فرض کنید شخص الف صاحب سرمایه مناسبی بوده و قصد راهاندازی یک کسب و کار را دارند. در مقابل، شخص ب نیز از دانش و مهارت کافی برای تولید یک محصول خاص بهرهمند است، اما سرمایه کافی برای تولید آن محصول را ندارد. تجمیع سرمایه شخص الف و دانش و مهارت شخص ب جهت شروع به تولید یک محصول خاص میتواند موفقیتهای بسیاری به دنبال داشته باشد. و یا اینکه شخصی صاحب کارخانه تولیدی بوده اما بنا به دلایلی با شکست مواجه شده است، شخص دیگری با تزریق سرمایه مناسب به این کارخانه میتواند موجب احیای مجدد کارخانه و رونق کسب و کار آن شده و در نتیجه کسب سود و درآمد را برای هر دو طرف به دنبال داشته باشد. چنین مثالهایی مصداق مشارکت در تولید میباشد که میتوانند به رونق کسب و کارهای بسیاری کمک کرده و سودآوری بسیاری به دنبال داشته باشند. مشارکت در تولید با توجه به قصد طرفین میتواند دارای انواع مختلفی از جمله مشارکت در تولید پوشاک، مشارکت در تولید لوازمآرایشی و بهداشتی، مشارکت در تولید نرمافزار، مشارکت در تولید مواد غذایی و غیره باشد.
امروزه با توجه به افزایش قیمتها و همینطور تخصصی شدن امور، پیشبرد یک تولید و ایجاد یک محصول یا خدمات بهتنهایی به امری دشوار تبدیلشده است. درنتیجه مشارکت در تولید یکی از رایجترین و پرکاربردترین راههای کسب سود و درآمد است.
از طرفی با توجه به سرمایه نسبتاً بالایی که در مشارکت در تولید به کار بسته میشود و همچنین اهمیت ویژهای که این نوع از مشارکت دارد، ضروری به نظر میرسد که طرفین مشارکت خود را مطابق قانون و بر اساس یک قرارداد حرفهای و استاندارد از لحاظ حقوقی پیش ببرند. قرارداد مشارکت در تولید یکی از انواع قراردادهای پیچیده حقوقی بوده که مستلزم داشتن دانش کافی و تسلط بر قانون و امر قراردادنویسی است. بنابراین شرکا میباید پیش از هر چیز با استفاده از راهنمایی یک یا چند مشاور حقوقی دست به تنظیم قراردادی فیمابین خود بزنند.
در تهیه و تنظیم قرارداد مشارکت در تولید توجه به نکات بسیاری ضروری است تا قرارداد از اعتبار کامل برخوردار بوده و همه نکات در طول اجرای قرارداد مورد توجه قرار گیرد. از این رو، بایستی توجه داشت که موارد ذیل حتماً در قرارداد مشارکت در تولید درج گردند:
۱. مشخصات طرفین:
یکی از اصلیترین و مهمترین بندها در تنظیم هر قراردادی، از جمله قرارداد مشارکت در تولید، بند مرتبط با مشخصات و اطلاعات طرفین قرارداد است. در این بند بایستی کلیه اطلاعات هویتی طرفین، اعم از اینکه شخص حقیقی باشند یا حقوقی مشخص و معلوم گردد.
۲. موضوع قرارداد:
مشارکت در تولید موضوع این قرارداد بوده که بایستی در زمان تنظیم قرارداد درج گردد. علاوه بر این، جهت جلوگیری از بروز هرگونه اختلاف یا ابهامی، بایستی نوع کالای تولیدی مد نظر طرفین نیز معین شده و در قرارداد درج گردد.
۳. میزان آورده هر یک از طرفین و نحوه محاسبه سود و زیان آنها:
همانطور که پیشتر اشاره شد، به منظور تنظیم و انعقاد قرارداد مشارکت در تولید، هر یک از طرفین قرارداد آورده مشخصی دارند. ممکن است هر یک مبلغ مشخصی از سرمایه کار را تأمین نموده و یا اینکه یکی تأمینکننده سرمایه بوده و دیگری دارای دانش و مهارت تخصصی لازم جهت تولید کالای مورد نظر. صرف نظر از کم یا زیاد بودن آورده هر یک از طرفین، میزان آن بایستی به دقت مشخص و معلوم شده و در قرارداد درج گردد.
علاوه بر آن، طرفین میتوانند با توافق یک دیگر نحوه محاسبه سود و زیان حاصل از همکاریشان را تعیین نمایند. این توافق و طریقه محاسبه سود و زیان نیز بایستی کاملاً مشخص و معلوم بوده و در قرارداد درج گردد.
۴. زمان اعتبار قرارداد:
با توجه به اینکه مشارکت افراد در تولید یک کالا یا محصول خاص ممکن است بعدها با مشکلاتی روبهرو شود، بهتر است افراد زمان مشخصی را به عنوان زمان اجرای قرارداد مشارکت در تولید تعیین نموده و اعتبار قرارداد را منوط به این مدت زمان بدانند. در صورت رضایت طرفین از ادامه همکاری، میتوانند با پایان مدت قرارداد اقدام به تمدید آن نمایند.
۵. مسئولیت پرداخت هزینههای جاری تولید:
فرایند تولید یک کالا یا محصول خاص مستلزم پرداخت برخی هزینههای جاری مانند مالیات، حق بیمه کارکنان و غیره است. ضروری است تا در زمان تنظیم قرارداد مشارکت در تولید، در این خصوص تعیین تکلیف شده و مسئول پرداخت این هزینهها مشخص گردد.
۶. لزوم رعایت محرمانگی:
با انعقاد قرارداد مشارکت در تولید، هر یک از طرفین این قرارداد نسبت به اطلاعات محرمانه فرایند تولید دسترسی خواهد داشت. این اطلاعات دارای اهمیت بسیاری بوده و هر یک از طرفین بایستی در جهت حفظ آنها تلاش و کوشش لازم را نماید. به همین علت، درج بند مرتبط با لزوم رعایت محرمانگی میتواند از افشای این اطلاعات تا حد بسیاری جلوگیری نماید.
۷. تعهدات طرفین قرارداد:
هر یک از طرفین قرارداد مشارکت در تولید با توجه به آورده خود، دانش و مهارت و خود و غیره تعهداتی را به عهده خواهد گرفت که بایستی تلاش نماید تا این تعهدات را به نحو احسن ایفا نماید.
۸. ضمانت اجرای تخلف از تعهدات قراردادی:
چنانچه هر یک از طرفین قرارداد از ایفای تعهدات خود سرباز زند، با ضمانت اجرای در نظر گرفته شده به منظور تخلف از این تعهدات روبهرو خواهد شد. تعیین این ضمانت اجراها با توافق طرفین صورت خواهد گرفت.
۹. تعیین مرجع حل و فصل اختلافات:
ضروری است تا یک بند از قرارداد مشارکت در تولید به تعیین تکلیف در خصوص نحوه حل و فصل اختلافات اختصاص یابد. با پیشبینی این بند، در صورت بروز هرگونه اختلاف میان طرفین قرارداد، میتوان این اختلافات را از طریق سازش یا رجوع به داور مرضیالطرفین حل و فصل نمود.
10. فسخ قرارداد:
اصولاً بنا بر اصل استحکام قراردادها، قرارداد مشارکت در تولید یک قرارداد غیرقابل فسخ بوده و هیچ یک از طرفین نمیتواند به صورت یکجانبه اقدام به فسخ این قرارداد نماید، مگر آن که موارد خاصی تحت عنوان موارد فسخ قرارداد در زمان تنظیم آن پیشبینی شده باشد.
سؤالات متداول
قرارداد مشارکت در تولید که به منظور همکاری و مشارکت دو یا چند نفر در تولید و ارائه یک محصول خاص انجام میگردد، در قالب عقود معین برشمرده شده در قانون مدنی نمیگنجد. چرا که قانون مدنی عقود معین را برشمرده و تعداد و اسامی آنها مشخص و معلوم است. قرارداد مشارکت در تولید را بایستی از جمله قراردادهای خصوصی تحت شمول ماده ۱۰ قانون مدنی قرار دهیم.
قراردادهای مشارکت در تولید تابع قصد و اراده هر یک از شرکا میباشد. مشارکت در تولید میتواند با توجه به قصد شرکا دارای انواع مختلفی باشد؛ مانند مشارکت در تولید پوشاک، مشارکت در تولید لوازمآرایشی و بهداشتی، مشارکت در تولید نرمافزار، مشارکت در تولید مواد غذایی و بهطورکلی مشارکت در تولید انواع کالاها و محصولات.
از طرفی مشارکت در تولید بر اساس نوع آوردههای هر یک از طرفین نیز دارای انواع مختلفی است، که برای مثال گاهی ممکن است یکی از شرکا کلیه سرمایه نقدی را فراهم نموده و شریک دیگر بهعنوان مدیر مشارکت انتخاب شود و امور اجرایی و اداری مشارکت در تولید را پیش ببرد. از طرفی دیگر گاهی نیز ممکن است هر دو شریک با مشارکت یکدیگر آوردههای نقدی را فراهم نموده و کارگرانی را در این زمینه بهکار ببرند و دست به مشارکت در تولید بزنند. در نهایت باید توجه داشت که این نوع مشارکت در تولید و نتیجه نهایی که از این نوع مشارکت حاصل میشود تماماً وابسته به قصد و اراده هر یک از شرکا خواهد بود.
قرارداد مشارکت در تولید بایستی به تعداد شرکا به اضافه یک نسخه اضافی تهیه و تنظیم گردد. هر یک از شرکا یک نسخه از قرارداد را در دست خواهد داشت. یک نسخه اضافی نیز نگه داشته میشود تا در صورت بروز اختلاف به داور یا مرجع قضایی تحویل داده شود.
طبیعتاً شراکت هر دو طرف در سود و زیان به صورت مشترک نتیجه بهتری به همراه داشته و میتواند موجب ادامه همکاری آنان شود. به همین خاطر، توصیه میشود تا در زمان تنظیم قرارداد مشارکت در تولید اصل عدالت مد نظر قرار گرفته و سود و زیان طرفین قرارداد با رعایت این اصل محاسبه و تعیین گردد.
در صورت داشتن هرگونه سوالی با ما تماس بگیرید
021-91557030متخصص امور قراردادها و وکیل پایه یک دادگستری
دانشآموخته دانشگاه شهید بهشتی، همبنیانگذار لامینگو
دکتری حقوق از فرانسه، بنیانگذار شرکت دادفلامینگو و همبنیانگذار لامینگو
مدیر دپارتمان خدمات حقوقی دادفلامینگو، دانشآموخته دانشگاه منچستر انگلستان
پژوهشگر دکتری حقوق نفت وگاز، وکیل پایه یک دادگستری
متخصص امور قراردادها و وکیل پایه یک دادگستری
چنانچه به هر دلیلی در انتخاب این قرارداد تردید دارید، میتوانید با ثبت درخواست خود در قسمت تنظیم قرارداد سفارشی ضمن مشورت با مشاورین حقوقی ما، قرارداد مورد نیاز خود را دریافت کنید.
{{item.content}}
سوالات متداول