قرارداد لایسنس و بهرهبرداری از فناوری یا Technology License Agreement از موضوعات مربوط به حقوق مالکیت فکری است. صاحبان ایدههای نوین که آنها را در قالب فناوری ابداع کردهاند، مایل به استفادۀ تجاری از این فناوریها هستند؛ تا با اعطای لایسنس بهرهبرداری به متخصصان و تبدیل آن به محصول، از اختراع و ابتکار فناوری خود سودهای کلانی حاصل کنند.
امروزه پیشرفتهای تکنولوژیکی در کنار خلاقیت انسان موجب طرح ایدههای نوین در قالب دانشها، اطلاعات، برنامهها و طرحهایی شده که فناوریهای نوینی را پدید آورده است. این فناوریها ناشی از ابتکارات و دانش ذهنی خلاقان آن است. در حیطۀ حقوق، قراردادهای لایسنس یا اعطای مجوز از موضوعات مربوط به حقوق مالکیت فکری است. از انواع قراردادهای لایسنس یا اعطای مجوز، قرارداد لایسنس یا اعطای مجوز بهرهبرداری از فناوری است. امروزه با توجه به افزایش روزافزون سهم فناوریهای نوین در زندگی اجتماعی، این فناوریها جنبۀ تجاری برجسته و روزافزونی یافته و در مقیاس بینالمللی مورد بهرهبرداری قرار میگیرند.
صاحبان ایدههای نوین که آنها را در قالب فناوری ابداع کردهاند، مایل به استفادۀ تجاری از این فناوریها هستند؛ تا با اعطای لایسنس بهرهبرداری به متخصصان و تبدیل آن به محصول، از اختراع و ابتکار فناوری خود سودهای کلانی حاصل کنند.
قرارداد لایسنس / License یا اعطای مجوز، قراردادی است که به موجب آن صاحب امتیاز یک ایده یا محصول / Licensor، امتیاز بهرهبرداری از آن را در ازای دریافت حق امتیاز استفاده از آن یا رویالتی / Royalty به شخص امتیازگیرنده / Licensor واگذار میکند.
از انواع قرارادهای لایسنس یا اعطای مجوز، قرارداد اعطای مجوز بهرهبرداری از فناوری است. به موجب این قرارداد، صاحب امتیاز یک فناوری آن را به یک یا چند متخصص بهرهبردار که توانایی تولید محصول و سودآوری از فناوری وی را داشته باشند اعطاء میکند. این واگذاری با شرایط مورد نظر طرفین و در قبال دریافت حق امتیاز / Royalty است؛ چراکه بهرهبرداران با استفاده از فناوری صاحب امتیاز، محصولاتی اعم از کالا یا خدمات تولید و عرضه مینمایند که دارای ارزش تجاری و سودآوری است.
صاحبان فناوری در حیطۀ تخصصی خود، با طرح دانشهای ذهنی و ایدههای نوین، فناوریهای گوناگونی را ایجاد نموده و توسعه میدهند. نیازهای ذیل، انعقاد قرارداد لایسنس یا اعطای مجوز بهرهبرداری از فناوری را ضروری ساخته است:
توسعهدهندگان فناوری بر حیطۀ تخصصی خود در ایجاد فناوری و توسعه و بهینهسازی آن متمرکزند.
بهرهبرداری از فناوری و بکارگیری آن در راستای ایجاد یک محصول ـ اعم از کالا و خدمات ـ یک فعالیت تخصصی برای تولیدکنندگان یا عرضهکنندگان محصول است.
بهرهبرداری از فناوری در راستای تبدیل آن به محصول قابل استفاده توسط کاربران نهایی / End user مستلزم سرمایهگذاری و ایجاد تشکیلات و تأسیسات منحصر به خود است.
تحولات شتابنده در عرصۀ فناوری موجب میشود تا صاحبان فناوری هرچه سریعتر مایل به تجاریسازی فناوری خود و ورود به بازار مصرف باشند تا با ورود فناوری رقیب، دچار زیان نشوند.
اعطای امتیاز بهرهبرداری از فناوری، از طرفی موجب افزایش تولیدات نوین و کارآمدتر و خدمات بهینه و از طرف دیگر موجب تشویق صاحبان ایده به ادامۀ فعالیت خود و اعطای حق بهرهبرداری از آن در ازای دریافت امتیاز به بهرهبرداران است.
همکاری صاحبان فناوری و بهرهبرداران از فناوریهای نوین، موجب افزایش سوددهی و کارآیی بیشتر آنها میگردد.
از مقررات اساسی که در قراردادهای لایسنس فناوری و بهرهبرداری ا
ز امتیاز فناوری باید ملحوظ گردد، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
صاحبان امتیاز فناوری و اشخاص صاحب تخصص و امکانات لازم جهت بهرهبرداری از فناوری باید در قالب موضوع معین که حیطۀ بهرهبرداری را به نحو دقیق پوشش دهد طرف قرارداد قرار گیرند.
در این قرارداد، نحوۀ بهرهبرداری از فناوری و تعهدات طرفین در قبال آن مشخص میشود. از قبیل آنکه صاحب امتیاز چه مواردی را برای تسهیل فعالیت بهرهبردار یا امتیازگیرنده در اختیار او قرار دهد؛ پشتیبانیهای لازم برای استفاده از فناوری کدام است؛ امتیازگیرنده باید با بهرهبرداری از فناوری چه هدفی را برآورده سازد.
صاحب امتیاز فناوری با عقد قرارداد لایسنس بهرهبرداری از فناوری قصد ورود به عرصۀ تجارت و سوددهی از فناوری حاصل از ابتکار خود را دارد. اعطای فناوری در قبال پرداخت حق امتیاز یا رویالتی مشخص صورت میپذیرد تا صاحب امتیاز فناوری از سود ابتکار خود بهرهمند شود.
صاحب امتیاز یک فناوری، مالک حقوق فکری و دانش و ابتکار آن است. در ازای اعطای فناوری به امتیازگیرنده در قالب قرارداد لایسنس بهرهبرداری از فناوری، باید سازوکاری در راستای حفظ حقوق او نسبت به فناوری موضوع قرارداد پیشبینی شود.
همچنین ممکن است امتیازگیرنده به همراه صاحب امتیاز، فناوری جدید یا توسعهیافتهای را با همکاری یکدیگر خلق کنند که در این مورد از حقوق مالکیت معنوی هر دو طرف باید صیانت شود.
مقررات مربوط به حقوق اختراع از قبیل قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علایم تجاری، الزاماتی را نسبت به حقوق مالکیت فکری و قراردادهای لایسنس پیشبینی نمودهاند که باید مورد ملاحظه قرار گیرد.
طرفین قرارداد واگذاری حق امتیاز بهرهبرداری از فناوری میتوانند آن را به نحو انحصاری یا غیرانحصاری تنظیم کنند؛ بدین جهت که در صورت وجود شرط انحصار، صاحب امتیاز حق در اختیار نهادن فناوری موضوع قرارداد را به دیگری ندارد.
با توجه به اهمیت و حساسیت موضوع قراردادهای لایسنس بهرهبرداری از فناوری، باید تدابیر قابل اطمینانی جهت حفظ حقوق طرفین در برابر تضییع آن از جانب هر طرف، تخلفات قراردادی و وقایع خارج از قرارداد پیشبینی شود. مراتب فسخ و نحوۀ خاتمۀ قرارداد با توجه به ماهیت ویژۀ قراردادهای لایسنس باید مطابق طبیعت آنها تنظیم شود.
تیم تخصصی تنظیم قراردادهای لامینگو، با احاطه بر جنبههای مختلف حقوقی و تجاری موضوع نوین و پیچیدۀ اعطای مجوز و بهرهبرداری از فناوری، تمامی مواردی را که رعایت آن در تنظیم قراردادهای لایسنس بهرهبرداری از فناوری ضروری است، با دقت بر وجوه مختلف و متمایز این قراردادها رعایت نموده است؛
و در نتیجه، نمونۀ منحصربهفرد «قرارداد اعطای مجوز بهرهبرداری از فناوری» خود را جهت برآورده نمودن حداکثری نیازهای حقوقی و تجاری صاحبان فناوری و بهرهبرداران و تولیدکنندگان آن و حفظ حقوق آنها در قالبی انعطافپذیر فراهم آورده و علاوه بر آن آمادۀ مشاوره در زمینۀ سفارشیسازی آن در راستای ضرورتهای مخاطبان قرارداد لایسنس بهرهبرداری از فناوری است!
در صورت داشتن هرگونه سوالی با ما تماس بگیرید
021-91070885متخصص امور قراردادها و وکیل پایه یک دادگستری
دانشآموخته دانشگاه شهید بهشتی، همبنیانگذار لامینگو
دکتری حقوق از فرانسه، بنیانگذار شرکت دادفلامینگو و همبنیانگذار لامینگو
مدیر دپارتمان خدمات حقوقی دادفلامینگو، دانشآموخته دانشگاه منچستر انگلستان
پژوهشگر دکتری حقوق نفت وگاز، وکیل پایه یک دادگستری
متخصص امور قراردادها و وکیل پایه یک دادگستری
چنانچه به هر دلیلی در انتخاب این قرارداد تردید دارید، میتوانید با ثبت درخواست خود در قسمت تنظیم قرارداد سفارشی ضمن مشورت با مشاورین حقوقی ما، قرارداد مورد نیاز خود را دریافت کنید.
{{item.content}}
سوالات متداول