مجازات فروش دارو و ابزار پزشکی توسط پزشکان | فروش دارو در مطب

امور پزشکی به‌طور عام، از آنجایی که مربوط به بحث سلامت افراد و جامعه می‌شود، دارای اهمیت فراوانی بوده و نیازمند توجه ویژه و قوانین و مقررات دقیق و جامع در راستای نظام‌مند ساختن آن می‌باشد. یکی از این موارد، بحث فروش دارو در مطب توسط پزشکان است. قانونگذار فعالیت‌های حوزه پزشکی و سلامت را قاعده‌مند ساخته و هرگونه فعالیت باید تابع مقررات این حوزه باشد. گاهی اوقات پزشکان با استفاده از موقعیتی که دارند اقدام به ورود دارو به صورت غیرقانونی کرده و یا اقدام به فروش دارو در محل اشتغال می‌نمایند. در ذیل، به بررسی ممنوعیت و مجازات فروش دارو و ابزار پزشکی توسط پزشک می‌پردازیم.

‌

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

علت ممنوعیت فروش دارو در محل اشتغال توسط پزشکان چیست؟

شاید ابتدا این سؤال مطرح شود که چرا پزشکان نمی‌توانند اقدام به فروش دارو در محل اشتغال خود کنند. مسائل حوزه سلامت جامعه، همواره دارای اهمیت بالایی بوده و این اهمیت و حساسیت موضوع، موجب وضع قوانین مشخصی شده است که عدم رعایت آن دارای مجازات مقرر در قوانین مربوطه می‌باشد. تمام داروهایی که توزیع و مصرف می‌شود باید توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بررسی و تأیید شده و مجوز استفاده دریافت کند.

قانون مربوط به امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی، ورود هر نوع دارو و فرآورده‌های بیولوژیک، تحت هر عنوان از خارج کشور و همچنین ساخت و توزیع آن در داخل کشور یا صادر کردن آن را منوط به اجازه و دریافت مجوزهای لازم از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می‌داند. همچنین در قانون تعزیرات حکومتی امور بهداشتی و درمانی، تصریح شده است که دارو باید پروانه ساخت یا مجوز ورود از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی داشته باشد و عرضه و فروش داروی فاقد پروانه ساخت یا مجوز ورود، جرم و مشمول مجازات مقرر در ماده 13 از همین قانون خواهد بود.

نهاد ناظر بر رعایت قوانین حوزه سلامت و دارویی

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سازمان ناظر و رسیدگی کننده به شرایط و نحوه ساخت، ورود، توزیع و فروش دارو می‌باشد. مسئولیت فروش دارو نیز بر عهده داروخانه گذاشته شده است. ماده 14 قانون تعزیرات حکومتی امور بهداشتی و درمانی نیز فعالیت داروخانه را منوط به دریافت پروانه تأسیس از سوی وزارتخانه مذکور دانسته و تخلف از آن را جرم‌انگاری کرده است. این قوانین همگی به دلیل اهمیت ساماندهی نظام سلامت کشور بوده و ضروری است که از طریق نظارت صحیح، دسترسی مردم به داروی اصل و سالم، تضمین شده و از مواردی مثل قاچاق دارو، ایجاد بازار سیاه و یا در خطر قرار گرفتن سلامت مردم با توزیع و فروش داروی تقلبی جلوگیری شود.

در نتیجه، دارو باید توسط افراد و نهادهای تأیید شده که مجوز انجام فعالیت در این حوزه را دارند تولید، وارد، توزیع و فروخته شود. فعالیت داروخانه‌ها تحت نظارت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انجام می‌شود و امکان بررسی رعایت مقررات حوزه دارویی وجود دارد. اما فروش دارو در محل اشتغال توسط پزشک موجب فراهم شدن محیطی می‌شود که داروهای فروخته شده مورد نظارت نباشند و ممکن است داروهای قاچاق یا غیراستاندارد به دست مصرف‌کننده برسد. لذا قانونگذار با ممنوعیت این عمل، مجازات فروش دارو و ابزار پزشکی توسط پزشکان را در قانون تعیین کرده است.

مبنای قانونی و مجازات فروش دارو و ابزار پزشکی توسط پزشکان چیست؟

جهت تضمین رعایت مقررات مربوط به فروش دارو در مطب توسط پزشک، برای این عمل مجازات تعیین شده است. قوانین مربوطه در این حوزه را در ذیل بررسی کرده و به مجازات فروش دارو و ابزار پزشکی توسط پزشکان در مطب پی می‌بریم.
‌

برای مطالعه بیشتر بخوانید: مشاوره شکایت از تخلفات پزشکی به همراه دانستنی‌هایی از انواع خطاهای پزشکی

‌

‌مستند قانونی مجازات فروش دارو و ابزار پزشکی

ماده 24 قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران مقرر داشته «به منظور رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلین حِرَف پزشکی و وابسته به پزشکی، سازمان نظام پزشکی در مرکز و شهرستان‌ها ‌دارای هیأت عالی انتظامی و هیأت‌های بدوی انتظامی خواهد بود که مطابق مواد بعدی این قانون تشکیل می‌گردند. تبصره_ نوع تخلفات صنفی و حرفه‌ای، نوع و میزان مجازات‌های انتظامی و نحوه رسیدگی به آن‌ها و اجرای احکام مربوطه به موجب آیین‌نامه‌ای ‌خواهد بود که حداکثر ظرف مدت ۶ ماه پس از تشکیل شورای عالی نظام پزشکی توسط هیأت عالی انتظامی سازمان تهیه و پس از تایید شورای عالی ‌نظامی پزشکی به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.»

آیین‌نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلان حرفه‌های پزشکی و وابسته در ماده 20، فروش دارو و محصولات آرایشی و بهداشتی و تجهیزات و لوازم پزشکی در محل طبابت توسط شاغلین حرفه‌های پزشکی را بدون مجوز از سمت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ممنوع دانسته است. مطابق این ماده، اصل بر ممنوعیت و عدم جواز فروش دارو در محل اشتغال است؛ مگر در مواردی که خلاف آن از سوی وزارتخانه مذکور مجاز دانسته شده باشد.

این مطلب را نیز بخوانید: دادسرای ویژه جرائم پزشکی چیست و به کدام دسته از جرایم پزشکی رسیدگی می‌کند؟

مجازات فروش دارو و ابزار پزشکی

ماده 28 قانون سازمان نظام پزشکی، مجازات‌هایی را برای تخلف‌های صنفی و پزشکی در نظر گرفته است که در هفت مورد، عبارتند از:

الف) تذکر یا توبیخ شفاهی در حضور هیأت مدیره نظام پزشکی محل.

ب) اخطار یا توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی محل.

ج) توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی و نشریه نظام پزشکی محل یا الصاق رأی در تابلو اعلانات نظام پزشکی محل.

د) محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته از سه ماه تا یک سال در محل ارتکاب تخلف.

ه) محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته از سه ماه تا یک سال در تمام کشور.

و) محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی از بیش از یک سال تا پنج سال در تمام کشور.

ز) محرومیت دائم از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته در تمام کشور.

نهایتاً به ماده 37 از آیین‌نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلان حرفه‌های پزشکی و وابسته می‌رسیم که مجازات‌های هر یک از تخلفات را بر اساس موارد ذکر شده در قانون سازمان نظام پزشکی معین کرده است. بند «ب» از ماده 37 آیین‌نامه مذکور، متخلفان از ماده 20 آیین‌نامه را حسب مورد مشمول مجازات‌های مقرر در بندهای «ب»، «ج» و «د» ماده 28 قانون سازمان نظام پزشکی می‌داند. یعنی مجازات فروش دارو و ابزار پزشکی در مطب مشمول یکی از مجازات‌های اخطار یا توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی محل یا توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی و نشریه نظام پزشکی محل یا الصاق رأی در تابلو اعلانات نظام پزشکی محل یا محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته از سه ماه تا یک سال در محل ارتکاب تخلف خواهد بود.

کانال تلگرام لامینگو

جمع‌بندی پایانی

نظام سلامت و پزشکی کشور از جمله حوزه‌های با اهمیت و حساسی است که با سلامت عمومی جامعه رابطه تنگاتنگی دارد. ساماندهی این حوزه مستلزم برقراری قوانین کامل و اثربخشی است که بتواند به تحقق این امر منتج شود. ضروری است که داروهایی که به دست مردم می‌رسد دارای پروانه و مجوز باشد تا از سلامت و اثربخشی آن اطمینان حاصل گردد و همچنین جلوی قاچاق دارو نیز گرفته شود. به همین دلیل فروش دارو در محل اشتغال پزشکان، ممنوع بوده و دارو باید در داروخانه‌ها و مراکز مجاز به فروش برسد که امکان رصد و پایش آن وجود داشته باشد. تخلف از این امر، موجب مجازات انتظامی است که در آیین‌نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلان حرفه‌های پزشکی و وابسته و قانون سازمان نظام پزشکی، معین گردیده است.

چنانچه هر زمان نیاز به دریافت مشاوره حقوقی در حوزه پزشکی و تخلفات و جرایم مربوط به آن داشته باشید، می‌توانید با مراجعه به بخش مشاوره حقوقی لامینگو از خدمات تخصصی حقوقی ما بهره‌مند شوید. سؤالات و نظرات خود را حتماً با ما در بخش دیدگاه‌ها به اشتراک بگذارید. همچنین برای مشاهده و مطالعه مطالب دیگر، وارد بلاگ حقوقی لامینگو شده و ما را همراهی نمایید.