مشاوره مالیات و تعریف مالیات علی‌ الراس و نحوه محاسبه آن!

یکی از اصلی‌ترین منابع درآمد دولت، مالیات است. هر شخصی که صاحب کسب و کار است و تمام اشخاص حقوقی مانند شرکت‌ها، کارگاه‌ها و غیره همه موظف به پرداخت مالیات به دولت هستند. به همین دلیل تمام اشخاص باید از قوانین و مقررات مالیاتی آگاه باشند و مطابق با این مقررات، مالیات خود را بپردازند. عدم آگاهی از قوانین مالیاتی ممکن است برای این اشخاص بسیار زیان‌آور باشد و در نتیجه لازم است تا اگر اطلاعات کافی در این زمینه ندارند، اقدام به دریافت مشاوره مالیات کنند. یکی از مهم‌ترین نکاتی که در همین زمینه باید اشخاص از آن آگاه باشند، پرکردن فرم‌های مالیاتی و به عبارتی اظهارنامه مالیاتی است و اگر این اظهارنامه مالیاتی تکمیل و ارائه نگردد، مالیات شرکت‌ها به صورت علی‌الرأس محاسبه خواهد شد. در این نوشتار قصد داریم به بررسی مالیات علی‌الرأس و نحوه محاسبه آن بپردازیم پس با ما همراه باشید.

توجه داشته باشید که اگر شما صاحب یک کسب و کار هستید، باید این مقاله را حتماً مطالعه کرده و اطلاعات خود درباره قوانین مالیاتی را افزایش دهید. دلیل این امر نیز این است که غالب افراد با مقررات کلی مالیاتی آشنا هستند، اما موضوع بسیار مهم این است که قوانین و مقرراتی درباره مالیات وجود دارد که همه افراد از آن مطلع نبوده و در نتیجه، این موضوع ممکن است مشکل‌ساز شود. در این نوشتار سعی می‌کنیم تا هر آنچه لازم است درباره مالیات علی‌الرأس بدانید بیان شود، با این وجود اگر همچنان نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه دارید می‌توانید با همکاران ما در تیم حقوقی لامینگو در ارتباط بوده و اطلاعات لازم را دریافت نمایید سؤالات و ابهامات خود در این زمینه را با ما به اشتراک گذاشته و پاسخ آن را دریافت کنید.

‌

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

مشاوره مالیات علی‌الرأس و تعریف آن

بر اساس قانون مالیاتی کشور، صاحبان حقیقی و حقوقی در هر کسب‌وکاری باید در زمان مشخصی از سال فرم‌هایی را پر کنند و به سازمان امور مالیاتی تحویل دهند. به عبارتی دیگر، هر یک از این اشخاص باید اظهارنامه مالیاتی خود را تکمیل کرده و به سازمان مالیات کشور ارائه نمایند. این زمان برای افراد حقیقی که صاحب کسب و کار هستند روز پایانی خردادماه هر سال و برای اشخاص حقوقی پایان تیرماه هر سال است. پس از ارسال این فرم‌ها مأموران سازمان مالیات کشور با بررسی فرم‌های اظهارنامه‌ و ترازنامه که شرکت مورد نظر ارائه کرده است، مالیات آن شخص را محاسبه و مشخص می‌کنند.

اما در اینجا ممکن است که این سؤال بر ای شما ایجاد شود که اگر اشخاص از انجام این امر امتناع نمایند، در این صورت تکلیف چیست. در پاسخ به این سؤال باید بدانید که در مواردی که شرکت یا کسب‌وکار این مدارک را به سازمان مالیات ارائه نکند و یا مدارک از نظر کارشناسان مالیاتی کافی یا درست نباشد، ممیزان مالیاتی خود اقدام به تعیین مالیات برای کسب‌وکار مورد نظر می‌کنند. در چنین شرایطی اداره مالیات مستندات دیگری را جایگزین مدارک واقعی و اصلی می‌سازد. در نتیجه، این کار عواقب و جریمه‌های سنگینی برای شرکت مورد نظر به دنبال دارد و این در حالی است که بسیاری از شرکت‌ها و کسب‌وکارها به‌دلیل ندانستن این قانون و عدم دریافت مشاوره مالیات، مشمول مالیات علی‌الرأس می‌شوند.
‌

علی‌الرأس شدن مالیات به چه دلایلی اتفاق می‌افتد؟

بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم، در شرایطی مالیات پرداختی علی‌الرأس می‌شود. ماده 97 این قانون در این زمینه اینگونه مقرر کرده است که «در صورتی‌‌که مؤدی از ارائه اظهارنامه مالیاتی در مهلت قانونی و مطابق با مقررات خودداری کند، سازمان امور مالیاتی کشور نسبت به تهیه اظهارنامه مالیاتی برآوردی بر اساس فعالیت و اطلاعات اقتصادی کسب‌شده مؤدیان از طرح جامع مالیاتی و مطالبه مالیات متعلق به موجب برگ تشخیص مالیات اقدام می‌کند. در صورت اعتراض مؤدی چنانچه ظرف مدت سی‌ روز از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص مالیات، نسبت به ارائه اظهارنامه مالیاتی مطابق مقررات مربوط اقدام کند، اعتراض مؤدی طبق مقررات این قانون مورد رسیدگی قرار می‌گیرد، این حکم مانع از تعلق جریمه‌ها و اعمال مجازات‌های عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر قانونی نیست.» با توجه به این ماده قانونی، متوجه این موضوع می‌شویم که علی‌الرأس شدن مالیات به سه دلیل اتفاق می‌افتد که به شرح زیر است:
‌

1. عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی

یکی از دلایل علی‌الرأس شدن مالیات، ارائه نکردن اظهارنامه مالیاتی در زمان مقرر است. اگر شرکت مورد نظر در زمان مشخص اظهارنامه و ترازنامه مالیاتی، حساب سود و زیان، درآمد، هزینه‌ها و موارد دیگر را به‌صورت دقیق ارائه نکرده باشد، شامل این نوع از مالیات می‌شود. همانطور که پیش از این نیز بیان شد، مطابق با مشاوره مالیات، هر شخص حقیقی یا حقوقی موظف است در مدت مشخص، اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه نماید.
‌

2. عدم ارائه مدارک لازم

یکی دیگر از دلایل علی‌الرأس شدن مالیات، ارائه نکردن مدارکی است که از طرف اداره امور مالیاتی درخواست شده است. بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم، چنانچه مالیات‌‌دهنده به درخواست کتبی اداره امور امور مالیاتی پاسخ ندهد و از ارائه دفترها و مدارک درخواست شده به این اداره خودداری کند و همچنین در مراجعه مأموران مالیاتی از ارائه دفترها به آن‌ها خودداری کند، شامل این قانون می‌شود و مالیات در ارتباط با این اشخاص به صورت علی‌الرأس محاسبه می‌گردد. بر اساس این بند از ماده قانونی، اگر مالیات‌دهنده از ارائه بخشی از مدارک مربوط به هزینه شرکت به مأموران خودداری کند، از حساب کردن آن بخش از هزینه‌ها جلوگیری می‌شود. همچنین اگر مدارکی مربوط به درآمد باشد و به کارشناسان ارائه نگردد، محاسبه آن بخش از درآمد به‌صورت علی‌الرأس صورت خواهد گرفت.

در نتیجه، علاوه بر عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی، در صورتی‌که مدارک لازم به سازمان امور مالیات ارائه نگردد نیز مالیات علی‌الرأس خواهد شد.
‌

3. ناقص بودن مدارک و مورد قبول نبودن هزینه‌ها

بر اساس مشاوره مالیات شخصی که قصد ارائه اظهارنامه مالیاتی به سازمان امور مالیات کشور را دارد باید توجه داشته باشد که مدارک کامل و مستند باشد. در غیر این صورت، در صورتی‌که از دیدگاه کارشناسان قانونی سازمان مالیات، دفترها و سندهای ارائه‌شده غیرمستند باشد و غیرقابل‌ رسیدگی تشخیص داده شود، محاسبه مالیات به‌صورت علی‌الرأس صورت خواهد گرفت. همچنین در شرایطی که در مدارک ارائه‌شده به این سازمان موارد قانونی مورد نظر اداره مذکور رعایت نشده باشد، باز هم محاسبه به‌وسیله این اداره صورت خواهد گرفت. در صورتی‌که مدارک مورد نظر سازمان ارائه شده باشد، اما جزئیات هزینه‌ها از دید سازمان نادرست باشد باز هم محاسبه به‌وسیله سازمان امور مالیاتی صورت می‌گیرد. علاوه بر این، اگر هزینه‌ها در ردیف درآمدهای شرکت به حساب بیاید و مورد قبول این سازمان قرار نگیرد نیز محاسبه مالیات علی‌الرأس خواهد شد.
‌

این مطلب را نیز بخوانید: طرح مالیات بر عایدی سرمایه چیست و شامل کدام دسته از دارایی‌ها می‌شود؟

مشاوره مالیات و نحوه محاسبه مالیات علی‌الرأس

یکی دیگر از موضوعاتی که قصد داریم در نوشتار مالیات علی‌الرأس به بررسی آن بپردازیم، نحوه محاسبه این مالیات است. یکی از سؤالاتی که برای بسیاری از مالیات‌دهنده‌ها ایجاد می‌شود این است که نحوه محاسبه مالیات علی‌الرأس چگونه است. در پاسخ به این سؤال باید بدانید که نحوه محاسبه مالیات علی‌الراس به این صورت است که ابتدا کارشناسان‌ سازمان اقدام به پرکردن اظهارنامه مالیاتی برای شرکت مورد نظر می‌کنند و این مالیات توسط مأموران مالیاتی محاسبه می‌شود. در این راستا ممیزان این اداره، اطلاعات و مدارک مورد نیاز را از منابع مختلف دولتی و خصوصی تهیه می‌کنند که این مدارک شامل موارد مختلفی است که یکی از آنها مقدار درآمد شرکت در دوره‌های زمانی سه‌ماهه است.

به عبارتی دیگر، برای تکمیل مدارک مورد نیاز، اداره امور مالیات ابتدا به بررسی درآمد شرکت در دوره‌های سه‌ماهه می‌پردازد که بسیاری از این بررسی‌ها را از راه استعلام از سازمان‌های مختلف انجام می‌شود و هزینه‌های آن هم از شرکت مالیات‌دهنده مورد نظر دریافت می‌شود. نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که در محاسبه مالیات علی‌الرأس، مواردی مانند خرید سالانه شرکت مورد نظر، فروش سالانه، تعیین درآمد ناویژه، محاسبه مقدار تولید واحد تجاری، محاسبه ارزش حق واگذاری محل کسب‌وکار و هزینه‌های دیگر به تشخیص کمیسیون تعیین ضرایب مالیاتی مورد توجه قرار خواهد گرفت.
‌

دریافت مشاوره حقوقی

علی‌الرأس شدن مالیات چه تبعاتی به دنبال دارد؟

همانطور که در مقدمه این مطلب یعنی مشاوره مالیات نیز بیان شد، بهتر است که اشخاص حقیقی و حقوقی از علی‌الرأس شدن مالیات جلوگیری نمایند. دلیل این امر نیز این است که مالیات علی‌الرأس، تبعات و ضررهایی را برای اشخاص به دنبال دارد که در این بخش از مطلب قصد بررسی آن را داریم.

یکی از مهم‌ترین تبعات علی‌الرأس شدن مالیات، زیاد و غیرواقعی بودن این نوع از مالیات است. به عبارت دیگر، باید اینطور گفت که زمانی که مالیات به صورت علی‌الرأس محاسبه می‌شود، شما موظف به پرداخت مالیات بیشتری به سازمان امور مالیات کشور هستید و در نتیجه، ضروری است تا صاحبین کسب و کار از این موضوع جلوگیری نمایند. دلیل غیرواقعی بودن میزان مالیات نیز این است که زمانی که صاحبین کسب و کار خود اقدام به ارائه اظهارنامه مالیاتی نمی‌کنند، کارکنان و مأموران سازمان مالیات کشور اقدام به بررسی هزینه‌ها کرده و در این شرایط ممکن است بسیاری از هزینه‌ها را در نظر نگیرند و ریز مبالغ را بررسی نکنند. در نتیجه این موضوع، اگر مالیات شما به صورت علی‌الرأس محاسبه گردد، شما مکلف به پرداخت مالیات بیشتری خواهید شد.

یکی دیگر از تبعات این موضوع، جریمه‌ای است که مشمول حال اشخاص می‌شود. به عبارت دیگر، اگر شخص حقوقی یا حقیقی، خود اقدام به ارائه اظهارنامه و تزارنامه مالیاتی نکند، مشول جریمه می‌شود. این جریمه حدود 30 درصد است که برای شرکت تعیین می‌گردد و این مبلغ باید پرداخت شود. توجه داشته باشید که این جریمه مشمول طرح بخشودگی نخواهد شد.
‌

مشاوره مالیات و مراحل رسیدگی به مالیات علی‌الرأس

تا به اینجای مطلب درباره تعریف مالیات علی‌الرأس، دلایل محاسبه مالیات به صورت علی‌الرأس و نحوه محاسبه این نوع از مالیات صحبت کردیم. اما در این بخش از مطلب قصد داریم به بررسی مراحل رسیدگی به مالیات علی‌الرأس بپردازیم.

در ارتباط با این موضوع باید بدانید که اولین مرحله از رسیدگی به مالیات علی‌الرأس این است که پس از ابلاغ درخواست اسناد و مدارک از طرف اداره مالیات، کارشناس ارشد مالیاتی که از سوی اداره مأمور شده است، باید ظرف مدت یک هفته تا پانزده روز بعد به شرکت مورد نظر مراجعه کند و دفترها، سندها و مدارک شرکت را بررسی کند. پس از این رسیدگی چند حالت ممکن است اتفاق بیفتد. اولین حالت این است که اگر مأمور مالیاتی به شرکت مراجعه کند و دفاتر و اسناد و مدارک بر اساس موازین قانونی تعیین شده باشد، در این صورت مالیات این شرکت همانند حالت عادی محاسبه می‌شود و به این روش رسیدگی، روش قبول دفاتر گفته می‌شود.

اما در صورتی‌که دفترها و اسناد شرکت از دید کارشناسان مالیاتی درست و مطابق با قانون نباشند یا مدارک ارائه‌شده دارای نقص باشند، دفترها مورد قبول قرار نمی‌گیرند. در این صورت به دریافت مالیات علی‌الرأس اقدام می‌شود.  گاهی ممکن است دفاتر و اسناد از نظر کار شناسان مالیاتی به صورت کلی غیرقابل رسیدگی تشخیص داده شوند که در این حالت، مراتب و توضیح کامل این موضوع باید به هیئت سه‌نفره مالیاتی ارجاع گردد.
‌

آیا مالیات علی‌الرأس حذف شده است؟

پیش از اینکه به این سؤال پاسخ دهیم، باید بدانید که ضریب محاسبه مالیات علی‌الرأس چگونه است؟ در پاسخ به این پرسش باید بدانید که در محاسبه مالیات با این روش، تعیین درست درآمدها و هزینه‌های شرکت یا کسب‌وکار مورد نظر امکان‌پذیر نیست. به همین دلیل محاسبه مالیات بر اساس فرمولی صورت می‌گیرد که ضریب مالیاتی نامیده می‌شود. هر ساله قانون ضریب مالیاتی با نظر گروهی از کارشناسان سازمان به همراه نمایندگانی از اصناف، اتاق بازرگانی و بانک مرکزی تعیین می‌شود. پس از آن بر اساس این فرمول به محاسبه مالیات برای شرکت مورد نظر پرداخته می‌شود. این فرمول عبارت است از ضرایب مالیاتی ضرب در قرائن مالیاتی.

اما در ارتباط با پاسخ به این پرسش که آیا مالیات علی‌الرأس حذف شده است یا نه، باید اینطور گفت که در سال 1394 قانونی به تصویب رسید که مطابق با این قانون، مالیات علی‌الرأس حذف گردید. در همان سال سازمان امور مالیاتی اعلام کرد که تا 4 سال دیگر به شفاف‌سازی این موضوع خواهد پرداخت، اما باید این موضوع را بدانید که هم‌اکنون و در حال حاضر، همچنان این نوع از مالیات یعنی مالیات علی‌الرأس در صورت وجود شرایط، دریافت می‌شود.
‌

نتیجه‌گیری

بر اساس قوانین مالیاتی کشور، هر یک از صاحبان کسب و کار که ممکن است اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند، باید در مواعد مشخص اظهارنامه مالیاتی خود را تکمیل کرده و به اداره مالیات ارسال نمایند. حال اگر این اشخاص از انجام این مورد خودداری نمایند، این موضوع دارای تبعاتی برای این اشخاص خواهد بود که یکی از این موارد، علی‌الرأس شدن مالیات است. علی‌الرأس شدن مالیات سبب می‌شود که مالیات توسط ممیزان اداره مالیات محاسبه شود و همچنین، در این شرایط مالیات بیش از حد واقعی محاسبه می‌شود.

با توجه به مطالب گفته شده در مشاوره مالیات علی‌الرأس، به تمام صاحبان مشاغل و مؤدیان مالیاتی توصیه می‌گردد برای پیشگیری از وقوع چنین وضعیتی و مواجه نشدن با مالیات علی‌الرأس، با استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری موجود و مرسوم یا با دریافت کمک از متخصصان این امر، مدارک و اسناد مالیاتی خود را به درستی و دقت تکمیل نموده و در زمان مقرر تحویل اداره مالیاتی مربوط دهند. آنچه مسلم است این است که با تکمیل و تحویل یک اظهارنامه مالیاتی دقیق و بی‌عیب و نقص، در موعد مقرر و نه دیرتر، مشکلی پیش نخواهد آمد و اداره مالیات و ممیزان آن قادر خواهند بود مالیات واقعی شما را محاسبه و اعلام کنند.
‌

کانال تلگرام لامینگو

مشاوره مالیات را از لامینگو بخواهید!

اگر در زمینه پرداخت مالیات خود با مشکلاتی مواجه شدید و یا قصد کسب اطلاعات از مقررات مالیاتی را دارید، پیشنهاد ما به شما این است که مشاوره حقوقی مالیات را به صورت تلفنی یا حضوری و یا حتی آنلاین از همکاران ما در تیم حقوقی لامینگو دریافت نموده و مورد استفاده قرار دهید. توجه داشته باشید که مالیات از جمله مهم‌ترین مسائلی است که کسب و کارها با آن در ارتباط هستند و در نتیجه لازم است تا شما با دریافت مشاوره حقوقی لازم، اطلاعات خود در این زمینه را تکمیل کنید. تیم حقوقی لامینگو متشکل از وکلا و مشاوران حقوقی است که قادر به ارائه مشاوره حقوقی لازم در زمینه‌های مختلف به شما هستند.