قرارداد لیسانس یا مجوز بهره‌برداری از تکنولوژی

style="color:#000000;">طرفین قرارداد واگذاری حق امتیاز بهره‌برداری از فناوری می‌توانند آن را به‌نحو انحصاری یا غیرانحصاری تنظیم کنند؛ بدین جهت که در صورت وجود شرط انحصار، صاحب امتیاز حق در اختیار نهادن فناوری موضوع قرارداد را به دیگری ندارد. 

7. ضمانت اجرا، حوادث فوق‌العاده، نحوه فسخ و خاتمه قرارداد
با توجه به اهمیت و حساسیت موضوع قراردادهای لیسانس، باید تدابیر قابل اطمینانی جهت حفظ حقوق طرفین در برابر تضییع آن از جانب هر طرف، تخلفات قراردادی و وقایع خارج از قرارداد پیش‌بینی شود. مراتب فسخ و نحوه خاتمه قرارداد با توجه به ماهیت ویژه قراردادهای لیسانس باید مطابق طبیعت آن‌ها تنظیم شود. 

سؤالات متداول

1. قرارداد لیسانس یا مجوز بهره‌برداری از تکنولوژی چیست؟ 

قرارداد لیسانس یا مجوز بهره‌برداری از تکنولوژی، قراردادی است که به موجب آن صاحب امتیاز یک ایده یا محصول (Licensor) امتیاز بهره‌برداری از آن را در ازای دریافت حق امتیاز استفاده از آن (Royalty) به شخص امتیازگیرنده (Licensee) واگذار می‌کند. به موجب این قرارداد، صاحب امتیاز یک فناوری آن را به یک یا چند متخصص بهره‌بردار که توانایی تولید محصول و سودآوری از فناوری وی را داشته باشند اعطاء می‌کند. این واگذاری با شرایط مورد نظر طرفین و در قبال دریافت حق امتیاز یا Royalty است. چرا که بهره‌برداران با استفاده از فناوری صاحب امتیاز، محصولاتی اعم از کالا یا خدمات تولید و عرضه می‌نمایند که دارای ارزش تجاری و سودآوری است. 

2. چه اموالی می‌توانند موضوع قرارداد لیسانس یا مجوز بهره‌برداری از تکنولوژی قرار گیرند؟ 

به‌طور کلی، انواع حقوق مالکیت فکری از جمله حق بهره‌برداری از یک اختراع، حق استفاده از علائم تجاری، دانش فنی ساخت یک محصول یا ارائه یک خدمت و حق استفاده از یک نرم‌افزار می‌توانند موضوع قرارداد لیسانس قرار گیرند. 

3. آیا با انعقاد قرارداد لیسانس، امکان افشای اطلاعات مربوط به موضوع قرارداد از طرف لیسانس‌گیرنده وجود دارد؟ 

کلیه اطلاعاتی که صاحب امتیاز در اختیار لیسانس‌گیرنده قرار می‌دهد جنبه سری و محرمانه دارند. بنابراین، اگر لیسانس‌گیرنده اقدام به افشای این اطلاعات نموده و آن‌ها را در اختیار شخص یا اشخاص دیگری قرار دهد، از باب مسئولیت مدنی ضامن بوده و موظف به جبران خسارت صاحب امتیاز خواهد بود. 

4. مزایای استفاده از قرارداد لیسانس یا مجوز بهره‌برداری از تکنولوژی چیست؟

تحولات شتابنده در عرصه فناوری موجب می‌شود تا صاحبان فناوری هرچه سریع‌تر مایل به تجاری‌سازی فناوری خود و ورود به بازار مصرف باشند تا با ورود فناوری رقیب، دچار زیان نشوند. اعطای امتیاز بهره‌برداری از فناوری، از طرفی موجب افزایش تولیدات نوین و کارآمدتر و خدمات بهینه و از طرف دیگر موجب تشویق صاحبان ایده به ادامه فعالیت خود و اعطای حق بهره‌برداری از آن در ازای دریافت امتیاز به بهره‌برداران است. بنابراین، همکاری صاحبان فناوری و بهره‌برداران از فناوری‌های نوین، موجب افزایش سوددهی و کارآیی بیشتر آن‌ها می‌گردد.