قرارداد اجاره طلا

طلا یکی از ارزشمندترین کالاهای محبوب و مورد استفاده در میان مردم است و دارای استفاده‌های متنوعی بوده که شامل استفاده زینتی از طلا، جهت ضمانت و گروگذاری و همچنین سرمایه‌گذاری می‌شود. با توجه به ارزشمندی طلا و استفاده‌های متعددی که از آن می‌شود، معاملات مختلف و متفاوتی نیز نسبت به آن شکل می‌گیرد. یکی از این معاملات، بحث اجاره طلا است.

بر اساس این قرارداد، طرفین توافق می‌کنند که در ازای پرداخت مبلغ مشخصی و برای مدت معینی، مقداری طلا از طرف موجر در اختیار مستأجر قرار بگیرد. در حقیقت با این قرارداد، مستأجر به‌صورت موقت مالک منافع طلا می‌شود و در حدود اختیاراتی که در متن قرارداد به او داده می‌شود، می‌تواند از طلای اجاره‌ای استفاده کند. نمونه قرارداد اجاره طلا ممکن است بنا به دلایل مختلفی مورد استفاده افراد قرار گیرد و نکته حائز اهمیت در اینجا بحث ارزشمندی طلا و پیشبرد قانونی اجاره آن است. در قرارداد پیش رو، شما می‌توانید کلیه نیازهای قانونی و قراردادی خود را از این بابت رفع کنید. 

قرارداد اجاره طلا چه کمکی به شما می‌کند؟ 

افراد ممکن است به دلایل مختلفی از جمله استفاده شخصی و زینتی از طلا، استفاده به‌عنوان تضمین یا رهن، جهت سرمایه‌گذاری و یا نیاز به وجه نقد وعدم تمایل به فروش طلا نیازمند انعقاد قرارداد اجاره طلا باشند. از آنجا که این قرارداد دارای ریسک بالاست، تنظیم آن بر اساس اصول استاندارد قراردادنویسی الزامی است.

قیمت طلا باعث شده است که نگرانی‌های زیادی برای اجاره دادن یا اجاره گرفتن آن ایجاد شود. بروز تخلف‌ها و مشکلاتی که در انجام معامله اجاره طلا وجود دارد، باعث شده است که اهمیت تنظیم نمونه قرارداد اجاره طلا بیش از پیش مشخص شود. به‌طور کلی فقدان یک قرارداد دقیق و منسجم میان طرفین، می‌تواند ضررها و خسارات بسیاری را برای هر دو طرف به بار آورد. بنابراین انعقاد قراردادی برای اجاره طلا اقدامی بسیار ضروری است تا هیچ‌کدام از طرفین دچار مشکل نشوند. زیرا به واسطه وجود قرارداد، دیگر طرفین نمی‌توانند برخلاف تعهدات قراردادی خود عمل نمایند و اگر اختلافی نیز حاصل شود، با داشتن قرارداد می‌توان به این اختلاف خاتمه داد. 

مشخصات و مندرجات مربوط به قرارداد

1. مشخصات دقیق طرفین
مواردی مانند نام و نام خانوادگی، کد ملی، شماره شناسنامه، نشانی و کد پستی، شماره تماس و غیره از مهم‌ترین اطلاعات طرفین است که لازم است در متن قرارداد ذکر شود. 
2. موضوع قرارداد
لازم است در متن قرارداد موضوع آن و زمینه بهره‌برداری از طلای مورد اجاره به‌طور دقیق مشخص شود. 
3. تاریخ تنظیم و تحویل قرارداد
بایستی در متن قرارداد، تاریخ تنظیم آن و تاریخ تحویل کالا به‌صورت دقیق بیان شود تا از اختلافات آینده جلوگیری کند. 
4. مبلغ قرارداد و نحوه پرداخت آن
لازم است در متن قرارداد، مبلغ دقیق اجاره و نحوه پرداخت آن مشخص شود. 
5. تعهدات طرفین
از جمله تعهدت اجاره‌دهنده می‌توان به تحویل طلای مورد اجاره، مطابق مشخصات مورد توافق در زمان تعیین‌شده اشاره کرد. مستأجر نیز وظیفه دارد از طلای مورد اجاره حفاظت کند و از آن استفاده دیگری به جز آنچه مورد توافق آن‌ها قرار گرفته است نکند. این تعهدات باید در متن قرارداد ذکر شود. 
6. تعیین موارد فسخ 
مطابق قاعده کلی، اصل بر لزوم قراردادهاست؛ بدین معنا که طرفین حق فسخ را جز در موارد قانونی نخواهند داشت. با این حال، در صورت توافق، طرفین می‌توانند اختیار برهم زدن قرارداد اجاره طلا را در موارد خاصی پیش‌بینی کنند. وجود ابهام در این بند، ممکن است منجر به باطل شدن کلی قرارداد شما شده و شما را با چالش‌های حقوقی فراوانی روبرو کند. 
7. تعیین وجه التزام 
باتوجه به قیمت بالای طلا، در صورت گم شدن یا مورد سرقت قرار گرفتن آن، موجر متحمل خسارت زیادی خواهد شد. از این رو، تعیین مبلغی مقطوع برای جبران خسارت در صورت مفقود شدن طلا در متن قرارداد لازم است. به‌علاوه، توصیه می‌شود برای مفقودی هر بخش از طلای مورد اجاره، مبلغی جداگانه تعیین نمایید. برای مثال، مشخص کنید که اگر سنگِ کار شده در طلا مفقود شود، مستأجر چه مبلغی را باید به موجر بپردازد. 
8. موارد فورس ماژور و قوه قهریه
شرایطی فورس‌ماژور یا قوه قهریه نام دارد که تحت آن شرایط، امکان اجرای تعهدات برای موجر یا مستأجر به دلیل غیرقابل کنترل بودن وجود نداشته باشد. در چنین شرایطی طرفین مسئولیتی برای جبران خسارات ندارند و لازم است این شرایط در متن قرارداد پیش‌بینی شود. 
9. مرجع حل و فصل اختلافات
حل و فصل کلیه اختلافات و دعاوی ناشی از این قرارداد و سایر منازعات مرتبط به آن از جمله مذاکرات مقدماتی، انعقاد، اعتبار، فسخ قرارداد و تفسیر آن به عهده مقام صالح قضایی است. البته در صورت تمایل طرفین می‌توانند در این بند به جای دادگاه صالح، رسیدگی و حل و فصل اختلافات احتمالی خود را به داور مرضی‌الطرفین ارجاع دهند. 

سوالات متداول

الف) قرارداد اجاره طلا تحت تابعیت چه قانونی قرار دارد؟ 

قراردادهای اجاره، تحت تابعیت مقررات فصل چهارم قانون مدنی قرار دارند. در این‌گونه قراردادها سه رکن اصلی وجود دارد: ۱) موجر که همان فرد اجاره‌دهنده است ۲) مستأجر؛ یعنی فرد اجاره‌کننده و ۳) عین مستأجره یا مورد اجاره که همان مالی است که موضوع قرارداد اجاره قرار می‌گیرد. 

ب) چرا تعیین مدت در قرارداد اجاره طلا ضروری است؟ 

قانونگذار در ماده ۴۶۸ قانون مدنی، صراحتاً اعلام کرده که چنانچه در قرارداد اجاره اشیاء مدت تعیین نشود، قرارداد باطل خواهد بود. بنابراین، اگر از ذکر مدت اجاره غافل شوید، قرارداد شما اساساً فاقد اعتبار قانونی خواهد بود. 

ج) مستأجر در چه صورتی می‌تواند طلای مورد اجاره را به اشخاص ثالث اجاره دهد؟ 

بنا بر مقررات موضوعه کشور ما حق اجاره مال مورد اجاره برای مستأجر محفوظ است، به‌جز زمانی که این حق توسط موجر از او سلب می‌شود. بنابراین، چنانچه شما به‌عنوان موجر قصد دارید مانع اجاره دادن طلای خود توسط مستأجر به اشخاص ثالث شوید، لازم است در قرارداد خود به این موضوع اشاره کنید.