ترک منزل توسط مرد و پیامدهای قانونی آن + نحوه اثبات
خانواده نهادی مقدس و بنیادین در نظام حقوقی ایران و اسلام شناخته شده است. با انعقاد پیوند زناشویی و تشکیل خانواده، زن و شوهر نسبت به یکدیگر از حقوق و تکالیفی برخوردار میگردند. از جمله وظایفی که قانونگذار وفق ماده 1103 قانون مدنی برعهده زوجین قرار داده است، تکلیف به حسن معاشرت با یکدیگر میباشد. انجام این امر جز با زندگی زوجین در یک منزل مشترک و در کنار یکدیگر محقق نمیگردد. بنابراین، ترک بیدلیل زندگی مشترک توسط هریک از زوجین، عواقب قانونی مختلفی را به همراه خواهد داشت. در این گفتار قصد بررسی پیامدهای قانونی ترک منزل توسط مرد را داریم.
ما را در اینستاگرام دنبال کنید
ترک زندگی مشترک توسط زوج
این امر که قانونگذار اقامتگاه زن شوهردار را همان اقامتگاه شوهر دانسته است، حاکی از این است که زندگی زوجین در یک منزل مشترک تا چه حد از اهمیت برخوردار است. همچنین، مردان موظف هستند که در قبال تمکین همسران خود به آنان نفقه بپردازند. ترک زندگی مشترک توسط زوج، حق زن بر دریافت نفقه را نیز پایمال میکند.
با این حال، گاه برخی از مردان بی دلیل اقدام به ترک منزل مشترک مینمایند. این امر میتواند عواقب حقوقی و کیفری برای مرد به همراه داشته باشد. زن میتواند با اثبات این امر حکم طلاق خود را از دادگاه گرفته و حتی ممکن است مرد به جرم ترک انفاق به حبس محکوم شود.
البته باید توجه داشت که تنها ترک بیدلیل منزل توسط مرد این عواقب را به همراه دارد. چنانچه مرد به دنبال یک عذر موجه زندگی مشترک را ترک نموده باشد، زن نمیتواند متوسل به اقدامات قانونی شود. برای مثال مردی که به دلیل شرایط شغلی خود زندگی مشترک را ترک کرده و در شهر دیگری سکونت نموده باشد، اقدام وی با عذر موجه همراه میباشد.
حکم قانونی ترک منزل توسط مرد
همانطور که بیان شد، ترک بیدلیل زندگی مشترک توسط زوج این حق را به زوجه میدهد تا تقاضای طلاق نماید. در چنین شرایطی زوجه میتواند از دو طریق اقدام به طلاق نماید که عبارتند از:
1 . طلاق به استناد شروط ضمن عقد
یکی از شروط دوازدهگانه مندرج در اسناد ازدواج که اکثر زوجین به هنگام انعقاد عقد زناشویی امضا مینمایند، این است که اگر زوج بدون دلیل یا عذر موجهی زندگی مشترک را ترک نماید، زوجه وکالت در طلاق داشته و میتواند طلاق بگیرد.
از آنجا که این شرط (بند هشتم شروط ضمن عقد) توسط غالب زوجین در اسناد ازدواج امضا شده است، با ترک منزل توسط مرد، زن میتواند به این شرط مندرج در سند ازدواج متوسل شده و با اثبات ترک بدون دلیل منزل توسط همسرش، خود را مطلقه سازد.
شایان ذکر است که زوجه موظف به اثبات ترک منزل توسط همسرش و بیدلیل بودن آن میباشد. اما تشخیص نهایی به عهده دادگاه است و اگر این امر را احراز ننماید، حکم به تحقق این شرط و طلاق زوجه نخواهد داد.
جهت اطلاع از نحوه درخواست طلاق توسط زوجه به علت ازدواج مجدد زوج به لینک زیر مراجعه نمایید: مشاوره حقوقی ازدواج مجدد زوج و مجازات نکاح مجدد بدون رضایت زوجه!
2 . طلاق به استناد عسر و حرج
عسر و حرج در لغت به معنای مشقت و سختی است. ماده 1130 قانون مدنی این امکان را برای زوجه به رسمیت شناخته است که اگر ادامه زندگی مشترک برای وی همراه با عسر و حرج باشد، با اثبات آن امر از دادگاه تقاضای طلاق نماید.
یکی از مصادیق عسر و حرج زوجه که در این ماده بیان شده و به زن حق میدهد تا از دادگاه تقاضای طلاق نماید، ترک زندگی مشترک توسط زوج میباشد. البته در این ماده تصریح شده است که ترک منزل توسط مرد باید حداقل به مدت شش ماه متوالی و یا نه ماه متناوب در مدت یک سال و بدون عذر موجه باشد. بنابراین در کمتر از این زمان مقرر، زوجه نمیتواند از دادگاه تقاضای طلاق نماید. در طلاق به استناد عسر و حرج نیز اثبات ترک منزل توسط مرد و سختیهای ناشی از آن برای زن به عهده زوجه میباشد.
تفاوت طلاق به استناد شروط ضمن عقد و طلاق به استناد عسر و حرج
چنانچه زنی بخواهد به واسطه ترک زندگی مشترک توسط همسرش از دادگاه تقاضای طلاق نماید، توصیه میشود که در صورت امضا نمودن بند هشتم شروط ضمن عقد مندرج در سند ازدواج، با توسل به تحقق این شرط تقاضای طلاق نماید. زیرا اثبات تحقق هر یک از شروط ضمن عقد در دادگاه سادهتر از اثبات عسر و حرج زوجه است و دادرسی با سرعت بیشتری پیش خواهد رفت.
همچنین رویه دادگاهها بر این است که در طلاق به استناد عسر و حرج، زن مجبور به بذل قسمتی از مهریهاش میگردد تا پس از اجرای صیغه طلاق، زوج حق رجوع نداشته باشد. این در حالی است که در طلاق به استناد تحقق شروط ضمن عقد زن میتواند تمام مهریه خود را مطالبه نماید.
نحوه اثبات ترک منزل توسط مرد
همواره اثبات ترک منزل توسط مرد بر عهده زوجه میباشد، زیرا اصل بر این است که زوجین در کنار هم و در یک منزل مشترک باهم سکونت دارند. زن میتواند جهت اثبات این موضوع به دلایل مختلفی متوسل شود از جمله:
الف. شهادت شهود: طبیعتاً اقوام و اطرافیان از اقدام شوهر مبنی بر ترک زندگی مشترک مطلع بوده و میتوانند در دادگاه حاضر شده و به این امر شهادت دهند. توصیه میشود که در این موضوع تمام شهود از اقوام و خانواده زوجه نباشند تا قاضی احتمال تبانی بین شهود و زوجه را ندهد.
ب. تهیه یک استشهادیه محلی: افراد مطلع از وضعیت زوجین میتوانند ذیل استشهادیهای را که حاکی از ترک منزل توسط مرد میباشد را امضا نمایند. این افراد در صورت نیاز باید بتوانند به عنوان شاهد نیز در دادگاه ادای شهادت نمایند.
ج. تهیه و تنظیم اظهارنامه: زن میتواند با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی یک اظهارنامه مبنی بر دعوت مرد به بازگشت به منزل مشترک تهیه نماید. تهیه این اظهارنامه امارهای بر ترک منزل توسط مرد میباشد و اثبات این امر را در دادگاه سادهتر مینماید.
عدم پرداخت نفقه به واسطه ترک زندگی مشترک توسط زوج
طبیعتاً مردی که بدون دلیل اقدام به ترک زندگی مشترک نموده است، نفقه همسر خود را نیز پرداخت ننموده است. ترک انفاق هم دارای وصف حقوقی و هم وصف کیفری میباشد. از این رو زنی که شوهرش منزل مشترک را ترک نموده است، میتواند از دادگاه مطالبه نفقات معوقه و جاریه خود را نماید. دادگاه نیز با اثبات عدم پرداخت نفقه، مرد را محکوم به پرداخت خواهد نمود.
علاوه بر این، به دلیل وصف کیفری ترک انفاق، زن میتواند به علت عدم پرداخت نفقه اقدام به طرح شکایت کیفری از همسرش نماید. در صورت اثبات این جرم، مطابق ماده 53 قانون حمایت خانواده، مرد به حبس تعزیری درجه شش (حبس از شش ماه تا دو سال) محکوم میگردد. امروزه به دنبال تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، مجازات جرم ترک انفاق به حبس از سه ماه تا یک سال تقلیل یافته است.
جهت آشنایی بیشتر با نفقه زن و جرم ترک انفاق به لینک زیر مراجعه نمایید: شکواییه ترک نفقه و بررسی حق زن و تکلیف شوهر در مورد نفقه
نتیجهگیری
ترک زندگی مشترک توسط زوج، ادامه زندگی را برای زن دشوار مینماید. از همین رو قانونگذار به زنانی که شوهرانشان بدون دلیل و عذر موجه اقدام به ترک زندگی مشترک نمودهاند این اجازه را داده است تا از دادگاه تقاضای طلاق نمایند. تقاضای طلاق این زنان میتواند به واسطه شروط ضمن عقد مندرج در سند ازدواج و یا عسر و حرج زوجه باشد. به هریک از این طرق که زوجه درخواست طلاق داده باشد و ترک منزل توسط مرد را در دادگاه اثبات نموده باشد، دادگاه حکم به طلاق زوجه خواهد داد.
امید است که مطالب فوق مفید واقع شده باشد و شما را با پیامدهای قانونی ترک منزل توسط مرد آشنا نموده باشد. چنانچه در این خصوص با سؤال یا ابهامی مواجه شدید، میتوانید پرسش خود را در قسمت دیدگاهها بیان نمایید تا توسط همکاران متخصص ما در مجموعه لامینگو به آنها پاسخ داده شود.
به منظور دریافت مشاوره تخصصی در حوزه ترک زندگی مشترک توسط زوج نیز میتوانید با مراجعه به قسمت دریافت مشاوره از این خدمت مجموعه لامینگو بهرهمند شوید. علاوه بر این، پیشنهاد میشود که به منظور مطالعه مطالب حقوقی بیشتر در راستای افزایش دانش حقوقی خود و آشنایی با قوانین و مقررات کشور به بلاگ لامینگو مراجعه نمایید.
دیدگاه شما