قرارداد خرید و فروش اقساطی کالا

نمونه قرارداد فروش اقساطی کالا چه کمکی به شما می‌کند؟

قرارداد خرید و فروش اقساطی کالا توافق‌‌نامه مکتوبی است که میان فروشنده و خریدار برای خرید یک کالا به‌صورت اقساطی تنظیم می‌شود. در این قرارداد که به آن بیع نسیه گفته می‌شود، خریدار مبلغ کل کالا را نقدی پرداخت نمی‌کند؛ بلکه با فروشنده توافق می‌کند که مبلغ را به شکل قسطی و طی مدت زمانی مشخص پرداخت کند. به طور کلی نمونه قرارداد خرید و فروش اقساطی کالا کلیه تعهدات و حقوق خریدار و فروشنده کالارا به صورت کتبی و مستند مورد تأکید قرار می‌دهد.

به همین ترتیب این امکان برای طرفین فراهم است که بتوانند از این موافقت‌نامه به عنوان یک سند قانونی استفاده کنند. به این صورت که اگر یکی از طرفین از اجرای تعهدات خود خودداری کند، طرف دیگر قادر خواهد بود که برای الزام او به اجرای تعهداتش به این قرارداد استناد کند. در قراردادهای شفاهی، همواره بیم فراموشی و تحریف تعهدات طرفین وجود دارد. این مسئله سبب آن می‌شود که در چنین موافقت نامه‌هایی، امر اثبات حقوق و تعهدات اشخاص با دشواری و چالش زیادی روبرو شود.

مشخصات و مندرجات مربوط به قرارداد فروش اقساطی کالا

１. مشخصات طرفین
مواردی مانند نام و نام خانوادگی، کد ملی، شماره شناسنامه، نشانی و کد پستی، شماره تماس و غیره از مهم‌ترین اطلاعات طرفین است که لازم است در متن قرارداد ذکر شود.

2. عنوان قرارداد
عنوان قرارداد همان خرید و فروش اقساطی کالا است که باید به طور دقیق در قرارداد بیان شود.

３. تعیین مشخصات کالای اقساطی
از دیگر نکاتی که باید در یک قرارداد خرید و فروش اقساطی کالا به آن توجه کرد بحث مشخصات و ویژگی‌های کالای موضوع قرارداد خرید و فروش اقساطی است. به هر میزان که مشخصات کالا دقیق‌تر و با ذکر جزئیات بیشتر بیان شود احتمال بروز اختلافات بسیار کمتر خواهد شد. بنابراین ذکر مواردی همچون تعداد کالا، رنگ آن، نوع و مدل آن، مارک کالا و مواردی از این قبیل دارای اهمیت بسزایی در این قرارداد است.

４. مبلغ قرارداد و نحوه پرداخت آن
مبلغ کل قرارداد و هر یک از اقساط به صورت واضح و با قید تاریخ‌ها باید درج گردد. اگر قرار است الباقی اقساط نقدی پرداخت گردد، حتماً باید شماره کارت و حساب فروشنده قید گردد و اگر بابت اقساط قرار است چک داده شود، باید شماره هر چک و نام بانک و اقرار به وصول و دریافت چک توسط فروشنده ذکر گشته و اگر خریدار چک را از حساب جاری خودش نمی‌دهد باید پشت چک را به عنوان ظهرنویس امضاء نموده و تاریخ و اثر انگشت بزند.

５. تعهدات فروشنده
فروشنده متعهد است کالا را منطبق با مفاد مندرج در قرارداد مهیا و تحویل و تسلیم خریدار کند. همچنین او باید جزئیات دقیق نحوه استفاده از کالا، نقشه‌ها و سایر اطلاعات مربوط به جزئیات فنی و کیفی کالا را همزمان با تسلیم کالا در اختیار خریدار قرار دهد.

６. تعهدات خریدار
از جمله مهم‌ترین تعهدات خریدار، پرداخت اقساط و مبالغ مورد تعهد در زمان توافق‌شده بدون تأخیر است که باید در متن قرارداد مورد تصریح قرار بگیرد.

７. فورس ماژور
شرایطی فورس‌ماژور یا قوه قهریه نام دارد که تحت آن شرایط، امکان اجرای تعهدات برای خریدار یا فروشنده به دلیل غیرقابل کنترل بودن وجود نداشته باشد. در چنین شرایطی طرفین مسئولیتی برای جبران خسارات ندارند و لازم است این شرایط در متن قرارداد پیش‌بینی شود.

８. فسخ قرارداد
فسخ، خاتمه دادن یک طرفه به قرارداد است. به این‌ترتیب، هم خریدار و هم فروشنده کالای قسطی این امکان را دارند که برای طرف مقابل شروطی را تعیین کنند. چنانچه از شروط مقرر سرپیچی شود، طرف دیگر حق پایان‌دادن به قرارداد را دارد. به‌عنوان مثال، فروشنده شرط می‌کند چنانچه خریدار دو قسط معوقه داشته باشد، حق فسخ خود را اعمال خواهد کرد.

９. مرجع حل اختلاف
چنانچه به هر دلیلی در طول مدت قرارداد خرید و فروش اقساطی کالا، اختلاف یا دعوایی میان طرفین یعنی شخص خریدار و فروشنده بروز پیدا کند، مرجع رسیدگی‌کننده به این اختلافات دادگاه‌های حقوقی خواهند بود. با این حال طرفین می‌توانند میان خود شخصی را تحت عنوان داور انتخاب کرده تا در صورت وقوع هرگونه اختلافی بتوان به این شخص برای داوری در رابطه با آن اختلاف مراجعه نمود.

سوالات متداول

الف) خرید و فروش فروش اقساطی کالا به چه معنا است؟

عبارت فروش اقساطی یا خرید قسطی کالا گویای یکی از انواع شیوه‌های پرداخت مبلغ خرید و فروش یک جنس یا کالا است. در این نوع از پرداخت شخص خریدار مبلغ کالا را نه به صورت یک‌جا، بلکه به صورت قسطی و طی چند تعداد قسط به شخص فروشنده پرداخت می‌نماید. در این نوع قرارداد تعیین مبلغ کلی کالا، تعداد اقساط، مبلغ هر یک از قسط‌ها و همچنین تاریخ و مهلت پرداخت هر یک حائز اهمیت بسزایی است. از طرفی تعیین ضمانت اجرای مناسب در صورت‌عدم پرداخت قسط نیز باید مورد توجه واقع شود.

ب) قرارداد خرید و فروش اقساطی کالا با رهن چیست؟

گاهی ممکن است شخص فروشنده، پرداخت به صورت اقساطی را با شرط رهن نمودن کالای موضوع قرارداد یا به اصطلاح ترهین آن تا زمان پرداخت کامل اقساط قبول کند. در چنین شرایطی، طرفین یعنی شخص خریدار و فروشنده موظف هستند تا زمان رهن کردن کالا، زمان فک رهن از کالای موضوع قرارداد و مواردی از این قبیل را به نحو روشن و دقیقی در قرارداد درج نمایند.

ج) آیا می‌توان در قرارداد خرید و فروش اقساطی کالا از خریدار تضمین دریافت کرد؟

بله، یکی از رایج‌ترین کارها در قراردادهای فروش اقساطی بحث دریافت تضمین است. به عبارت دیگر شخص فروشنده از خریدار مبلغی به عنوان تضمین دریافت کرده و پس از پرداخت مبلغ کامل کالا یا کالاهای خریداری شده، تضمین را به شخص خریدار مسترد خواهد نمود.

د) موضوعات رایج در قراردادهای خرید و فروش اقساطی کالا چیست؟

برخی از موضوعات و اجناس برای پرداخت به شیوه قسطی دارای محبوبیت بیشتری هستند که در ادامه برخی از آن‌ها را نام خواهیم برد. این موضوعات عبارتند از قرارداد خرید و فروش اقساطی خودرو، قرارداد خرید و فروش اقساطی کالا، قرارداد خرید و فروش اقساطی مسکن، قرارداد خرید و فروش اقساطی گوشی موبایل، لپ تاپ و وسایل الکترونیک، قرارداد خرید اقساطی لوازم خانگی و خرید اقساطی کالای دیجیتال و کالاهای دست دوم، قرارداد خرید و فروش کالا با چک و نمونه قرارداد فروش اقساطی لوازم خانگی.