قرار منع تعقیب چیست؟
دادسرا مسئولیت رسیدگی به شکوائیه‌ای را دارد که افراد تنظیم و به آن تسلیم می‌کنند. با ارائه شکوائیه، رسیدگی در دادسرا آغاز خواهد شد و این رسیدگی بعد از تأیید دادستان با انجام تحقیقات مقدماتی و پیگیری‌های قضایی توسط بازپرس (قاضی پرونده) صورت می‌گیرد.
بازپرس کیست؟
بازپرس یک مقام قضایی در دادسرا است که در کنار دادستان فعالیت می‌کند. پازپرس یا همان قاضی پرونده، با توجه به دلایل و مدارکی که شاکی حین شکوائیه تسلیم کرده است، تحقیقات خود را آغاز می‌کند. تحقیقات در ارتباط با: شناسایی متهم، پیدا کردن مجرم، کشف جرم و دلایل وقوع آن و همچنین جلوگیری از، از بین رفتن دلایل اثبات جرم و غیره…
بعد از اتمام تحقیقات، بازپرس گزارشی از تحقیقات به عمل آمده فراهم کرده و در صورت وجود اسناد و شواهد، با پیوست کردن آن‌ها به گزارش خود، آن را به دادسرا تحویل می‌دهد. در دادسرا بازپرس و دادیار با هم فکری هم، در مورد پرونده نتیجه‌گیری خواهند کرد. اگر در پی تحقیقات صورت گرفته، مجرمیت متهم به اثبات برسد و دلایل و ضمائم کافی برای انتساب جرم به او وجود داشته باشد، دادسرا قرار کیفرخواست صادر می‌کند و پرونده به دادگاه صالح رسیدگی ارسال خواهد شد. قاضی دادگاه صالح نیز با استناد به مدارک موجود و قابل قبول دانستن آن‌ها، حکم نهایی را صادر خواهد کرد؛ اما اگر از نظر بازپرس، دلایل کافی برای مجرمیت متهم وجود نداشته باشد یا اصلاً عملی که صورت گرفته شده جرم نباشد، دادسرا تصمیم دیگری خواهد گرفت.
یکی از قرارهایی که بعد از انجام تحقیقات بازپرس، توسط او صادر می‌شود، قرار منع تعقیب است. قرار منع تعقیب یکی از قرارهای نهایی دادسرا است که برای ارسال به دادگاه باید به تأیید دادستان برسد و پس از تأیید نهایی دادستان، بازپرس یا دادیار، پرونده را جهت رسیدگی به دادگاه کیفری ارسال خواهند کرد.
طبق قانون آیین دادرسی کیفری قرار منع تعقیب هم به شاکی پرونده ابلاغ می‌شود و هم به متهم.
در چه صورتی قاضی پرونده قرار منع تعقیب صادر خواهد کرد؟
اگر در پی اعلام شکایت در دادسرا، بازپرس شروع به تحقیقات اولیه کند و پس از رسیدگی و پیگیری‌های لازم به این نتیجه برسد که عمل انجام شده توسط متهم اصلاً جرم نیست و مجازاتی برای آن در قانون تعیین نشده است و یا عمل مربوطه جرم بوده ولی دلایل و مدارک کافی مبنی بر مجرمیت متهم وجود ندارد، در این حالت قرار منع تعقیب صادر می‌کند
اعتراض به قرار منع تعقیب
بعد از صدور قرار منع تعقیب و تأیید نهایی دادستان، شاکی پرونده می‌تواند ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ این قرار، نسبت به آن اعتراض کرده و از تصمیم قاضی صادرکننده قرار، به دادگاه صالح رسیدگی شکایت کند. اگر قاضی دادگاه اعتراض شاکی را نپذیرد، قرار منع تعقیب را تأیید خواهد کرد و این قرار قطعی و غیرقابل اعتراض است. اما اگر دلایل او را برای اعتراض قابل قبول بداند و از طرفی اسناد و مدارک جدید دیگری توسط شاکی مبنی بر مجرمیت متهم ارائه شود، دادگاه اعتراض صورت گرفته بر قرار منع تعقیب را وارد دانسته و در دو حالت پرونده را جهت رسیدگی مجدد و انجام تحقیقات تکمیلی به دادسرا برمی‌گرداند:
- در حالت اول قاضی دادگاه بعد از وارد دانستن اعتراض شاکی و وجود دلایل کافی، قرار منع تعقیب را نقص کرده و با صدور قرار جلب دادرسی پرونده را جهت پیگیری‌های مجدد و تکمیل تحقیقات به دادسرا عودت می‌دهد.
- در حالت دوم قاضی دادگاه اعتراض شاکی به قرار منع تعقیب را وارد می‌داند ولی بدون آن‌که آن قرار را نقص بداند، پرونده را جهت رسیدگی مجدد و اخذ آخرین دفاعیات از متهم، به دادسرا باز می‌گرداند.
در این هنگام پرونده‌ای که جهت اعاده‌ی رسیدگی به دادسرا بازگشت داده می‌شود، ابتدا باید به تأیید دادستان برسد تا تحقیقات و رسیدگی به آن ادامه پیدا کند. البته بعد از تأیید دادستان برای رسیدگی مجدد پرونده، متهم می‌تواند ظرف مدت ۵ روز از تاریخ ابلاغ قرار دادگاه، نسبت به آن قرار شکایت کند.
برای مطالعه سایر مقالات می‌توانید به مجله حقوقی لامینگو مراجعه کنید. فراموش نکنید حتما نظراتتان را از طریق کامنت با ما در میان بگذارید.
.svg)
دیدگاه شما