قرارداد استخدام کارمند

نمونه قرارداد استخدام کارمند چه کمکی به شما می‌کند؟

تنظیم یک قرارداد استخدامی استاندارد و با رعایت کلیه نکات حقوقی لازم موجب می‌شود تا مسیر همکاری طرفین مشخص شده و ابهامات موجود در این خصوص برطرف گردد. علاوه بر این، رابطه استخدامی میان کارمند و کارفرما شکل قانونی و معتبر یافته و در صورت بروز هرگونه اختلاف میان طرفین می‌توان با مراجعه به قرارداد این اختلافات را حل و فصل نمود.
نکته مهم‌تر آن که تنظیم قرارداد استخدام کارمند موجب ایجاد تضمین و اطمینان خاطر برای کارمند و کارفرما خواهد شد. چرا که تعهدات هر یک از آن‌ها در قرارداد مشخص شده و هیچ یک نمی‌توانند تعهدات خود را زیر پا گذاشته و نقض نمایند. این بدین معنای است که کارمند در صورت ایفای تعهدات خود این اطمینان را خواهد داشت که تا پایان قرارداد مشغول به کار خواهد بود.

مشخصات و مندرجات مربوط به قرارداد استخدام کارمند

با توجه به اهمیت روابط استخدامی ضروری است تا در زمان تنظیم قرارداد استخدام کارمند نکات زیر را مد نظر داشته و در قرارداد درج نمایید:

1. مشخصات طرفین قرارداد:
کارمند و کارفرما طرفین قرارداد استخدام کارمند بوده و بایستی مشخصات هویتی آن‌ها به صورت کامل در متن قرارداد قید گردد. در هر صورت، کارمند یک شخص حقیقی می‌باشد، اما کارفرما ممکن است یک شخص حقیقی و یا شخص حقوقی باشد.

۲. تعیین نوع قرارداد استخدام:
همانطور که پیش‌تر ذکر شد، قرارداد استخدام انواع مختلفی دارد که تعیین آن بسته به ماهیت کار و توافق طرفین دارد. نکته مهم در زمان تنظیم قرارداد استخدام کارمند این است که نوع قرارداد استخدامی تعیین شده بایستی در قرارداد مشخص و معلوم گردد.

3. موضوع قرارداد:
در بند مرتبط با موضوع قرارداد بایستی عنوان شغلی که کارمند در آن مشغول به کار می‌گردد و وظایف وی مشخص و معلوم گردد.

۴. مدت قرارداد:
چنانچه کارمند و کارفرما قرارداد استخدام کارمند را از نوع قرارداد استخدام موقت تعیین نمایند، بایستی زمان شروع و پایان قرارداد و همچنین امکان یاعدم امکان تمدید قرارداد را نیز تعیین نمایند.

۵. تعیین ساعت کاری کارمند:
در یک قرارداد استخدام کارمند ساعات کاری شخص کارمند باید تبیین و مشخص گردد. ساعت کاری کارمند بایستی مطابق قوانین و مقررات قانون کار تعیین شود. چنانچه میزان ساعت کاری کارمند بیش از حداکثر قانونی آن تعیین شود، بایستی نسبت به میزان مازاد اضافه کاری به وی تعلق گیرد.

۶. تعیین میزان حقوق و دستمزد کارمند:
تعیین میزان حقوق و دستمزد کارمند نیز بایستی بر پایه مقررات قانون کار انجام شود و نمی‌توان حقوقی کمتر از حقوق پایه وزارت کار برای کارمند تعیین نمود.

۷. وظایف و تعهدات طرفین:
شاید بتوان مهم‌ترین ماده یک قرارداد استخدام کارمند را، ماده مرتبط با تعیین تعهدات هر یک از طرفین دانست زیرا اساساً یک قرارداد دارای موضوعی است که همان انجام تعهدات توافق شده طرفین در برابر یکدیگر است.

۸. بیمه:
از اساسی‌ترین جنبه‌های اطمینان‌بخش یک قرارداد استخدام کارمند برای شخص کارمند، الزام قانونی کارفرما به بیمه نمودن شخص کارمند نزد یکی از شعب معتبر بیمه تأمین اجتماعی در طول مدت قرارداد طبق ماده ۱۴۸ قانون کار است.
علاوه بر الزام کارفرما به بیمه تأمین اجتماعی کارمند، ضروری است تا در صورت مخاطره‌آمیز نوع کار یا محل کار کارمند، کارفرما کارمند را در مقابل حوادث ناشی از کار نیز بیمه نماید.

9. اخذ تضمین از کارمند:
یکی از مزایای تنظیم قرارداد استخدام کارمند برای شخص کارفرما اخذ تضمین از کارمند به منظور حسن انجام کار می‌باشد. دریافت تضمین می‌تواند در قالب یک فقره چک تضمینی، سفته و یا ضمانت‌نامه بانکی از کارمند در جهت حسن اجرای تعهدات باشد.

۱۰. فورس ماژور یا قوه قهریه:
گاهی ممکن است در طول مدت قرارداد حوادثی خارجی، غیرقابل‌اجتناب و غیرقابل پیش‌بینی رخ بدهد، که منجر به تعلیق و ایجاد اخلال در انجام موضوع قرارداد بشود، درنتیجه شرایط و ضوابطی مطابق با قانون کار و توافق طرفین باید در مفاد قرارداد استخدام کارمند در رابطه با این مسئله گنجانده بشود.

۱۱. تعیین مرجع حل و فصل اختلافات طرفین:
از دیگر موارد اساسی که در یک قرارداد استخدام کارمند می‌باید به آن اشاره کرد، بحث تعیین مرجع حل اختلاف است. در هر قراردادی که بین دو نفر تنظیم می‌گردد ممکن است موارد اختلافی مانند اختلاف در تفسیر مفاد قرارداد رخ بدهد که درنتیجه آن باید مرجعی برای رسیدگی به این قبیل مسائل مطابق قانون کار مشخص گردد.

۱۲. شرایط خاتمه قرارداد استخدام کارمند:
مطابق ماده ۲۱ قانون کار، قراردادهای کار به یکی از طرق فوت کارگر، بازنشستگی کار، ازکارافتادگی کلی کارگر، انقضای مدت در قراردادهای استخدام موقت، پایان کار در قراردادهای کار معین و استعفای کارگر خاتمه می‌یابند. در نتیجه، مطابق با قانون کار هیچ‌یک از طرفین نمی‌توانند به‌تنهایی قرارداد تنظیم‌شده میان خود را فسخ بکنند. این مسئله موجب ایجاد یک امنیت شغلی نسبی برای طرفین در قرارداد خواهد شد.

سؤالات متداول

1. انواع قرارداد استخدام کارمند چیست؟

همانطور که پیش‌تر اشاره شد، قرارداد استخدام کارمند انواع گوناگونی دارد. زمانی که کارمند و کارفرما قصد تنظیم قرارداد استخدامی را داشته باشند، می‌توانند بنا بر توافق خود و ماهیت کار یکی از نواع قراردادهای زیر را انتخاب نمایند:
1. قرارداد استخدام غیرموقت یا دائمی: چنانچه کارفرما مدت معینی را جهت استخدام کارمند تعیین ننماید، قرارداد استخدام جنبه غیرموقت یا دائمی بودن پیدا می‌نماید، بدین معنی که کارمند تا زمان بازنشستگی در محل مورد نظر مشغول به کار خواهد بود.
2. قرارداد استخدام موقت: در برخی موارد کار مورد نظر جنبه موقتی داشته و یا کارفرما تمایل دارد که تنها در مدت زمان مشخصی با کارمند همکاری داشته باشد. در چنین مواردی انتخاب قرارداد استخدام موقت گزینه مناسبی خواهد بود.
3. قرارداد استخدام کار معین: در برخی موارد رابطه استخدامی بین کارمند و کارفرما به حالت یک پروژه بوده و با تکمیل پروژه توسط کارمند رابطه همکاری پایان می‌یابد. در چنین مواردی قرارداد استخدام کارمند بایستی در قالب قرارداد استخدام کار معین تنظیم شود.
4. قرارداد استخدام آزمایشی: حداکثر مدت قراردادهای استخدام آزمایشی سه ماه می‌باشد. پس از پایان این مدت، در صورت رضایت کارفرما از عملکرد کارمند و توافق کارمند و کارفرما قرارداد استخدام به شکل دیگری، از جمله موقت یا غیرموقت منعقد خواهد شد.
5. قرارداد استخدام کار درصدی: در برخی موارد کارفرمایان جهت تشویق کارمندان یا کارگران خود، حداقل حقوق پایه وزارت کار را به انواع حقوق ثابت در نظر گرفته و مابقی حقوق را به صورت درصد مشخصی از سود شرکت یا فروش محصولات در نظر می‌گیرند. در این موارد کارمندان تشویق به کار بیشتر و عملکرد بهتر خواهند شد تا از این طریق درصد دریافتی آن‌ها افزایش یابد.

2. آیا در صورت بارداری کارمند پس از انعقاد قرارداد استخدام کارمند، مرخصی زایمان به ایشان تعلق خواهد گرفت؟

بله. قرارداد استخدام کارمند از الزامات قانون کار از جمله مرخصی زایمان تبعیت می‌نمایند. این مسئله یک الزام قانونی است و کارفرما نمی‌تواند مانع برخورداری کارمند از مرخصی زایمان شود.

3. آیا می‌توان شرط پرداخت بیمه توسط کارفرما را در قرارداد استخدام کارمند حذف نمود؟

خیر. بیمه شدن کارمند توسط کارفرما نزد یکی از شعب معتبر بیمه تأمین اجتماعی یکی از الزامات قانون کار بوده که هیچ‌گونه توافقی بر خلاف آن امکان‌پذیر نمی‌باشد.