مدت زمان پاک شدن سابقه کیفری

سابقه کیفری چیست؟

امروزه یکی از شرایط استخدام نیرو در بسیاری از ادارات دولتی، ارگان‌های عمومی و همچنین برای ثبت شرکت و مؤسسات خصوصی، ارائه‌ی گواهی عدم سوءسابقه لازم است که به آن گواهی عدم سوءپیشینه نیز گفته می‌شود تا به وسیله‌ی آن مشخص شود که فرد در گذشته‌ی خود دارای سابقه‌ی کیفری بوده است یا خیر؟

درباره نحوه دریافت گواهی عدم سوءپیشینه این مطلب را بخوانید:

چگونه گواهی عدم سوء پیشینه دریافت کنیم؟

در واقع به شخصی می‌توان گفت که دارای سابقه کیفری است که مرتکب جرایم خاص شده باشد و به همین علت صلاحیت و اعتبار انجام برخی امور و عهده‌دار شدن برخی مسئولیت‌ها و تکالیف و همچنین برخورداری از برخی حقوق اجتماعی که به طور عادی هر فردی از جامعه می‌توانند از آن بهره‌مند شود را از دست می‌دهد.

از نظر قانون سوء‌پیشینه کیفری به نوعی محکومیت مؤثر کیفری می‌باشد که به آن “مجازات تبعی” نیز گفته می‌شود و طبق قانون مجازات اسلامی محکومیت قطعی کیفری در جرایم عمدی که مرتکبین آن، مجازات‌های درجه یک تا پنج را متحمل می‌شوند، دارای مجازات‌های تبعی نیز هستند؛ در واقع شخصی که مرتکب این نوع و درجه از جرایم شود، علاوه بر تحمل مجازات اصلی، دارای سوءسابقه نیز خواهد شد؛ به اصطلاح عامیانه یعنی اسمش در لیست سابقه‌دارها وارد می‌شود.

دریافت مشاوره حقوقی

مجازات‌های درجه یک تا پنچ

مجازات‌های درجه یک

• حبس بیش از بیست و پنج سال
• جزای بیش از یک میلیارد ریال
• مصادره کل اموال
• انحلال شخص حقوقی

مجازات‌های درجه دو

• حبس بیش از پانزده تا بیست و پنج سال
• جزای نقدی بیش از پانصد و پنجاه میلیون ریال تا یک میلیارد

مجازات‌های درجه سه

• حبس بیش از ده تا پانزده سال
• جزای نقدی بیش از سیصد و شصت میلیون ریال تا پانصد و پنجاه میلیون ریال

مجازات‌های درجه چهار

• حبس بیش از پنج تا ده سال
• جزای نقدی بیش از یکصد و هشتاد میلیون ریال تا سیصد و شصت میلیون ریال
• انفصال دائم از خدمات دولتی و عمومی

مجازات‌های درجه پنج

• حبس بیش از دو تا پنج سال
• جزای نقدی بیش از هشتاد میلیون ریال تا یکصد و هشتاد میلیون ریال
• محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از پنج تا پانزده سال
• ممنوعیت دائم از یک تا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی
• ممنوعیت دائم از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی

مجرمینی که محکوم به مجازات‌های درجه یک تا پنج  می‌شوند، محکوم به مجازات تبعی نیز هستند، یعنی برای آن‌ها سوءپیشینه کیفری ایجاد می‌شود.

مدت زمان پاک شدن سابقه کیفری

 مدت زمان پاک شدن سابقه کیفری افرادی که مرتکب جرم خاص شده‌اند، با توجه به نوع جرم ارتکابی و نوع مجازاتی که متحمل شده‌اند متفاوت است و شامل موارد زیر می‌باشد:

1. اگر فردی که به دلیل ارتکاب جرم، محکوم به اعدام و یا حبس ابد شده باشد ولی بنا بر دلایلی (گذشت شاکی، عفو) اجرای مجازات او متوقف شود، از تاریخ توقف اجرای حکم مجازات به مدت هفت سال دارای سوء پیشینه می‌شود و بعد از گذشت هفت سال سابقه‌ کیفری او پاک خواهد شد.
2. فردی که محکوم به قطع عضو و قصاص عضو (در صورتی که جنایت وارد شده بیش از نصف دیه‌ی مجنی‌علیه باشد)، نفی بلد و حبس درجه‌ی چهار شود، بعد از محکومیت و تحمل مجازات در نظر گرفته شده، به مدت سه سال دارای سوءسابقه کیفری شده و پس از آن سابقه کیفری او پاک خواهد شد.
3. فردی که به شلاق حدی، قصاص عضو (در صورتی که جنایت وارد شده نصف دیه‌ی مجنی‌علیه یا کمتر از آن باشد) وحبس درجه‌ی پنج محکوم شود، پس از مدت دو سال ازتحمل مجازات مقرر شده، سابقه‌ کیفری اش پاک خواهد شد.

 در همه موارد فوق با گذشت زمان مقرر شده، دیگر فرد مجرم دارای سوءسابقه نخواهد بود و می‌تواند مانند زمان قبل از ارتکاب جرم از حقوق اجتماعی که از آن محروم شده بود، برخوردار شود.

کانال تلگرام لامینگو

 در سایر موارد مجازاتی که برای فرد در نظر گرفته می‌شود، مراتب محکومیت در پیشینه‌ی کیفری محکوم درج می‌شود اما در گواهی عدم سوءپیشینه‌ای که برای او صادر می‌شود درج نخواهد شد. در جرایمی هم که قابل گذشت هستند، اگر شاکی پرونده از اجرای مجازات مجرم صرف‌نظر کند، با توقف اجرای مجازات، فرده مجرم دارای سوءسابقه نیز نخواهد شد.

البته بهتر است بدانیم که شخصی که مرتکب جرایم خاص شده و برای او سوءسابقه در نظر گرفته شده است، از برخی امتیازات اجتماعی حتی بعد از گذشت آن مدت زمان مقرر شده، به طور دائم محروم خواهد شد؛ آن امتیازات اجتماعی شامل موارد زیر است:

• داوطلب شدن در انتخابات ریاست جمهوری، مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و شورای اسلامی شهر و روستا
• عضویت در شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام یا هیئت دولت و تصدی معاونت رئیس جمهور
• تصدی ریاست قوه قضاییه، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور و ریاست دیوان عدالت اداری