انواع دادگاه کیفری چیست؟

دادگاه‌ها به طور کلی به دو دستۀ دادگاه‌های حقوقی و دادگاه‌های کیفری تقسیم‌بندی می‌شوند که هر کدام صلاحیت‌های خاص خود را برای رسیدگی به پرونده‌ها دارند. بحث ما در این مقاله بر روی دادگاه کیفری است که خود به انواع دیگری تقسیم‌بندی می‌شود. وقتی صحبت از دادگاه کیفری به میان می‌آید، یعنی جرم و جنایتی اتفاق افتاده است که می‌تواند یک جرم خیلی ساده یا جنایتی مانند قتل باشد. دادگاه کیفری نیز مرجعی است که به این جرایم رسیدگی می‌کند و برای مجرم مجازات تعیین می‌کند.

انواع دادگاه‌های کیفری عبارتند از: دادگاه کیفری 1، دادگاه کیفری 2، دادگاه انقلاب، دادگاه اطفال و نوجوانان  و دادگاه نظامی. در ادامۀ این مقاله از لامینگو همراه ما باشید تا در هر یک از این دادگاه‌ها و مشاوره حقوقی دادگاه کیفری را به طور کامل توضیح دهیم. همچنین شما می‌توانید در صورت نیاز به مشاوره حقوقی دادگاه کیفری به وب سایت لامینگو مراجعه کرده و از وکلای متخصص مشورت و راهنمایی بگیرید.

مشاوره دادگاه کیفری

دادگاه کیفری 1

دادگاه کیفری تنها در مراکز استان‌ها تشکیل می‌شود. اما اگر رئیس قوۀ قضائیه تشخیص دهد که در شهرستانی نیز نیاز به تشکیل دادگاه کیفری 1 است، در آن شهرستان نیز دادگاه تشکیل می‌شود. دادگاه کیفری تنها صلاحیت رسیدگی به جرایمی را دارد که مجازات‌های بسیار سنگین دارند. منظور از مجازات‌های سنگین، مجازات‌هایی مانند حبس ابد، سلب حیات و قطع عضو می‌باشد. همچنین جرایم عمدی که مجازات آن‌ها دیه است، به شرط اینکه مقدار این دیه نصف دیه کامل یک انسان باشد، در این دادگاه رسیدگی می‌شوند. جرایم تعزیری با درجه سه و بالاتر نیز جزء صلاحیت‌های این دادگاه هستند و همچنین جرایم مطبوعاتی و سیاسی در دادگاه کیفری 1 رسیدگی می‌شوند. رأیی که از دادگاه کیفری 1 صادر می‌شود، در دیوان عالی کشور قابل اعتراض می‌باشد. نکتۀ دیگر این است که دادگاه کیفری یک زیرمجموعۀ دادگاه‌های کیفری عمومی است.

دادگاه کیفری 2

اگر موارد صلاحیت دادگاه‌های کیفری 1، انقلاب، اطفال و نوجوانان و نظامی مشخص شود، جرایم باقی مانده در صلاحیت رسیدگی دادگاه کیفری 2 قرار دارند. این دادگاه در حوزۀ قضایی شهرستان‌ها و با حضور دادستان یا معاون دادستان برگزار می‌شود که تا بتوانند از کیفرخواستی که برای اتهامات مطرح شده صادر می‌شود، دفاع کنند. شکوائیه این جرائم ابتدا به دادسرا رفته و سپس در صورت نیاز، دادستان کیفرخواستی به دادگاه مبنی بر جلب دادرسی ارسال می‌کند تا پرونده مورد نظر در این دادگاه مورد بررسی قرار گیرد.

جرایم تعزیری درجه 7 و 8 نیز، به صورت مستقیم و از ابتدا در دادگاه کیفری 2 رسیدگی می‌شوند. نحوۀ رسیدگی نیز به این گونه است که دادگاه وقتی برای رسیدگی تعیین کرده و آن را به شاکی، متهم و کل افرادی که باید حضور  داشته باشند، اطلاع می‌دهد. همچنین برای هرکدام از طرفین دعوا نیز میسر است که دو وکیل همراه خود به دادگاه ببرند.

دادگاه انقلاب

دادگاه انقلاب در زمان انقلاب و برای رسیدگی به جرایمی که مربوط به انقلاب بودند تشکیل شده که امروزه نیز دایر است و در حوزه‌های دیگری فعالیت می‌کند. جرایمی که در این دادگاه مورد رسیدگی قرار می‌گیرند، جرایمی هستند که امنیت داخلی و خارجی را به خطر می‌اندازند یا اینکه توهین به مقام معظم رهبری و بنیانگذار جمهوری اسلامی باشند.
همچنین در صورت انجام اقدامات مسلحانه بر علیه جمهوری اسلامی یا محاربه و فساد فی الارض و جرایمی که با مواد مخدر در ارتباط‌اند، دادگاه انقلاب صلاحیت رسیدگی به آن‌ها را دارد.

دادگاه اطفال و نوجوانان

دادگاهی که به صورت تخصصی به جرایم اطفال و نوجوانان زیر 18 سال رسیدگی می‌کند، دادگاه اطفال و نوجوانان است. در کنار این دادگاه نیز دادسرای تخصصی اطفال و نوجوانان قرار دارد. اگر اطفال یا نوجوانان جرمی مرتکب شوند که جزء جرایم در صلاحیت دادگاه کیفری 1 باشد، در همین دادگاه و در بخش ویژه اطفال و نوجوانان به آن رسیدگی می‌شود. رسیدگی در این دادگاه به این صورت است که پس از تعیین وقت، به والدین یا سرپرست قانونی متهم یا وکیل وی، شاکی و دادستان اطلاع داده می‌شود. همچنین رای صادر شده برای متهم در این دادگاه و دیگر تصمیمات گرفته شده علاوه بر اینکه به شاکی و متهم ابلاغ می‌شوند، به سرپرست قانونی یا ولی متهم و در صورت داشتن وکیل به او نیز اطلاع داده می‌شود تا بتوانند از متهم و با توجه به حقوق دفاع از اطفال، دفاع کنند.

دادگاه نظامی

دادگاه نظامی نیز یکی از انواع دادگاه‌های کیفری است که رسیدگی به جرایمی که مربوط به افسران انتظامی و نظامی است را در دستور کار خود دارد. جرایم نظامی تنها در دادگاه نظامی یک و دو تهران مورد رسیدگی قرار می‌گیرند. اگر جرم رخ داده در حیطۀ وظایف فرد متهم باشد، در این دادگاه‌ها به آن رسیدگی می‌شود. اما اگر جزء جرم‌های دیگری باشد که صلاحیت آن را دادگاه‌های کیفری دیگر دارند و ربطی به وظیفۀ فرد نظامی ندارد، به جرم مربوطه در دادگاه کیفری صالح همان جرم رسیدگی خواهد شد. ذکر این نکته نیز لازم است که جرایمی که در این دادگاه‌ها مطرح شده و برای آن‌ها پرونده تشکیل می‌شود، بیشتر مربوط به قصور و تقصیر در کار و وظیفۀ فرد نظامی می‌باشد.

جمع‌بندی

با توجه به اینکه روزانه جرایم متعدد و بسیار زیادی در هر کشوری رخ می‌دهد، شناخت این جرایم و چگونگی رسیدگی به آن‌ها برای هر فردی لازم است. از این رو در این مقاله سعی کردیم انواع دادگاه‌های کیفری را نام برده و توضیح دهیم، اما در هر صورت تمام افراد توانایی این را ندارند که به تنهایی بتوانند از خود دفاع کرده و ممکن است حق آن‌ها پایمال شود.

به همین دلیل افرادی به عنوان وکیل آموزش داده شده‌اند تا در این موارد به مردم عادی کمک کنند. اگر دارای مشکلی هستید و نیاز به دریافت مشاورۀ حقوقی دادگاه کیفری دارید، می‌توانید به وب‌سایت لامینگو مراجعه کنید و از وکلای این مجموعه درخواست کمک کنید. چنانچه مطالب این مقاله برای شما همراهان عزیز مفید واقع شده می‌توانید با اظهار نظرات خود در بخش نظرات ما را یاری کنید. همچنین اگر علاقمند به مطالعۀ مطالب دیگر در این زمینه هستید، به سایر مطالب موجود در بلاگ لامینگو مراجعه کنید.