مشاوره حقوقی وکالت درباره ضمانت اجرای عدم درج حق‌الوکاله در وکالتنامه

تمام اشخاص در طول زندگی خود ممکن است انجام امری را از طریق اعطای وکالت به دیگری واگذار نمایند. در قانون مدنی قراردادی تحت عنوان قرارداد وکالت پیش‌بینی شده است که میان اشخاص منعقد می‌شود و طی این قرارداد یکی از طرفین، انجام امور خود را به دیگری واگذار می‌نماید. برخی ممکن است تصور نمایند که قرارداد وکالت تنها مختص به امور قضایی است، در صورتی‌که اینچنین نبوده و عقد وکالت در تمام زمینه‌ها امکان انعقاد داشته و وکالت مختص به وکالت دادگستری نمی‌باشد. با این وجود اما یکی از مهم‌ترین قراردادهای وکالت، قرارداد وکیل دادگستری است که طی آن موکل انجام امور قضایی خود را به وکیل واگذار می‌نماید. مطابق با مشاوره حقوقی وکالت در این قرارداد باید جزئیات همکاری وکیل و موکل ذکر گردد، میزان و مبلغ حق‌الوکاله وکیل مشخص باشد و تعهدات وکیل تعیین شود.

یکی از مهم‌ترین موضوعات در ارتباط با قرارداد وکالت، حق‌الوکاله وکیل و مبلغ و ضمانت اجرای عدم درج آن است. به همین دلیل، قصد داریم تا در این مقاله توضیحاتی در ارتباط با این قرارداد و چگونگی تنظیم قرارداد وکالت و تعیین حق‌الوکاله بیان کرده و به توضیح الزامات و نکات حقوقی تعیین و عدم تعیین حق‌الوکاله بپردازیم. در این مقاله با ما همراه باشید و در صورتی‌که پس از اتمام این مقاله همچنان نیاز به کسب اطلاعات بیشتر حقوقی داشتید، با مشاوران و وکلای حقوقی لامینگو در ارتباط باشید.

مشاوره حقوقی وکالت

عقد وکالت چگونه قراردادی است؟

وکالت قراردادی است که میان دو شخص منعقد می‌گردد و به‌موجب آن یکی از این افراد به دیگری در انجام امور خود نیابت می‌دهد. برای اینکه وکالت محقق شود، وکیل باید موضوع وکالت را قبول نماید و تحقق وکالت ممکن است به فعل یا لفظ باشد. وکالت انواع مختلفی داشته و ممکن است مطلق و برای تمام امور و یا مقید و مخصوص به انجام کارهای خاصی باشد. نکته‌ای که باید به آن توجه داشت، این است که اگر موکل به وکیل، وکالت مطلق داده باشد این وکالت مطلق، مربوط به اداره کردن امور مالی موکل است و نه امور شخصی.

یکی دیگر از نکاتی که در ارتباط با اعطای وکالت باید به آن اشاره داشت این است که موکل تنها می‌تواند در ارتباط با اموری به وکیل اختیار بدهد و وکیل بگیرد که خود اهلیت انجام آن را داشته باشد. برای مثال شخص سفیهی که خود اهلیت خرید و فروش ندارد، نمی‌تواند در امر خرید و فروش وکیل گرفته و این معامله را از طریق وی انجام دهد. علاوه بر این، وکیل نیز تنها حق دارد تا اموری را که در حوزه اختیارات وی می‌باشد انجام دهد و در ارتباط با سایر امور اختیاری ندارد. یکی از وظایف وکیل، این است که باید حساب مدت وکالت را به موکل ارائه نماید و هر آنچه از معاملات به دست آورده است، به موکل رد نماید.

مشاوره حقوقی وکالت و پایان قرارداد وکالت

مطابق با مشاوره حقوقی وکالت و شرایط قرارداد وکالت، همانطور که موکل به وکیل برای انجام امور خود نیابت داده است، می‌تواند وکیل را عزل نماید. پس از عزل وکیل توسط موکل، وکالت به پایان می‌رسد. علاوه بر این، چنانچه وکیل از انجام امور وکالت استعفا دهد، در این صورت نیز قرارداد وکالت به پایان خواهد رسید. یکی دیگر از موارد پایان قرارداد وکالت، فوت یا جنون وکیل و موکل است که در این صورت نیز قرارداد وکالت میان طرفین به پایان خواهد رسید. همانطور که بیان شد، موکل می‌تواند هر وقت اراده کرد وکیل را عزل نماید، اما اگر وکالت بلاعزل وکیل در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد، در این شرایط عزل وکیل توسط موکل غیرممکن خواهد بود.

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

حق‌الوکاله وکیل چگونه تعیین می‌شود؟

یکی دیگر از موضوعاتی که در مشاوره حقوقی وکالت مطرح می‌شود، میزان حق‌الوکاله وکیل است. همانطور که پیش از این بیان شد، اشخاص می‌توانند برای انجام امور خود وکیل بگیرند. یکی از مهم‌ترین این امور، امور قضایی است که اشخاص می‌توانند برای پیگیری پرونده‌های مدنی و کیفری خود، قراردادی با وکیل دادگستری منعقد نموده و طی این قرارداد، پیگیری پرونده را به وکیل واگذار نمایند. نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که وکیل برای انجام امور موکل، مستحق اجرت است و موکل باید مبلغی را در ازای خدمات وکیل به وی بپردازد. به حق‌الزحمه وکیل، حق‌الوکاله گفته می‌شود و مبلغ حق‌الوکاله معمولاً در قراردادی که میان وکیل و موکل منعقد می‌گردد ذکر می‌شود.

با این وجود، مطابق با قانون مدنی، وکالت ممکن است مجانی یا بااجرت باشد و در نتیجه، اگر طرفین مبلغ حق‌الوکاله را در قرارداد وکالت ذکر نکرده باشند، وکیل و موکل باید مشخص نمایند که این عدم درج حق‌الوکاله به‌معنای مجانی بودن وکالت است یا مبلغ اجرت در قرارداد ذکر نشده است. میزان اجرت وکیل غالباً به‌وسیله توافق وکیل و موکل تعیین می‌گردد و قانونگذار در قانون مدنی الزام خاصی در این زمینه شرط نکرده است. با این وجود، اگر وکیل و موکل خود بر مبلغ اجرت توافق نکرده باشند، موکل باید حق‌الوکاله وکیل را بر اساس تعرفه قانونی وکالت که قوه قضاییه تصویب کرده است بپردازد.

چنانچه وکیل و موکل، خود بر میزان مبلغ اجرت توافق نمایند، در این صورت محدودیتی در تعیین این مبلغ وجود ندارد، اما اگر توافقی بر مبلغ اجرت صورت نگرفته باشد، در این صورت طرفین باید در تعیین اجرت وکالت از تعرفه‌های قانونی تبعیت نمایند.

مشاوره حقوقی وکالت و ضمانت اجرای عدم درج حق‌الوکاله

در قسمت‌های قبل در ارتباط با قرارداد وکالت و چگونگی تعیین حق‌الوکاله صحبت شد. سؤالی که در اینجا ممکن است برای شما به وجود بیاید این است که ضمانت اجرای عدم درج حق‌الوکاله در وکالت‌نامه چیست و آیا تعیین و درج مبلغ اجرت وکیل در قرارداد وکالت یکی از الزامات این قرارداد است یا خیر. در پاسخ به این سؤال باید بدانید که مطابق با قانون مدنی، عدم درج حق‌الوکاله در وکالتنامه، ضمانت اجرایی نداشته و قانون صراحتاً به این موضوع اشاره داشته که قرارداد وکالت ممکن است بدون تعیین اجرت منعقد شود و عدم درج حق‌الوکاله در قرارداد، به این معنا نخواهد بود که وکالت رایگان است. چنانچه حق‌الوکاله در قرارداد وکالت تعیین نشود، وکیل باز هم در برابر انجام امور وکالت، مستحق دریافت اجرت است مگر اینکه موکل بتواند تبرعی بودن وکالت را اثبات نماید.

اما عدم درج حق‌الوکاله در وکالتنامه مطابق با قانون مالیات‌های مستقیم، دارای ضمانت اجرا می‌باشد. مطابق با ماده 103 قانون مالیات‌های مستقیم، وکلای دادگستری و کسانی که در محاکم اختصاصی، وکالت می‌کنند مکلفند در وکالت­نامه‌های خود رقم حق‌الوکاله‌ها را قید نمایند و معادل‌ پنج درصد آن بابت علی‌الحساب مالیاتی روی وکالت­نامه تمبر الصاق و ابطال نمایند. در نتیجه، اگر حق‌الوکاله در وکالتنامه درج نشده و مالیات پرداخت نشده باشد، وکالت قابل پذیرش نبوده و اگر موکل از طریق وکیلی که حق‌الوکاله وی درج نشده است، اقدام به ارائه دادخواست و انجام مراحل قانونی دعوا نماید، در این صورت سِمَت دادخواست‌دهنده احراز نمی‌گردد و  دعوا مورد استماع دادگاه قرار نخواهد گرفت، زیرا طرح دعوا بدون رعایت اصول و تشریفات آیین دادرسی مدنی، سبب صدور قرار عدم استماع دعوا خواهد شد و طرح دعوا از طریق شخصی که فاقد سمت است، از جمله موارد عدم رعایت اصول دادرسی مدنی می‌باشد.

این مطلب را نیز بخوانید: قرارداد وکالت بلاعزل چیست و تحت چه شرایطی خاتمه می‌یابد؟

جمع‌بندی

در این نوشتار در ارتباط با قرارداد وکالت و ضمانت اجرای عدم درج حق‌الوکاله در وکالتنامه صحبت شد. همانطور که بیان شد، قرارداد وکالت یکی از عقود قانون مدنی است که مطابق با این قرارداد، اشخاص می‌توانند انجام امور خود را با اعطای وکالت به شخص دیگری واگذار نمایند. وکالت در امور مدنی و کیفری یکی از انواع وکالت می‌باشد و تعهد وکیل دادگستری، تعهد به وسیله است؛ به این معنا که وکیل دادگستری باید تلاش نماید تا موضوع وکالت را تا اندازه‌ای که در توان دارد انجام دهد و اگر پس از انجام اقدامات لازم، نتیجه حاصل نشود در این صورت وکیل همچنان مستحق دریافت اجرت می‌باشد. وکیل و موکل می‌توانند بر مبلغ حق‌الوکاله توافق نمایند و این مبلغ را در وکالتنامه درج نمایند. در غیر این صورت، باید اجرت وکیل مطابق با تعرفه قانونی محاسبه گردد.

در مورد ضمانت اجرای عدم درج حق‌الوکاله نیز باید اینچنین گفت که اگر حق‌الوکاله در وکالتنامه درج نگردد، قرارداد وکالت همچنان صحیح است، اما اگر مبلغ اجرت قید نشود و مالیات آن پرداخت نگردد و موکل دعاوی خود را از طریق وکیل طرح و پیگیری نماید، پیگیری و طرح دعاوی مردود خواهد بود، زیرا مطابق با قوانین و اصول و تشریفات آیین دادرسی مدنی، عدم درج حق‌الوکاله به‌معنای عدم احراز وکالت وکیل خواهد بود و نماینده‌ای که سمت ندارد، صلاحیت طرح دعاوی و تنظیم دادخواست را نخواهد داشت.

کانال تلگرام لامینگو

بلاگ حقوقی لامینگو را دنبال کنید!

پیشنهاد می‌شود اگر مطالعه این مقاله، اطلاعات مورد نظر را در اختیار شما قرار داده است، وارد بلاگ حقوقی لامینگو شوید و سایر مطالب این بلاگ را نیز مطالعه نمایید. همکاران ما در تیم تولید محتوای لامینگو در تلاش هستند تا روزانه مطالب مختلف حقوقی را در این بلاگ منتشر کنند و مطالعه این مطالب به افزایش دانش حقوقی شما کمک خواهد کرد. در پایان، پیشنهاد می‌شود سؤالاتی که در ارتباط با هر مطلب در ذهن دارید در انتهای هر مطلب بنویسید تا همکاران ما به این پرسش‌ها پاسخ دهند. لامینگو را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید و ما را به دوستان خود معرفی نمایید.