قرارداد ضمانت وام

معمولاً بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری برای اعطای انواع مختلف وام به اشخاص، اموالی را به وثیقه گرفته یا از وام‌گیرنده تقاضای معرفی ضامن می‌کنند. در این حالت، قراردادی که میان اعطاءکننده وام و ضامن منعقد می‌گردد، قرارداد ضمانت وام نام دارد. این قرارداد، یکی از قراردادهایی است که به تعبیر قانون مدنی «ضمان عقدی» نامیده می‌شود. در این قرارداد، ضامن دین شخص وام‌گیرنده را در برابر اعطاءکننده وام بر عهده می‌گیرد. 

طرفین قرارداد ضمانت وام چه کسانی هستند؟

در این قرارداد، سه نفر درگیر هستند:

1- ضامن
2- اعطاءکننده وام
3- وام‌گیرنده

اما پرسش مهم این است که طرفین اصلی قرارداد چه کسانی هستند؟ یا به تعبیری، چه کسانی باید قرارداد ضمانت وام را امضاء نمایند؟
بنا بر مقررات موضوعه کشور ما، قرارداد ضمانت یک قرارداد دوطرفه است که میان ضامن و طلبکار منعقد می‌گردد. مطابق ماده 685 قانون مدنی، رضایت مدیون اصلی در قرارداد ضمانت لازم نیست.

انواع ضمانت

به‌طور کلی، سه نوع قرارداد ضمانت وجود دارد:

در نوع اول، دین کلاً از مدیون اصلی به ضامن منتقل می‌گردد؛ به این معنا که طلبکار با انعقاد قرارداد ضمانت، حق رجوع به مدیون اصلی را از خود سلب کرده و تنها می‌تواند حق خود را از ضامن مطالبه نماید. این نوع ضمانت امروزه متروک شده و کاربرد زیادی ندارد.
در نوع دوم، امکان مراجعه همزمان طلبکار به ضامن و مدیون اصلی وجود دارد. در این حالت، ضامن نمی‌تواند طلبکار را مجبور نماید که ابتدا برای دریافت طلب خود به مدیون اصلی مراجعه نماید.
در نوع سوم، طلبکار می‌باید ابتدائاً به مدیون اصلی مراجعه کرده و درصورتی‌که طلب خود را از او دریافت نکرد، حق مراجعه به ضامن را خواهد داشت. قرارداد ضمانت وام معمولاً این نوع ضمانت را در بر می‌گیرد.
نوع ضمانت را نحوه تعیین تعهدات ضامن مشخص می‌کند. بنابراین، لازم است در تنظیم بند تعهدات ضامن دقت کافی را داشته باشید.

اهمیت تصریح به آگاهی طلبکار از وضعیت مالی ضامن در قرارداد ضمانت وام

بنا بر حکم ماده 690 قانون مدنی، چنانچه طلبکار هنگام انعقاد قرارداد ضمانت نسبت به عدم تمکن مالی ضامن ناآگاه باشد، می‌تواند قرارداد را فسخ نماید. برای پیشگیری از وقوع چنین امری، بهتر است در متن قرارداد آگاهی طلبکار از تمکن مالی ضامن تصریح گردد.
ممکن است بپرسید اگر پس از انعقاد قرارداد ضامن تمکن مالی خود را از دست بدهد، این حق فسخ همچنان پابرجاست؟
حق فسخ مذکور، عدم تمکن مالی ضامن پس از امضاء قرارداد را در بر نمی‌گیرد و تنها محدود به عدم تمکن مالی ضامن هنگام انعقاد است. 

آیا ضامن می‌تواند درصورت تأدیه دین مدیون، برای مطالبه مبلغ پرداخت‌شده به او مراجعه نماید؟

بله؛ ضامن می‌تواند پس از تأدیه دین مدیون، به او رجوع نماید؛ اما تا قبل از تأدیه این امکان برای ضامن وجود ندارد. 

تضمینات در قرارداد ضمانت وام

یکی از بندهای مهم قرارداد مورد بحث، بند تضمینات است. چنانچه ضامن سندی مانند چک یا سفته را به طلبکار تقدیم نماید، ذکر کلیه اطلاعات مربوط به آن در متن قرارداد الزامی است. همچنین، طلبکار می‌باید رسید دریافت سند را به ضامن تقدیم کند.

محرمانگی و عدم افشاء

باتوجه به اینکه به‌واسطه انعقاد قرارداد ضمانت اسناد و مدارک ضامن در اختیار اعطاءکننده وام قرار می‌گیرد، افزودن بند محرمانگی به قرارداد ضمانت وام خالی از لطف نیست. به‌موجب این بند، اعطاءکننده وام متعهد می‌گردد که از افشاء کلیه اطلاعات مربوط به شخص ضامن خودداری نماید. چنانچه اعطاءکننده وام نیز نسبت به افشاء اطلاعات خود نگرانی داشته باشد، می‌توان برای هر دو طرف قرارداد این شرط را اعمال کرد.

در پایان...

در پایان لازم است قرارداد در دو نسخه یکسان تنظیم شده و پس از امضاء توسط طرفین (اعطاءکننده وام و ضامن) یک نسخه در اختیار هرکدام قرار گیرد.

لامینگو این بار هم کنار شماست!

کارشناسان تنظیم قرارداد لامینگو، مجموعه‌ای جامع و کامل از قراردادهای پرطرفدار را تنظیم کرده و در اختیار کاربران این مجموعه قرار داده‌اند. کارشناسان تنظیم قرارداد این بار نمونه‌ای از قرارداد ضمانت وام را تهیه کرده‌اند. در این قرارداد، کلیه نکات لازم ازجمله تعهدات طرفین، فورس‌ماژور و محرمانگی درج شده است. می‌توانید هم‌اکنون نسخه‌ای از این قرارداد را دریافت کرده و درصورت نیاز، سؤالات و ابهامات خود را با ما در میان بگذارید.