قرارداد طراحی و توسعه نرم افزار قراردادی نسبتاً جدید بوده که میان کسبوکارها با توسعهدهندگان و برنامه نویسان تنظیم میگردد. این قرارداد یکی از انواع قراردادهای پروژهای بوده که دارای نکات حقوقی متفاوتی از قراردادهای کار و استخدامی تحت تابعیت قانون کار است. در این قرارداد شرح وظایف شخص طراح و توسعهدهنده دارای اهمیت ویژهای بوده که باید موردتوافق هر دو طرف قرار گیرد. درنهایت نیز مشخصات فنی پیشبرد فعالیت و نحوه انجام کار نیز باید بهصورت حقوقی و مطابق قانون در قرارداد درج گردد.
بهدنبال گسترش اینترنت و کسبوکارهای مجازی، گرایش اشخاص به ساخت نرمافزارها رو به افزایش است. در این راستا، این افراد نیازمند انعقاد قرارداد طراحی و توسعه نرم افزار هستند. این قرارداد، یکی از انواع قراردادهای پیمانکاری است که میان کارفرما، یعنی سفارشدهنده نرمافزار، و پیمانکار، یعنی طراح یا توسعهدهنده نرمافزار، منعقد میگردد. مفاد این قرارداد، مشروط بر آنکه ناقض قوانین آمره کشور نباشد، تابع توافقات طرفین است. در این قرارداد، شیوه نگارش تعهدات طراح یا توسعهدهنده و همچنین تعریف دقیق برخی واژگان اهمیت زیادی دارد. در قرارداد پیش رو که توسط تیم حقوقی مجموعه لامینگو تنظیم شده، کلیه موارد لازم لحاظ شده است.
کسبوکارهای امروزی غالباً گرایش زیادی به استفاده از تکنولوژی و فضای مجازی در راستای ارائه محصول یا خدمت خود دارند. سفارشهای طراحی یا توسعه نرمافزار، معمولاً بهصورت موردی است و ازطرفی، بسیاری از برنامهنویسان یا توسعهدهندگان نرمافزار علاقهای به برقراری روابط استخدامی ندارند. در چنین شرایطی، قرارداد طراحی و توسعه نرم افزار که نوعی قرارداد پیمانکاری است، میتواند انتخاب مناسبی برای این افراد باشد.
برخلاف قراردادهای استخدامی، قانون خاصی بر قراردادهای پیمانکاری حاکم نیست. بنابراین، بنا بر حکم ماده 10 قانون مدنی، اشخاص در تنظیم قراردادهای پیمانکاری آزادند مشروط بر آنکه مفاد قرارداد در تضاد با قوانین و مقررات آمره کشور نباشد.
منظور از حقوق مالکیت فکری، حقوقی است که از تولید محصولات فکری مانند اختراعات، طرحهای صنعتی و ... ناشی میشود. بهموجب این حق، برخی حقوق مادی مانند حق تکثیر، حق نمایش یا هرگونه بهرهبرداری از دارایی فکری یا حقوق معنوی که بارزترین مصداق آن حق بر نام است، برای دارنده مال فکری ایجاد میشود.
اما سؤال اینجاست که زمانیکه طراح یا توسعهدهنده، نرمافزاری را به سفارش کارفرما تولید کرده یا توسعه میدهد، حقوق فکری مادی و معنوی آن متعلق به چه کسی خواهد بود؟
مطابق ماده 6 قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرمافزارهای رایانهای، چنانچه پدید آوردن نرمافزار، موضوع قرارداد بوده است، حقوق مادی متعلق به کارفرما میباشد. بند ه ماده 5 قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 نیز حقوق مادی اختراعات ناشی از قرارداد متعلق به کارفرما میداند. زمانیکه حقوق مادی محصول فکری متعلق به کارفرما باشد، حتی شخص تولیدکننده محصول بدون رضایت کارفرما حق بهرهبرداری از محصول را نخواهد داشت.
توصیه ما به شما این است که بهمنظور جلوگیری از ایجاد اختلافات احتمالی آتی، در متن قرارداد خود به تبیین حقوق مالکیت فکری ناشی از تولید یا توسعه محصول خود بپردازید و ضمن تفکیک حالات مختلف، درخصوص آن ت
صمیمگیری کنید.
اما درخصوص حقوق معنوی، لازم است بدانید که امکان انتقال آن به کارفرما وجود نداشته و منحصراً در اختیار شخص تولیدکننده محصول فکری است.
ضرورت تعیین ویژگیهای نرمافزار سفارشی و مفهوم طرح اولیه در قرارداد طراحی و توسعه نرم افزار
لازم است در قرارداد خود، کلیه ویژگیهایی را که برای نرمافزار خود مد نظر دارید، بهتفصیل بیان کنید. همچنین، بهمنظور ایجاد شفافیت و جلوگیری از بروز اختلافات در آینده، بهتر است به تبیین مفهوم طرح اولیه و ویژگیهای آن نیز پرداخته شود.
در راستای تولید یا ارتقاء نرمافزار، اطلاعاتی از کسبوکار کارفرما در اختیار طراح قرار میگیرد که درصورت فاش شدن هرکدام از آنها، این امکان وجود دارد که کارفرما متحمل ضرر و زیان جبرانناپذیری گردد. از این رو، لازم است بندی را در قرارداد خود به بحث رعایت محرمانگی دادهها و اطلاعات کسبوکار کارفرما اختصاص داده و ضمن تعیین مبلغی بهعنوان وجه التزام، شخص طراح را ملزم به رعایت محرمانگی دادهها و اطلاعات خود نمایید.
پاسخ این سؤال مثبت است. اگر همکاری طراح یا توسعهدهنده نرمافزار با رقبای کارفرما، کسبوکار کارفرما را در معرض خطر قرار دهد، کارفرما میتواند با درج شرطی تحت عنوان «شرط عدم رقابت»، طرف قرارداد خود را برای مدت معینی از همکاری با کسبوکارهای رقیب منع نماید.
خیر؛ در قراردادهای پیمانکاری، برخلاف قراردادهای استخدامی، الزامی به بیمه پیمانکار برای کارفرما وجود ندارد.
تعیین تکلیف درخصوص مسئولیت مدنی ناشی از اطلاعات مندرج در نرمافزار
اطلاعاتی که در نرمافزار درج میگردد، برای واردکنندگان آن مسئولیتهایی بههمراه خواهد داشت. لازم است در متن قرارداد خود بندی را اختصاص داده و درخصوص مسئولیت مدنی ناشی از اطلاعات و دادههای مندرج در نرمافزار، اعم از دادههای تصویری یا نوشتاری، توافق کنید.
باتوجه به موارد فوقالذکر، پرواضح است که قرارداد طراحی و توسعه نرم افزار، یک قرارداد تخصصی است و تنظیم آن مستلزم رعایت نکاتی است که نادیده گرفتن هرکدام از آنها، میتواند خسارات جبرانناپذیری به طرفین قرارداد وارد کند. متخصصان حقوق مالکیت فکری در مجموعه لامینگو، با لحاظ کلیه قوانین و مقررات مربوطه و همچنین در نظر گرفتن منافع هردو طرف قرارداد، پیشنویس این قرارداد را آماده کردهاند. فایل این پیشنویس هماکنون برای شما قابل دانلود میباشد. درنگ نکرده و این فایل را دریافت کنید. همچنین، درصورت وجود هرگونه سؤال یا ابهام، میتوانید از مشاوره تیم حقوقی ما استفاده کنید.
در صورت داشتن هرگونه سوالی با ما تماس بگیرید
021-91557030متخصص امور قراردادها و وکیل پایه یک دادگستری
دانشآموخته دانشگاه شهید بهشتی، همبنیانگذار لامینگو
دکتری حقوق از فرانسه، بنیانگذار شرکت دادفلامینگو و همبنیانگذار لامینگو
مدیر دپارتمان خدمات حقوقی دادفلامینگو، دانشآموخته دانشگاه منچستر انگلستان
پژوهشگر دکتری حقوق نفت وگاز، وکیل پایه یک دادگستری
متخصص امور قراردادها و وکیل پایه یک دادگستری
چنانچه به هر دلیلی در انتخاب این قرارداد تردید دارید، میتوانید با ثبت درخواست خود در قسمت تنظیم قرارداد سفارشی ضمن مشورت با مشاورین حقوقی ما، قرارداد مورد نیاز خود را دریافت کنید.
{{item.content}}
سوالات متداول