آیا با شرایط اجرای قصاص یا بخشش قاتل آشنایی دارید؟

پس از وقوع قتل یک انسان، برای شخص قاتل دو حالت رخ خواهد داد؛ حالت اول بخشش قاتل و گذشت از مجازات قصاص وی بوده و حالت دوم اجرایی کردن حکم قصاص برای وی است. در صورت گذشت از قصاص برای مجرم، همچنان قاتل موظف به پرداخت دیه یا خونبها به اولیای دم مقتول بوده و دیگر مجازات توسط قاضی ابلاغ خواهد شد. در پرونده‌های قتل، اغلب افراد نیازمند دریافت کمک و مشاوره‌ حقوقی قتل می‌باشند. در ادامه این مطلب به آشنایی با شرایط اجرای قصاص یا بخشش قاتل پرداخته شده است.

ولی دم کیست؟

ولی دم معمولا به والدین و خویشاوندان بسیار نزدیک مقتول گفته شده و به طور کلی به وراث مقتول اولیای دم (جمع ولی دم)  می‌گویند. ولی دم امکان درخواست قصاص یا بخشش و عفو شخص قاتل را دارند.

به این نکته توجه داشته باشید که شوهر و یا همسر مقتول اختیاری در رابطه با بخشش و یا قصاص قاتل نداشته و تنها در صورت توافق با اولیای دم از دیه پرداخت شده سهمی‌ دریافت خواهند کرد.

این مطلب را بخوانید: آنچه درباره قتل ناشی از حوادث رانندگی باید بدانید

بخشش همسر

همانطور که در فوق بیان شد، چنانچه اولیای دم تصمیمی مبنی بر اجرای حکم قصاص برای قاتل را گرفته ولی نظر همسر مقتول مخالف این تصمیم باشد، اولیای دم بدون نیاز به پرداخت مبلغی به همسر مقتول توانایی و اجازه اجرایی نمودن قصاص را دارند.

در صورتیکه اولیای دم تعدادشان بیشتر باشد، موافقت تمامی آن‌ها جهت اجرای حکم قصاص الزامی بوده و در صورت رسیدن به چنین توافقی قاتل قصاص خواهد شد.

اما اگر در میان اولیای دم عده‌ای مخالف قصاص بوده و درخواست پرداخت دیه را مد نظر داشته باشند، آن دسته از اولیای دم که به دنبال قصاص هستند موظف به پرداخت سهم مبلغ دیه به دسته عفوکنندگان هستند. بعد از پرداخت سهم آنان امکان اجرای حکم قصاص وجود دارد.

فرزندان مقتول

چنانچه یکی از اولیای دم فوت کرده باشد انتخاب و حق قصاص یا بخشش قاتل در اختیارات فرزند یا وراث فرد فوت شده می‌باشد.

لازم به ذکر است که حتی در صورت این‌که سن ورثه متوفی زیر ۱۸ سال باشد نیز همچنان این اختیار را دارند و قیم قانونی آنان در انتخاب قصاص یا بخشش قاتل نقشی نخواهند داشت.

عدم وجود اولیای دم

چنانچه از مقتول وراثی موجود نباشد و یا شناسایی نشده باشند و یا امکان دسترسی به وراث وجود نداشته باشد، در این حالت ولی دم مقتول در واقع مقام معظم رهبری بوده که به اذن ایشان دادستان به پرونده در خصوص قصاص یا بخشش وی اقدام خواهد کرد.

این مطلب را بخوانید:حکم مجازات قتل فرزند توسط پدر بر اساس قانون

میزان مبلغ دیه یا خون‌بها

به طور کلی مبلغ و ارزش دیه برابر ارزش صد شتر و به طور دقیق در سال ۱۳۹۹، ۳۳۰میلیون تومان می‌باشد که در صورت درخواست اولیای دم و تقاضای شخص قاتل بر اساس مبلغی بیشتر یا کمتر از مبلغ اصلی توافق شده و قاتل موظف به پرداخت این مبلغ می‌باشد.

لازم به ذکر است هنگام  وقوع  قتل عمد توسط شخصی در صورتیکه عمل وی مسبب اخلال در نظم شده و آشوب جامعه را فرا گیرد، حتی در حالت رضایت اولیای دم مطابق نظر دادگاه قاتل محکوم به حبس به مدت سه الی ده سال می‌شود.

نکاتی دیگر

•  در صورت مرگ قاتل پیش از اجرایی حکم قصاص برای قتل غیر عمد، اولیای دم امکان درخواست دیه از وراث قاتل را دارند.
• در صورت فرار قاتل و عدم امکان دسترسی به وی تا پس از مرگ، حکم قصاص او به دیه مبدل شده و پرداخت مبلغ دیه بر عهده وراث قاتل است.
•  زمانی‌که فردی قاتل را در فرار کردن یاری برساند، موظف است تا او را تحویل دهد. در صورت اهمال در انجام این وظیفه با توجه به رای و نظر قاضی تا زمان دستگیری قاتل و تحویل، این شخص محکوم به حبس خواهد شد.
•  درصورت مرگ قاتل پیش از دستگیری وی، شخص یاری رساننده در فرار قاتل مسئول ضمانت دیه مقتول می‌باشد.

برای دریافت مشاوره حقوقی قتل از وکلای پایه یک دادگستری و مشاوران حقوقی مجرب لامینگو از لینک زیر استفاده کنید:

مشاوره حقوقی قتل

گذشت کردن از قتل

در صورتی‌که مقتول پیش از مرگ اعلام گذشت از قاتل کرده و وی را از قصاص معاف نماید، حق درخواست قصاص قاتل از وراث گرفته خواهد شد. به این نکته نیز توجه داشته باشید در صورت بخشش قاتل توسط مقتول، حق درخواست دیه از وراث مقتول سلب خواهد شد.

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

این مطلب حاوی شرایط اجرای قصاص یا بخشش قاتل بود. در صورت نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر می‌توانید از مشاوره حقوقی قتل لامینگو استفاده کنید. برای مطالعه مطالب مشابه به وبلاگ لامینگو مراجعه فرمایید. فراموش نکنید حتما نظراتتان را از طریق کامنت با ما در میان بگذارید.