در خصوص جرایم مالیاتی و بخشودگیهای مالیاتی بیشتر بدانیم!
امروزه، مالیات یکی از منابع مهم درآمد دولت در کشورهای توسعهیافته میباشد و کشورهای در حال توسعه نیز به دریافت مالیات توجه ویژهای داشته و همواره تلاش میکنند تا از فرار مالیاتی جلوگیری نمایند. به همین منظور، در قوانین ما نیز برخی از اعمال به عنوان جرائم مالیاتی شناسایی شدهاند. به علاوه، برخی از افراد تمایلی به پرداخت مالیات ندارند. یکی از سیاستهای پیشبینی شده در قانون به منظور تشویق افراد به پرداخت مالیات، اعمال بخشودگی مالیاتی میباشد و ممنوع نمودن برخی از افراد از بخشودگی جرائم مالیاتی به جهت ارتکاب جرایم مالیاتی از سیاستهای دیگری میباشد که در جهت توسعه فرهنگ پرداخت مالیات پیشبینی شده است. قانون مالیاتهای مستقیم و قانون مالیات بر ارزش افزوده، این موارد را مورد بررسی قرار داده است که در این مطلب مورد بررسی قرار میگیرند.
مالیات چیست؟
مالیات درصدی از درآمد صاحبان مشاغل میباشد که باید آن را به دولت پرداخت نمایند. برای بررسی میزان درآمدها در قانون برای افرادی که مکلف به پرداخت مالیات میباشند و در اصطلاح به آنها مؤدیان مالیاتی گفته میشود، وظایفی در نظر گرفته شده است و لذا جرایم مالیاتی با فرار از مالیات تفاوت دارند. جرایم مالیاتی، نتیجه تخلف افراد از تکالیف و وظایف پیشبینی شده در قانون میباشند. در صورتیکه جرم فرار مالیاتی به وضعیتی گفته میشود که مؤدی از پرداخت مالیات امتناع نماید. مؤدی مالیاتی برای عدم پرداخت مالیات یا محاسبه مالیات به میزان کمتر، ممکن است که از طریق راههای قانونی یا غیرقانونی اقدام نماید.
ما را در اینستاگرام دنبال کنید
تشویقها و جرایم مالیاتی پیشبینی شده در قانون مالیاتهای مستقیم
فصل هفتم قانون مالیاتهای مستقیم، جرایم مالیاتی یا بخشودگیهای مالیاتی را مورد بررسی قرار داده است که اکنون مورد بررسی قرار میگیرند.
عدم پرداخت بدهی مالیاتی در موعد مقرر
مؤدیان مالیاتی مکلف هستند تا مالیات تعیینشده را در سررسید معین پرداخت نمایند. در صورتی که مؤدی مالیاتی، مالیات تعیینشده را در سررسید و یا حتی قبل از سررسید پرداخت نماید، به عنوان یک بخشودگی مالیاتی، چهار درصد از مالیات تعیینشده برای او کسر خواهد شد. در صورتیکه مؤدی مالیاتی، مالیات را ظرف سه ماه پس از سررسید پرداخت نماید، به سبب تأخیر در پرداخت مالیات لازم است که جریمه گردد و لذا ده درصد به مالیات تعیین شده برای او اضافه خواهد شد.
بخشودگی جرائم مالیاتی به سبب قبول برگ تشخیص مالیاتی
برگ تشخیص مالیاتی، برگهای میباشد که میزان مالیات مؤدیان مالیاتی در آن تعیین میگردد. این برگ به مؤدیان ابلاغ میگردد و مؤدیان میتوانند به آن اعتراض نمایند. چنانچه مؤدیان مالیاتی، میزان مالیات تعیینشده را پذیرفته، نسبت به آن اعتراضی ننمایند و بر مبنای آن مالیات پرداخت کنند، از هشتاد درصد بخشودگی جرایم مالیاتی که برای مودی به سبب تخلفات دیگر او پیشبینی شده است، برخوردار خواهد شد.
جهت آشنایی با اعتراض به مالیات توصیه میشود این مطلب را مطالعه نمایید: مالیات چیست و نحوه اعتراض به آن چگونه است؟
عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی
مودیان مالیاتی مطابق قانون مکلف به تهیه اظهارنامه مالیاتی و تحویل آن به سازمان امور مالیاتی میباشند. این اظهارنامه باید مطابق حقیقت تدوین گردد و در زمان معینشده نیز تحویل اداره مالیات شود. در صورتیکه اشخاص حقوقی این اظهارنامه را در زمان تعیینشده، تحویل اداره مالیات ندهند و یا آن را طبق واقعیات تنظیم نکنند، جریمه خواهند شد. این جریمه، سی درصد مالیات تعیینشده میباشد و اگر افرادی غیر از اشخاص حقوقی یا صاحبان مشاغل، اقدامات ذکر شده را انجام دهند جریمهای معادل ده درصد مالیات تعیینشده را خواهند داشت.
عدم ارائه دفاتر قانونی، ترازنامه و حساب سود و زیان
برخی از مودیان مالیاتی، مطابق قانون مکلف به تسلیم ترازنامه و حساب سود یا زیاندهی فعالیت اقتصادی خود میباشند و همچنین، در قانون برای برخی از افراد با توجه به حرفه آنها تهیه و تنظیم دفاتری پیشبینی شده است. در صورتیکه مودی مالیاتی به هر یک از وظایف گفتهشده در این بند عمل ننماید و یا مدارک مربوط به آن را تحویل ندهد، معادل بیست درصد از مالیات تعیین شده برای او جریمه در نظر گرفته شده است.
عدم تسلیم اظهارنامه یا تنظیم خلاف واقع آن توسط مدیر شخص حقوقی
قانون برای مدیران اشخاص حقوقی و شرکتها تکالیف و وظایف گوناگونی را در نظر گرفتهاست؛ از جمله این وظایف تنظیم اظهارنامه برای شرکت در خصوص میزان داراییها یا بدهیهای شخص حقوقی در هنگام انحلال میباشد. ماده 114 قانون مالیاتهای مستقیم در این خصوص بیان داشتهاست «آخرين مدير يا مديران شخص حقوقي مشتركاً موظفند قبل از تاريخ تشكيل مجمع عمومی يا ساير اركان صلاحيتدار كه برای اتخاذ تصميم نسبت به انحلال شخص حقوقی دعوت شده است، اظهارنامهای حاوی صورت دارايی و بدهي شخص حقوقي در تاريخ دعوت روی نمونهای كه بدين منظور از طرف سازمان امور مالياتی كشور تهيه ميگردد تنظيم و به اداره امور مالياتی مربوط تسليم نمايند. اظهارنامهای كه حداقل حاوی امضا يا امضاهاي مجاز و حسب مورد مهر مؤسسه بر طبق اساسنامه شخص حقوقی باشد، برای اداره امور مالياتی معتبر خواهد بود.»
مطابق این ماده، مدیران شخص حقوقی لازم است تا صورت داراییها و بدهیهای شخص حقوقی را برای مجمع عمومی تهیه نمایند؛ به این برگه در اصطلاح اظهارنامه گفته میشود. اگر اظهارنامه بر روی نمونههایی تنظیم گردد که متعلق به سازمان امور مالیاتی میباشد و اشخاص صاحب اختیار از طرف شخص حقوقی نیز این برگه را امضا نمایند، این برگه میتواند اظهارنامه مالیاتی تلقی گردد و با تسلیم به سازمان امور مالیاتی، مأخذی برای تعیین مالیات میباشد. با این اوصاف اگر میزان درآمد مشخصشده با درآمدی که اظهار شده است بیش از پانزده درصد اختلاف داشته باشند، مودی مالیاتی تا سه سال مشمول هیچگونه بخشودگی جرایم مالیاتی قرار نخواهد گرفت.
جریمه مدیران شخص حقوقی
اگر مدیر یا مدران شخص حقوقی نیز مرتکب عمل خلاف شدهاند، لازم است تا مجازات گردند و لذا برای جرم مالیاتی آنها مجازاتی به شرح زیر تعیین شده است.
عدم تسلیم اطهارنامه در مهلت تعیینشده
در صورت عدم تسلیم اظهارنامه در مهلت تعیینشده توسط مدیر یا مدیران، دو درصد از سرمایه شخص حقوقی در تاریخ انحلال به عنوان جریمه تخلف مالیاتی صورتگرفته، در نظر گرفته شده است.
تسلیم خلاف واقع اظهارنامه
در صورت تسلیم اظهارنامه بر خلاف واقعیت، جریمه مدیری که مرتکب این جرم مالیاتی شده است، به میزان یک درصد از سرمایه پرداخت شده توسط شخص حقوقی در تاریخ انحلال میباشد.
تخلف در کسر مالیاتهای تکلیفی
سازمان امور مالیاتی با صاحبان مشاغل و اشخاص حقوقی برخورد مستقیم دارد، به این صورت که صاحبان مشاغل یا اشخاص حقوقی، مکلف به تهیه اظهارنامه مالیاتی میباشند و مالیات آنها نیز از این طریق محاسبه میگردد. اما در مقابل، برخی از افراد نظیر کارگران یا کارمندان دولت مستقیماٌ در برخورد با سازمان امور مالیاتی برای محاسبه و پرداخت مالیات قرار نمیگیرند، بلکه کارفرما میزان مالیات بر درآمد آنان را از حقوقی که به آنها پرداخت مینماید، کسر نموده و آن را به سازمان امور مالیاتی پرداخت میکند. به این دسته از مالیات، مالیات تکلیفی گفته میشود. اشخاصی که وظیفه کسر مالیات مودیان را بر عهده دارند، ممکن است در انجام این وظیفه خود مرتکب جرائمی گردند. جرایم مالیاتی که در این خصوص پیشبینی شده است با توجه به آنکه شخص مسئول چه نوع شخصیتی میباشد، به شرح زیر میباشند.
شخص حقیقی یا حقوقی خصوصی به عنوان کسرکننده مالیات
در صورتیکه شخص حقیقی یا حقوقی خصوصی مکلف به کسر مالیات گردد و در انجام وظیفه خود، مرتکب تخلف گردد با مودی مالیاتی، مسئولیت تضامنی دارند و به میزان بیست درصد از مالیات پرداخت نشده در سررسید را به عنوان جریمه مالیاتی تخلف خود باید بپردازد. به علاوه برای این شخص قانون از سه ماه تا دو سال مجازات تعزیری پیشبینی نموده است. در خصوص اشخاص حقوقی، این مجازات تعزیری نسبت به مدیران متخلف شخص حقوقی اعمال میگردد.
اشخاص حقوقی دولتی به عنوان کسرکنندگان مالیات
اگر اشخاص دولتی مانند وزارتخانهها یا مؤسسات دولتی و شهرداریها در کسر مالیات تخلف نمایند، برای جرایم مالیاتی صورتگرفته توسط آنان، لازم است که به قانون تخلفات اداری رجوع نمود و مطابق این قانون به تخلفات آنان رسیدگی کرد.
جرایم مالیاتی پیشبینی شده در قانون مالیات بر ارزش افزوده
قانون مالیات بر ارزش افزوده، قانونی میباشد که نسبت به خریدوفروش کالا اعمال میگردد. برخی از کالاها در این قانون مانند محصولات کشاورزی و دامی از پرداخت مالیات معاف میباشند، اما در خرید و فروش کالاها و خدمات زیادی لازم است تا خریداران درصد معینی مالیات بر ارزش افزوده بپردازند و در همین مسیر امکان ارتکاب جرایم مالیاتی وجود دارد.
جهت آشنایی بیشتر با مالیات بر ارزش افزوده این مطلب را مطالعه نمایید: مالیات بر ارزش افزوده و صفر تا صد نکات مربوط به آن
جریمه عدم تنظیم یا تنظیم خلاف واقع صورتحساب
مودیان مالیاتی، مطابق قانون مالیات بر ارزش افزوده، موظف به تهیه صورتحساب میباشند. این صورتحساب باید شامل مشخصات دو طرف معامله و مورد معامله باشد و مالیات متعلق به کالا را نیز در یکی از ستونهای آن درج نماید. اگر مودیان مالیاتی این صورتحساب را تهیه ننمایند، به میزان یک برابر مالیاتی که به آن کالا تعلق گرفتهاست، برای آنان جریمه در نظر گرفته شده است.
اگر مودی مالیاتی این صورتحساب را تنظیم نماید، اما قیمت را به صورت صحیح ذکر نکند و از این طریق، تلاش نماید تا میزان مالیات را کمتر کند، علاوه بر پرداخت مالیات، به عنوان یکی از جرایم مالیاتی، پرداخت مبلغی معادل مابهالتفاوت مالیات اصلی و مالیات تعیینشده پیشبینی شده است.
برای تهیه این صورتحساب، سازمان امور مالیاتی نمونهای را پیشبینی نموده است. در صورتیکه صورتحساب مطابق این نمونه تهیه نگردد و حاوی اطلاعات ضروری نباشد، مرتکب این عمل به میزان بیست و پنج درصد مالیات متعلق به صورتحساب، جریمه مالیاتی خواهد شد.
عدم تسلیم اظهارنامه در زمان تعیینشده
مودی مالیاتی موظف میباشد تا اظهارنامهای تنظیم نماید. در صورتی که اظهارنامه مالیاتی که در قانون مالیات بر ارزش افزوده پیشبینی شده است، در وقت تعیینشده تسلیم نگردد مودی مالیاتی به سبب جرم مالیاتی که مرتکب شده است باید مبلغی معادل نصف یا پنجاه درصد مالیات تعلقگرفته را به عنوان جریمه پرداخت نماید.
مطالعه مطلب چه تعریفی میتوان برای اظهارنامه مالیاتی ارائه کرد؟ برای آشنایی با اظهارنامه مالیاتی میتواند مفید باشد.
عدم ارایه دفاتر یا اسناد مربوطه
مودیان مالیاتی مطابق قانون مالیات بر ارزش افزوده، مکلف به ارایه دفاتر یا اسنادی با توجه به حرفه یا شغل خود میباشند؛ در صورتیکه، مودی مالیاتی این وظایف را انجام ندهد، بیستوپنج درصد مالیات را باید به عنوان جریمه مالیاتی بپردازد.
سخن پایانی و نتیجهگیری
مالیات یکی از منایع مالی دولت در کشورهای گوناگون میباشد. به منظور محاسبه مالیات به صورت دقیق، وظایف و تکالیف گوناگونی برای مودیان مالیاتی پیشبینی شده است که عدم انجام این تکالیف، منجر به ارتکاب تخلفات مالیاتی خواهد شد و برای آن اعمال، جریمه مالیاتی در نظر گرفته خواهد شد. از طرف دیگر، به منظور تشویق افراد به پرداخت مالیات، در بعضی از موارد بخشودگی جرائم مالیاتی پیشبینی شده است. در این مطلب تلاش شد تا با فهرستی از جرایم مالیاتی و بخشودگیهای مالیاتی آشنا گردیم. با این وجود مسائل مالیاتی، دارای دشواریها و چالشهای تخصصی میباشند که دریافت مشاوره از کارشناسان ضروری میباشد. ما به شما پیشنهاد میدهیم تا از مشاوره حقوقی کارشناسان مجموعه لامینگو استفاده نمایید. کارشناسان ما آمادگی ارائه مشاوره حقوقی در خصوص مسائل مالیاتی را دارا میباشند.
بلاگ حقوقی لامینگو را دنبال نمایید. در این بلاگ مجموعهای از مطالب و محتواهای گوناگون وجود دارد که با مطالعه آنها میتوانید دانش و سواد خود در موضوعات حقوقی را افزایش دهید. شما میتوانید سوالات، پیشنهادات و نظرات خود را در قسمت دیدگاه شما مطرح نمایید. ما آماده دریافت نظرات و پیشنهادات شما و پاسخگویی به آنها میباشیم.
دیدگاه شما