بسیاری از زوجین نابارور، تمایل به استفاده از رحم زنان دیگر برای بارداری و وضع حمل دارند. این عمل در عرف با نام اجاره رحم شناخته شده است. قرارداد اجاره رحم، برخلاف نام آن، از مقررات مربوط به اجاره تبعیت نمیکند؛ بلکه تابع ماده 10 قانون مدنی است. آنچه در تنظیم این قرارداد حائز اهمیت است، پیشبینی کلیه احتمالات در طول مدت بارداری و پس از وضع حمل است. همچنین، نحوه تعیین تعهدات طرفین در این قرارداد اهمیت زیادی دارد. قراردادی که پیش رو دارید، ماحصل تلاش قراردادنویسان تیم حقوقی مجموعه لامینگو بوده و با در نظر گرفتن منافع زوجین متقاضی و شخص صاحب رحم تنظیم شده است.
اجاره رحم، انتخاب بسیاری از زوجین نابارور است که در پی داشتن فرزندی از ژن خود هستند. بسیاری از این اشخاص، بدون تنظیم قراردادی کتبی اقدام به استفاده از رحم اجارهای میکنند؛ درحالیکه این عمل بدون تنظیم قرارداد ممکن است بسیاری از منافع زوجین متقاضی یا شخص صاحب رحم را به خطر بیندازد. با تنظیم قرارداد اجاره رحم، علاوهبر ایجاد آگاهی و شفافیت بیشتر برای طرفین درخصوص حقوق و تکالیف آنها، درصورت بروز اختلافات احتمالی، فرایند اثبات وجود یا عدم وجود تعهدات بسیار آسانتر خواهد شد.
کلیه قراردادهای اجاره، تحت شمول مقررات فصل چهارم قانون مدنی قرار میگیرند. این قراردادها، دارای سه رکن اصلی موجر، مستأجر و عین مستأجره است. مطابق ماده 467 قانون مدنی، مورد اجاره ممکن است اشیاء، حیوان یا انسان باشد. بنابراین، اعضای بدن نمیتواند موضوع عقود اجاره قرار گیرد. ازطرفی، اجاره رحم، نسبت به سایر انواع اجاره، دارای ماهیتی متفاوت است. بنابراین، میتوانیم بگوییم که قرارداد اجاره رحم، وفق ماده 10 قانون مدنی، تابع توافقات میان طرفین است؛ مشروط بر آنکه این توافقات با مقررات موضوعه کشور در تضاد نباشد.
قرارداد اجاره رحم را، میتوان از حیث مبلغ قرارداد به دو بخش معوض و غیرمعوض (بلاعوض) تقسیم کرد. در قرارداد معوض، صاحب رحم در ازای حمل و زایمانی که انجام میدهد، مبلغی را، علاوهبر هزینههای مربوط به بارداری و زایمان، از زوجین متقاضی دریافت کرده و کسب سود میکند. اما چنانچه قرارداد بهصورت بلاعوض منعقد گردد، صاحب رحم سودی بهدست نیاورده و تنها مستحق دریافت هزینههای مربوط به بارداری و زایمان خواهد بود. در این حالت، معمولاً صاحب رحم از نزدیکان زوجین متقاضی بوده یا با آنها ارتباطی دوستانه دارد.
ازجمله تعهدات مهم صاحب رحم، رعایت کلیه ضوابط و استانداردهای پزشکی در طول مدت بارداری است. صاحب رحم میباید از مصرف هرگونه دخانیات یا مشروبات الکلی در دوران بارداری خود بپرهیزد. همچنین، مصرف مواد غذایی یا داروهایی که موجب زایمان زودرس شود، ممنوع است.
زوجین متقاضی، موظفند کلیه هزینههای مربوط به بارداری و زایمان را، ازجمله هزینههای دارو، معاینه پزشک، سونوگرافی و ...، تأمین نمایند. همچنین، زوجین متقاضی میباید کلیه مسئولیتهای مالی و حقوقی مربوط به نوزاد را پس از تولد او برعهده گیرند.
ازجمله مواردی که در قرارداد مورد بحث از اهمیت بالایی برخوردار است، رضایت کامل شوهر صاحب رحم نسبت به اجرای تعهدات قراردادی توسط شخص صاحب رحم است. چنانچه میخواهید در این مورد از خاطری آسوده برخوردار باشید و از بروز مشکلات آتی احتمالی جلوگیری نمایید، پیش از تنظیم قرارداد، رضایت کتبی شوهر صاحب رحم را اخذ کرده و تصویر آن را ضمیمه قرارداد کنید.
ازجمله مدارکی که لازم است ضمیمه قرارداد شود، مدارک پزشکی زوجین متقاضی و شخص صاحب رحم است. این مدارک میتواند برگ معرفی پزشک معالج زوجین متقاضی و تصاویر سونوگرافی صاحب رحم که حاکی از سلامت ایشان برای بارداری و وضع حمل است، باشد. بهتر است مدارکی مانند گواهی عدم اعتیاد طرفین قرارداد و همچنین، سند ازدواج زوجین متقاضی نیز پیوست قرارداد شود.
قرارداد اجاره رحم، ماهیتاً قراردادی نیست که طرفین بخواهند برای آن حق فسخ پیشبینی کنند. اما چنانچه قصد دارید به طرفین بیشترین مهلت ممکن را برای تأمل درخصوص قرارداد دهید، میتوانید تا پیش از انجام عملیات انتقال نطفه به بدن شخص صاحب رحم، برای هرکدام از زوجین متقاضی و صاحب رحم حق فسخ قائل شوید. همچنین، امکان پیشبینی حق فسخ برای شوهر صاحب رحم وجود دارد.
ماهیت پیچیده و منحصربهفرد قرارداد اجاره رحم بر هیچکس پوشیده نیست. در این راستا، طرفین نیازمند قراردادی هستند که منافع هر دو طرف را پوشش دهد. همچنین، تنظیم این قرارداد نیازمند داشتن آگاهی کامل از اصول قراردادنویسی است. قراردادنویسان حاضر در مجموعه لامینگو، پیشنویسی از این قرارداد را تهیه کرده و پس از چند مرتبه بازبینی، فایل آن را در دسترس شما عزیزان قرار دادهاند. میتوانید هماکنون این فایل را دریافت کرده و ضمن برخورداری از قراردادی مطمئن، در وقت خود صرفهجویی کنید.
فراموش نکنید که مشاوران حقوقی مجموعه لامینگو، آماده ارائه خدمات حقوقی به شما هستند. سؤالات خود را از ما بپرسید.
در صورت داشتن هرگونه سوالی با ما تماس بگیرید
021-91557030متخصص امور قراردادها و وکیل پایه یک دادگستری
دانشآموخته دانشگاه شهید بهشتی، همبنیانگذار لامینگو
دکتری حقوق از فرانسه، بنیانگذار شرکت دادفلامینگو و همبنیانگذار لامینگو
مدیر دپارتمان خدمات حقوقی دادفلامینگو، دانشآموخته دانشگاه منچستر انگلستان
پژوهشگر دکتری حقوق نفت وگاز، وکیل پایه یک دادگستری
متخصص امور قراردادها و وکیل پایه یک دادگستری
چنانچه به هر دلیلی در انتخاب این قرارداد تردید دارید، میتوانید با ثبت درخواست خود در قسمت تنظیم قرارداد سفارشی ضمن مشورت با مشاورین حقوقی ما، قرارداد مورد نیاز خود را دریافت کنید.
{{item.content}}
سوالات متداول