دیگری مال خود را از دست دهد، آیا جرم کلاهبرداری رخ داده است؟

خیر، ازدست‌دادن مال در اثر صرفاً دروغ‌گویی کلاهبرداری نیست. بلکه مجرم باید از اسناد جعلی یا وسایل متقلبانه برای فریب قربانی استفاده کند. یعنی وجود عنصر مادی تقلب و فریب در تحقق جرم کلاهبرداری ضروری است. بنابراین مال‌باخته در این مورد می‌تواند باعنوان تحصیل مال نامشروع طرح شکایت نماید. زیرا دروغ را می‌توان جزء وسایل مجرمانه در جرم تحصیل مال نامشروع محسوب نمود. درباره این جرم در ماده 2 قانون تشديد مجازات مرتكبين ارتشا، اختلاس و كلاهبرداری بیشتر بخوانید.

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

سخن پایانی

کلاهبرداری یکی از جرائم شایع علیه اموال است. همه روزه اشکال جدیدی از این جرم در جامعه بروز می‌یابد و قربانیان زیادی مال و اعتماد خود را درنتیجه آن از دست می‌دهند. برای طرح شکایت از این جرم، نیاز به ارائه ادله اثبات جرم کلاهبرداری دارید. در این مطلب صرفاً به بیان خلاصه نکات پرداخته شد. دریافت مشاوره حقوقی کلاهبرداری از تیم لامینگو شما را با جزییات بیشتر آشنا می‌کند و مسیر پیگیری پرونده در مراجع قضایی را برای شما هموار می‌سازد.

لطفاً نظرات و پرسش‌های خود درباره این مطلب را در ذیل آن ثبت نمایید و مطالعه سایر مطالب بلاگ لامینگو را از دست ندهید.