شورای حل اختلاف چیست؟

همه‌چیز در مورد شوراهای حل اختلاف!

شوراهای حل اختلاف از مراجع حقوقی هستند که در راستای آیین‌نامه اجرایی ماده 189 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور احداث شدند. عزل و نصب قضاتی که در شوراهای حل اختلاف حضور دارند، کلاً یا جزئا با قوه مجریه است یعنی قوه مجریه هم در آن نقش دارد. این در حالی است که عزل و نصب قضات در مراجع حقوقی دادگستری کلاً در صلاحیت قوه قضاییه است. شورای حل اختلاف مرکب از سه نفر به‌عنوان عضو است که رئیس آن توسط قوه قضاییه منصوب می‌گردد.

صلاحیت شورای حل اختلاف به دو صورت است: 1- ایجاد سازش 2- حل‌وفصل دعاوی

ایجاد سازش

شورای حل اختلاف بنا بر آنچه در ماده 7 آیین‌نامه مقررشده است، می‌تواند در تمام امور مدنی و همچنین تمام امور جزایی که رسیدگی به آن‌ها منوط به شکایت شاکی خصوصی است و با اعلام گذشت از جانب ایشان، تعقیب موقوف می‌شود، به‌منظور ایجاد سازش بین طرفین دعوا رسیدگی کند.

دریافت مشاوره حقوقی

حل‌وفصل دعاوی

شورای حل اختلاف می‌تواند در امور حقوقی و امور کیفری مشروط به وجود شرایطی، دعاوی و شکایات مطروحه را حل‌وفصل نماید. در امور حقوقی رسیدگی به تمام دعاوی منقول که ارزش خواسته دعوا بیش از 10میلیون ریال نباشد، دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول در مواقعی که اصل مالکیت محل نزاع نباشد، الزام به تعهدات قراردادی در محدوده صلاحیت دعاوی مالی، مهر موم و صورت‌برداری ترکه و تأمین دلیل در صلاحیت شورای حل اختلاف است. توجه داشته باشید که در دعاوی مالی چنانچه طرفین دعوا به‌صورت مکتوب رضایت خود را اعلام نمایند، شورا می‌تواند بدون رعایت حدنصاب به حل‌وفصل دعوا بپردازد.

اما در امور کیفری شورا می‌تواند به جرائم و تخلفات رانندگی و همچنین جرائمی که مجازات آن‌ها کمتر از 91 روز حبس باشد رسیدگی کند. همچنین جرائمی که مجازات آن‌ها حداکثر تا مبلغ 5 میلیون ریال باشد در صلاحیت شورا قرارگرفته است.

سایر اموری نظیر حفظ آثار جرم و مراقبت از متهم برای جلوگیری از فرار وی هم در صلاحیت شورا است.

چگونه در شورای حل اختلاف اقامه دعوا کنیم؟

برای اینکه شورای حل اختلاف ملزم به رسیدگی شود باید درخواست رسیدگی در یک برگه نوشته شود و صورت‌مجلس تنظیمی به شورا تقدیم گردد. طرفین باید در حوزه شورایی که برای رسیدگی به آن مراجعه کرده‌اند ساکن یا شاغل باشند. در مورد جرائم و اموال غیرمنقول هم لازم است جرم در آن حوزه اتفاق افتاده باشد و مال غیرمنقول هم در آن منطقه وجود داشته باشد.

رسیدگی دعاوی در شورای حل اختلاف به‌صورت رایگان انجام می‌شود و قوانین و تشریفات آیین دادرسی در مورد آن لازم‌الاجرا نیست.

آرای شورای حل اختلاف چگونه اجرا می‌شوند؟

در تمام شعب شورای حل اختلاف مرجعی با عنوان مشاور وجود دارد که رأی‌های صادره، نزد او فرستاده می‌شود. مشاور پس از بررسی آرا در صورت موافقت آن را جهت اجرا به دبیرخانه شورا یا مسئول دفتر دادگاه محل ارسال می‌کند.

کانال تلگرام لامینگو

آیا آراء شورای حل اختلاف قابل‌اعتراض است؟

آراء شورای حل اختلاف هم مانند آراء دادگاه‌ها قابل‌اعتراض هستند مشروط بر اینکه در چارچوب قانون و موارد ذکرشده در بالا صادرشده باشند. بر این اساس این آراء به مدت 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی هستند. مرجعی که وظیفه رسیدگی به اعتراض آراء شورا را بر عهده دارد قاضی شورا است و آراء قاضی شورا هم توسط دادگاه همان حوزه که شورا در آن واقع‌شده است، موردبررسی قرار می‌گیرند.

به‌طورکلی شورای حل اختلاف از مراجع استثنایی است و تمام اقدامات و صلاحیت وی باید در متن قانون ذکرشده باشد و خارج از مصرحات قانونی، اقدامات شورا معتبر نخواهد بود.