نمونه قرارداد ثبت اختراع چگونه قراردادی است و چه ماهیت و چارچوبی دارد؟

بر اساس قانون ثبت اختراعات‌، طرح‌های صنعتی‌ و علائم تجاری، اختراع نتیجه فکر فرد یا افراد است که برای اولین بار فرآیند یا فرآورده‌های خاصی را ارائه می‌نمایند و مشکلی را در یک حرفه، فن، فناوری، صنعت و مانند آن‌ها حل می‌کند. براساس ماده ۲ این قانون، اختراعی قابل ثبت است که حاوی ابتکار جدید و دارای کاربرد صنعتی باشد. مخترعین باید اختراع خود را در اداره مالکیت صنعتی ثبت نمایند تا حقوق این اختراع برای آن‌ها محفوظ بماند. گواهینامه اختراع سندی است که اداره مالکیت صنعتی برای حمایت از اختراع صادر می‌کند و دارنده آن می‌تواند از حقوق انحصاری بهره‌مند شود. مخترع باید اقدامات لازم جهت ثبت اختراع خود را انجام دهد و در این زمینه، می‌تواند قراردادی تحت عنوان نمونه قرارداد ثبت اختراع با اشخاصی که در این زمینه فعالیت دارند، منعقد نماید.

درواقع، نمونه قرارداد ثبت اختراع قراردادی است که در راستای ثبت اختراع مخترع در اداره مالکیت صنعتی میان مخترع و پیمانکار مربوطه منعقد می‌گردد. در این نوشته قصد داریم تا توضیحاتی راجع به قرارداد ثبت اختراع و مندرجات این قرارداد بیان نماییم.
پیش از ورود به ادامه بحث، باید بیان گردد که شما می‌توانید نمونه قرارداد ثبت اختراع را از متخصصین حقوقی لامینگو دریافت نموده و مورد استفاده قرار دهید.

قرارداد ثبت اختراع

ماهیت و چارچوب قانونی نمونه قرارداد ثبت اختراع

همان‌طور که در مقدمه مطلب ذکر شد، قرارداد ثبت اختراع یک قرارداد پیمانکاری می‌باشد، چرا که مخترع با عقد این قرارداد، امر ثبت اختراع در اداره مالکیت صنعتی را به اشخاص و مؤسساتی که در این زمینه فعالیت دارند می‌سپارد. شاید از خود بپرسید لزوم واگذاری این موضوع به پیمانکار چیست و در پاسخ به این سؤال باید ذکر گردد که ثبت اختراع مراحلی دارد که باید طی گردد و مدارک و اسنادی باید ارائه گردد و بهتر است این اقدامات توسط اشخاصی انجام شود که به‌صورت اختصاصی در این زمینه فعالیت دارند. به همین دلیل، پیشنهاد می‌گردد مخترعین با عقد قراردادی، انجام امر ثبت اختراع را به پیمانکاران مربوطه واگذار نمایند.

در ارتباط با چارچوب این قرارداد باید گفت که قراردادها یا معین هستند و یا نامعین و چارچوب هر قرارداد، با توجه به موضوع آن انتخاب خواهد شد و از آنجایی که قرارداد ثبت اختراع یک قرارداد پیمانکاری بوده و جزو عقود معین قانون مدنی نمی‌باشد، درنتیجه قالب این قرارداد یک عقد نامعین می‌باشد. قرارداد نامعین به قراردادی می‌گویند که شرایط و ضوابط تنظیم این قرارداد مشخصاً در قانون نیامده است اما، اشخاص در تنظیم این قرارداد باید اصول کلی حاکم بر قرارداد را رعایت نمایند. درنتیجه، نمونه قرارداد ثبت اختراع نیز یک قرارداد نامعین است که براساس ماده ۱۰ قانون مدنی، اشخاص اجازه تنظیم و انعقاد این قرارداد را داشته و باید در تنظیم مفاد قرارداد و اجرای آن، نظم عمومی و اخلاق حسنه را رعایت نمایند.

از آنجایی که قانون در ارتباط با شرایط و ضوابط تنظیم این قرارداد ساکت است، درنتیجه طرفین این قرارداد یعنی مخترع و پیمانکار باید با توافق یکدیگر مفاد این قرارداد را تنظیم نمایند. البته این بدان معنا نیست که طرفین قرارداد ثبت اختراع حق تراضی برخلاف اصول و قوانین کلی حاکم بر عقد قرارداد را دارند.

انعقاد نمونه قرارداد ثبت اختراع چه تعهداتی را برای طرفین قرارداد به همراه می‌آورد؟

عقد قرارداد ثبت اختراع، سبب ایجاد تعهداتی برای مخترع و مجری قرارداد می‌گردد. مهم‌ترین تعهدی که تنظیم این قرارداد بر عهده پیمانکار می‌گذارد، ثبت اختراع مخترع و دریافت گواهینامه اختراع از اداره مالکیت صنعتی می‌باشد. درواقع، موضوع نمونه قرارداد ثبت اختراع نیز، ثبت اختراع مخترع و دریافت گواهینامه مزبور می‌باشد. علاوه بر این، طرفین قرارداد می‌توانند اقداماتی که لازم است مجری قرارداد در راستای ثبت اختراع انجام دهد را نیز در ذیل بند تعهدات پیمانکار ذکر نمایند تا از این طریق امکان ایجاد هرگونه اختلاف میان طرفین از بین برود. باید توجه داشت، پیمانکار ثبت اختراع تنها می‌تواند اقداماتی را در راستای دریافت گواهی ثبت اختراع انجام دهد و تنها می‌تواند اختراعی را ثبت نماید که شرایط و ضوابط مطرح در قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری در آن رعایت شده باشد.

از سویی دیگر، مهم‌ترین وظیفه مخترع براساس نمونه قرارداد ثبت اختراع ، پرداخت حق‌الزحمه پیمانکار ثبت اختراع می‌باشد. البته باید یادآوری گردد که این موارد تماماً به اختیار و اراده طرفین قرارداد بستگی داشته و ممکن است تعهدات اشخاص در قراردادهای ثبت اختراع با یکدیگر متفاوت باشد.

نکاتی در مورد ثبت اختراع

مبلغ نمونه قرارداد ثبت اختراع و نحوه پرداخت آن

مبلغ قرارداد ثبت اختراع حق‌الزحمه‌ای است که مخترع باید به پیمانکار بپردازد. درواقع، پیمانکار ثبت اختراع، موضوع قرارداد یعنی ثبت اختراع و دریافت گواهینامه اختراع را در مقابل دریافت اجرت انجام می‌دهد. میزان مبلغ این قرارداد از سوی قانون اعلام نشده است و این موضوع به توافق و نظر طرفین قرارداد بستگی دارد. به همین دلیل، لازم است تا مخترع و پیمانکار ثبت اختراع، در هنگام تنظیم قرارداد، درباره مبلغ قرارداد تعیین تکلیف نمایند. علاوه بر میزان مبلغ قرارداد، مخترع و پیمانکار باید در ارتباط با نحوه پرداخت مبلغ قرارداد نیز با یکدیگر توافق نمایند‌. مخترع می‌تواند با جلب رضایت پیمانکار، مبلغ قرارداد را به‌صورت اقساطی پرداخت نماید. در اغلب موارد، مخترع باید نیمی از مبلغ قرارداد را در هنگام عقد قرارداد میزان باقیمانده را پس از انجام موضوع قرارداد یعنی ثبت اختراع پرداخت نماید.

پیش‌تر نیز گفته شد که پرداخت حق‌الزحمه پیمانکار ثبت اختراع، مهم‌ترین تعهد مخترع است و به همین دلیل مخترع باید این مبلغ را در موعد مقرر و بدون تأخیر بپردازد. درصورتیکه مخترع از پرداخت مبلغ قرارداد خودداری نماید، مجری قرارداد می‌تواند شکایت خود از مخترع را نزد مراجع قضایی به ثبت رسانده و از این طریق، الزام مخترع به پرداخت مبلغ قرارداد و خسارات قراردادی را بخواهد.

شرط محرمانگی اطلاعات در قرارداد ثبت اختراع

شخصی که اقدام به انجام امور لازم در جهت ثبت اختراع مخترع و دریافت گواهینامه اختراع می‌نماید، باید اسناد و مدارک کاملی از مخترع و اختراع وی در دست داشته باشد تا بتواند مراحل ثبت اختراع را طی نماید. از آنجایی که مخترع در اختراع خود محصول یا فناوری را معرفی نموده است که پیش از این وجود نداشته است، درنتیجه اطلاعات مرتبط با این اختراع اطلاعاتی علمی و بسیار ارزشمند هستند و پیمانکار ثبت اختراع باید از انتشار این اطلاعات خودداری نماید. در همین راستا، بهتر است طرفین قرارداد ثبت اختراع شرطی تحت عنوان شرط محرمانگی در قرارداد تنظیم نمایند و در ذیل این شرط قید نمایند که اگر پیمانکار اطلاعات مرتبط با مخترع و اختراع وی را در جایی منتشر نموده و یا در اختیار سایر اشخاص قرار دهد، باید خسارات مربوطه را به مخترع بپردازد.

أخذ تضمین در نمونه قرارداد ثبت اختراع و دریافت گواهینامه اختراع

طرفین قرارداد ثبت اختراع می‌توانند طی بندی در قرارداد ملزم به ارائه تضمین مناسب جهت حسن اجرای تعهدات گردند. تنظیم بند مرتبط با تضمین در قرارداد الزامی نمی‌باشد اما طرفین قرارداد می‌توانند با یکدگر در این زمینه توافق نمایند. در اغلب قراردادها، مجری قرارداد متعهد می‌گردد تا تضمینی قانونی جهت اطمینان از حسن اجرای موضوع قرارداد ارائه نماید اما، پیمانکار قرارداد می‌تواند از کارفرمای خود بخواهد تا او نیز تضمینی قانونی جهت پرداخت حق‌الزحمه پیمانکار ارائه نماید. این تضامین غالباً به‌صورت چک یا ضمانت‌نامه بانکی هستند و تضمین مربوطه از سوی هر یک از طرفین، تا پایان قرارداد نزد طرف دیگر باقی خواهد ماند.

مرجع حل اختلاف در قرارداد ثبت اختراع

در طی مدت زمان قرارداد، ممکن است اتفاقاتی سبب گردد تا اختلافاتی میان مخترع و پیمانکار به وجود بیاید. طرفین قرارداد باید ابتدا تلاش نمایند تا این اختلافات را از طرق مسالمت‌آمیز رفع نمایند. در صورتیکه مخترع و پیمانکار نتوانند اختلافات خود را از طریق مذاکره و سازش حل نمایند، می‌توانند به مراجع قضایی عمومی و یا نهاد داوری مراجعه نمایند. رجوع به داوری جهت حل اختلاف گزینه کم‌هزینه‌تر و سریع‌تر حل و فصل اختلافات است و طرفین قرارداد می‌توانند در هنگام تنظیم و عقد قرارداد، داور مرضی‌الطرفین را معین نمایند و پس از بروز اختلاف، اختلاف را برای حل نزد داوری ببرند که بر آن توافق نموده‌اند.

البته طرفین قرارداد می‌توانند پس از بروز اختلاف نیز با عقد یک موافقت‌نامه داوری، اختلاف را به داور ارجاع دهند. ذکر این نکته ضروری است که اگر مخترع و پیمانکار در هنگام تنظیم قرارداد داوری در اختلافات را شرط نموده باشند، باید الزاماً اختلاف را نزد نهاد داوری حل نمایند. توجه داشته باشید داور نیز مانند قاضی دادگاه حکم صادر می‌نماید و این حکم برای طرفین نمونه قرارداد ثبت اختراع الزام‌آور می‌باشد.

لامینگو را در توییتر دنبال کنید

نتیجه‌گیری

مخترعی که اقدام به اختراع یک وسیله و ابداع یک فناوری نموده است، باید حتماً اختراع خود را در اداره مالکیت صنعتی به ثبت برساند تا بتواند از حقوق قانونی خود بهره‌مند گردد. حال این مخترعین می‌توانند امر ثبت اختراع و دریافت گواهی اختراع را به اشخاصی بسپارند که در این زمینه فعالیت داشته و می‌توانند مراحل ثبت اختراع را انجام دهند. لازمه انجام این امر، عقد قراردادی قانونی میان مخترع و شخص پیمانکار ثبت اختراع می‌باشد. طرفین قرارداد باید شروط و شرایط خود را در این قرارداد بگنجانند و به ابعاد مختلف همکاری اشاره داشته باشند. درنهایت، پیشنهاد می‌گردد امر تنظیم نمونه قرارداد ثبت اختراع را به افرادی بسپارید که از اطلاعات جامع حقوقی برخوردار می‌باشند.

مطلب فوق یکی از هزاران مطلبی است که در بلاگ حقوقی لامینگو منتشر شده است. لامینگو علاوه بر ارائه خدمات حقوقی، یک پلتفرم هوشمند تولید محتوای حقوقی است که شما می‌توانید با ورود به آن، در ارتباط با موضوعات مختلف حقوقی اطلاعات لازم را کسب نمایید. علاوه بر این، درصورتیکه پس از مطالعه مطالب سؤالی برایتان پیش آمد، می‌توانید سؤال خود را در انتهای هر مطلب یادداشت نمایید تا همکاران ما در اسرع وقت به آن پاسخ دهند. در پایان، پیشنهاد می‌گردد لامینگو را به دوستان و آشنایان خود نیز معرفی نمایید.