برای تغییر نام و نام خانوادگی چه اقداماتی باید انجام دهیم؟

افراد بسیاری به دلایل مختلف به دنبال تغییر نام و نام خانوادگی خود هستند و یا تصمیم به اصلاح آن می‌گیرند. دلایل زیادی وجود دارد که سبب می‌شود افراد به این امر اقدام کنند از جمله: مستهجن بودن نام یا نام خانوادگی، دارا بودن نام‌های دو کلمه‌ای و یا خارجی، دارا بودن اسامی که مخالف شریعت و دین  اسلام باشد، دارا بودن نام خانوادگی که به دلیل مشابه بودن آن با نام خانوادگی فردی جانایتکار موجب بدنامی فرد شود و بسیاری از دلایل دیگر… اما تغییر یا اصلاح نام و نام خانوادگی فرد به این صورت نمی‌باشد که افراد بتوانند در هر رده سنی و یا به دفعات متعدد اقدام به این کار کند. انجام این امر مستلزم دارا بودن شرایط و قواعد لازمی است که قانون مشخص کرده است که در ادامه به بیان این شرایط می‌پردازیم.

چه اسامی را می‌توان مطابق قانون ثبت احوال قابلیت تغییر  داد؟

• نام‌هایی که موجب هتک حرمت مقدسات اسلامی باشد؛ مانند عبدالات، عبدالعزی، شیطان و…
• اسامی مرکبی که یک نام محسوب می‌شود؛ مانند وحید مسعود و…
• اسامی که به همراه القاب علمی، لشکری و کشوری باشد؛ مانند دکتر، سرگرد، قاضی و…
• اسامی که از منظر عرف و جامعه مستهجن و ناپسند بوده و مغایر فرهنگ و ارزش‌های انسانی است؛ مانند قوچ، گرگ، جانی، چنگیز و…
• هم نام بودن فرزند با پدر و یا مادر در یک خانواده
• هم نام بودن برادران و یا خواهران در یک خانواده
• تغییر نام افرادی که به دین مبین اسلام گراییده و مسلمان شدند.
• تغییر اسامی کسانی که تغییر جنسیت داده‌اند و تغییر جنسیت آن‌ها با توجه به مدارک پزشکی به تأیید دادگاه صالح رسیده باشد.

دریافت مشاوره حقوقی

در چه صورت افراد می‌توانند مطابق قانون اقدام به درخواست تغییر نام خانوادگی خود کنند؟

• اگر نام خانوادگی بیش از دو کلمه یا بیش از یک کلمه و یک حرف یا عدد یا پسوند و یا به طور مطلق یا مضاف نام محل باشد؛ مانند یوسفی شیرازی، سعیدی محمدی کلاله و…
• اگر نام خانوادگی فرد از جمله کلمات مستهجن و دور از شرافت یک انسان باشد؛ مانند گدازاده، بزمجه، حرامی و…
• اگر نام خانوادگی همراه با واژگانی باشد که خلاف شریعت و ارزش‌های دینی اسلام باشد؛ مانند کافر زاده، شیطان دوست، خدا نشناس و…
• اگر نام خانوادگی حاوی واژه‌های خارجی باشد؛ مانند جکسون، چارلی و…
• اگر زن بخواهد نام خانوادگی خود را به نام خانوادگی شوهر خود تغییر دهد.

مراحلی را که فرد برای تغییر یا اصلاح نام و نام خانوادگی باید طی کند:

طبق ماده ۴۰ قانون ثبت احوال تغییر نام و نام خانوادگی اشخاص منحصراً با تصویب سازمان ثبت احوال کشور خواهد بود.

افراد می‌توانند به اداره‌ی ثبت احوال محل ثبت شناسنامه خود مراجعه کرده و در برگه‌ی مخصوص درخواست خود را تنظیم کرده و آن را به همراه اصل شناسنامه و کپی تمام صفحات آن تسلیم  کنند.

درخواست فرد توسط کارشناسان ثبت احوال مورد بررسی قرار خواهد گرفت. اگر درخواست فرد و دلایل او برای تغییر یا اصلاح نام و یا نام خانوادگی‌اش قابل توجیه باشد و مخالف با قواعد و شرایط لازم ذکر شده نباشد، نام و یا نام خانوادگی معرفی شده توسط فرد تأیید و تصویب خواهد شد.

پس از تأیید، فرد باید به یکی از شعب بانک ملی ایران مراجعه کرده و مبلغ ۵۰۰۰۰ ریال را به حساب سازمان ثبت احوال کشور واریز کند.

تکلیف نام خانوادگی فرزندان پس از تغییر یافتن نام خانوادگی پدر یا جد پدری

اگر پدر خانواده یا جد پدری نام خانوادگی خود را تغییر دهد، فرزندان در صورتی می‌توانند از نام خانوادگی آن‌ها استفاده کنند که پدر یا جد پدری آن‌ها برای تغییر نام خانوادگی آنان به نام خانوادگی جدید خود درخواست کتبی دهد. این مورد در خصوص فرزندانی صدق کند که سن زیر ۱۸ سال داشته باشد.

فرزندان بالای ۱۸ سال نیز زمانی می‌توانند از نام خانوادگی جدید پدر و یا جد پدری خود استفاده کنند که اجازه‌نامه کتبی پدر و یا جد پدری خود را که در یکی از دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده به اداره‌ی ثبت احوال ارائه دهند.

این مطلب را بخوانید: چگونگی حذف نام همسر از شناسنامه

تغییر نام خانوادگی زن به نام خانوادگی شوهرش

زن‌ها می‌توانند از زمانی که به عقد دائم همسران خود در می‌آیند به شعب ثبت احوال مربوطه مراجعه کرده و نسبت به تبدیل نام خانوادگی خود به نام خانوادگی شوهرشان اقدام نمایند؛ البته این امر منوط به کسب اجازه از جانب شوهر است.

اگر پس از تغییر نام خانوادگی زن، زوجین از هم طلاق گیرند، زن می‌تواند به اداره‌ی ثبت احوال مراجعه کرده و با تقدیم درخواست مجدد نام خانوادگی اولیه‌اش را برای خود داشته باشد.

کانال تلگرام لامینگو

برای مطالعه سایر مطالب ما میتوانید به لامینگو بلاگ مراجعه بفرمایید.