حقوق و هوش مصنوعی چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟

مدتی است که در هر کجا صحبت از هوش مصنوعی و قابلیت‌های آن و تحولاتی که می‌تواند ایجاد کند بسیار داغ و رایج است. اینکه چطور بر زندگی ما تأثیر خواهد گذاشت و همچنین تا چه حد ممکن است جایگزین انسان شده و مشاغل مختلف را تحت تأثیر قرار دهد، جذابیت و نگرانی بسیاری برای برخی دارد. یکی از حوزه‌هایی که هم از هوش مصنوعی تأثیر می‌پذیرد و هم بر آن تأثیرگذار می‌باشد، علم حقوق است. حقوق و هوش مصنوعی تأثیر متقابلی بر یکدیگر دارند و چالش‌های بسیاری نیز ایجاد می‌کند. هم نیاز به قانونگذاری در حوزه هوش مصنوعی ضروری است و هم استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین می‌تواند حرفه حقوق را تحت تأثیر قرار دهد.

حقوق و هوش مصنوعی از دیدگاه قانونگذاری

یکی از چالش‌هایی که گسترش هوش مصنوعی ایجاد می‌کند، لزوم قانونگذاری در این حوزه نوظهور می‌باشد. هر پدیده تازه‌ای در جوامع، نیازمند قوانین است که حقوق اشخاص را تعیین و تضمین نماید. هرچند که در نگاه اول و در مواردی می‌توان قوانین فعلی را بر پدیده‌های تازه نیز اعمال کرد، اما قطعاً نیاز به قوانین جدید با توجه به نوآوری‌های ایجاد شده نیز احساس می‌شود. برای مثال، جعل هویت با استفاده از هوش مصنوعی راحت‌تر شده و افزایش می‌یابد و جرایم حوزه فضای مجازی که با استفاده از هوش مصنوعی رخ می‌دهد نیاز به مقررات دقیق برای جلوگیری و کنترل آن دارد.

با گسترش برنامه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و استفاده از آن در مشاغل مختلف، موضوعاتی مانند مسئولیت مدنی ناشی از تصمیمات و عملکرد هوش مصنوعی نیز بسیار مورد توجه و محل بحث و تحقیق خواهد بود. اگر عملی که هوش مصنوعی انجام داده باشد به شخصی آسیب برساند، مسئولیت آن بر عهده کیست؟ موردی که در فناوری ماشین‌های خودران نیز محل جدل‌های فراوان بوده است که اگر ماشینی در حالت خودران تصادف کند، مسئولیت آن بر عهده چه کسی می‌باشد؟ همچنین در بحث مالکیت فکری نیز مواردی مطرح می‌شود، مانند آنکه اگر هوش مصنوعی به مرحله‌ای برسد که بتواند آثار و اختراعات خود را داشته باشد، بحث حقوق مالکیت فکری آن به چه شکل خواهد بود؟ تمام این موارد و بسیاری موضوعات دیگر محل تحقیقات و بحث‌های زیادی خواهد بود تا برای پرسش‌ها و چالش‌های پیش رو در این حوزه، پاسخ و راه حلی مناسب اتخاذ شود.

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

کاربرد هوش مصنوعی در حقوق

جنبه دیگر تأثیرگذاری و ارتباطی که میان حقوق و هوش مصنوعی وجود دارد، نقش و کاربرد هوش مصنوعی در حقوق است. با گسترش تکنولوژی و هوش مصنوعی، شاغلین حرفه‌های متعددی احساس می‌کنند که ممکن است هوش مصنوعی جایگزین آنان شود. بدون شک تحول بزرگی با همه‌گیر شدن هوش مصنوعی ایجاد می‌شود و مشاغل بسیاری نیز تحت تاثیر خواهند بود.
‌

همچنین می‌توانید بخوانید: سامانه امضانو چه خدماتی را به کاربران ارائه می‌دهد؟

‌

آیا هوش مصنوعی جایگزین متخصصین حقوق می‌شود؟

هم آری و هم خیر؛ پاسخی دقیق و قطعی شاید نتوان به این پرسش داد، اما به نظر می‌رسد که تا حدودی بخشی از مشاغل حقوقی را می‌تواند تغییر دهد یا تصاحب کند. این به معنی بی‌نیاز شدن از متخصصان حقوقی نمی‌باشد. برای مثال بخشی از کار یک وکیل یا حقوقدان، جستجو و مطالعه در میان کتاب‌ها و اسناد و آراء حقوقی و قضایی می‌باشد، کاری که هوش مصنوعی به سهولت و در چند ثانیه می‌تواند انجام دهد. اگر نیاز به یافتن و جمع‌آوری مطلب در خصوص موضوعی باشد، کاری که اکنون پارالیگال‌ها و دستیاران وکلا انجام می‌دهند، هوش مصنوعی به خوبی انجام خواهد داد.

به صورت کلی در کمک به وکلا و قضات و کسانی که کار حقوقی انجام می‌دهند، هوش مصنوعی نقش پررنگی ایفا خواهد کرد و از هدر رفت زمان جلوگیری می‌کند. در نتیجه آن، برای هر دانشجوی حقوق و کسانی که در حرفه‌های حقوقی فعالیت می‌کنند، ضروری است که خود را با تغییرات این حوزه وفق داده و کار با تکنولوژی‌های جدید و هوش مصنوعی را فرا گیرند.

هوش مصنوعی و قراردادنویسی

قراردادنویسی یکی از حوزه‌های حقوق است که بیشتر میان اشخاص شناخته شده و تمام افراد جامعه به نحوی با آن سر و کار دارند. بخشی از فرآیند هر قرارداد، مذاکره طرفین بر سر جزییات و شرایط آن است. در این بخش به نظر نمی‌آید که هوش مصنوعی بتواند جایگزین مذاکره‌کنندگان شود. اما با ارائه داده‌ها و اطلاعات کافی و با کمک یادگیری ماشین، هوش مصنوعی می‌تواند تا میزان زیادی نیاز اشخاص به قراردادنویسی را رفع کرده و ابتکار عمل را به دست بگیرد!

البته با وجود اینکه هوش مصنوعی می‌تواند قراردادهای آماده و پیش‌نویس و تا حدودی اختصاصی متناسب با شرایط و قیدهای تعیین‌شده طرفین را تهیه کند، زود است که بگوییم به صورت کاملاً اختصاصی و متناسب با خواست طرفین، بتواند قرارداد را آماده کرده و تحویل دهد و نیاز به نظارت توسط کارشناسان امر، احساس می‌شود. این ابزارها بیشتر برای کمک به متخصصین حوزه خدمات حقوقی و توسط ایشان، به کار گرفته می‌شود. البته گسترش هوش مصنوعی باعث کوچک‌تر شدن فرصت شغلی در این حوزه شده و برای حضور در فضای کاری آینده باید علاوه بر یادگیری و استفاده از تکنولوژی‌های به‌روز و هوش مصنوعی، بر مهارت‌هایی که موجب تمایز شخص با سایر فعالین حرفه حقوقی می‌شود نیز توجه داشت. بعید به نظر نمی‌رسد که در آینده‌ای نه چندان دور، هوش مصنوعی بتواند به صورت کامل قراردادها را تهیه و آماده کند!

کانال تلگرام لامینگو

هوش مصنوعی قضایی و فعالیت در جایگاه قاضی یا وکیل

یکی از موضوعاتی که در ارتباط میان حقوق و هوش مصنوعی بسیار می‌تواند چالش ایجاد کرده و محل بحث و بررسی قرار بگیرد، ایفای نقش وکیل یا قاضی توسط هوش مصنوعی است. آیا می‌توان وظیفه دفاع از یک پرونده را به هوش مصنوعی سپرد؟ جنبه انسانی ماجرا در چنین موقعیتی نقش قابل توجهی ایفا می‌کند و سخت است که هوش مصنوعی را بتوان تصور کرد که کاملاً جای یک وکیل به فعالیت و دفاع در دعاوی و دادگاه‌ها بپردازد. هوش مصنوعی می‌تواند با تحلیل قوانین و پیشینه و رویه قضایی در هر مورد، حجم بالایی از اطلاعات را به سرعت در اختیار وکیل قرار داده و در تهیه استدلالات و تنظیم لوایح کمک بسزایی به او بکند.

همچنین این موضوع مطرح می‌شود که هوش مصنوعی قضایی می‌تواند در جایگاه قاضی و به دور از احساسات و خطاهای انسانی به قضاوت و صدور رأی در پرونده بپردازد. هرچند که ایده آن و قضاوت بی‌عیب و نقص و عاری از خطاهای انسانی با تکیه بر حقایق پرونده، جالب توجه است، اما با توجه به شرایط فعلی نمی‌توان سرنوشت پرونده و حقوق اشخاص را بر عهده هوش مصنوعی گذاشت. البته مجدداً این را باید توجه داشت که ابزارهای به‌روز و مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند کمک بسیاری به قضات باشد تا بتوانند سریعتر و با دقت بالاتری پرونده‌ها را بررسی کرده و حکم صادر کنند.
‌

همچنین بخوانید: کاربرد هوش مصنوعی در خدمات حقوقی آنلاین و غیرحضوری

نتیجه‌گیری

حقوق و هوش مصنوعی ارتباط متقابلی با یکدیگر دارند. هوش مصنوعی در حوزه‌های گوناگون وارد شده و می‌شود. حقوق نیز از این مورد مستثنی نبوده و علاوه بر تأثیری که به جهت قانونگذاری می‌گذارد، تاثیر بسیاری نیز خواهد پذیرفت. البته حقوق به صورت سنتی جزو آن دسته از حرفه‌ها و تخصص‌هایی بوده که کمتر دچار تحول شده و فضای سنتی خود را حفظ کرده است. با این وجود باید انتظار تغییرات قبل توجهی را داشت. افراد و مؤسسات فعال در حوزه حقوق، با استفاده از این ابزارها می‌توانند در این زمینه پیشرو بوده و از ظرفیت بالای آن استفاده کنند. به‌کارگیری هوش مصنوعی ضمن تسهیل ارائه خدمات حقوقی، به دقت و کیفیت خدمات ارائه‌شده نیز می‌افزاید.

مجموعه حقوقی لامینگو با ارائه خدمات مشاوره حقوقی آنلاین در کنار شما می‌باشد تا در صورت نیاز به دریافت مشاوره بتوانید به سهولت از خدمات با کیفیت بالا بهره‌مند شوید. برای دریافت مشاوره می‌توانید به بخش مشاوره حقوقی لامینگو مراجعه نمایید. حتما نظرات و پیشنهادات خود را با ما در بخش دیدگاه‌ها در میان بگذارید. همچنین برای مطالعه سایر عناوین و مطالب منتشر شده می‌توانید با بلاگ حقوقی لامینگو همراه باشید.