مشاوره حقوقی شرط تنصیف دارایی و شرایط اعمال آن توسط دادگاه

شرط تنصیف دارایی یکی از شروط ضمن عقد است که زوج و زوجه در هنگام انعقاد عقد نکاح می‌توانند این شرط را ضمن عقد، درج نمایند. اثر درج شرط ضمن عقد نصف کردن اموال این است که در صورت امضای شرط تنصیف دارایی، در صورتی‌که درخواست طلاق از سوی مرد باشد، در این صورت زوج مکلف است که نصف اموال خود را به نام زوجه بزند. این شرط به صورت چاپی در ذیل قباله ازدواج درج شده است و در صورتی‌که زوجین و به خصوص مرد اقدام به امضای این شرط نمایند، به این معنا است که هر زمان که مرد درخواست طلاق زن را داشته و شرایط لازم برای تنصیف دارایی وجود داشته باشد، نصف اموال مرد باید به تملک زن درآید. در مشاوره حقوقی شرط تنصیف دارایی قصد داریم به بررسی این شرط بپردازیم پس با ما همراه باشید.
‌

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

شرط تنصیف دارایی چیست؟

یکی از موضوعاتی که زن و مرد باید در هنگام انعقاد عقد نکاح مورد توجه قرار دهند، شروطی است که ضمن قباله ازدواج درج شده است. غالب افراد در هنگام امضای قباله ازدواج، به مفاد این قباله توجهی نداشته و بدون مطالعه و توجه لازم، اقدام به امضای آن می‌کنند. اما باید توجه داشته باشید که مسائل بسیار مهمی در ذیل این سند ذکر شده است و امضای شما به معنای پذیرش تمام آن موارد است. با توجه به اینکه دفترداران موظف به توضیح و قرائت کامل این سند برای زوج و زوجه هستند، اما با این وجود بسیاری از اشخاص از این وظیفه سرپیچی کرده و توضیح خاصی درباره سند ازدواج به طرفین عقد نکاح ارائه نمی‌دهند. یکی از این موارد که در ضمن سند ازدواج درج شده است، شرط تنصیف دارایی توسط مرد است.

تنصیف دارایی مرد زمانی باید انجام شود که مرد قصد طلاق دادن زن را دارد و سایر شرایط تحقق این شرط وجود دارد. به عبارت دیگر، هر زمان مرد قصد طلاق دادن همسر خود را بدون توافق زوجه داشته باشد، باید نصف اموال خود را به تملک زوجه درآورد. با توجه به این توضیح، می‌توان اینطور نتیجه گرفت که شرط تنصیف دارایی در طلاق توافقی جاری نمی‌شود. بر اساس مشاوره حقوقی شرط تنصیف دارایی و اموال، شرط تنصیف دارایی پایگاه قانونی نداشته و تحقق این شرط کاملاً به توافق طرفین سند ازدواج یعنی زوج و زوجه بستگی دارد. به این معنا که اگر زوج از امضای این شرط خودداری نماید، حتی در صورت تحقق شرایط لازم برای تنصیف دارایی، تعهدی بر تملیک نصف اموال خود به زن نخواهد داشت.
‌

این مطلب را نیز بخوانید: انواع شروط ضمن عقد در سند ازدواج و نحوه تنظیم آن

مشاوره حقوقی شرط تنصیف دارایی و ماهیت این شرط

شرط به صورت کلی ماهیتی قرادادی دارد به این معنا که اگر دو طرف قرارداد با این شرط موافق باشند، می‌توانند شرط مزبور را مشروط بر اینکه شرط باطل و مبطل عقد نباشد در ضمن قرارداد درج نمایند. هر شرطی زمانی که ذیل قرارداد درج می‌گردد و طرفین اقدام به امضای آن می‌کنند، ماهیتی الزام‌آور خواهد داشت و مشروط‌علیه باید به اجرای این شرط پایبند باشد. اگر بخواهیم از نظر حقوقی شرط تنصیف دارایی را بررسی کنیم باید اینگونه گفت که به لحاظ حقوقی ایراداتی به این شرط وارد است. اولین ایرادی که می‌توان وارد کرد، این است که تملک نصف دارایی نوعی شرط مجهول است زیرا ارزش دقیق این دارایی در زمان طلاق مشخص نیست و در نتیجه زمانی که زوج و زوجه اقدام به امضای این شرط می‌کنند، از مبلغ و ارزش دقیق دارایی مزبور اطلاعی ندارند.

اما با این وجود غالب حقوقدانان شرط تنصیف دارایی را صحیح دانسته و بر این باورند که درج این شرط ضمن عقد نکاح، سبب باطل شدن این عقد نمی‌شود. دلیل این دسته از حقوقدانان نیز این است که از آنجایی که عقد نکاح یک عقد غیرمعوض است، در نتیجه علم اجمالی به ارزش دارایی مورد شرط برای صحت این شرط کافی می‌باشد. علاوه بر این، بطلان عقد نکاح بر اساس قانون مدنی امری استثنائی است و تنها در صورتی‌که موارد بطلان در قانون مدنی ذکر شده باشد می‌توان این عقد را باطل دانست. همچنین دارایی زوج در زمان طلاق و در واقع زمان جمع‌ شرایط تحقق و اجرای شرط تنصیف، قابل تشخیص است و مقدار دارایی قابل انتقال نیز توسط دادگاه معلوم می‌گردد. در نتیجه، شرط مزبور اساساً مجهول نیست لذا آن را باید شرطی صحیح و واجد آثار دانست.
‌

شرایط تحقق شرط تنصیف دارایی

همانطور که پیش از این نیز در مشاوره حقوقی شرط تنصیف دارایی بیان شد، برای تحقق شرط تنصیف اموال وجود شرایطی لازم است و در این بخش از مطلب قصد داریم تا به بررسی این شرایط بپردازیم. شرایط شرط تنصیف دارایی به شرح زیر است:
‌

1. وقوع طلاق

اولین مورد از شرایط لازم برای تحقق شرط تنصیف دارایی، وقوع طلاق میان زوج و زوزجه است. به عبارت دیگر، شرط تنصیف دارایی تنها زمانی قابلیت اجرا دارد که زن و شوهر از یکدیگر جدا شده و صیغه طلاق میان آن‌ها جاری شود. در نتیجه، تا زمانی که طرفین اقدام به طلاق گرفتن نکرده‌اند، زوجه حق درخواست تنصیف دارایی زوج را نخواهد داشت و الزام شوهر به تملیک نیمی از دارایی خود به زن پیش از طلاق، الزام‌آور نخواهد بود.
‌

دریافت مشاوره حقوقی

2. درخواست طلاق از سوی زوج

بر اساس مشاوره حقوقی تنصیف دارایی و اموال، یکی دیگر از شرایط لازم برای اجرای شرط تنصیف دارایی، درخواست طلاق از سوی زوج است. در نتیجه اگر زوجه خواهان طلاق باشد، نمی‌تواند درخواست تملک نصف دارایی همسر خود را داشته باشد. علاوه بر این، در صورتی‌که طلاق مستند به تخلف زن از وظایف زناشویی یا  به دلیل سوء رفتار یا سوء اخلاق زن باشد، حتی اگر مرد نیز درخواست طلاق در این شرایط را داشته باشد باز هم امکان تنصیف دارایی زوج وجود نخواهد داشت. دلیل این امر نیز این است که درخواست طلاق از سوی مرد، به دلیل سوء رفتار زن بوده است. برای مثال، اگر دادگاه حکم به عدم تمکین و نشوز زن بدهد، در این صورت زن حق درخواست تنصیف دارایی و اجرای این شرط را نخواهد داشت.
‌

‌ این مطلب را نیز بخوانید: آیا تغییر مهریه بعد از ازدواج امکان‌پذیر است یا خیر؟

3. تملیک اموال تا نصف دارایی

نکته بسیار مهمی که در زمینه تملیک دارایی زوج وجود دارد، در نظر داشتن این است که این شرط تا نصف دارایی زوج نافذ است. در نتیجه، دادگاه ممکن است برای اجرای این شرط، به کمتر از این مبلغ حکم دهد، اما دادگاه در هیچ صورت حق ندارد که به بیش از نصف دارایی حکم دهد. موضوعی که بسیاری از افراد به آن توجه نمی‌کنند این است که اجرای این شرط، تا نصف دارایی است اما بسیاری تصور می‌کنند در صورت تحقق شرایط لازم برای اجرای شرط مزبور، زوج موظف است که نصف اموال خود را به صورت کامل به تملک زن درآورد، در صورتی‌که اینگونه نبوده و این شرط، تنصیف دارایی تا نصف اموال و دارایی است.
‌

4. اموال حاصل زندگی مسترک باشد

مطابق با مشاوره حقوقی تنصیف دارایی و اموال، یکی دیگر از شرایط اجرای شرط تنصیف دارایی، این است که آن بخشی از اموال زوج قابل تنصیف است که ماحصل زندگی مشترک باشد. به عبارت دیگر، تنها آن بخشی از دارایی مرد در هنگام طلاق مشمول شرط تنصیف دارایی می‌شود که بعد از ازدواج با زوجه به دست آمده باشد. در نتیجه، اموالی که قبل از ازدواج در تملک مرد بوده است و یا آن بخش از دارایی که به دست آوردن آن‌ها حاصل زندگی مشترک و زناشویی نیست مانند ارثی که به زوج می‌رسد، مشمول شرط تنصیف اموال نخواهد بود.
‌

5. دارایی باید در هنگام طلاق موجود باشد

آخرین شرط از شرایط تحقق شرط تنصیف دارایی، این است که تنها آن بخشی از دارایی مرد مشمول این شرط می‌شود که در هنگام طلاق موجود باشد. در نتیجه، آن دسته از دارایی زوج که از بین رفته و تلف شده است، مشمول تنصیف دارایی نمی‌شود.

نکته بسیار مهمی که درباره این شرایط باید در نظر داشته باشید، این است که شرط تنصیف دارایی تنها زمانی ممکن است اجرا شود که تمام این شروط همزمان موجود باشد و در صورت وجود این شرایط، دادگاه حکم به تملیک اموال زوج تا نصف دارایی وی خواهد داد.
‌

کانال تلگرام لامینگو

جمع‌بندی

در این نوشتار درباره شرط تنصیف دارایی و شرایط تحقق این شرط صحبت کردیم. شرط تنصیف دارایی یکی از شروط ضمن سند ازدواج است که اگر زوجین آن را امضا کنند و شرایط لازم وجود داشته باشد، زوج باید اموال خود را تا نصف آن به زن تملیک نماید. نکته مهمی که درباره این شرط وجود دارد این است که شرط مزبور ممکن است به دلایلی مانند عدم مطالبه زوجه، عدم آگاهی زوجین به این شرط، عدم اطلاع از دارایی زوج یا سایر موارد اینچنینی اجرا نشود. در پایان امیدوارم که توانسته باشیم هر آنچه لازم است درباره این موضوع بدانید را در مشاوره حقوقی تنصیف دارایی بیان کرده باشیم. با این وجود اگر همچنان نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در ارتباط با این موضوع داشتید، شما می‌توانید مشاوره حقوقی تلفنی یا حضوری را از همکاران ما در تیم حقوقی لامینگو دریافت نمایید.
‌

بلاگ حقوقی لامینگو