قرارداد استخدام راننده با خودرو

استخدام فردی حرفه‌ای و متبحر در زمینه رانندگی به جهت خدمت‌رسانی در شرکت‌ها یا برای اشخاص به‌طور خاص امروزه امری رایج و حتی در برخی موارد ضروری به نظر می‌رسد. از آنجایی که رابطه یک راننده با کسی که به او خدمت‌رسانی می‌کند یک رابطه همکاری میان کارپذیر و کارفرما است در نتیجه این رابطه نیز از انواع روابط استخدامی محسوب می‌گردد. استخدام یک راننده دارای انواع مختلفی است، یکی از انواع این تقسیم‌بندی‌ها تقسیم قرارداد به قرارداد استخدام راننده با خودرو و بدون خودرو است. باید توجه داشت که این دو نوع قرارداد در عین شباهت‌های بسیار اما تفاوت‌های خاصی نیز با یکدیگر دارند که هنگام تنظیم قرارداد، شخص متخصص حقوقی یا وکیل مسئول انعقاد باید به آن‌ها توجه داشته باشد. قرارداد استخدام راننده با خودرو با بیان دقیق جزئیات وظایف و تعهدات طرفین، حقوق و مزایای راننده و سایر مسئولیت‌هایی که بر عهده راننده و کارفرما قرار دارد منجر به اطمینان خاطر طرفین و شکل‌گیری یک رابطه قانونی خواهد شد.

انواع قراردادهای رانندگان با صاحب ماشین

با توجه به حساسیت فعالیت رانندگان و وظایف مختلف و متفاوتی که هر راننده دارد و از طرفی با توجه به شخص یا اشخاصی که به‌عنوان کارفرما از خدمات راننده استفاده می‌کنند، قراردادهای استخدامی با رانندگان به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. انواع مختلف قراردادهایی که با رانندگان تنظیم می‌گردد عبارت است از:
۱) قرارداد راننده آمبولانس و آتش‌نشان
۲) قرارداد رانندگان خودروهای سبک
۳) قرارداد راننده مدیرعامل و کارمندان
۴) قرارداد رانندگان سرویس مدارس و تاکسی‌سرویس‌ها
۵) قرارداد راننده ادارات، سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها
۶) قرارداد رانندگان هتل و خدمات تور و گردشگری
۷) قرارداد رانندگان خودروهای سنگین مانند کامیون

مشخصات و مندرجات مربوط به قرارداد بین صاحب ماشین و راننده

قرارداد استخدام راننده با خودرو دارای مشخصات و ارکان مهمی است که در ادامه بیان می‌شود.

الف) مشخصات طرفین قرارداد
در این بند قرارداد استخدام راننده با خودرو باید مشخصات راننده و کارفرما و همچنین خودروی راننده به‌طور دقیق تصریح شود. منظور از مشخصات کامل خودروی راننده، مواردی نظیر شماره پلاک، مدل و سال تولید، رنگ و غیره است.
ب) موضوع قرارداد
در قرارداد استخدام راننده با خودرو موضوع اصلی قرارداد، حمل محموله یا اشخاصی که کارفرما مشخص کرده است، توسط راننده و به واسطه خودروی او به مسیرهای مورد نظر کارفرما خواهد بود. در برخی قراردادها مسیرهای مورد نظر کارفرما در قالب‌بندی جداگانه و تحت عنوان «محل انجام موضوع قرارداد» تصریح می‌شود.
ج) مدت قرارداد
با توجه به انواع قراردادهای کار، می‌توان مدت قرارداد را تعیین کرد. مثلا بر اساس اینکه قرارداد کار موقت یا غیرموقت یا کار معین و… باشد، مدت قرارداد متفاوت خواهد بود.
د) مبلغ قرارداد
مبلغ قراردادهای کار که تحت عنوان دستمزد یا حق‌السعی نیز شناخته می‌شود باید با حداقل حقوق وزارت کار هم‌خوانی داشته باشد. همچنین مبنای پرداخت به ازای هر ساعت باید مشخص باشد.
ه) تعهدات کارفرما
تعهدات کارفرما در قرارداد استخدام راننده با خودرو شامل ارائه شرایط کاری مناسب، حقوق و دستمزد مناسب و به موقع، پرداخت بیمه و اقدامات لازم جهت حفظ سلامت راننده و پرداخت پاداش و عیدی و اضافه کار و سنوات و… در مواعد خاص است.
و) تعهدات راننده
التزام به حضور در ساعات کاری مشخص، پرداخت هزینه‌های جانبی خودرو (سوخت، تعمیرات، جریمه‌های رانندگی و…)، رعایت استانداردهای نظافت خودرو، داشتن رانندگی ایمن، حفظ احترام نسبت به پرسنل و مشتریان، التزام به مسیرهای ذکر توسط کارفرما و اطلاع‌رسانی به کارفرما در مورد هرگونه تأخیر در انجام کار، بخشی از مهم‌ترین تعهدات راننده در قرارداد استخدام راننده با خودرو محسوب می‌شوند.
ز) حل‌وفصل اختلافات
اصولاً اختلافات قراردادهای کار در وهله اول به واسطه مذاکره و سازش قابلیت رفع دارند. اگر مذاکرات بین کارفرما و راننده اثرگذار نبود، می‌توان ارجاع اختلاف به هیئت‌های حل اختلافات کارگر و کارفرمای استان را در این بند تصریح کرد.
ح) احاله به قانون کار
از آنجایی که قرارداد استخدام راننده با خودرو، از نوع قرارداد کار و تحت شمول قواعد قانون کار است، می‌توان بسیاری از موضوعات مانند مرخصی‌ها، بیمه و… را به مقررات قانون کار ارجاع داد و بندهای اضافی در این قرارداد را حذف کرد.

سوالات متداول از نمونه قرارداد با راننده

قرارداد استخدام راننده با خودرو چه نوع قراردادی است؟

با استناد به ماده ۷ قانون کار قرارداد کار به‌طورکلی قراردادی است که به‌موجب آن‌یک طرف به‌عنوان شخص کارپذیر در قبال دریافت مزد یا حقوق، کاری را برای مدت موقت یا مدت غیرموقت برای طرف دیگر که کارفرما شناخته می‌شود انجام می‌دهد. بنابراین قراردادهای کاری به انواع مختلفی ازجمله قرارداد کار معین، قرارداد استخدام موقت و یا دائمی تقسیم می‌شود. امروزه رایج‌ترین نوع قراردادهای استخدامی قراردادهای استخدام موقت هستند. با توجه به اینکه قرارداد استخدام راننده با خودرو نیز مطابق با توافق طرفین برای مدت‌زمان مشخصی تنظیم می‌گردد، درنتیجه یک نوع قرارداد استخدام موقت محسوب خواهد شد.

قرارداد استخدام راننده با خودرو برای چه افرادی کاربرد دارد؟

این قرارداد می‌تواند برای عموم افراد کاربردی باشد و دارای محدودیت خاصی نیست. برای مثال آژانس‌های تاکسیرانی از کسب‌وکارهایی هستند که در اکثر موارد به استخدام راننده با خودرو می‌پردازند. همچنین ممکن است بعضی کسب‌وکارها نیاز به استخدام رانندگان ماشین‌های سنگین مانند کامیون داشته باشند. بعضی اشخاص حقیقی مانند رؤسا و مدیران شرکت‌ها نیز ترجیح می‌دهند به جای استفاده از خودروی شخصی، از خدمات رانندگان با خودرو استفاده کنند.

منظور از خودرو در این قرارداد چیست؟

منظور از خودرو در این تقسیم بندی، انواع خودروهای بنزینی همچون خودروهای سواری معمولی، وانت‌ها، ون‌ها و همچنین خودروهای نیمه سنگین همچون مینی بوس‌ها و غیره است.

وضعیت بیمه راننده در قرارداد استخدام راننده با خودرو چگونه است؟

با توجه به اینکه قرارداد استخدام راننده با خودرو مطابق با قانون کار تنظیم می‌گردد در نتیجه با استناد به ماده ۱۴۸ این قانون کارفرمایان مشمول قانون کار مکلف‌اند بر اساس قانون تأمین اجتماعی، کارپذیران واحد خود را نزد یکی از شعب معتبر تأمین اجتماعی بیمه نمایند. درنتیجه شخص راننده نیز مشمول بیمه خواهد بود.

هزینه‌های خودرو در قرارداد استخدام راننده با خودرو برعهده چه کسی است؟

باید توجه داشت که از آنجایی که در قرارداد استخدام راننده با خودرو، خودرو نه از جانب کارفرما بلکه توسط خود شخص راننده تأمین می‌گردد، در نتیجه استفاده از خودرو مطابق با این قرارداد تنها در ساعات کاری توافق شده در میان طرفین برای خدمت به کارفرما و انجام موضوع قرارداد خواهد بود. برای اطمینان‌بخش‌تر بودن قرارداد و پیش‌گیری از به وجود آمدن اختلافات احتمالی در آینده شایسته است که میزان هزینه‌هایی که برای خودرو به وجود می‌آید شامل مخارج کلی ماشین از جمله سوخت، خرج تعویض روغن، خرج استهلاک خودرو و غیره در حد متعارف و متناسب با میزان فعالیت و ساعات کاری راننده به نحو روشن و دقیقی تبیین گردد.

مسئول پرداخت جریمه‌های راهنمایی و رانندگی در قرارداد استخدام راننده با خودرو کیست؟

جریمه‌های راهنمایی و رانندگی حاصل قصور، بی‌احتیاطی و بی‌مبالاتی‌هایی است که از جانب شخص راننده خودرو به وجود می‌آید. بنابراین به نظر می‌رسد اهمیتی ندارد که شخص راننده در هنگام ساعات کاری خود مورد جریمه قرار گیرد یا خارج از آن. در هر صورت به این دلیل که شخص راننده موجب این جریمه‌شده خود شخص نیز مسئول پرداخت آن جرائم خواهد بود و نه شخص کارفرما که این مورد نیز باید در قرارداد تصریح گردد

محل انجام‌وظیفه راننده در قرارداد استخدام راننده با خودرو چگونه مشخص می‌شود؟

در قراردادهای استخدامی مطابق با قانون کار، محل انجام‌وظیفه شخص کارپذیر باید طی یک ماده جداگانه و به‌صورت کامل مشخص گردد. سؤالی که مطرح می‌شود این است که محل کار شخص راننده کجا خواهد بود؟ با توجه به این‌که اصولاً شخص راننده می‌باید به مکان خاص و ثابتی رفته تا شخص کارفرما را سوار کند بعدازآن عموماً مسیرهایی که شخص کارفرما خواهد رفت یکسان و محدود خواهد بود، در نتیجه بهتر است تا علاوه بر محل اصلی که راننده باید به دنبال کارفرما برود مسیرهای خدمت‌رسانی راننده نیز مشخص و ترسیم بشود و در پیوست قرارداد قرار گیرد.

مرجع حل اختلافات در قرارداد استخدام راننده با خودرو کجا خواهد بود؟

یک قرارداد حتی اگر به صورت کاملاً تخصصی و حرفه‌ای نیز تنظیم گردد هرچند میزان اختلافات آتی را می‌تواند تا حد ممکن کاهش دهد اما هیچ‌گاه نمی‌توان ادعا کرد که این اختلافات به صفر خواهند رسید. کلیه اختلافاتی که ممکن است در تفسیر مفاد قرارداد یا شیوه اجرای آن بین طرفین به وجود بیاید، عموماً بنا بر توافق طرفین باید ابتدا به‌صورت مذاکره طرفین اقدام به سازش میان خود بکنند اما اگر اختلافات حل نشد آن‌ها می‌توانند به یکی از مراجع قانونی ذی‌صلاح مطابق قانون کار مراجعه کنند.