شهادت دروغ و مجازات آن

قوانین کشور ما بر مبنای احکام و مبانی دین اسلام و دستورات قرآن است، از این رو یکی از روش‌های داوری در محاکم و دادگاه‌ها شهادت دادن است. شهادت یکی از دلایل اثبات دعوی می‌باشد که البته شهادت دادن در محاکم قضایی مستلزم وجود شرایطی است که عبارتند از:

• شهادت دادن شهود باید قطعی و بدون ابهام و شک باشد.
• شهادت دادن شهود باید در چهارچوب دعوا و در خصوص موضوع دعوا باشد.؛ برای مثال وقتی دعوا بر سر اثبات مالکیت یک خانه‌ای است، شهادت شهود هم باید در همین باب باشد نه مثلاً در باب وقفی بودن یا نبودن آن خانه.
• براساس ماده 1313 قانون مدنی کسی که می‌خواهد به عنوان شاهد شهادت دهد باید عاقل، بالغ و عادل باشد.
• افراد متکدی و ولگرد نمی‌توانند شهادت دهند چرا که امکان دارد بر اثر فقر و حالت اضطرار مجبور به شهادت دروغ شوند.
• فرده شاهد نباید در موضوع دعوا دارای منفعت باشد.
• فرده شاهد نباید نسبت به یکی از طرفین دعوا خصومتی داشته باشد تا گمان نشود شهادت او دروغ بوده و بخاطر خصومتی است که با شخص مقابل دارد.

دریافت مشاوره حقوقی

شهادت دروغ

شهادت دورغ یعنی: شخصی به نفع یکی از طرفین دعوا و به ضرر طرف دیگر شهادت دروغ بدهد.

از آنجایی که شهادت شهود یکی از دلایل اثبات دعوا است، در بسیاری از پرونده‌های در جریان رسیدگی، یکی از طرفین دعوا که روند پرونده به نفع او در جریان نمی‌باشد و برای گرفتن حقی که ناحق است با دادن مبلغی، افرادی را ااجیر کرده تا شهادت دروغ دهند.

“یا أیها الذین آمنوا کونوا قوامین بالقسط شهداء لله و لو علی أنفسکم أو الوالدین و الأقربین إن یکن غنیا أو فقیرا فالله أولی بهما، فلا تتبعوا الهوی أن تعدلوا و إن تلووا أو تعرضوا فإن الله کان بما تعلمون خبیرا”

” ای مومنین به عدالت قیام کنید، برای خدا گواهی دهید، هرچند به زیان شما یا والدین و نزدیکان شما باشد. اگر آن‌ها غنی یا فقیر باشند، خداوند سزاوارتر است که حامی آن‌ها باشد. از هوا و هوس پیروی نکنید که از حق منحرف می‌شوید واگر حق را برگردانید یا از اظهار آن اعراض کنید، خداوند به کردار شما آگاه است”

شهادت دروغ در شرع، گناه بزرگ و  در قانون، جرم محسوب شده است. چرا که شهادت دروغ می‌تواند جهت دادرسی را تغییر دهد و بر اساس شهادت دروغ فرده شاهد، ممکن است حکم نهایی بر اساس مستندات دروغین، به اشتباه صادر شود و حق یکی از طرفین دعوا پایمال شود.

مجازات شهادت دروغ

شهادت دروغ از جمله جرایم عمدی است و افرادی که از روی عمد و با آگاهی کامل به اینکه به نفع کسی که در دعوای مطرح شده ذینفع نیست، شهادت می‌دهند، مبادرت به این کار کنند مجرم محسوب می‌شوند. اگر این افراد در دادگاه و نزد مقامات رسمی ادای شهادت کنند، حتی اگر شهادت آن‌ها در رأی دادگاه و حکم نهایی تأثیری نگذاشته باشد. اگر شهادت دروغ فردی در روند رسیدگی دادگاه به اثبات برسد، آن فرد به جرم دادن شهادت دروغ مجازات خواهد شد.

بر اساس ماده ۶۵۰ قانون تعزیرات “هر کسی در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد، سه ماه و یک روز تا دو سال حبس یا پرداخت جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا دوازده میلیون ریال محکوم خواهد شد.

و  بر اساس ماده ۲۰۱ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب “در مواردی که دادگاه از شهود مطلعین درخواست ادای شهادت و یا اطلاع کند و بعد معلوم شود که خلاف واقع شهادت داده‌اند، اعم از این‌که به نفع یا ضرر یکی از طرفین دعوا باشد، علاوه بر مجازات شهادت دروغ، چنانچه شهادت خلاف واقع آنان موجب وارد آمدن خسارتی شده باشد، به تأدیه‌ی آن نیز محکوم خواهند شد”

کانال تلگرام لامینگو

تکلیف حکمی که دادگاه بر مبنای شهادت دروغ صادر کرده است چه می‌شود؟

شهادت دروغ سبب باطل شدن حکم می‌شود و اگر شهادت دروغ شهود بعد از صدور حکم و  قبل از اجرای آن به اثبات برسد، حکم صادره‌ی فعلی باطل شده و موجب اعاده‌ی دادرسی می‌شود و به پرونده دوباره رسیدگی خواهد شد. ولی اگر شهادت دروغ شهود بعد از اجرای حکم آشکار شود و به اثبات برسد، فردی که شهادت دروغ داده، علاوه بر این‌که باید به جرم “شهادت دروغ دادن” مجازات شود، بلکه باید خسارتی را که بر اثر این حکم به فرد زیان‌دیده وارد شده را نیز بپردازد؛ مثلاً اگر فردی به دروغ به زنای فردی شهادت دهد و بر مبنای شهادت او برای آن فرد حکم اجرای حد و سنگسار صادر شود و آن حکم نیز به اجرا در بیاید، آن وقت بعد از اجرای حکم معلوم شود که فرده شاهد، شهادت دروغ داده و فردی که مجرم شناخته شده بود، بی گناه است. در این صورت فردی که شهادت دروغ داده علاوه بر تحمل مجازات شهادت دروغ باید نسبت به فردی که حد بر او اجرا شده نیز، دیه پرداخت کند.

برای مطالعه سایر مقالات می‌توانید به مجله حقوقی لامینگو مراجعه کنید. فراموش نکنید حتما نظراتتان را از طریق کامنت با ما در میان بگذارید.