تضامین مناسب برای نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید

نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید به دلیل ماهیت آن شامل جزئیات و نکاتی است که اهمیت مندرجات آن را از سایر قراردادها متمایز می‌سازد. در این قرارداد کارفرما با واگذار کردن پروژه به پیمانکار، همواره دغدغه اجرای صحیح و به موقع تعهدات را دارد. بنابراین باید تعهدات طرفین به صورت مفصل و دقیق در قرارداد گنجانده شود؛ اما ذکر این جزئیات به تنهایی نمی‌تواند اجرای صحیح قرارداد را در پی داشته باشد. بنابراین لازم است تا برای اطمینان از عمل به تعهدات، تضامینی در قرارداد پیش‌بینی گردد. تضامین، ابزارهایی هستند که باعث می‌شوند متعهد، نهایت تلاش خود را به کار گیرد. علاوه بر این در صورت نقض تعهدات پیمانکار و ورود ضرر و زیان به کارفرما، امکان جبران خسارات وی از محل این تضامین امکان‌پذیر خواهد بود. شما می‌توانید از طریق لینک زیر، تنظیم نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید را از کارشناسان تنظیم قرارداد لامینگو درخواست نمایید:

تنظیم قرارداد راه اندازی خط تولید

انواع ضمانت اجرای تعهدات قراردادی

پس از انعقاد قرارداد، طرفین ملزم هستند که تعهدات مورد توافق در قرارداد را اجرا نمایند؛ اما در صورتی که یکی از طرفین قرارداد از انجام تعهدات خود امتناع کند، طرف مقابل می‌تواند برای جبران نقض تعهد صورت گرفته، اقداماتی را انجام دهد. به طور کلی چنین اقداماتی را ضمانت اجرا می‌نامیم. ضمانت اجرای تعهدات مندرج در قرارداد، به دو نوع ضمانت اجراهای قانونی و ضمانت اجراهای قراردادی تقسیم می‌شود. ضمانت اجراهای قانونی، تمهیداتی هستند که توسط قانونگذار پیش‌بینی شده‌اند تا در صورت نقض تعهدات، طرف مقابل از امکانات و امتیازاتی برخوردار گردد. اما علاوه بر این موارد، طرفین نیز می‌توانند ضمانت اجراهایی را در قرارداد میان خود پیش‌بینی نمایند. به‌طور کلی مصادیق این دو دسته ضمانت اجرا عبارتند از: حق اجبار به اجرای تعهد، مطالبه خسارت (وجه التزام، خسارت تأخیر تأدیه، خسارت تأخیر در انجام تعهد، خسارت عدم انجام تعهد)، خیارات قانونی یا حق فسخ، حق حبس و تضامین.

این مطلب را نیز بخوانید: وجه التزام در قرارداد و نحوه مطالبه آن

منظور از تضامین در نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید چیست؟

تضمین به معنای برعهده گرفتن و ضمانت کردن است. مطابق ماده 2 آیین‌نامه تضمین معاملات دولتی مصوب 22/09/1394، تضمین عبارت است از: «سپردن مال یا وجه نقد یا به عهده گرفتن تعهد فرعی یا مضاعف به منظور پایبندی به یک تعهد اصلی و شروط مربوط به آن». هدف از پیش‌بینی تضامین در قراردادها، اطمینان از انجام تعهدات و امکان جبران خسارات در صورت ورود ضرر به طرفی است که به نفع وی تعهد شده است. اما لازم است بدانید که پیش‌بینی تضامین در قراردادها امری اختیاری است و بدون در نظر گرفتن تضمین به صحت و اعتبار قرارداد، خدشه‌ای وارد نخواهد شد. البته همانطور که اشاره شد، وجود تضامین مناسب در نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید، روابط معاملاتی را استحکام می‌بخشد و موجب می‌گردد طرفین قرارداد در خصوص اجرای تعهدات، نگرانی کم‌تری داشته باشند. بنابراین یکی از نقاط قوت یک قرارداد خوب، وجود تضامین مناسب است.

انواع تضامین در نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید

تضامین در مراحل مختلف پیمان از سوی پیمانکار به کارفرما ارائه می‌شود. بنابراین متناسب با هر مرحله و با توجه به تعهدی که پیمانکار بر عهده دارد، ضمانت‌هایی را می‌توان در نظر گرفت. از طرف دیگر در صورت عدم پیش‌بینی این تضامین در قرارداد و عدم اجرای تعهدات از سوی پیمانکار، خسارات هنگفتی به کارفرما وارد خواهد شد. از همین رو، پیش‌بینی تضامین مناسب در این قرارداد امری ضروری است که احتمال ورود ضرر و زیان‌ها را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. لازم به ذکر است که در قراردادهای پیمانکاری خصوصی، تعیین نوع و میزان تضامین، بر خلاف قراردادهای دولتی، وابسته به توافق طرفین است و پیش‌بینی تضمین خاصی الزامی نیست. در ادامه چند مورد از تضامینی که معمولاً در نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید مورد استفاده قرار می‌گیرند را بررسی می‌کنیم.

1.‌ تضمین شرکت در مناقصه یا فرآیند ارجاع کار

ممکن است شخصی که قصد واگذاری عملیات راه‌اندازی خط تولید را دارد، بدین منظور اقدام به برگزاری مناقصه نماید. در این صورت وقت و هزینه‌های قابل توجهی صرف خواهد شد. اما اگر شرکت کننده‌ای که در مناقصه برنده شده است از انعقاد قرارداد خودداری نماید یا قیمت پیشنهادی خود را تغییر دهد، در این صورت خساراتی متوجه برگزارکننده مناقصه خواهد شد. برای پیشگیری از این امر و اطمینان از پایبندی شرکت کنندگان به انعقاد قرارداد در صورت برنده شدن و همچنین امکان جبران خسارات برگزارکننده در صورت امتناع برنده از انعقاد قرارداد، از شرکت کنندگان، تضمین اخذ می‌شود. میزان این تضمین در معاملات دولتی طبق آیین‌نامه تضمین برای معاملات دولتی تعیین می‌گردد اما در معاملات غیردولتی وابسته به نظر برگزارکننده مناقصه خواهد بود. این تضمین تا زمان انعقاد نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید و همچنین تسلیم تضمین انجام تعهدات قراردادی توسط برنده، نزد کارفرما نگه‌داشته می‌شود.

2.‌ تضمین پیش‌پرداخت در نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید

عموماً پس از انعقاد نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید و برای شروع پروژه، کارفرما مبلغی را به عنوان پیش پرداخت برای خرید تجهیزات و تأسیسات موضوع عملیات به پیمانکار تسلیم می‌کند که معمولا مبلغی بین 15 تا 25 درصد مبلغ قرارداد است. این در حالی است که پیمانکار متعهد اجرای پروژه، هنوز هیچ مابه ازایی در مقابل این پرداخت به کارفرما تحویل نداده است. بنابراین تسلیم پیش‌پرداخت برای کارفرما با خطرات و نگرانی‌هایی همراه است. به همین جهت و برای از بردن خطرات احتمالی، تضمینی از سوی پیمانکار به کارفرما تسلیم می‌گردد. به طور معمول مبلغ این تضمین، معادل مبلغ پیش‌پرداخت است اما گاهی اوقات در صورتی که تضمین از نوع ضمانت‌نامه بانکی نباشد، مبلغ تضمین بیشتر از مبلغ پیش‌پرداخت خواهد بود. پس از مستهلک شدن مبلغ پیش‌پرداخت در پرداخت‌های بعدی پیمانکار، این تضمین آزاد خواهد شد.

3.‌ تضمین انجام تعهدات نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید

این نوع از تضمین، جهت ضمانت انجام صحیح و به موقع تعهدات پیمانکار در مقابل کارفرما و مطابق مندرجات قرارداد منعقد شده بین آن‌ها، تسلیم می‌شود. در اکثر قراردادها، طرف پیمانکار پس از خاتمه قرارداد و اتمام مسئولیت‌های وی، آزادسازی این تضمین را درخواست می‌نماید. به طور معمول، میزان این تضمین 10 درصد مبلغ قرارداد می‌باشد.

4.‌ تضمین حسن اجرای کار

این تضمین همانطور که از نام آن مشخص است، به جهت حسن انجام تعهدات قراردادی پیمانکار از وی اخذ می‌گردد که به آن وجه‌الضمان نیز گفته می‌شود. به طور معمول، این تضمین به صورت درصدی از مبالغ قطعی صورت وضعیت‌های پیمانکار است که عموماً 10 درصد می‌باشد. یعنی کارفرما از هر مبلغ قابل پرداخت، درصدی را نزد خود نگه‌ می‌دارد که این مبالغ پس از خاتمه پروژه موضوع قرارداد و حسن اجرای تعهدات قراردادی از جانب پیمانکار و همچنین نبود نواقص، توسط کارفرما پرداخت می‌شود. لازم به ذکر است که این تضمین از مبلغ پیش‌پرداخت قابل کسر نمی‌باشد. همچنین برخلاف سایر تضامین قراردادی، این تضمین نمی‌تواند به صورت ضمانت‌نامه بانکی، چک یا سفته باشد بلکه به صورت سپرده نزد کارفرما است.

این مطلب را نیز بخوانید: درباره نمونه قرارداد راه‌اندازی خط تولید چه می‌دانید؟

ابزارهای تضمین در نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید

هر یک از انواع تضامین پیش‌گفته، باید توسط ابزارهایی به کارفرما تسلیم شوند. نکته قابل توجه اینکه برخی از آن‌ها ممکن است امکان ارائه در قالب چند ابزار را داشته باشند. بنابراین اینکه کدام‌‎یک از این ابزارها مورد استفاده قرار گیرد به توافق طرفین قرارداد بستگی خواهد داشت. در ادامه چند مورد از پرکاربردترین ابزارهای تضمین که در قوانین ایران به آن‌ها اشاره شده است، مورد بررسی قرار می‌گیرد.

1.‌ چک

بر اساس قوانین و مقررات، چک یکی از اسناد تجاری و ابزاری برای پرداخت نقدی بدهی است. چک تضمینی در وجه کارفرما صادر می‌شود و پس از پایان نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید به پیمانکار بازگردانده می‌شود.

2.‌ سفته

سفته نیز یکی از اسناد تجاری است که به موجب آن پیمانکار، پرداخت معادل مبلغ تضمین را در وجه کارفرما تعهد می‌کند.

3.‌ ضمانت‌نامه بانکی

این تضمین، یکی از پرکاربردترین ابزارهای تضمین در قراردادها است. دلیل استقبال طرفین قراردادها از این ابزار تضمین، برخورداری از یکسری ویژگی‌های خاص است. یکی از این ویژگی‌ها استقلال ضمانت‌نامه بانکی از قرارداد پایه میان طرفین است؛ یعنی در پرداخت وجه ضمانت‌نامه، بانک وظیفه‌ای مبنی بر احراز وقوع نقض تعهد قراردادی از سوی متعهد ندارد. بلکه صرفاً بنابه درخواست شخصی که ضمانت‌نامه به نفع وی صادر شده است، مکلف به پرداخت وجه آن می‌باشد. مورد دیگر اینکه ضمانت‌نامه‌های بانکی غیرقابل‌برگشت هستند؛ یعنی پس از صدور قابل ابطال نمی‌باشند، مگر شخصی که ضمانت‌نامه به نفع وی صادر شده است، درخواست ابطال آن را مطرح نماید. همچنین مبلغ ضمانت‌نامه به محض درخواست طرف ذی‌نفع آن باید توسط بانک پرداخت شود. به همین دلیل نسبت به سایر تضامین مانند سفته یا چک، وصول آن راحت‌تر است. از دیگر سو، حقوق مربوط به ضمانت‌نامه بانکی قابلیت انتقال به سایرین را ندارد.

4.‌ سپرده نقدی

منظور از این تضمین در نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید، واریز وجه نقد به حساب کارفرما است و به دلیل اینکه دسترسی به آن راحت و مستقیم است، بیشتر منافع کارفرما را تأمین می‌کند.

کانال تلگرام لامینگو

5.‌ وثیقه اموال غیرمنقول

با توافق طرفین، پیمانکار می‌تواند به جای ضمانت‌نامه بانکی یا سایر ابزارهای تضمینی، سند ملک خود را به عنوان ضمانت نزد کارفرما قرار دهد.

جمع‌بندی

تضامینی که می‌توانند در نمونه قرارداد راه اندازی خط تولید مورد استفاده قرار گیرند، منحصر به موارد پیش‌گفته نیست. بلکه طرفین می‌توانند متناسب با شرایط موجود و بنابر توافقات صورت گرفته، عناوین دیگری را نیز به عنوان تضمین در نظر بگیرند. اما چگونگی تنظیم و درج مفاد این تضامین در قرارداد باید بر اساس اصول و چارچوب‌هایی انجام گیرد تا از نفوذ و اعتبار قانونی برخوردار باشد. این امر نیز مستلزم برخورداری از دانش حقوقی لازم و یا به کارگیری افرادی است که از چنین تخصص و مهارتی برخوردار هستند. در غیر این صورت هدف مورد نظر از انعقاد چنین قراردادی محقق نخواهد شد.

شما می‌توانید سؤالات و ابهامات خود را از طریق بخش دیدگاه‌ها با کارشناسان ما در میان بگذارید. همچنین برای مطالعه سایر مطالب و کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع قراردادها، می‌توانید به بلاگ حقوقی لامینگو مراجعه نمایید.